„Labor omnia vincit improbus”: Etos pracy w literaturze i kulturze – wybrane ujęcia

Michał Kuran; Aleksandra Goszczyńska; Katarzyna Ossowska-Kulińska; Paulina Poterała; Magdalena Górowska-Mitrus; Marta Kłak-Ambrożkiewicz; Anna Frankowska; Michał Sadowski; Monika Urbańska; Łukasz Wróblewski

doi:10.18778/8142-437-0

„Labor omnia vincit improbus”

Etos pracy w literaturze i kulturze – wybrane ujęcia

Michał Kuran (ed)

Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Dawnej, Edytorstwa i Nauk Pomocniczych

https://orcid.org/0000-0002-0378-2453

Tom: X

Serie: Analecta Literackie i Językowe

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8142-437-0

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-8142-438-7

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0

Słowa kluczowe: praca w literaturze, praca w malarstwie, ciężka praca, niewolnicza praca, praca jako źródło szczęścia

Opublikowane: 31 lipca 2019

Kategorie: Filologia polska, Otwarty dostęp,

Pliki do pobrania

PDF

Literaturoznawcza refleksja nad zagadnieniem pracy nie jest ani pierwsza, ani ostatnia w dziejach humanistyki uniwersyteckiej. Wciąż na nowo podejmowane są próby określenia kondycji homo sapiens z perspektywy homo faber. Rzecz w tym, by przełamywać stereotypy w postrzeganiu znaczenia pracy oraz demaskować zafałszowania. [...] Warto podkreślić, że w książce w oryginalny sposób zostały przedstawione zróżnicowane aspekty twórczego wysiłku ludzkiego. [...] Obecność i powtarzalność tematu pracy (etosu pracy) w tradycji kulturowej wynika z istoty kondycji człowieka, z ludzkiego losu, z konstrukcji ludzkiego bytu. [...] Temat pracy w literaturze i kulturze został potraktowany przez autorów publikacji jako świadectwo specyficznego przeżywania świata przez człowieka. Chodzi o dostrzeżenie sposobów estetyzowania rozmaitych form aktywności ludzkiej (zazwyczaj w powiązaniu z przesłankami i ocenami moralnymi).

Autorzy poszczególnych artykułów wychodzą z podobnych założeń badawczych. Wspólną cechą pozostaje tu rozumienie kategorii tematu jako zasadniczego elementu konstrukcyjnego utworu literackiego, malarskiego, filmowego. Punkty dojścia zaś uwarunkowane są przedmiotem badań oraz ich zakresem. Przykładowo: w tekście Michała Sadowskiego praca jest przede wszystkim dążnością do poprawiania warunków bytowych, w finale artykułu Aleksandry Goszczyńskiej pojawia się ocena różnic ustrojowych, cywilizacyjnych i moralnych, występujących między Imperium Osmańskim a chrześcijańską Europą.

Etos pracy w literaturze i kulturze — wprowadzenie do tomu studiów

Michał Kuran

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.01

PDF

Praca w literaturze od antyku po koniec XVII wieku — wybrane ujęcia

Michał Kuran

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.02

PDF

Szesnastowieczne spojrzenie na niewolną pracę chrześcijan w Imperium Osmańskim

Aleksandra Goszczyńska

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.03

PDF

O ciężkiej pracy w drodze do celu. Elementy warsztatu reportera Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki oraz Ryszarda Kapuścińskiego — „cesarza reportażu”

Katarzyna Ossowska-Kulińska

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.04

PDF

Praca w kopalni soli na początku XVII wieku według poematu Muza gór wielickich Andrzeja Loeaechiusa

Paulina Poterała

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.05

PDF

Józef Morelowski jako dydaktyk, perfekcjonista i literat cyzelator

Magdalena Górowska-Mitrus

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.06

PDF

„Bierzcie więc przykład ze mnie, bierzcie otuchę z mej pracy”

Marta Kłak-Ambrożkiewicz

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.07

PDF

Motyw pracy jako główne źródło przedstawień malarskich w realizmie społecznym II połowy XIX wieku

Anna Frankowska

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.08

PDF

Praca jako źródło szczęścia w Błogosławieństwie ziemi Knuta Hamsuna. Moralizatorstwo i dydaktyzm powieści

Michał Sadowski

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.09

PDF

Terapia, splendor, sens bytu — praca w życiu Jana Lechonia

Monika Urbańska

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.10

PDF

Praca i emocje w Notatkach o skandalu Richarda Eyrego

Łukasz Wróblewski

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-437-0.11

PDF

Pobrania

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Inne prace tego samego autora

Michał Kuran, Adam Jegorow, Magdalena Garnczarska, Monika Sagało, Dawid Wesołowski, Kamila Korabik, Paulina Anna Mielnik, Estera Głuszko-Boczoń, Aleksandra Goszczyńska, Aleksandra Deskur, Patrycja Katarzyna Głuszak, Beata Zielonka, Patrycja Pietrasik, Bartłomiej Borek, Dariusz Piechota, Anna Fiedeń-Kułak, Eryk Weber, Małgorzata Penińska, Monika Wdowińska, Barbara Szymczak-Maciejczyk, Michał Głuszak, Katarzyna Ossowska, Ewelina Lechocka, Jolanta Machowska-Goc, Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze
Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak, Sara Kosno, Marek Przeniosło, Małgorzata Karpińska, Waldemar Chrobak, Romuald Rydz, Piotr Fałat, Paweł Glugla, Daniel Kiper, Anita Napierała, Aleksandra Staniszewska, Marta Milewska, Piotr Hubicki, Karolina Studnicka-Mariańczyk, Jolanta Załęczny, Krzysztof Marchlewicz, Damian Szymczak, Roman Jurkowski, Bartłomiej Gapiński, Kinga Raińska, Kinga Fink, Przemysław Paweł Grzybowski, Yury Snapkouski, Ignacy Karpiński, Przemysław Rozental, Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Śmiech, humor, satyra
Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak, Jolanta Załęczny, Kinga Fink, Kinga Raińska, Marta Milewska, Anna Śmiechowicz, Tadeusz Srogosz, Krzysztof Marchlewicz, Jolanta Kowalik, Andrzej Szmyt, Emilian Prałat, Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Piotr Hubicki, Karolina Studnicka-Mariańczyk, Olga Morozowa, Katarzyna Głowania, Olga Szadkowska-Mańkowska, Perspektywa stołu
Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak, Marta Milewska, Daria Domarańczyk-Cieślak, Anita Napierała, Anna Malinowska, Dariusz Złotkowski, Ilona Florczak, Krzysztof Marchlewicz, Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Aldona Łyszkowska, Izabela Lewandowska, Kinga Raińska, Alicja Adamus, Karolina Studnicka-Mariańczyk, Jolanta Załęczny, Jolanta Kowalik, Emilian Prałat, Wojciech Jerzy Górczyk, W zwierciadle rzeczy
Monika Urbańska, Magdalena Kuran, Małgorzata Pawlata, Joanna Raźny, Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Mateusz Poradecki, Agnieszka Wypiorczyk, Lustro
Wacław Potocki, Jan Okoń, Michał Kuran, Transakcyja wojny chocimskiej (redakcja druga, z rękopisu Czartoryskich 2079)
Michał Kuran, Jacek Szlufik, Joanna Jabłońska, Natalia Poleszak, Beata Marcinowska, Hanna Żbikowska, Monika Urbańska, Ewa Kuliś, Ewa Mikuła, Magdalena Godyń, Dorota Rybak, Dawid Kujawa, Daniela Zajączkowska, Paulina Poterała, Magdalena Ciechańska, Katarzyna Przybyła, Paula Sztark, Paulina Urbańska, Sławomir Hornik, Ewelina Drzewiecka, Marta Kalarus, Patrycja Bąkowska, Monika Kusek-Dyja, Piotr Polaszek, Michał Sadowski, Joanna Pomykalska, Martyna Badowicz, Sylwia Kubowicz, Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze
Monika Urbańska , Jowita Podwysocka, Jan Brzechwa, Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci
Paulina Poterała, Katarzyna Ossowska, Michał Sadowski, Michał Kuran, Blandyna Pieprzyca, Marcin Bogusz, Małgorzata Skwierczyńska, Paulina Urbańczyk, Marek Dolewka, Adam Anczyk, Katarzyna Szkaradnik, Maria Pawlicka, Urszula Konarska, Michał Wróblewski, Krystian Saja, Tomasz Florczyk, Stanisław Godlewski, Ewa Uniejewska, Daria Polańska, Małgorzata Andrzejak-Nowara, Anna Kolak, Agnieszka Matyniak, Klaudia Renusch, Martyna Ciarkowska, Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze
Michał Kuran, Kamila Kulesza, Dawid Nowakowski, Anna Ż. M. Wiśniewska-Grabarczyk, Katarzyna Stępińska, Michał Sadowski, Bartłomiej Łuczak, Joanna Jabłońska, Sylwia Kępa, Anna Kaźmierska, Katarzyna Bis, Klaudia Adamczewska, Beata Prokopczyk, Ewelina Szymczak, Magdalena Ciechańska, Mateusz Grabowski, Aldona Jankowska, Monika Urbańska, Aleksandra Smusz, Katarzyna Ossowska, Kamil Dźwinel, Paulina Poterała, Marta Tyszko, Monika Bednarczyk, Ewa Joanna Marczak, Joanna Popławska, Stanislava Schupplerová, Małgorzata Herchel, Starość i młodość w literaturze i kulturze