Dorosłe dzieci więźniów: Analiza doświadczeń biograficznych

Angelika Cieślikowska-Ryczko

doi:10.18778/8331-279-8

Dorosłe dzieci więźniów

Analiza doświadczeń biograficznych

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Angelika Cieślikowska-Ryczko

Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości

https://orcid.org/0000-0002-5270-2739

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8331-279-8

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-8331-280-4

DOI: https://doi.org/10.18778/8331-279-8

Słowa kluczowe: kryzys penitencjarny, uwięzienie rodzica, resocjalizacja, badania biograficzne, badania narracyjne, autobiograficzny wywiad narracyjny

Opublikowane: 25 października 2023

Kategorie: Pedagogika,

Pliki do pobrania

PRZECZYTAJ FRAGMENT

W monografii zatytułowanej "Dorosłe dzieci więźniów. Analiza doświadczeń biograficznych" podjęto problematykę kryzysu penitencjarnego rodzin. Na podstawie rekonstrukcji biografii osób dorosłych, które doświadczyły uwięzienia rodzica, scharakteryzowano różne strategie odbudowy relacji rodzinnych, a także trudności i niepowodzenia związane z przerwaniem oraz utratą więzi. Przyjmując, że inkarceracja rodzica rzutuje na różne sfery funkcjonowania dorosłych dzieci więźniów skoncentrowano się na procesualnym i wielowymiarowym charakterze tego wydarzenia w życiu narratorów. Głównym celem pracy było rozpoznanie i scharakteryzowanie znaczenia izolacji penitencjarnej rodzica w doświadczeniach życiowych osób badanych. Do realizacji celu wykorzystano potencjał badań biograficznych, a w szczególności założenia socjologii biografistycznej Fritza Schützego. Na drodze gromadzenia i analizowania danych empirycznych posłużono się metodą autobiograficznego wywiadu narracyjnego. W rezultacie monografia składa się z czterech zasadniczych części: (1) przeglądu literatury przedmiotu na temat sytuacji, miejsca i roli rodzin więźniów w procesie izolacji penitencjarnej; (2) opracowania teoretyczno-metodologicznego zorientowanego na interakcyjnej perspektywie badawczej; (3) analizie wyników badań własnych ujmujących rekonstrukcję biografii narratorów oraz (4) poszerzonego komentarza na temat analizy struktur lingwistycznych.

Angelika Cieślikowska-Ryczko - Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości

Angelika Cieślikowska-Ryczko – absolwentka kierunków pedagogika resocjalizacyjna oraz ﬁlologia polska, doktor nauk społecznych w dyscyplinie socjologia, adiunkt w Katedrze Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości Wydziału Nauk Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego. Ostatnie lata pracy poświęciła problematyce kryzysu penitencjarnego rodzin. Do jej głównych zainteresowań naukowych należą: badania terenowe, podejście interpretatywne w naukach społecznych, metoda biograﬁczna, badania narracyjne, a także metodyka pracy oraz wymiary edukacji literackiej w placówkach resocjalizacyjnych dla nieletnich.

Aaron L., Dallaire D. H. (2010) Parental Incarceration and Multiple Risk Experiences: Effects on Family Dynamics and Children’s Delinquency, „Journal of Youth and Adolescence”, 39(12), s. 1471–1484. https://doi.org/10.1007/s10964-009-9458-0

Adamowska O., Kowalczyk M. H. (2014) Rola związków partnerskich w resocjalizacji i wykonywaniu kary wobec skazanych długoterminowych, „Rocznik Andragogiczny” (21), s. 237–248. https://doi.org/10.12775/RA.2014.017

Alexander K., Entwisle D., Olson L. (2014) The Long Shadow: Family Background, Disadvantaged Urban Youth, and the Transition to Adulthood, Russel Sage Foundation.

Ambrozik W. (2001) Więzi społeczne skazanych i ich rola w procesie resocjalizacji, [w:] Więziennictwo. Nowe wyzwania, red. B. Hołyst, W. Ambrozik, P. Stępniak, Warszawa–Poznań–Kalisz: Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej.

Ambrozik W. (2013) Totalny, stygmatyzujący i wykluczający charakter oddziaływań resocjalizacyjnych, „Resocjalizacja Polska” (5), s. 13–21.

Andersen S. H., Wildeman Ch. (2014) The Effect of Paternal Incarceration on Children’s Risk of Foster Care Placement, „Social Forces” 93(1), s. 269–298. https://doi.org/10.1093/sf/sou027

Arditti J. (2003) Locked Doors and Glass Walls: Family Visiting at a Local Jail, „Journal of Loss and Trauma” 8(2), s. 115–138. https://doi.org/10.1080/15325020305864

Arditti J. (2005) Families and Incarceration: An Ecological Approach, „Families in Society: The Journal of Contemporary Social Services” 86(2), s. 251–260. https://doi.org/10.1606/1044-3894.2460

Arditti J. (2012) Child Trauma within the Context of Parental Incarceration: A Family Process Perspective, „Journal of Family Theory & Review” 4(3), s. 181–219. https://doi.org/10.1111/j.1756-2589.2012.00128.x

Arditti J., Few-Demo A. (2006) Mothers’ Reentry into Family Life Following Incarceration, „Criminal Justice Policy Review” 17(1), s. 103–123. https://doi.org/10.1177/0887403405282450

Arditti J., Savla J. (2015) Parental Incarceration and Child Trauma Symptoms in Single Caregiver Homes, „Journal of Child and Family Studies” 24(3), s. 551–561. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s10826-013-9867-2

Arditti J., Lambert-Shute J., Joest K. (2003) Saturday Morning at the Jail: Implications of Incarceration for Families and Children, „Family Relations” 52(3), s. 195–204. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2003.00195.x

Arditti J., Smock S., Parkman T. S. (2005) „It’s Been Hard to Be a Father”: A Qualitative Exploration of Incarcerated Fatherhood, „Fathering” 3(3), s. 267–288. https://doi.org/10.3149/fth.0303.267

Austin J. L. (1993) Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Baker J., McHale J., Strozier A., Cecil D. (2010) Mother – Grandmother Coparenting Relationships in Families with Incarcerated Mothers: A Pilot Investigation, „Family Process” 49(2), s. 165–184. https://doi.org/10.1111/j.1545-5300.2010.01316.x

Bal M. (2012) Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, przekład zbiorowy, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Barczykowska A. (2008) Sytuacja życiowa rodzin osób pozbawionych wolności, [w:] Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń, red. L. Golińska, B. Dudek, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Barczykowska A. (2021) Od izolacji ku partnerstwu resocjalizacyjnemu – w poszukiwaniu optymalnego modelu współpracy z rodzinami w procesie resocjalizacji nieletnich, „Resocjalizacja Polska” (21), s. 51–68. https://doi.org/10.22432/pjsr.2021.21.04

Bauman Z. (1993) Ponowoczesne wzory osobowości, „Studia Socjologiczne” 129(2), s. 9–31.

Becker H. (1966) Outsiders. Studies in the Sociology of Deviance, New York: Free Press.

Becker H. (2009) Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji, przeł. O. Siara, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Becker H. (2012) Wprowadzenie do The Jack-Roller: A Delinquent Boy’s Own Story, przeł. K. Waniek, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Benisty M., Bensimon M., Ronel N. (2020) Familial Pains of Imprisonment: The Experience of Parents and Siblings of Incarcerated Men, „Victims & Offenders” 16(2), s. 1–19. https://doi.org/10.1080/15564886.2020.1810187

Bernasiewicz M. (2011) Interakcjonizm symboliczny w teorii i praktyce resocjalizacyjnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Bernstein B. (1986) Kody i ich odmiany, kształcenie i proces reprodukcji kulturowej, „Przegląd Socjologiczny” 34(1), s. 7–40.

Bertaux D. (1981) Biography and Society: The Life History Approach in the Social Sciences, Sage Publications.

Biały K. (2013) Możliwości i ograniczenia przekraczania granic między dyscyplinami naukowymi – na przykładzie psychoterapii humanistyczno-egzystencjalnej i interpretatywnie zorientowanej socjologii, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 9(4), s. 50–61.

Biel K. (2014) Readaptacja społeczna kobiet. Raport z badań, [w:] Konteksty resocjalizacji i readaptacji społecznej, red. J. Kusztal, K. Kmiecik-Jusięga, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.

Biel K. (2018) Determinanty readaptacji społecznej narracjach byłych skazanych z Centrum Integracji „Pro Domo” w Krakowie, „Studia Paedagogica Ignatiana” 21(1), s. 159–174. https://doi.org/10.12775/SPI.2018.1.007

Black M. (1971) Metafora, „Pamiętnik Literacki” 62(3), s. 217–234.

Black M. (1983) Jeszcze o metaforze, „Pamiętnik Literacki” 74(2), s. 255–281.

Blumer H. (2007) Interakcjonizm symboliczny, przeł. G. Woroniecka, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Bohuszewicz P. (2003) Tożsamość narracyjna: problemy, „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” (1–2), s. 305–322.

Booth W. (1971) Rodzaje narracji, „Pamiętnik Literacki” 62(1), s. 229–244.

Bowlby J. (1969) Attachment and Loss, London: Hogarth Press.

Bowlby J. (2000) Attaccamento e perdita. II: La separazione dalla madre. Angoscia e rabbia, Torino: Bollati Boringhieri.

Bruner J. (1987) Life as Narrative, „Social Research” 54(1), s. 11–32.

Bühler K. (2004) Teoria języka. O językowej funkcji przedstawiania, Kraków: Wydawnictwo „Universitas”.

Burzyńska A. (2004) Kariera narracji. O zwrocie narratywistycznym w humanistyce, „Teksty Drugie” (1–2), s. 43–64.

Canter D., Youngs D. (2015) The LAAF Procedure for Exploring Offenders’ Narratives, „The Howard Journal” 54(3), s. 219–236. https://doi.org/10.1111/hojo.12124

Chojecka J. (2013) „Uwięzione dzieciństwo” – bariery procesu socjalizacji, „Studia Edukacyjne” (29), s. 191–211.

Chomczyński P. (2013) Instytucja totalna w obiektywie. Socjologiczna analiza architektury wybranych zakładów karnych, [w:] Architektura przymusu. Interdyscyplinarne studia nad dyscyplinującymi funkcjami architektury, red. T. Ferenc, M. Domański, Łódź: Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego.

Chomczyński P. (2014) Działania wychowanków schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych. Socjologiczna analiza interakcji grupowych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Christian J. (2005) Riding the Bus. Barriers to Prison Visitation and Family Management Strategies, „Journal of Contemporary Criminal Justice” 21(1), s. 31–48. https://doi.org/10.1177/1043986204271618

Chui W. H. (2016) Voices of the Incarcerated Father: Struggling to Live up to Fatherhood, „Criminology & Criminal Justice” 16(1), s. 60–79. https://doi.org/10.1177/1748895815590201

Cieślikowska-Ryczko A. (2022a) Rodzice więźniów. Studium doświadczeń, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Cieślikowska-Ryczko A. (2022b) Rola dziadków w doświadczeniu kryzysu penitencjarnego rodziny: badania biograficzne, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 609(4), s. 69–79. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.8428

Clemmer D. (1940) The Prison Community, Boston: Christopher.

Cochran J., Siennick S., Mears D. (2018) Social Exclusion and Parental Incarceration Impacts on Adolescents’ Networks and School Engagement, „Journal of Marriage and Family” 80(2), s. 478–498. https://doi.org/10.1111/jomf.12464

Codd H. (2000) Age, Role Changes and Gender Power in Family Relationships: The Experiences of Older Female Partners of Male Prisoners, „Women & Criminal Justice” 12(2–3), s. 63–93. http://dx.doi.org/10.1300/J012v12n02_05

Codd H. (2002) ‘The Ties that Bind’: Feminist Perspectives on Self-Help Groups for Prisoners’ Partners, „The Howard Journal of Criminal Justice” 41(4), s. 334–347. http://dx.doi.org/10.1111/1468-2311.00248

Codd H. (2003) Women Inside and Out: Prisoners’ Partners, Women in Prison and the Struggle for Identity, „Internet Journal of Criminology”, s. 1–24.

Comfort M. (2003) In the Tube at San Quentin: The „Secondary Prisonization” of Women Visiting Inmates, „Journal of Contemporary Ethnography” 32(1), s. 77–107. https://doi.org/10.1177/0891241602238939

Comfort M. (2009) Doing Time Together. Love and Family in the Shadow of the Prison, Chicago: University of Chicago Press.

Condry R. (2006) Stigmatised Women: Relatives of Serious Offenders and the Broader Impact of Crime, [w:] Gender and Justice. New Concepts and Approaches, red. F. Heidensohn, London: Willan Publishing.

Condry R. (2007) Families Shamed: The Consequences of Crime for Relatives of Serious Offenders, Cullompton: Willan Publishing.

Cooley Ch. (1909) Social Organization. A Study of the Larger Mind, New York: Schocken Books.

Cunningham A., Baker L. (2003) Waiting for Mommy: Giving a Voice to the Hidden Victims of Imprisonment, London: Centre for Children and Families in the Justice Systems.

Czarnocka M., Mazurek M. (2012) Metafory w nauce, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 191(1), s. 5–26.

Czernia-Kubalka B., Jarosz E. (1993) Kontakty z rodziną kobiet odbywających karę pozbawienia wolności, [w:] Współczesne zagrożenia w strukturach społecznych: szkice badawcze z pedagogiki społecznej?, red. E. Syrek, Katowice: Wydawnictwo „Wieczorek-Press”.

Czyżewski M. (1990) Interakcjonizm i analiza konwersacyjna jako sposoby badania biografii. Etnografia wobec etnometodologii, [w:] Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Czyżewski M. (2013) Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 9(4), s. 14–27.

Dallaire D. H., Aaron L. (2010) Middle Childhood: Family, School, and Peer Contexts for Children Affected by Parental Incarceration, [w:] Children of Incarcerated Parents: A Handbook for Researchers and Practitioners, red. J. M. Eddy, J. Poehlmann, Washington: Urban Institute Press.

Davis C., Bahr S. J., Ward C. (2013) The Process of Offender Reintegration: Perceptions of What Helps Prisoners Reenter Society, „Criminology & Criminal Justice” 13(4), s. 446–469. https://doi.org/10.1177/1748895812454748

Demetrio D. (2000) Autobiografia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie, przeł. A. Skolimowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Denzin N. (1990) Reinterpretacja metody biograficznej w socjologii: znaczenie a metoda w analizie biografii, [w:] Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Derrida J. (1986) Biała mitologia. Metafora w tekstach filozoficznych, „Pamiętnik Literacki” (3), s. 283–318.

Dobrzyńska T. (2008) Dwudziestowieczna teoria języka wobec problemu metafory, „Studia Litteraria Polono-Slavica” (8), s. 15–27.

Dodge M., Pogrebin M. R. (2001) Collateral Costs of Imprisonment for Women: Complications of Reintegration, „The Prison Journal” 81(1), s. 42–54. https://psycnet.apa.org/doi/10.1177/0032885501081001004

Duda V., Figiela M. (2015) Więzi rodzinne determinantem procesu readaptacji skazanych, „Probacja” (3), s. 109–122.

Dzierzyńska S. (2011) Rola rodziny w systemie wsparcia skazanych, [w:] Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, red. A. Kieszkowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Dzierzyńska-Breś S. (2016) Sytuacja społeczna rodzin osób pozbawionych wolności, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Dzierzyńska-Breś S. (2017) „Niewidzialne Dzieci” – o sytuacji społecznej dzieci osób pozbawionych wolności, „Resocjalizacja Polska” (14), s. 137–150. https://doi.org/10.22432/pjsr.2017.14.10

Emory A. (2018) Explaining the Consequences of Paternal Incarceration for Children’s Behavioral Problems, „Family Relations” 67(2), s. 302–319. https://doi.org/10.1111/fare.12301

Enroos R. (2011) Mothers in Prison: Between the Public Institution and Private Family Relations, „Child and Family Social Work” 16(1), s. 12–21. https://doi.org/10.1111/j.1365-2206.2010.00700.x

Farrall S., Calverley A. (2006) Understanding Desistance from Crime. Theoretical Directions in Resettlement and Rehabilitation, New York: Open University Press.

Fidelus A. (2012) Determinanty readaptacji społecznej skazanych, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Filipiak M. (1999) Od subkultury do kultury alternatywnej – wprowadzenie do subkultur młodzieżowych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Fishman L. (1995) The World of Prisoners’ Wives, [w:] Long-term Imprisonment. Policy, Science, and Correctional Practice, red. T. Flanagan, London–New Delhi: Sage Publications.

Foster H., Hagan J. (2009) The Mass Incarceration of Parents in America: Issues of Race/Ethnicity, Collateral Damage to Children, and Prisoner Reentry, „The Annals of the American Academy of Political and Social Science” 623(1), s. 179–194. https://doi.org/10.1177/0002716208331123

Foster R. (2016) ’Doing the Wait’: An Exploration into the Waiting Experiences of Prisoners’ Families, „Time & Society” 28(2), s. 459–477. https://doi.org/10.1177/0961463X16633235

Foucault M. (2009) Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Gabel K., Johnston D. (red.) (1995) Children of Incarcerated Parents, New York: Lexington Books.

Gajda S. (2008) Metafora w dyskursie naukowym, „Studia Litteraria Polono-Slavica” (8), s. 29–42.

Gajda S. (2013) Lingwistyka XXI wieku, „Polonica” (33), s. 5–13.

Geller A., Garﬁnkel I., Cooper C. E., Mincy R. B. (2009) Parental Incarceration and Child Well-being: Implications for Urban Families, „Social Science Quarterly” 90(5), s. 1186–1202. https://doi.org/10.1111/j.1540-6237.2009.00653.x

Genette G. (1990) Narrative Discourse. Revisited, Ithaca–New York: Cornell University Press.

Gius M. (2016) The Effects of Parental Incarceration on the Criminal Activity of Adult Children, „Journal of Forensic Psychology” (4), s. 1–5. https://doi.org/10.4172/2475-319X.1000115

Glaser B., Strauss A. L. (2009) Odkrywanie teorii ugruntowanej, przeł. M. Gorzko, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Glaser B., Strauss A. L. (2016) Świadomość umierania, przeł. P. Tomanek, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J. (red.) (2008) Słownik terminów literackich, Warszawa–Wrocław–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Goffman E. (1956) The Presentation of Self in Everyday Life, University of Edinburgh Social Sciences Research Centre.

Goffman E. (1961) Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates, New York: Anchor.

Goffman E. (1963) Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity, New York–London–Toronto: Penguin.

Goffman E. (2006) Rytuał interakcyjny, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Goffman E. (2007) Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, przeł. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Goffman E. (2008) Człowiek w teatrze życia codziennego, przeł. H. Danter-Śpiewak, P. Śpiewak, Warszawa: Wydawnictwo „Aletheia”.

Goffman E. (2011) Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych, przeł. O. Waśkiewicz, J. Łaszcz, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Golczyńska-Grondas A. (2014) Wychowało nas państwo. Rzecz o tożsamości dorosłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Golczyńska-Grondas A. (2019) Wywiady biograficzne z osobami ze środowisk wykluczenia społecznego – refleksja nad wybranymi problemami metodologicznymi i etycznymi, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 15(2), s. 178–201.

Golczyńska-Grondas A., Grondas M. (2013) Badania biograficzne a psychoterapia: kilka uwag o terapeutycznych aspektach socjologicznych wywiadów biograficznych?, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 9(4), s. 28–49.

Gordon L. (2009) Invisible Children – A Study of the Children of Prisoners, New Zealand: Pillars.

Górny J. (1996) Elementy indywidualizacji i humanizacji karania w rozwoju penitencjarystyki, Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.

Górska J. (2016) Pozbawienie wolności, ale nie prawa do miłości – problem matek odbywających karę pozbawienia wolności, [w:] Współczesne wyzwania dla systemów penitencjarnych na świecie, red. M. Szwejkowska, K. Ryś, Olsztyn: Wydawnictwo Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Grochalska M. (2011) Transgresyjne trajektorie. Zmiany statusu społecznego w perspektywie biograficznej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Gueta K. (2018) The Experience of Prisoners’ Parents: A Meta-synthesis of Qualitative Studies, „Family Process” 57(3), s. 767–782. https://doi.org/10.1111/famp.12312

Hałas E. (1983) Floriana Znanieckiego koncepcja definicji sytuacji a interpretacyjny paradygmat socjologii, „Studia Socjologiczne” (1), s. 33–43.

Hałas E. (2012) Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hissel S., Bijleveld C., Kruttschnitt C. (2011) The Well-being of Children of Incarcerated mothers: An Exploratory Study for the Netherlands, „European Journal of Criminology” 8(5), s. 346–360. https://doi.org/10.1177/1477370811415755

Holligan Ch. (2016) An Absent Presence: Visitor Narratives of Journeys and Support for Prisoners during Imprisonment, „The Howard Journal of Crime and Justice” 55(1–2), s. 94–110. http://dx.doi.org/10.1111/hojo.12153

Hrabal B. (2001) Postrzyżyny, przeł. A. Czcibor-Piotrowski, Izabelin: Wydawnictwo Świat Literacki.

Jäkel O. (2003) Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu, przeł. M. Banaś, B. Drąg, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Jaros A. (2019) Risk Factors and Protective Factors in the Family of Origin in the Biographies of Two Adult Rehabilitation Centre Wards – Case Study of Two Women, „Przegląd Badań Edukacyjnych” (29), s. 43–64.

Jaros A. (2022) Naznaczone. Radzenie sobie z etykietowaniem w narracjach byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jastrzębska M. (2010) Krótka charakterystyka zjawiska nieformalnych struktur podkultury przestępczej, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość” (7), s. 157–172.

Johnson E., Easterling B. (2012) Understanding Unique Effects of Parental Incarceration on Children: Challenges, Progress, and Recommendations, „Journal of Marriage and Family” 74(2), s. 342–356. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2012.00957.x

Johnson E., Waldfogel J. (2002) Parental Incarceration: Recent Trends and Implications for Child Welfare, „Social Service Review” 76(3), s. 460–479. https://doi.org/10.1086/341184

Johnson E., Arditti J., McGregor C. M. (2018) Risk, Protection, and Adjustment among Youth with Incarcerated and Non-resident Parents: A Mixed-methods study, „Journal of Child and Family Studies” 27(6), s. 1914–1928. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1045-0

Johnston D. (1995) Effects of Parental Incarceration, [w:] Children of Incarcerated Parents, red. K. Gabel, D. Johnston, New York: Lexington Books.

Juras R. (1982) Sytuacja rodzinna wielokrotnych przestępców, „Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny” (2), s. 48–65.

Juras R. (1989) Rodziny więźniów oraz ich możliwości kontaktów ze skazanymi w badaniach i praktyce penitencjarnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Filozofia i Socjologia” (13), s. 117–133.

Kacprzak A. (2012) Dzieci osób skazanych na karę pozbawienia wolności: przegląd badań i analiza problematyki, [w:] Bieda dzieci, zaniedbanie, wykluczenie, red. W. Warzywoda-Kruszyńska, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kacprzak A. (2019) Nieformalne kręgi wsparcia w procesie reintegracji społecznej byłych więźniów w perspektywie biograficznej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Sociologica” (11)2, s. 139–163. https://doi.org/10.24917/20816642.11.2.10

Kacprzak A., Kudlińska I. (2014) Praca socjalna z osobami opuszczającymi placówki resocjalizacyjne i ich rodzinami, Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Kalaman M. (2016) Wpływ polityki penitencjarnej na sposób kontaktów skazanego z rodziną i światem zewnętrznym – studium historyczne, [w:] Przestępstwo, kara więzienia na przestrzeni dziejów, red. A. Purat, A. Wedeł-Domaradzka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Kampfner Ch. J. (1995) Post-traumatic Stress Reaction in Children of Imprisoned Mother, [w:] Children of Incarcerated Parents, red. K. Gabel, D. Johnston, New York: Lexington Books.

Kantowicz E. (2010) Perspektywa transwersalna w badaniu rodziny ryzyka i wsparciu społecznym na rzecz dziecka i rodziny, „Roczniki Socjologii Rodziny” (20), s. 211–212.

Karwacki A. (2006) Błędne koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Karwacki A., Antonowicz D. (2003) Underclass i kultura biedy w środowiskach popegeerowskich w kontekście sporów teoretycznych i interpretacyjnych, „Studia Socjologiczne” 170(3), s. 69–111.

Kaźmierska K. (1996) Konstruowanie narracji o doświadczeniu wojennej biografii. (Na przykładzie analizy narracji kresowych), [w:] Biografia a tożsamość narodowa, red. M. Czyżewski, A. Piotrowski, A. Rokuszewska-Pawełek, Łódź: Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego.

Kaźmierska K. (2012) Wstęp, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Kaźmierska K. (2014) Autobiograficzny wywiad narracyjny – kwestie etyczne i metodologiczne w kontekście archiwizacji danych, „Studia Socjologiczne” (3), s. 221–238.

Kaźmierska K. (2016) Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów, red. R. Dopierała, K. Waniek, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kaźmierska K., Waniek K. (2020) Autobiograficzny wywiad narracyjny. Metoda – technika – analiza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kieszkowska A. (2012) Inkluzyjno-katalaktyczny model reintegracji społecznej skazanych. Konteksty resocjalizacyjne, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Kłoskowska A. (1975) Wstęp [do wydania polskiego], [w:] G. Mead, Umysł, osobowość i społeczeństwo, przeł. Z. Wolińska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Knapik J., Przybyła-Basista H. (2014) Ojcowskie zaangażowanie mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności i jego pomiar, „Polskie Forum Psychologiczne” 19(3), s. 355–370.

Kohli M. (1978) Soziologie des Lebenslaufs, Darmstadt: Luchterhand.

Kohli M. (2012) Biografia: relacja, tekst, metoda, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Konecki K. (2005) Problem interakcji symbolicznej a konstruowanie jaźni, [w:] Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego, red. E. Hałas, K. Konecki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

Konopczyński M. (2013) Kryzys resocjalizacji czy(li) sukces działań pozornych. Refleksja wokół polskiej rzeczywistości resocjalizacyjnej, Warszawa: Wydawnictwo „Pedagogium”.

Konopczyński M. (2014) Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Korwin-Piotrowska D. (2011) Poetyka przewodnik po świecie tekstów, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kotlenga A. (2016) Diagnozowanie sprawców przestępstw wskazaniem dla możliwości oddziaływań resocjalizacyjnych, „Probacja” (3), s. 91–100.

Kozerska A., Miszczak E., Napora E. W. (2015) Zaangażowanie dziadków w ocenie wnuków z rodzin samotnych matek, „Kultura i Edukacja” 107(1), s. 231–246. https://doi.org/10.15804/kie.2015.01.12

Krawczyk-Bocian A. (2011) Narracja jako spotkanie, „Przegląd Pedagogiczny” (1), s. 199–205.

Krawczyk-Bocian A. (2019) Narracja w pedagogice. Teoria. Metodologia. Praktyka badawcza, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Kupczyk J. (1989) Procesy socjalizacji dzieci ojców wielokrotnie pozbawionych wolności, Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Kurczewska J. (2008) Metafory granicy w socjologii pogranicza, „Studia Litteraria Polono-Slavica” (8), s. 43–69.

Kwak A. (2005) Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Warszawa: Wydawnictwo Żak.

Kwiatkowski J. (2000) Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kwieciński A. (2012) Skazani-rodzice. Sytuacja prawna osadzonych sprawujących opiekę nad dziećmi, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” (28), s. 187–202.

Lalak D. (2010) Życie jako biografia. Podejście biograficzne wperspektywie pedagogicznej, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Laughlin J., Arrigo B., Blevins K., Coston Ch. (2008) Incarcerated Mothers and Child Visitation, „Criminal Justice Policy Review” 19(2) s. 215–238. https://doi.org/10.1177/0887403407309039

Linowski K. (2005) Kontakty skazanych na karę pozbawienia wolności ze światem zewnętrznym, wyd. II, Ostrowiec Świętokrzyski: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju WSBiP.

Lowenstein A. (1984) Coping with Stress: The Case of Prisoners’ Wives, „Journal of Marriage and the Family” 46(2), s. 699–708. https://doi.org/10.2307/352611

Ładyżyński A. (2017) „Gdy macie babcie to się nie trapcie”, czyli o roli dziadków w rodzinie, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 25(4), s. 11–21.

Machel H. (2003) Rola rodziny w resocjalizacji penitencjarnej, [w:] Miejsce rodziny i szkoły w profilaktyce uzależnień, red. T. Sakowicz, A. Kieszkowska, Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Machel H. (2007) Sens i bezsens resocjalizacji penitencjarnej – casus polski. (Studium penitencjarno-pedagogiczne), Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Machel H. (2010) Resocjalizacja penitencjarna: istota, dylematy terminologiczne, społeczny sens, kilka uwag teoretycznych i kadrowych, „Resocjalizacja Polska” (1), s. 174–192.

Machel H. (2014) Rodzina skazanego jako współuczestnik jego resocjalizacji penitencjarnej, readaptacji i reintegracji społecznej, „Resocjalizacja Polska” (7), s. 45–57.

Machel H., Lenczewska-Machel H., Chęcińska E. (2016) Praca penitencjarna z więźniami żonatymi (rozważania na tle własnej praktyki), [w:] Studia i Rozprawy z Pedagogiki Resocjalizacyjnej, t. V: Oddziaływania penitencjarne wobec skazanych w przestrzeni więziennej. Uwarunkowania – doświadczenia – propozycje, red. D. Kowalczyk, A. Glińska-Lachowicz, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Mamzer H. (2007) Tożsamość jako narracja, [w:] W kręgu socjologii interpretatywnej. Badania jakościowe nad tożsamością, red. J. Leoński, U. Kozłowska, Szczecin: Wydawnictwo „ECONOMICUS”.

Mankoff M. (2005) Societal Reaction and Career Deviance: A Critical Analysis, „The Sociological Quarterly” 12(2), s. 204–218. https://doi.org/10.1111/j.1533-8525.1971.tb01351.x

Marchwicki P. (2006) Teoria przywiązania J. Bowlby’ego, „Seminare. Poszukiwania naukowe” (23), s. 365–383.

Maślanka K., Pryga S. (2015) Odnaleźć swoje miejsce w rodzinie – program readaptacji skazanych, [w:] Teoretyczno-praktyczne konteksty resocjalizacji penitencjarnej skazanych, red. D. Kowalczyk, M. Snopek, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Matysiak-Błaszczyk A. (2016) Więzienne macierzyństwo. Studium socjopedagogiczne, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Matza D., Sykes G. (1957) Techniques of Neutralization: A Theory of Delinquency, „American Sociological Review” (22), s. 664–670.

Mazur E. (2012) Szanse i bariery readaptacji społecznej, [w:] Tożsamość grupowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, red. W. Ambrozik, A. Kieszkowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Mazur J. (2005) Wpływ kontaktu z rodziną na funkcjonowanie osadzonego w warunkach izolacji. Realizacja funkcji rodzinnych – próba opisu, [w:] Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji, red. J. Świtka, M. Kuć, I. Niewiadomska, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

McCarthy D., Adams M. (2019) „Yes, I Can Still Parent. Until I Die, He Will Always be My Son”: Parental Responsibility in the Wake of Child Incarceration, „Punishment & Society”, 21(1), s. 89–106. https://doi.org/10.1177/1462474517745892

McKay T., Comfort M., Grove L., Bir A., Lindquist Ch. (2018) Whose Punishment, Whose Crime? Understanding Parenting and Partnership in a Time of Mass Incarceration, „Journal of Offender Rehabilitation” 57(2), s. 69–82. https://doi.org/10.1080/10509674.2017.1294640

Mead G. (1918) The Psychology of Punitive Justice, „American Journal of Sociology” (5),

s. 577–602.

Merton R. K. (2002) Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. J. Wertenstein-Żuławski, E. Morawska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Michel M. (2018) Etnometodologie przestrzeni wykluczonych. Kategoria ulicy w kontekście studiów miejskich na gruncie pedagogiki, „Jakościowe Badania Pedagogiczne” 3(1), s. 26–50.

Michel M., Moksa I. (2019) Dualizm systemu norm i wartości na przykładzie rozumienia pojęcia patriotyzmu przez pseudokibiców oraz przejawów radykalizacji zachowań, „Nauki o Wychowaniu Studia Interdyscyplinarne” 9(2), s. 157–175. https://doi.org/10.18778/24504491.09.11

Miszewski K. (2016) Koniec zjawiska „mass imprisonment” w USA? (Nie)opłacalność szerokiego stosowania kary więzienia, „Resocjalizacja Polska” (11), s. 51–61.

Mrózek Ł. (2014) Zjawisko wykluczenia społecznego więźniów i osób opuszczających ośrodki penitencjarne. Analiza problemu i możliwości przeciwdziałania zjawisku, „Studia Socialia Cracoviensia” (6), s. 45–59.

Mucha J. (1992) Cooley, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.

Mumola C. J. (2000) Incarcerated Parents and Their Children, Washington, DC: U.S. Department of Justice Special Report No. NCJ 182335.

Murray J. (2003) Visits and Family Ties Amongst Men at HMP at Camp Hill, London: Action for Prisoners’ Families.

Murray J. (2007) The Cycle of Punishment: Social Exclusion of Prisoners and Their Children, „Criminology and Criminal Justice” 7(1), s. 55–81. https://doi.org/10.1177/1748895807072476

Murray J., Besemer S. (2016) Incarceration and Development of Delinquency, [w:] The Oxford Handbook of Externalizing Spectrum Disorders, red. T. P. Beauchaine, S. P. Hinshaw, Oxford University Press.

Murray J., Farrington D. P. (2008) The Effects of Parental Imprisonment on Children, [w:] Crime and Justice – A Review Of Research, red. M. Tonry, Press Chicago.

Murray J., Carl-Gunnar J., Farrington D. (2007) Crime in Adult Offspring of Prisoners: A Cross-national Comparison of Two Longitudinal Samples, „Criminal Justice and Behavior” 34(1), s. 133–149. https://doi.org/10.1177/0093854806289549

Muskała M. (2006) Więź osadzonych recydywistów ze środowiskiem, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego.

Muskała M. (2016) „Odstąpienie od przestępczości” w teorii i praktyce resocjalizacyjnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Newell D. (2012) Risk and Protective Factors for Secondary Girls of Incarcerated Parents, „Family Court Review” 50(1), s. 106–112. https://doi.org/10.1111/j.1744-1617.2011.01432.x

Nowak-Dziemianowicz M. (2016) Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.

Opora R. (2011) Czynniki utrudniające pełnienie roli matki przez kobiety odbywające karę pozbawienia wolności, [w:] Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, red. A. Kieszkowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Panek A. (2006) Pozycja babci w trójpokoleniowej rodzinie. Analiza wybranych przypadków, „Państwo i Społeczeństwo” 6(2), s. 151–160.

Parke R. D., Clarke-Stewart K. A. (2001) Effects of Parental Incarceration on Young Children, USA: Department of Health and Human Services The Urban Institute.

Petersilia J. (2003) How We Hinder: Legal and Practical Barriers to Reintegration, [w:] When Prisoners Come Home: Parole and Prisoner Reentry, red. J. Petersilia, Oxford University Press.

Petersilia J. (2004) What Works in Prisoner Reentry? Reviewing and Questioning the Evidence, „Federal Probation. A Journal of Correctional philosophy and Practise” 68(2), s. 4–8.

Piasecki S. (2002) Jabłuszko, Łomianki: Wydawnictwo „LTW”.

Piasecki S. (2010) Kochanek wielkiej niedźwiedzicy, Łomianki: Wydawnictwo „LTW”.

Pindel E. (2011) Podtrzymywanie więzi rodzinnych w warunkach izolacji, „Probacja” (1), s. 92–104.

Piotrowski P. (2011) Rozbój. Uwarunkowania psychospołeczne, motywacja i racjonalność sprawców przestępstw, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Poehlmann J. (2010) Attachment in Infants and Children of Incarcerated Parents, [w:] Children of Incarcerated Parents: A Handbook for Researchers and Practitioners, red. J. M. Eddy, J. Poehlmann, Washington: Urban Institute Press.

Poklek R. (2017) Badania osobopoznawcze w penitencjarystyce, „Resocjalizacja Polska” (14), s. 41–57.

Przybyliński S. (2005) Podkultura więzienna – wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Przybyliński S. (2007) „Dziara”, „cynkówka”, „kolka” – zjawisko tatuażu więziennego, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Przygoda A. (2012) Dziadkowie w procesie socjalizacji wnuków, „Pedagogika Rodziny” 4(2), s. 41–48.

Rakt M., Murray J., Nieuwbeerta P. (2012) The Long-term Effects of Parental Imprisonment on Criminal Trajectories of Children, „Journal of Research in Crime and Deliquency” 49(1), s. 81–108. https://doi.org/10.1177/0022427810393018

Ricoeur P. (1993) Życie w poszukiwaniu opowieści, przeł. E. Wolicka, „Logos i Ethos” (2), s. 225–236.

Riemann G., Schütze F. (2012) „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesach społecznych, przeł. Z. Bokszański, A. Piotrowski, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Rokuszewska-Pawełek A. (1996) Miejsce biografii w socjologii interpretatywnej. Program socjologii biografistycznej Fritza Schützego, „ASK” (1), s. 37–54.

Rokuszewska-Pawełek A. (2005) Metoda biograficzna i badanie biografii, „Przegląd Socjologiczny” 54(1–2), s. 283–307.

Rokuszewska-Pawełek A. (2006) Wywiad narracyjny jako źródło informacji, „Media, Kultura, Społeczeństwo” (1), s. 18–22.

Rosenthal G. (1990) Rekonstrukcja historii życia. Wybrane zasady generowania opowieści w wywiadach biograficzno-narracyjnych, przeł. N. Nowakowska, [w:] Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Rosenthal G. (2012) Badania biograficzne, przeł. A. Pawlak, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Rosner K. (1999) Narracja jako struktura rozumienia, „Teksty Drugie: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” 56(3), s. 7–15.

Rzepliński A. (1981) Rodziny więźniów długoterminowych (z badań nad społecznymi skutkami skazania), Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Sadżuga R. (2016) Macierzyństwo czynnikiem wspomagającym resocjalizację kobiet w zakładach karnych, [w:] Współczesne wyzwania dla systemów penitencjarnych na świecie, red. M. Szwejkowska, K. Ryś, Olsztyn: Wydawnictwo Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Sakowicz T. (2006) Dysfunkcjonalność rodzin a resocjalizacja (Wybrane teksty z socjologii rodziny i resocjalizacji), Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Sakowicz T. (2009) Wybrane aspekty środowiska rodzinnego w percepcji i ocenie osób osadzonych w polskich zakładach karnych, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Sapia-Drewniak E. (1989) Sytuacja szkolna dzieci osób karanych pozbawieniem wolności, „Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny” 57(17), s. 82–91.

Sarzała D. (2015a) Rodzina jako podmiot wsparcia społecznego osób przebywających w izolacji penitencjarnej, [w:] Rodzina w obliczu współczesnych zagrożeń i przemian społeczno-kulturowych, red. M. Petrykowska, D. Sarzała, Pułtusk: Wydawnictwo Akademii Humanistycznej.

Sarzała D. (2015b) Subkultura więzienna jako destruktywny wymiar funkcjonowania człowieka w warunkach instytucji totalnej, „Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio” 24(4), s. 278–292.

Sarzała D. (2016) Rodzina osoby przebywającej w izolacji więziennej jako środowisko wsparcia społecznego, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio” 28(4), s. 311–326.

Saunders V. (2016) Children of Prisoners – Children’s Decision Making about Contact, „Child and Family Social Work” 22(S2), s. 63–72. https://doi.org/10.1111/cfs.12281

Schier K. (2016) Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

Schütz A. (2012) O wielości światów. Szkice z socjologii fenomenologicznej, przeł. B. Jabłońska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Schütze F. (2012a) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne, przeł. K. Waniek, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Schütze F. (2012b) Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, przeł. M. Czyżewski, [w:] Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, red. K. Kaźmierska, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Shaw C. R. (1930) The Jack-Roller: A Delinquent Boy’s Own Story, Chicago–London: University of Chicago Press.

Shaw C. R. (1931) The Natural History of Delinquent Career, Chicago: University of Chicago Press.

Shaw C. R., McKay H. D. (1942) Juvenile Delinquency and Urban Areas, Chicago: University of Chicago Press.

Shaw M. (2019) The Reproduction of Social Disadvantage through Educational Demobilization: A Critical Analysis of Parental Incarceration, „Critical Criminology” 27(1), s. 275–290. https://doi.org/10.1007/s10612-018-09427-3

Shlafer R. J., Poehlmann J. (2010) Adolescence in the Context of Parental Incarceration: Family, School, and Community Factors, [w:] Children of Incarcerated Parents: A Handbook for Researchers and Practitioners, red. J. M. Eddy, J. Poehlmann, Washington: Urban Institute Press.

Siemaszko A. (1993) Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Sikorska A. (2016) Techniki neutralizacji przestępstw stosowane przez dilerów substancji psychoaktywnych – analiza wybranych przypadków, „Resocjalizacja Polska” (12), s. 145–162.

Sikorska A. (2017) „Sieroty wymiaru sprawiedliwości” w świetle koncepcji naznaczania społecznego – refleksja teoretyczna i wyniki badań własnych, [w:] Naznaczeni, odrzucani i dyskryminowani w badaniach naukowych i praktyce wychowawczej. Ujęcie interdyscyplinarne, red. P. Dzieduszyński, Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk o Zdrowiu.

Sikorska M. (2009) Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Sikorska M. (2019) Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

Sikorska M. (2020) Rodzina, co to takiego? – teoretyczne wymiary zróżnicowania w definiowaniu oraz badaniu rodzin, [w:] Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak, red. M. Bieńko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Simons L. G., Sutton T. E. (2021) The Long Arm of Parenting: How Parenting Styles Influence Crime and the Pathways That Explain This Effect, „Criminology” (59), s. 520–544. http://dx.doi.org/10.1111/1745-9125.12285

Skowrońska M. (2019) Czuj się jak u siebie, ale bez przesady. Kontrola przestrzeni i opieka nad gościem – dwa wymiary asymetrii władzy w sytuacji gościny, [w:] Gość w dom. Współczesne praktyki przyjmowania gości, red. B. Mateja-Jaworska, M. Skowrońska, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Slany K. (2020) Różnorodność typów rodzin, różnorodność praktyk w rodzinach, [w:] Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak, red. M. Bieńko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Soroko E. (2006) Dlaczego metafora działa? Pytanie o skuteczność terapeutyczną w świetle wiedzy o metaforze, „Czasopismo Gestalt” 2(64), s. 41–60.

Strauss A. L. (1975) Chronic Illness and the Quality of Life, St. Louis: C.V. Mosby.

Strauss A. L. (2013) Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości, przeł. A. Hałas, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Swanson Ch., Lee Ch., Sansone F. A. (2013) Incarcerated Fathers and Their Children: Perceptions of Barriers to Their Relationships, „The Prison Journal” 93(4), s. 453–474. https://doi.org/10.1177/0032885513501024

Swisher R., Roettger M. (2011) Associations of Fathers’ History of Incarceration with Sons’ Delinquency and Arrest among Black, White, and Hispanic Males in the United States, „American Society of Criminology” 49(4), s. 1109–1147. https://doi.org/10.1111/j.1745-9125.2011.00253.x

Swisher R., Roettger M. (2012) Father’s Incarceration and Youth Delinquency and Depression: Examining Differences by Race and Ethnicity, „Journal of Research on Adolescence” 22(4), s. 597–603. https://doi.org/10.1111/j.1532-7795.2012.00810.x

Szczepanik R. (2011) Doświadczenie wtórnej wiktymizacji przez kobiety – ofiary przemocy w rodzinie, [w:] Andragogiczny wymiar wydarzeń osobistych i globalnych w badaniach biograficznych, red. O. Czerniawska, Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej.

Szczepanik R. (2012) Zastosowanie technik wywiadu narracyjnego w badaniach więźniów, „Resocjalizacja Polska” (3), s. 89–105.

Szczepanik R. (2015a) Partnerki życiowe recydywistów i ich rola w powstrzymywaniu aktywności przestępczej, „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja” (26), s. 35–57.

Szczepanik R. (2015b) Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Szczepanik R. (2017) Komu opłaca się ta miłość? Małżeństwa zawierane przez mężczyzn podejmujących próby zerwania z przestępczym stylem życia, [w:] Horyzonty pedagogiki resocjalizacyjnej. Księga Jubileuszowa Profesora Wiesława Ambrozika, red. A. Barczykowska, M. Muskała, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Szczepanik R. (2020) Rodzice osób pijących alkohol problemowo. O ambiwalencji pomocy, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Szczepanik R., Miszewski K. (2016) Wpływ długoterminowego uwięzienia na rodziny więźniów – stan wiedzy i zaniedbane kierunki badań, „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja” (30), s. 53–95. https://doi.org/10.19203/psir.2016.030.03

Szczepanik R., Śliwerski A. (2017) Obietnice bez pokrycia. Etyczne i prawne granice (nie)ujawniania informacji o przestępstwie w badaniach naukowych i psychoterapii, „Przegląd Badań Edukacyjnych” (24), s. 161–172.

Szczygieł G. (2002) Społeczna readaptacja skazanych w polskim systemie penitencjarnym, Białystok: Wydawnictwo „Temida 2”.

Szczygieł M. (red.) (2014) Antologia polskiego reportażu XX wieku, t. 1: 1901–1967, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.

Szpringer M., Dąbrowska A. (2011) Misja dziadków w rodzinach XXI wieku: nowe role, wyzwania, oczekiwania, „Studia nad Rodziną” 15(1–2), s. 247–254.

Szymanowski T. (1989) Powrót skazanych do społeczeństwa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Tasca M., Rodriguez N., Zatz M. S. (2011) Family and Residential Instability in the Context of Paternal and Maternal Incarceration, „Criminal Justice and Behavior” 38(3), s. 231–247. https://doi.org/10.1177/ 0093854810391632

Tokarska U. (2002) Narracja autobiograficzna w terapii i promocji zdrowia, [w:] Narracja jako rozumienie świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Tomczyszyn D., Romanowicz W. (2016) Środowisko rodzinne mężczyzn odbywających kary pozbawienia wolności, „Biuletyn PTK” (23), s. 29–41.

Travis J. (2005) But They All Come Back: Facing the Challenges of Prisoner Reentry, Washington: Urban Institute Press Washington D.C.

Turanovic J. J., Tasca M. (2019) Inmates’ Experiences with Prison Visitation, „Justice Quarterly” 36(2), s. 287–322. https://doi.org/10.1080/07418825.2017.1385826

Turanovic J. J., Rodriguez N., Pratt T. C. (2012) The Collateral Consequences of Incarceration Revisited: A Qualitative Analysis of the Effects on Caregivers of Children of Incarcerated Parents, „Criminology” 50(4), s. 913–959. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/j.1745-9125.2012.00283.x

Turney K. (2014) The Intergenerational Consequences of Mass Incarceration: Implications for Children’s Co-residence and Contact with Grandparents, „Social Forces” (93)1, s. 299–327. https://doi.org/10.1093/sf/sou062

Twardowski J. (2015) Ksiądz Twardowski Dzieciom. Wiersze, Warszawa: Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”.

Umamaheswar J. (2021) „When My Mother Died, I Think a Part of Me Died”: Maternal Fusion and the Relationship between Incarcerated Men and Their Mothers, „Journal of Family Issues” 42(2), s. 253–275.

Urbaniak-Zając D. (2017) Narracja a biograficzna perspektywa badawcza, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 4(1), s. 47–62. https://doi.org/10.18778/2450-4491.04.04

Urbaniak-Zając D., Kos E. (2013) Badania jakościowe w pedagogice, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Urke-Nachalnik (1930) Życiorys własny przestępcy, Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Więźniem „Patronat”.

Waniek K. (2019) Lekceważone potencjały narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 15(2), s. 132–163. https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.2.08

Wawrzycka K. (2015) Rola partnerki życiowej w procesie wykonywania kary pozbawienia wolności wobec więźniów, [w:] Teoretyczno-praktyczne konteksty resocjalizacji penitencjarnej skazanych, red. D. Kowalczyk, M. Snopek, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Wawrzyniak J. (2011) Opiekuńczo-wychowawcza rola dziadków w rodzinie, „Pedagogika Rodziny” (1–2), s. 95–103.

Weller D., Shaver P. (2010) Attachment, Parental Incarceration and Possibilities for Intervention: An Overview, „Attachment & Human Development” 12(4), s. 311–331. https://doi.org/10.1080/14751790903416939

Wesołowska-Krzysztofek I. (1996) Wpływ kontaktów z dziećmi na deprywację niektórych potrzeb u osadzonych kobiet, [w:] Problemy więziennictwa u progu XXI wieku, red. B. Hołyst, S. Redo, Warszawa–Wiedeń–Kalisz: Agencja Wydawnicza CB.

Wierzbicki P. (1984) Kontakty skazanych ze światem zewnętrznym i ich znaczenie w społecznej readaptacji, [w:] Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce, t. 1, red. B. Hołyst, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Włodarek J., Ziółkowski M. (1990) Teoretyczny i empiryczny status metody biograficznej we współczesnej socjologii, [w:] Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Wolińska P. (2016) Znaczenie instytucji rodziny w życiu osób odbywających karę pozbawienia wolności w świetle stanu badań socjologicznych, „Rozprawy Społeczne” 10(2), s. 62–68.

Wysocka E. (2013) Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Zeidler P. (2014) O roli ugruntowanych empirycznie metafor w naukowych programach badawczych, „Filozofia i Nauka. Studia Filozoficzne i Interdyscyplinarne” (2), s. 239–255.

Ziółkowski M. (1981) Znaczenie, interakcja, rozumienie. Studium z symbolicznego interakcjonizmu i socjologii fenomenologicznej jako wersji socjologii humanistycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Karkowska E. (b.r.), Relacje rodzinne skazanych na kary pozbawienia wolności, online: https://www.sw.gov.pl/aktualnosc/Relacje-rodzinne-skazanych-na-kary-pozbawienia-wolnosci [dostęp: 20.04.2023].

Kodeks Karny Wykonawczy, online: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970900557/U/D19970557Lj.pdf [dostęp: 13.08.2023].

Portal pomocy postpenitencjarnej, online: http://www.codalej.info/ [dostęp: 20.04.2023].

Statystyka bieżąca jednostki penitencjarne. Informacja o zaludnieniu aresztów śledczych i zakładów karnych, online: https://sw.gov.pl/strona/statystyka--biezaca [dostęp: 20.04.2023].

Statystyka roczna jednostki penitencjarne. Informacja o zaludnieniu aresztów śledczych i zakładów karnych, online: https://www.sw.gov.pl/strona/statystyka-roczna, [dostęp: 20.04.2023].