Wzniosłość i makabra w literackich obrazach śmierci

Michał Kuran; Paulina Poterała; Beata Prokopczyk; Olga Szadkowska; Ewa Modzelewska; Magdalena Ciechańska; Monika Kusek; Dąbrówka Mirońska; Aldona Jankowska; Anna Kaźmierska; Justyna Muszyńska; Karolina Ewa Wieliczko; Aleksandra Pawlik; Đurđica Čilić Škeljo; Katarzyna Szkaradnik; Katarzyna Niesporek; Mateusz Żebrowski; Michał Sadowski; Julita Gamoń

doi:10.18778/7969-106-7

Wzniosłość i makabra w literackich obrazach śmierci

Michał Kuran (ed)

Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Dawnej i Nauk Pomocniczych

https://orcid.org/0000-0002-0378-2453

Tom: IV

Serie: Analecta Literackie i Językowe

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-7969-106-7

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-7969-743-4

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7

Słowa kluczowe: śmierć, makabra, literacki obraz śmierci, miłość a śmierć, obsesja śmierci, katastrofizm

Opublikowane: 15 grudnia 2014

Kategorie: Filologia polska, Otwarty dostęp,

Pliki do pobrania

PDF

Śmierć jednakowo przeraża i fascynuje literatów oraz twórców kultury. Próbują ją poznać, zbadać, oswoić, opisać, niektórzy może nawet zaprzyjaźnić się. Jedni postrzegają śmierć poprzez doświadczenia, przekazy, objawienie religijne, inni próbują zmierzyć się z nią sami. Rezultatem tych różnorodnych u swej genezy, ale też w swym przebiegu, poszukiwań są dzieła literackie oraz inne wszelkiego rodzaju artefakty. Śmierć, w rzeczywistości nieuchwytna w swej istocie, jawi się w średniowieczu jako szkielet bądź rozkładające się zwłoki. Budząc przerażenie i szacunek zaprasza ludzi różnych stanów do swego tańca – danse macabre – tańca Śmierci. Straszy karą grzeszników, obiecuje rozkosze niebiańskie sprawiedliwym. Jest wpisana w porządek religijny. Pojęcia śmierci wzniosłej lub pełnej makabry nie wyczerpują całej bogatej palety doznań, jakie ze śmiercią kojarzymy. Wzniosłość i makabra stały się jako własne przeciwieństwa punktem wyjścia dla poszukiwań podjętych w obszarze literatury i kultury. W książce znajdujemy studia na temat literackich zmagań ze śmiercią w twórczości m.in.: F. Birkowskiego, F.D. Kniaźnina, J.P. Woronicza, A.A. Jakubowskiego, H. von Kleista, J. Słowackiego, A. Mostowskiej, Ł. Rautenstrauchowej, B. Ostrowskiej, M. Wolskiej, H. Sienkiewicza, L. Rydla, S. Piętaka, A. Świrszczyńskiej, A. Kamieńskiej, J. Kaczmarskiego, E. Ostrowskiej, S. Clarke, S. Kane. Autorzy przyglądają się wzniosłości i makabrze w literackich obrazach śmierci od baroku po współczesność.

Słowo wstępne

Michał Kuran

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.01

PDF

Sława ludzi „zbożnych” i „niezbożnych” wobec zazdrości — w kazaniu pogrzebowym Fabiana Birkowskiego Pamięć sprawiedliwego

Paulina Poterała

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.02

PDF

„Jać tylko w jednej ulubionej żyłem. Umarła! Wszystko straciłem” — o miłości i śmierci w Żalach Orfeusza nad Eurydyką Franciszka Dionizego Kniaźnina

Beata Prokopczyk

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.03

PDF

Oniryczna wędrówka duszy zmarłego. Wokół Zjawienia Emilki Jana Pawła Woronicza

Olga Szadkowska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.04

PDF

Obsesja śmierci w twórczości Augusta Antoniego Jakubowskiego i Heinricha von Kleista

Ewa Modzelewska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.05

PDF

Anhelli Juliusza Słowackiego — opowieść o smutku i śmierci

Magdalena Ciechańska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.06

PDF

Funkcjonowanie motywu śmierci w polskich powieściach grozy początku XIX wieku na przykładzie twórczości Anny Mostowskiej i Łucji Rautenstrauchowej

Monika Kusek

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.07

PDF

Literackie i plastyczne obrazy śmierci w ilustrowanych wydaniach polskiej XIX-wiecznej beletrystyki

Dąbrówka Mirońska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.08

PDF

Śmierć–piastunka daje ukojenie. O młodopolskim wyobrażeniu śmierci w wybranych wierszach Bronisławy Ostrowskiej i Maryli Wolskiej

Aldona Jankowska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.09

PDF

Śmierć upoetyczniona — literackie obrazy śmierci samobójczych

Anna Kaźmierska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.10

PDF

Śmierć jako przejście do nowej rzeczywistości. Młodopolskie ujęcie dnia sądu w świetle Dies irae Lucjana Rydla

Justyna Muszyńska

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.11

PDF

Od katastrofizmu do pesymizmu. Śmierć i sacrum w poezji Stanisława Piętaka

Karolina Ewa Wieliczko

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.12

PDF

„Rodzimy życie w asyście śmierci”. O matkach i córkach w poezji Anny Świrszczyńskiej i Anny Kamieńskiej

Aleksandra Pawlik

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.13

PDF

Motyw samobójstwa we współczesnej poezji polskiej

Đurđica Čilić Škeljo

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.14

PDF

Poruszać słowem ból świadomy. Tematyzacja choroby i śmierci w ostatnich wierszach Jacka Kaczmarskiego

Katarzyna Szkaradnik

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.15

PDF

O doświadczeniu śmierci w poezji Edy Ostrowskiej

Katarzyna Niesporek

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.16

PDF

Czas, magia oraz danse macabre, czyli metafory śmierci w Pani Mabb Susanny Clarke

Mateusz Żebrowski

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.17

PDF

Śmierć jako oczyszczenie duszy w twórczości Sarah Kane

Michał Sadowski

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.18

PDF

Człowiek odchodzi, pamięć pozostaje. Eufemizmy i synonimy śmierci w inskrypcjach nagrobnych na cmentarzach w Gorcach

Julita Gamoń

DOI: https://doi.org/10.18778/7969-106-7.19

PDF

PAULINA POTERAŁA, SŁAWA LUDZI „ZBOŻNYCH” I „NIEZBOŻNYCH” WOBEC ZAZDROŚCI — W KAZANIU POGRZEBOWYM FABIANA BIRKOWSKIEGO „PAMIĘĆ SPRAWIEDLIWEGO”

Birkowski F., Pamięć sprawiedliwego albo na pogrzebie Jaśnie Wielmożnego Pana Jana Weyhera, wojewody chełmińskiego, puckiego, słuchowskiego, Radzińskiego, Sobowieckiego, etc. Starosty. Kazanie, Kraków 1626.

Birkowski F., Wielmożnemu Panu, Jego Mości Panu Jakubowi Sobieskiemu, Krasnostawskiemu, etc. Staroście. Panu mojemu Mościwemu, Kraków 1626.

Arystoteles, Retoryka. Poetyka, przekł., wstęp i komentarz H. Podbielski, Warszawa 1988.

Biblia w przekładzie Jakuba Wujka z 1599 r., oprac. i wstępy ks. J. Frankowski, Warszawa 1999.

Kolbus E., Wstęp, [w:] Sz. Szymonowic, Flagellum livoris. Bicz na zawiść, przekł. i oprac. E. Kolbus, Lublin 2004.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktów tynieckich, wyd. 3 popr. Poznań-Warszawa 1980.

Korolko M., Między retoryką a teologią. O kunszcie estetycznym staropolskich kazań (rekonesans), [w:] Proza polska w kręgu religijnych inspiracji, red. M. Jasińska-Wojtkowska, K. Dybciak, Lublin 1993.

Krzywy R., Sztuka wyborów i dar inwencji. Studium o strukturze gatunkowej poematów Jana Kochanowskiego, Warszawa 2008, „Studia Staropolskie”, t. 18.

Platt D., Kazania pogrzebowe z przełomu XVI i XVII wieku. Z dziejów prozy staropolskiej, Wrocław, 1992.

Śniegocki J., Egzempla w kazaniach Fabiana Birkowskiego, „Studia Płockie” 1976, t. 6.

Skwara M., O dowodzeniu retorycznym w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku, Szczecin 1999.

Szymonowic Sz., Flagellum livoris. Bicz na zawiść, przekł. i oprac. E. Kolbus, Lublin 2004.

BEATA PROKOPCZYK, „JAĆ TYLKO W JEDNEJ ULUBIONEJ ŻYŁEM. UMARŁA! WSZYSTKO STRACIŁEM” — O MIŁOŚCI I ŚMIERCI W „ŻALACH ORFEUSZA NAD EURYDYKĄ” FRANCISZKA DIONIZEGO KNIAŹNINA

Brama do Hadesu — Miłosz o swym poemacie „Orfeusz i Eurydyka” [online], dostęp: 23 stycznia 2014, dostępny: <http://www.mariuszstaw.info/plikownia/materialy/milosz_orfeusz.pdf>.

Czartoryski A. J., Życie Kniaźnina (z manuskryptu pisanego w r. 1817), „Przegląd Poznański” 1853, t. XVI.

Dobak A., Sielanka, [w:] Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław–Warszawa–Kraków 2006.

Fieguth R., Poezja w fazie krytycznej i inne studia z literatury polskiej, Izabelin 2000 (rozdz.: O kompozycji cyklu Franciszka Dionizego Kniaźnina „Żale Orfeusza nad Eurydyką” (1783)).

Franciszek Zabłocki (z drzeworytem), „Tygodnik Ilustrowany”, 1863, nr z 11 kwietnia, s. 137–138. Kniaźnin F. D., Erotyki, t. 2, Warszawa 1779.

Kniaźnin F. D., Poezje Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisane, t. 1–2, Kraków 2006, Wydawnictwo Collegium Columbinum, seria Biblioteka Tradycji, nr 57.

Kochanowski J., Treny, wyd. 16 popr., oprac. J. Pelc, Wrocław 2009, BN I 1.

Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 2012.

Kostkiewiczowa T., Kniaźnin jako poeta liryczny, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.

Kostkiewiczowa T., Sentymentalizm, [w:] Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław–Warszawa–Kraków 2006.

Lubomirski S. H., Orfeusz, [w:] tenże, Poezje zebrane, wyd. A. Karpiński, t. 1, Warszawa 1995.

Mit Orfeusza, red. S. Żerańska-Kominek, Gdańsk 2003.

Owidiusz, Metamorfozy, t. 2, oprac. S. Stabryła, przekł. A. Kamieńska, Wrocław 2004.

Paluchowski S., Kniaźnin i Zabłocki w stosunku do siebie i dworu Czartoryskich, [w:] Sprawozdanie dyrekcji C. K. Gimnazjum V we Lwowie za rok szkolny 1907, Lwów 1907.

Pawłowiczowa J., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Teatr Franciszka Zabłockiego, t. 5, oprac. taż, Wrocław 1996.

Sielanka grecka, oprac. J. Łanowski, Wrocław 2007.

Wergiliusz, Georgiki, przekł. A. L. Czerny, Warszawa 1956.

Wyjątki z listu P. Grümberga do P. Jana Richtera o Fr. Zabłockim, [w:] Wizerunki i roztrząsania naukowe, red. J. Zawadzki, t. 7, Wilno 1839.

Załuski J. A., Lamenta Orfeusza, [w:] Zebranie rytmów przez wierszopisów żyjących lub naszego wieku zeszłych pisanych, t. 3, Warszawa 1754.

OLGA SZADKOWSKA, ONIRYCZNA WĘDRÓWKA DUSZY ZMARŁEGO. OKÓŁ „ZJAWIENIA EMILKI” JANA PAWŁA WORONICZA

Drogoszewski A., Interpretacja „Zjawienia Emilki” a mesjanizm Woronicza, „Pamiętnik Literacki” 1947.

Fitzgerald A., The essays and hymns of Synesius of Cyrene, Londyn 1930.

Gorzelana J., Niektóre językowe cechy horoskopu w poemacie Zjawienie Emilki ks. Jana Pawła Woronicza, [w:] Język doświadczenia religijnego, t. 1, red. G. Cyran i E. Skorupska-Raczyńska, Szczecin 2008.

Homer, Odyseja, przekł. L. Siemieński, wstęp Z. Abramowiczówna, oprac. i objaśn. J. Łanowski, Wrocław 1992.

Kamykowski L., Do źródeł mesjanizmu Woronicza, „Pamiętnik Literacki” 1932.

Kładoczny P., Proroctwa chrześcijańskie jako gatunek mowy, Zielona Góra 2004.

Literatura barska. Antologia, oprac. J. Maciejewski, Wrocław 1976.

Kristeller P. O., The Philosophy of Marsilio Ficino, New York 1943.

Kubiak Z., Literatura Greków i Rzymian, Warszawa 2003.

Kuczyńska A., Sztuka jako filozofia w kulturze renesansu włoskiego, Warszawa 1988.

Makrobiusz, Commentary on the Dream of Scipio, New York 1990.

Platon, Państwo, przekł. wstęp, objaśn. i ilustr. W. Witwicki, Warszawa 1958.

Platon w Polsce, red. T. Mróz, Zielona Góra 2010.

Platon, Timajos, Kritias albo Atlantyk, przekł. i wstęp P. Siwek, Warszawa 1986.

Podbielski H., Obraz zaświatów w dialogach Platona, „Roczniki Humanistyczne” 2006–2007, t. 54–55, z. 3.

Przybylski R., Klasycyzm, czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1983.

Rejman Z., Jan Paweł Woronicz, Poeta i kapłan, Chotomów 1992.

Rostworowski E., Ksiądz Marek i proroctwo polityczne doby radomsko-barskiej, [w:] Przemiany tradycji barskiej, red. Z. Stefanowska, Kraków 1972.

Sinko T., Antyk w literaturze polskiej, Warszawa 1988.

Stewart J. A., The myth of Er, [w:] tenże, The Myths of Plato, Londyn 1905.

Wergiliusz, Bukoliki i georgiki, przekł. Z. Abramowiczówna, Wrocław 1953.

Wergiliusz, Eneida, przekł. Z. Kubiak, Warszawa 1987.

Wergiliusz, Eneida, przekł. T. Karyłowski, wstęp i objaśn. T. Sinko, Wrocław 1950.

Woronicz J. P., Pisma wybrane, oprac. M. Nesteruk, Z. Rejman, Warszawa 1993.

Woronicz J. P., Pisma wybrane, oprac. M. Nesteruk, Z. Rejman, Wrocław 2002.

Woronicz J. P., Świątynia Sybilli i inne utwory, Kraków 2002.

Wybicki J., Zygmunt August, Warszawa 1779.

Zagożdżon J., Sen w literaturze średniowiecznej i renesansowej, Opole 2002.

EWA MODZELEWSKA, OBSESJA ŚMIERCI W TWÓRCZOŚCI AUGUSTA ANTONIEGO JAKUBOWSKIEGO I HEINRICHA VON KLEISTA

Jakubowski A. A., Poezje, oprac. J. Maślanka, Kraków 1973.

Kleist H., Dramaty i nowele, oprac. M. Urbanowicz Wrocław 1969.

Kleist H. Dramaty wybrane, przekł.. J. S. Buras Kraków 2000.

Kleist H., Listy, przekł. W. Markowska, Warszawa 1983.

Alvarez A., Bóg Bestia: studium samobójstwa, przekł. Ł. Sommer, Warszawa 1997.

Bachelard G., Wyobraźnia poetycka: wybór pism, Warszawa 1975.

Czarniecka M., Historia literatury niemieckiej, Wrocław 2011.

Ergetowski R., Recepcja twórczości Heinricha von Kleista w Polsce, Kraków 1989.

Kaźmierczyk Z., Słowiańska psychomachia Mickiewicza, Gdańsk 2012.

Ławski J., Malczewski — iluminacje i klęski melancholijnego wędrowca, [w:] A. Malczewski, Maria, powieść ukraińska, Białystok 2002.

Maślanka J., Z dziejów literatury i kultury, Kraków 2001 (rozdz. Poeta tragiczny — August Antoni Jakubowski (syn Antoniego Malczewskiego)).

Natanson W., Poeta prawdy materialnej [w:] Godzina dramatu, Poznań 1970.

Natanson W., Sprawa Henryka Kleista, „Twórczość” 1958, nr 12.

Osiński A., Hiob współczesnej literatury. Heinrich von Kleist, „Przegląd Powszechny” 2009, nr 11.

Rymkiewicz J. M., Głowa owinięta koszulą, Warszawa 2012.

Szyrocki M., Dzieje literatury niemieckiej, t. 1, Warszawa 1969.

Szyrocki M., Historia literatury niemieckiej, Wrocław 1971.

MAGDALENA CIECHAŃSKA, „ANHELLI” JULIUSZA SŁOWACKIEGO — OPOWIEŚĆ O SMUTKU I ŚMIERCI

Słowacki J., Poematy. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, t. 1, Poznań 2009.

Słowacki J., Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Poznań 2005.

Ariès P., Człowiek i śmierć, przekł. E. Bąkowska, Warszawa 1989.

Konopnicka M., O Beniowskim, Warszawa 1911.

Korespondencja Juliusza Słowackiego, oprac. E. Sawrymowicz, t. 1, Wrocław 1963.

Łubniewska E., Sen i przebudzenie Anhellego, „Ruch Literacki” 2002, z. 6.

Maciejewski J., Florenckie poematy Słowackiego, Wrocław 1974.

Makowski S., Wstęp, [w:] J. Słowacki, Anhelli, Warszawa 1987.

Męczyk M., Stylizacja biblijna w „Anhellim” Juliusza Słowackiego, „Przegląd Humanistyczny” 1988, nr 8/9.

Piasecka M., Mistrzowie snu. Mickiewicz — Słowacki — Krasiński, Wrocław 1992.

Przybylski R., Podróż Juliusza Słowackiego na Wschód, Kraków 1982.

Trojanowiczowa Z., Sybir romantyków, Poznań 1993.

Ujejski J., Główne idee w „Anhellim” Słowackiego, Kraków 1916.

MONIKA KUSEK, FUNKCJONOWANIE MOTYWU ŚMIERCI W POLSKICH POWIEŚCIACH GROZY POCZĄTKU XIX WIEKU NA PRZYKŁADZIE TWÓRCZOŚCI ANNY MOSTOWSKIEJ I ŁUCJI RAUTENSTRAUCHOWEJ

Aguirre M., Geometria strachu. Wykorzystanie przestrzeni w literaturze gotyckiej, [w:] Wokół gotycyzmów. Wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Kraków 2002.

Czwórnóg-Jadczak B., Polska powieść gotycka początku XIX wieku. (Z zagadnień historycznych przeobrażeń gatunku), [w:] Z problemów poetyki historycznej, red. L. Ludorowski, Lublin 1984.

Drabikowska M., Świat przedstawiony powieści gotyckiej — przestrzeń martwa i ewokująca śmierć, [w:] Kulturowe obrazy śmierci od przełomu romantycznego do dziś. Materiały studenckiej konferencji naukowej, Łódź, 25–27października 2006 r., red. I. Grzelak, T. Jermalonka, Łódź 2007.

Gubrynowicz B., Romans Polsce za Stanisława Augusta, Lwów 1904.

Jadczak B., Z problemów fantastyki gotyckiej w powieściach Anny Mostowskiej, „Folia Societatis Scientarum Lublinensis”, vol. 21, Warszawa 1979.

Lewis M. G., Mnich, przekł. Z. Sinko, Wrocław 1964.

Lisicki P., Mroczne dziedzictwo Oświecenia, [w:] tenże, Nie-ludzki Bóg, Warszawa 2007.

Łowczanin-Łaszkiewicz A., Motyw śmierci w wybranych angielskich powieściach gotyckich: „Zamczysko w Otranto” H. Walpole’a „Italczyk” A. Radcliffe i „Mnich” M. G. Lewisa, [w:] Gotycyzm i groza w kulturze, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Łódź 2003.

Łuków Paweł, Moralność okrucieństwa, [w:] Gotycyzm i groza w kulturze, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Łódź 2003.

Mostowska A., Przedmowa, [w:] taż, Astolda, Wilno 1807;

Mostowska A., Matylda i Daniło, [w:] taż, Moje rozrywki, Wilno 1806;

Rautenstrauchowa Ł., Przeznaczenie, Warszawa 1831 [online], dostęp 20 maja 2013, dostępny <http://pbi.edu.pl/book_reader.php?p=50081&s=1>.

Rautenstrauchowa Łucja, Ragana czyli płochość, Warszawa 1830 [online], dostęp 20 maja 2013, dostępny:

<http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=50091&s=1>.

Sinko Z., Gotycyzm, [w:] Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, wyd. 3 rozszerz. i popr., Wrocław 1991.

Sinko Z., Gotyk i ruiny w wyobraźni literackiej epoki oświecenia, „Przegląd Humanistyczny” 1978, nr 9.

Sinko Z., Powieść angielska osiemnastego wieku a powieść polska lat 1764–1830.,Warszawa 1961.

Sinko Z., Wstęp, [w:] M. G. Lewis, Mnich, przekł. Z. Sinko, Wrocław 1964.

Śniegucka A., Zjawy i ruiny społecznie użyteczne. O problematyce wartości w prozie Anny Mostowskiej, Łódź 2007.

Wojciechowski K., Przedmowy do pierwszych powieści polskich XIX w., „Pamiętnik Literacki” 1905.

DĄBRÓWKA MIROŃSKA, LITERACKIE I PLASTYCZNE OBRAZY ŚMIERCI W ILUSTROWANYCH WYDANIACH POLSKIEJ XIX-WIECZNEJ BELETRYSTYKI

Album do powieści Henryka Sienkiewicza „Ogniem i mieczem”, Warszawa 1884. Cynk, rys. J. Kossak.

Album Henryka Sienkiewicza „Pan Wołodyjowski”, Warszawa 1900. Cynk, rys. S. Batowski, J. Kossak i W. Tetmajer.

Bolesławita [Józef Ignacy Kraszewski], „Omnibus”, Poznań 1869, nr 4.

Kraszewski J. I., Stara baśń. Powieść z IX wieku, wyd. jubileuszowe, Warszawa 1879.

Kraszewski J. I., Stara baśń. Powieść z IX wieku, Warszawa 1960.

Malczewski A., Maria, powieść ukraińska, Poznań 1867. Miedzioryt, drzeworyt, rys. A. Zaleski, ryt. M. Jaroczyński, S. Łukomski, A. L. Szretter.

Malczewski A., Maria, powieść ukraińska, Petersburg 1851. Drzeworyt, rys. M. Fredro.

Malczewski A., Maria, powieść ukraińska, Warszawa 1884. Fotodruki rysunków według M. E. Andriollego.

Malczewski A., Maria. Powieść ukraińska, Kraków 2002.

Malczewski A., Maria. Powieść ukraińska, Lipsk–Warszawa 1883. Drzeworyt, rys. W. Gerson, ryt. J. Styfi i in. Malczewski A., Maria. Powieść ukraińska, Warszawa 1876. Fotodruki rysunków według rysunków M. E. Andriollego.

Pol W., Mohort. Rapsod rycerski z podania, Lwów 1883. Drzeworyt, rys. J. Kossak, ryt. Z. Szymański i A. Zajkowski.

Sienkiewicz H., Ogniem i mieczem, t. 2, Warszawa 1966.

Sienkiewicz H., Pan Wołodyjowski, Warszawa 1955.

Suffczyński K., Zawsze oni. Obrazy historyczne i obyczajowe z czasów Kościuszki i legionów, t. 1, Poznań 1875.

Tarnowski S., Z najnowszych powieści polskich. Henryka Sienkiewicza „Potop” — „Pan Wołodyjowski”, „Przegląd Polski”, R. 23, t. 90, Kraków 1888.

Andriolli. Świadek swoich czasów. Listy i wspomnienia, oprac. J. Wiercińska, Wrocław 1976.

Ariès P., Człowiek i śmierć, przekł. E. Bąkowska, Kraków 1989.

Głombiowski K., Książka w procesie komunikacji społecznej, Wrocław 1980.

Janion M., Płacz generała. Eseje o wojnie, Warszawa 1998.

Koziołek R., Ciała Sienkiewicza, Katowice 2009.

Możdżyńska-Nawotka M., Od zmierzchu do świtu. Historia mody balowej, Wrocław 2007.

Okoń W., Narracja werbalna a narracja wizualna. Problemy badawcze, [w:] Literatura a malarstwo — malarstwo a literatura. Panorama myśli polskiej XX wieku, Kraków 2009.

Pilch A., Formy wyobraźni. Poeci współcześni przed obrazami wielkich mistrzów, Kraków 2002.

Porębski M., Ikonosfera, Warszawa 1972.

Skierkowska E., Współczesna ilustracja książki, Wrocław 1969.

Szuman S., Ilustracja w książkach dla dzieci i młodzieży, Kraków 1951.

ALDONA JANKOWSKA, ŚMIERĆ–PIASTUNKA DAJE UKOJENIE. O MŁODOPOLSKIM WYOBRAŻENIU ŚMIERCI W WYBRANYCH WIERSZACH BRONISŁAWY OSTROWSKIEJ I MARYLI WOLSKIEJ

Ostrowska B., Pierścień życia: Tartak słoneczny, t. 4, oprac. L. Piwiński, Warszawa 1932.

Ostrowska B., Poezje, Warszawa 1932.

Ostrowska B., Wiersze wybrane, Warszawa 1955.

Wolska M., Obertyńska B., Wspomnienia, Warszawa 1974.

Wolska M., Poezje wybrane, wstęp, wybór i oprac. K. Zabawa, Kraków 2002.

Antropologia śmierci. Myśl francuska, przekł. S. Cichowicz i J. M. Godzimirski, wstęp S. Cichowicz, Warszawa 1993.

Ariès P., Człowiek i śmierć, przekł. E. Bąkowska, Warszawa 2011.

Ariès P., Rozważania o historii śmierci, przekł. K. Marczewska, Warszawa 2007.

Encyklopedia zdrowia, red. W. S. Gumułka, W. Rewerski, Warszawa 1994.

Filozofia i socjologia XX wieku, red. B. Baczko, t. 1, Warszawa 1965.

Gross R., Dlaczego czerwień jest barwą miłości, przekł. A. Porębska, Warszawa 1990.

Gutowski W., Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1997.

Korab-Brzozowski S., Poezje zebrane, Kraków 1978.

Lange A., Rozmyślania i inne wiersze, Warszawa 1979.

Legowicz J., Filozofia starożytna Grecji i Rzymu, wstęp J. Legowicz, Warszawa 1970.

Lubaszewska A., Życie — Śmierci doskonałość. Młodopolska antropologia śmierci i literacki świat wartości, Kraków 1995.

Olech B., Harmonia, liryzm, trwoga: studia o twórczości Bronisławy Ostrowskiej, Białystok 2012.

Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Londyn 1992.

Podraza-Kwiatkowska M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994.

Potocki A., Polska literatura współczesna, t. 2, Warszawa 1912.

Rzepińska M., Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Warszawa 1989.

Sierotwiński S., Maryla Wolska. Środowisko, życie, twórczość, Wrocław 1963.

Sikora I., Młodopolska florystyka poetycka, Wałbrzych 2007.

Sikora I., Przyroda i wyobraźnia. O symbolice roślinnej w poezji Młodej Polski, Wrocław 1992.

Sikora I., Symbolika kwiatów w poezji Młodej Polski, Szczecin 1987.

Śmierć jako norma. Śmierć jako skandal, red. W. Kuligowski i P. Zwierzchowski, Bydgoszcz 2004.

Walas T., Ku otchłani (dekadentyzm w literaturze polskiej 1890–1900), Kraków 1986.

Wydrycka A., „…Rytmów gałązeczki skrzydlate…”. W świecie poetyckim Bronisławy Ostrowskiej, Białystok 1998.

ANNA KAŹMIERSKA, ŚMIERĆ UPOETYCZNIONA — LITERACKIE OBRAZY ŚMIERCI SAMOBÓJCZYCH

Perzyński W., Wybraniec losu, [w:] tenże, Nowele, wyb. K. Pawłowska–Najder, Warszawa 1956.

Sienkiewicz H., Quo vadis, wstęp B. Mazan, Warszawa 1995.

Zapolska G., Fin-de-siècle’istka, Kraków 1958.

Kapuściński R., Heban, Warszawa 2002.

Gutowski W., Gnostyczne światy Młodej Polski. Prolegomena, [w:] Gnoza, gnostycyzm, literatura, red. B. Sienkiewicz, M. Dobkowski, A. Jocz, Kraków 2012, s. 72–96.

Kropidłowski M., Religie wobec samobójstwa [online], dostęp 4 sierpnia 2013, dostępny: .

Sikora I., Młodopolska florystyka poetycka, Wałbrzych 2007.

Sikora I., Przyroda i wyobraźnia: o symbolice roślinnej w poezji Młodej Polski, Wrocław 1992.

Słownik języka polskiego PWN [online], dostęp 4 sierpnia 2013, dostępny: <http://sjp.pwn.pl/slownik/2519017/samobójstwo>.

Wójcicki K. W., Samobójstwo, [w:] Encyklopedia powszechna, t. 22, Warszawa 1866.

JUSTYNA MUSZYŃSKA, ŚMIERĆ JAKO PRZEJŚCIE DO NOWEJ RZECZYWISTOŚCI. MŁODOPOLSKIE UJĘCIE DNIA SĄDU W ŚWIETLE „DIES IRAE” LUCJANA RYDLA

Rydel L., Dies irae. Misterium fantastyczne, [w:] tenże, Utwory dramatyczne, t. 1, Kraków 1902.

Biblia to jest księgi Starego i Nowego Testamentu, przekł. ks. J. Wujek, Kraków 1599.

Biblia Tysiąclecia, red. ks. K. Dynarski SAC, M. Przybył, Poznań 2000.

Bukowski K., Biblia w literaturze polskiej. Antologia, Poznań 1988.

Chojnowski Z., Raje i Apokalipsy. Studia i szkice o literaturze dwudziestowiecznej, Olsztyn 2011.

Gaudium et spes. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym 18, [w:] Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, red. ks. S. Jaworski, Poznań 1968.

Gądecki St., Wstęp do pism Janowych, Gniezno 1991.

Gębarowicz M., Mater Misericordiae. Pokrow. Pokrowa w sztuce i legendzie środkowo-wschodniej Europy, Wrocław 1987.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.

Krasiński Z., Nie-boska komedia, Wrocław 1965.

Kurkiewicz M., „Dies irae” Lucjana Rydla, czyli jak nie powinno się pisać jednoaktówek, [w:] Krótkie formy dramatyczne w okresie Młodej Polski, red. H. Rtauszna, R. Sioma, Toruń 2007.

Leibniz G. W., Teodycea o dobroci Boga, wolności człowieka i pochodzeniu zła, przekł. M. Frankiewicz, Warszawa 2001.

Michałowska T., Średniowiecze, Warszawa 2002.

Podraza-Kwiatkowska M., Młodopolska wyobraźnia katastroficzna. Zarys problematyki, [w:] taż, Wolność i transcendencja. Studia o eseje o Młodej Polsce, Kraków 2001.

Świderkówna A., Nie tylko o Biblii, Warszawa 2005.

Tatarowski L., Kilka uwag o „Dies irae” Lucjana Rydla, [w:] W kręgu Młodej Polski. Prace ofiarowane Marii Podrazie Kwiatkowskiej, red. M. Stala, F. Ziejka, Kraków 2001.

Tatarowski L., Wstęp, [w:] L. Rydel, Wybór dramatów, Wrocław 1983.

Tomicki R., Ludowa kosmogonia dualistyczna Słowian w świetle samojedzkich mitów stworzenia, „Etnografia Polska”, t. 23, 1979, z. 2.

Trześniowski D., Chrystus w młodopolskich Apokalipsach, [w:] Apokalipsa, symbolika — tradycja — egzegeza, red. K. Korotkich, J. Ławski, t. 2, Białystok 2007.

Trześniowski D., W stronę człowieka. Biblia w literaturze polskiej 1863–1918, Lublin 2005.

Encyklopedia katolicka, red. F. Gryglewicz i in., t. 1, Lublin 1985.

Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Heider, Warszawa 1994.

Słownik mitów i tradycji kultury, red. W. Kopaliński, Warszawa 1985.

KAROLINA EWA WIELICZKO, OD KATASTROFIZMU DO PESYMIZMU. ŚMIERĆ I SACRUM W POEZJI STANISŁAWA PIĘTAKA

Balcerzan E., Poezja polska w latach 1918–1939, Warszawa 1996.

Bereza H., Męczeństwo, [w:] tenże, Sposób myślenia, t. 1: O prozie polskiej, Warszawa 1989.

Bieńkowski Z., O poezji Stanisława Piętaka, „Twórczość”, R 20: 1964, nr 4.

Brzozowski St., Filozofia Fryderyka Nietzschego [w:] tenże, Kultura i życie. Zagadnienia sztuki i twórczości. W walce o światopogląd, wstęp A. Walicki, Warszawa 1973.

Buczkówna M., O poezji Stanisława Piętaka, „Kuźnica”, R. 4: 1948, nr 4.

Dąbrowski M., „Ostatnie rozmowy” Piętaka, „Poezja”, R. 13: 1978, nr 7–8.

Dąbrowski M., Stanisław Piętak. Studium historycznoliterackie, Warszawa 1977.

Durkheim É., Obrzędy piakularne i ambiwalencja pojęcia sacrum [w:] tenże, Elementarne formy życia religijnego, oprac. i wstęp E. Tarkowska, przekł. A. Zadrożyńska, Warszawa 1990.

Dybciak K., Poezja mitu katastroficznego, „Twórczość”, R. 30: 1974, nr 3.

Eliade M., Traktat o historii religii, przekł. J. Wierusz-Kowalski, Łódź 1966.

Gawliński St., Szkoła poetycka Józefa Czechowicza w okresie międzywojennym (elementy socjologii i poetyki), Katowice 1983.

Jankowiak M., Młodopolskie niebo [w:] Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1977.

Jaworski St., Awangarda, Warszawa 1992.

Kopaliński Wł., Słownik symboli, Warszawa 2001, hasła: Biały, Kwiat.

Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2008.

Markowski M. P., Vita interpretativa, [w:] tenże, Nietzsche. Filozofia interpretacji, Kraków 1997.

Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. 2, Kultura duchowa, cz. 1, Warszawa 1967 (§ 214, 498).

Niewiadomski A., Światy z jawnych słów i kwiatów ukrytych: o refleksji metapoetyckiej w nowoczesnej poezji polskiej, Lublin 2010.

Nowakowski J., Katastrofizm i mity (poetycka twórczość Stanisława Piętaka), Rzeszów 2000.

Nowakowski J., Wokół „barbarzyństwa” w poezji autora „Zaklinań”, [w:] Stanisław Piętak: poeta i prozaik, red. St. Frycie, Rzeszów 1969.

Nyczaj St., Droga poetycka Stanisława Piętaka, „Przemiany”, R. 11: 1980, nr 8.

Piętak St., Notatnik poetycki, przedm. A. Kamieńska, Warszawa 1966.

Piętak St., Pisma. Utwory poetyckie., t. 1, Poezje zebrane, aneks, przypisy, przedm. S. Lichański, oprac. i wstęp St. Nyczaj, Warszawa 1986.

Piętak S., Portrety i zapiski, Warszawa 1963.

Poeta ziemi rodzinnej, oprac. A. Kamieńska, J. Śpiewak, Warszawa 1970 (tu: J. Śpiewak, Testament poetycki Stanisława Piętaka; J. Iwaszkiewicz, Chłopski nadrealista).

Renik K., O kontaktach ze zmarłymi — ludowe wyobrażenia, „Polska Sztuka Ludowa”, R. 40: 1986, nr 1–2.

Słownik folkloru polskiego, red. J. Krzyżanowski, Warszawa 1965 (hasło: Płanetnik).

Szymański W. P., Z doświadczeń głodu i wyobcowania [w:] tenże, Neosymbolizm. O awangardowej poezji polskiej w latach trzydziestych, Kraków 1973.

Zdziechowski M., Pesymizm jako siła twórcza [w:] tenże, W obliczu końca, Warszawa 1999.

ALEKSANDRA PAWLIK, „RODZIMY ŻYCIE W ASYŚCIE ŚMIERCI” — O MATKACH I CÓRKACH W POEZJI ANNY ŚWIRSZCZYŃSKIEJ I ANNY KAMIEŃSKIEJ

Kamieńska A., Dobranoc matce, [w:] taż, Poezje wybrane, Warszawa 1959.

Kamieńska A., Rzeczy nietrwałe, Warszawa 1963.

Kamieńska A., Źródła, Warszawa 1962.

Świrszczyńska A., Poezja, oprac. Cz. Miłosz, Warszawa 1997.

Bakke M., Ciało otwarte. Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności, Poznań 2000. Baranowska M., Pod czarną gwiazdą, „Twórczość” 1986, nr 6.

Beauvoir de S., Druga płeć. Fakty i mity, przekł. G. Mycielska, t. 1, Kraków 1972.

Bojda W., Tajemnice monstrualnego ciała, „Kresy” 1996, nr 4.

Brach–Czaina J., Szczeliny istnienia, Kraków 1999.

Chojnowski Z., Metamorfozy Anny Kamieńskiej, Olsztyn 1995.

Czermińska M., Śmierć — sen — dotknięcie. W związku z wiersze Anny Kamieńskiej „Ciało”, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego” 1989, nr 14.

Dłuski S., Egzystencja i metafizyka. O poezji Anny Kamieńskiej, Rzeszów 2002.

Jagodzińska J., Misterium romantyczne. Liturgiczno-rytualne wymiary świata przedstawionego w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza, „Nie-boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego i „Księdzu Marku” Juliusza Słowackiego, Toruń 2006.

Jaspers K., Sytuacje graniczne, przekł. A. Staniewska, [w:] R. Rudziński, Jaspers, Warszawa 1978.

Kamieńska A., Notatnik 1973–1979, Poznań 1987.

Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przekł. M. Falski, Kraków 2007.

Miłosz Cz., Jakiegoż to gościa mieliśmy. O Annie Świrszczyńskiej, Kraków 1996.

Miłosz Cz., Przedmowa, [w:] A. Świrszczyńska, Poezja, oprac. Cz. Miłosz, Warszawa 1997.

Przymuszała B., Szukanie dotyku. Problematyka ciała w polskiej poezji współczesnej, Kraków 2006. Skarga B., Ślad i obecność, Warszawa 2002.

Sławiński J., Liryka Anny Kamieńskiej, „Twórczość” 1960, nr 9.

Stawowy R., „Gdzie jestem ja sama”. O poezji Anny Świrszczyńskiej, Kraków 2004.

Styczeń T., Ciało jako „znak obrazu Stwórcy” [w:] Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. O Jana Pawła II teologii ciała, red. ks. T. Styczeń, Lublin 1981.

Świrszczyńska A., Przedmowa Anny Świrszczyńskiej do jej „Poezji Wybranych” z roku 1973, [w:] taż, Jestem baba. Wiersze z różnych lat, Warszawa 2000.

ĐURĐICA ČILIĆ ŠKELJO, MOTYW SAMOBÓJSTWA WE WSPÓŁCZESNEJ POEZJI POLSKIEJ

Baechler J., Suicides, New York 1979.

Blanchot M., Literature and the Right to Death [online], dostępny : <http://it.scribd.com/doc/20794063/Literature-and-the-Right-to-Death-by-Maurice-Blanchot>.

Božić Blanuša Z., Iz perspektive smrti. Heidegger i drugi, Zagreb 2012.

Chwin S., Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, Gdańsk 2010.

Durkheim E., Samoubistvo, przekł. B. R. Radović, Beograd 1977.

Hasse U., Large W., Maurice Blanchot, London and New York 2001.

Kuczyńska-Koschany K., Dwa paradygmaty samobójstwa, czy dwa akty wolnej śmierci? [online], <https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/10593/6405/1/01Koschany-p.pdf>

Minois G., Istorija samoubistva. Dobrovoljna smrt u zapadnom društvu, przekł. O. Petronić, Novi Sad 2008.

Ruby R., Paradoxes, On Suicide and Literature [online], <http://thenewinquiry.com/essays/paradoxes-on-suicide-and-literature/>

Salecl R., Tiranija izbora, przekł. T. Valentić, Zagreb 2012.

Ślipko T., Etyczny problem samobójstwa, Kraków 2008.

KATARZYNA SZKARADNIK, PORUSZAĆ SŁOWEM BÓL ŚWIADOMY. TEMATYZACJA CHOROBY I ŚMIERCI W OSTATNICH WIERSZACH JACKA KACZMARSKIEGO

Böhme G., Antropologia filozoficzna. Ujęcie pragmatyczne, przekł. P. Domański, red. S. Czerniak, Warszawa 1998.

Cioran É., Brewiarz zwyciężonych, przekł. A. Dwulit, M. Kowalska, Warszawa 2004.

Gajda K., To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego, Poznań–Wrocław 2009.

Grazi A., Jacek Kaczmarski (1957–2004). Życie i twórczość, praca magisterska, [online], dostęp 28 kwietnia 2013, dostępny <http://www.kaczmarski.art.pl/zyciorys/zyciorys.pdf>.

Kaczmarski J., Antologia poezji, red. K. Nowak, Warszawa 2012.

Kaczmarski J., Tunel, Gdańsk 2004.

Kasza T., Człowiek w utworach Jacka Kaczmarskiego, praca magisterska, [online], http://www.kaczmarski. art.pl/media/prace/index.php, dostęp 18.04.2013.

Osińska K., Twórcza obecność chorych, Warszawa 1983.

Rilke R. M., Malte. Pamiętniki Malte-Lauridsa Brigge’a, przekł. W. Hulewicz, Warszawa 1993.

Rosner K., Narracja, tożsamość i czas, Kraków 2003.

Sobczak E., „Swój własny wróg — mój Bóg”. 5. rocznica śmierci Jacka Kaczmarskiego, „Znak” 2009, nr 4 (647), s. 117–127.

Sołżenicyn A., Oddział chorych na raka, przekł. M. B. Jagiełło, Warszawa 1993.

Sontag S., Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory, przekł. J. Anders, Warszawa 1999.

Szubert M., Kulturowe wzory prezentacji gruźlicy i gruźlików w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku, [praca doktorska, online], dostęp 2 maja 2013, dostępny <http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=12021&dirids=1,>.

Wiroński P., Wbrew, pomimo i dlatego. Analiza twórczości Jacka Kaczmarskiego, Kraków 2011.

KATARZYNA NIESPOREK, O DOŚWIADCZENIU ŚMIERCI W POEZJI EDY OSTROWSKIEJ

Chwin S., Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, Gdańsk 2010.

Fert J., Bez cenzury (O poezji Edy Ostrowskiej), „Akcent” 2004, nr 1/2.

Fert, J. My poeci — my głupcy (Nad wyborem poezji Edy Ostrowskiej), „Akcent” 2004, nr 1/2.

Jentys M., Nić Ariadny. Z notatnika recenzentki, Toruń 2005, s. 79–83.

Lisowski K., Obrócona w stronę obłoków, „Nowe Książki” 2012, nr 6.

Merton R. K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przekł. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Warszawa 2002.

Ostrowska E., Oto stoję przed tobą w deszczu ciała, Warszawa 1983.

Ostrowska E., Oto stoję w deszczu ciała [dziennik studentki], Warszawa 2013.

Ostrowska E., Małmazja , Katowice 1988.

Wilson C., Outsider, przekł. M. Tarczewska, Kraków 1959.

Leksykon Lublin [online], dostęp: 15 lipca 2013, dostępny <http://teatrnn.pl/leksykon/node/3259/eda_ostrowska>

MATEUSZ ŻEBROWSKI, CZAS, MAGIA ORAZ DANSE MACABRE, CZYLI METAFORY ŚMIERCI W „PANI MABB” SUSANNY CLARKE

Bataille G., Łzy Erosa, przekł. T. Swoboda, Gdańsk 2009.

Besala J., Miłość i strach. Dzieje uczuć kobiet i mężczyzn, t. 2: Cywilizacje starożytne, Poznań 2010.

Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1: Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, przekł. S. Tokarski, Warszawa 2007.

Frazer G. J., Złota gałąź. Studia z magii i religii, przekł. H. Krzeczkowski, Kraków 2012.

Gąssowski J., Mitologia Celtów, Warszawa 1987.

Gierek B., Celtyckie boginie wojny, [w:] Religie a wojna i terroryzm, red. J. Drabina, Kraków 2003.

Gierek B., Religie Celtów, Kraków 2013.

Gierek B., Tradycja celtycka w życiu religijnym współczesnego społeczeństwa irlandzkiego, Kraków 2002.

Graves R.. Biała bogini, przekł. I. Kania, Warszawa 2011.

Haywood J., Celtowie. Od epoki brązu do New Age, przekł. E. Marczak, Warszawa 2008.

Heaney M., Za dziewiątą falą. Księga legend irlandzkich, przekł. M. Godyń, Kraków 1996.

Man P. de, Retoryka czasowości, tłum. A. Sosnkowski [w:] Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M. P. Markowski, Kraków 2006.

Szekspir W., Romeo i Julia, przekł. J. Paszkowski, Kraków 2003.

Tressider J., Słownik symboli, przekł. B. Stokłosa, Warszawa 2005.

Vovelle M., Śmierć w cywilizacji zachodu. Od roku 1300 po współczesność, przekł. T. Swoboda, Gdańsk 2008.

Wierciński A., Magia i religia. Szkice z antropologii religii, Kraków 2010.

Zamojski A., New Age. Filozofia, religia, paranauka, Kraków 2002.

MICHAŁ SADOWSKI, ŚMIERĆ JAKO OCZYSZCZENIE DUSZY W TWÓRCZOŚCI SARAH KANE

Kane S., Miłość Fedry, przeł. M. Semil, „Dialog” 1999, nr 9.

Kane S., Oczyszczeni, przeł. K. Warlikowski, J. Poniedziałek, Wrocław 2001.

Kane S., Zbombardowani, przeł. P. Wodziński, P. Łysak, Warszawa 1999.

Kozłowska J., „O możliwości czytania poza kategorią gender”. Biblijne tropy w dramatach Sarah Kane, [w:] Życie księgi. Biblia a dramat i teatr współczesny, red. E. Partyga, M. Prussak, Warszawa 2010.

Krall H., Powiedzieć prościej, ”Gazeta Wyborcza” 2002, nr 22 z 26 stycznia 2002, dodatek „Wysokie Obcasy”, nr 4.

Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przekł. M. Falski, Kraków 2007.

Kwaśniewska M., Od wstrętu do sublimacji. Teatr Krzysztofa Warlikowskiego w świecie teorii Julii Kristevej, Kraków 2009.

Lachman M., Co mówi dialog, czyli o kłopotach komunikacyjnych w najnowszym dramacie brytyjskim, [w:] Dialog w dramacie, red. W. Baluch, Kraków 2004.

Pobratyn A., Przemiany wizerunku kobiety w dramacie na przykładzie postaci Fedry, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza. Seria: Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury”, tom XI, red. E. Hurnikowa, L. Rożek, Częstochowa 2009.

Ratajczakowa D., W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze, Wrocław 2006.

Saunders G., „Kochaj mnie lub zabij”. Sarah Kane i teatr skrajności, Warszawa–Kraków 2010.

Sierz A., Jak w mordę, „Dialog” 1999, nr 3.

Wąchocka E., Milczenie w dwudziestowiecznym dramacie, Kraków 2005.

JULITA GAMOŃ, CZŁOWIEK ODCHODZI, PAMIĘĆ POZOSTAJE. EUFEMIZMY I SYNONIMY ŚMIERCI W INSKRYPCJACH NAGROBNYCH NA CMENTARZACH W GORCACH

Borkowski I., Śmierci tajemnicze wrota. Językowy świat inskrypcji nagrobnych, „Język a Kultura” 2000, nr 13, s. 343–354.

Engelking A., Istota i ewolucja eufemizmów (na przykładzie zastępczych nazw śmierci). „Przegląd Humanistyczny” 1984, z. 4, s. 115–129.

Leeuw G. van der, Fenomenologia religii, Warszawa 1978, s. 448–449.

Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego, red. J. Pisiewicz, Kielce 2005.

Kolbuszewski J., Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej, Wrocław 1985.

Niebrzegowska S., Gwiazdy w ludowym językowym obrazie świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 1999, s. 137–154.

Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, Warszawa 1978, t. 1–3.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1964, t. 1–10.

Pobrania

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Inne prace tego samego autora

Michał Kuran, Adam Jegorow, Magdalena Garnczarska, Monika Sagało, Dawid Wesołowski, Kamila Korabik, Paulina Anna Mielnik, Estera Głuszko-Boczoń, Aleksandra Goszczyńska, Aleksandra Deskur, Patrycja Katarzyna Głuszak, Beata Zielonka, Patrycja Pietrasik, Bartłomiej Borek, Dariusz Piechota, Anna Fiedeń-Kułak, Eryk Weber, Małgorzata Penińska, Monika Wdowińska, Barbara Szymczak-Maciejczyk, Michał Głuszak, Katarzyna Ossowska, Ewelina Lechocka, Jolanta Machowska-Goc, Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze
Wacław Potocki, Jan Okoń, Michał Kuran, Transakcyja wojny chocimskiej (redakcja druga, z rękopisu Czartoryskich 2079)
Michał Kuran, Jacek Szlufik, Joanna Jabłońska, Natalia Poleszak, Beata Marcinowska, Hanna Żbikowska, Monika Urbańska, Ewa Kuliś, Ewa Mikuła, Magdalena Godyń, Dorota Rybak, Dawid Kujawa, Daniela Zajączkowska, Paulina Poterała, Magdalena Ciechańska, Katarzyna Przybyła, Paula Sztark, Paulina Urbańska, Sławomir Hornik, Ewelina Drzewiecka, Marta Kalarus, Patrycja Bąkowska, Monika Kusek-Dyja, Piotr Polaszek, Michał Sadowski, Joanna Pomykalska, Martyna Badowicz, Sylwia Kubowicz, Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze
Paulina Poterała, Katarzyna Ossowska, Michał Sadowski, Michał Kuran, Blandyna Pieprzyca, Marcin Bogusz, Małgorzata Skwierczyńska, Paulina Urbańczyk, Marek Dolewka, Adam Anczyk, Katarzyna Szkaradnik, Maria Pawlicka, Urszula Konarska, Michał Wróblewski, Krystian Saja, Tomasz Florczyk, Stanisław Godlewski, Ewa Uniejewska, Daria Polańska, Małgorzata Andrzejak-Nowara, Anna Kolak, Agnieszka Matyniak, Klaudia Renusch, Martyna Ciarkowska, Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze
Michał Kuran, Kamila Kulesza, Dawid Nowakowski, Anna Ż. M. Wiśniewska-Grabarczyk, Katarzyna Stępińska, Michał Sadowski, Bartłomiej Łuczak, Joanna Jabłońska, Sylwia Kępa, Anna Kaźmierska, Katarzyna Bis, Klaudia Adamczewska, Beata Prokopczyk, Ewelina Szymczak, Magdalena Ciechańska, Mateusz Grabowski, Aldona Jankowska, Monika Urbańska, Aleksandra Smusz, Katarzyna Ossowska, Kamil Dźwinel, Paulina Poterała, Marta Tyszko, Monika Bednarczyk, Ewa Joanna Marczak, Joanna Popławska, Stanislava Schupplerová, Małgorzata Herchel, Starość i młodość w literaturze i kulturze
Ewa Ciszewska, Mikołaj Góralik, Iwona Łyko, Joanna Szczutkowska, Jakub Jiřiště, Mariusz Guzek, Joanna Wojnicka, Tomáš Hučko, Jarosław Grzechowiak, Jadwiga Hučková, Mateusz Żebrowski, Jacek Nowakowski, Katarzyna Figat, Polsko-czeskie i polsko-słowackie kontakty filmowe
Michał Kuran, Wiesław Pawlak, Alina Nowicka-Jeżowa, Andrzej Wicher, Mariola Jarczykowa, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Danuta Künstler-Langner, Katarzyna Kaczor-Scheitler, Tomasz Pudłocki, Małgorzata Krzysztofik, Anna Ryś, Grzegorz Trościński, Magdalena Kuran, Krystyna Stasiewicz, Jacek Wójcicki, Andrzej Stroynowski, Krystyna Maksimowicz, Marek Nalepa, Сергей Иванович Николаев, Anna Warda, Monika Sulejewicz-Nowicka, Danuta Kowalewska, Iwona Maciejewska, Małgorzata Mieszek, Zbigniew Gruszka, Urszula Wich-Szymczak, Fons omnis honesti. O literaturze w służbie wartości: tradycja antyczna · kultura ziemiańska · encyklopedyzm i komunikacja. Studia ofiarowane Profesor Marii Wichowej w 70. rocznicę urodzin i 45. rocznicę pracy naukowej i dydaktycznej
Michał Kuran, Maria Wichowa, Mariusz Czesław Guzicki, Andrzej Wicher, Anna Ryś, Ewa Grin-Piszczek, Tomasz z Stolarczyk, Jakub Przyłuski (1512–1554)
Marzena Karwowska, Mateusz Grabowski, Kamila Żukowska, Marcin Leszczyński, Dominika Gruntkowska, Marta Justyna Nowicka, Emmanuella Robak, Paulina Urbańska, Katarzyna Smyczek, Katarzyna Szkaradnik, Katarzyna Deja, Helena Hejman, Dominika Kozera, Anna Kolak, Trwała obecność mitu w literaturze i kulturze
Michał Kuran, Aleksandra Goszczyńska, Katarzyna Ossowska-Kulińska, Paulina Poterała, Magdalena Górowska-Mitrus, Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Anna Frankowska, Michał Sadowski, Monika Urbańska, Łukasz Wróblewski, „Labor omnia vincit improbus”