Prezentowany, jedenasty tom z serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, opatrzony podtytułem „Perspektywa stołu”, przenosi uwagę na kulturowe i społeczne kwestie spożywania i jedzenia. Stanowi próbę oglądu życia prywatnego i życia codziennego epoki przez pryzmat praktyk i nawyków żywieniowych oraz szeroko pojętej kultury jedzenia. Analiza życia prywatnego dziewiętnastowiecznych Polaków „z perspektywy stołu” – w kontekście kultury kulinarnej, rytuałów konsumpcyjnych oraz społecznych uwarunkowań wyżywienia nie była do tej pory podejmowana przez badaczy. Zdecydowanie lepiej opracowane są tradycje żywieniowe w epoce nowożytnej (kuchnia staropolska) czy w dobie wieków średnich. Wiek XIX, oglądany przez pryzmat kuchni, wydaje się szczególnie interesujący. Znamionował go szybki rozwój przemysłu i komunikacji (kolej), co dało początek stopniowej niwelacji zjawiska głodu na kontynencie europejskim. Na ziemiach polskich nastąpiło zetknięcie „kuchni polskiej” z „kuchnią zaborców”. Kulturowy i społeczny kontekst wyżywienia odsłania nie tylko warunki życia codziennego, ale stwarza też grunt pod refleksje na temat przemian cywilizacyjnych, gospodarczych i kulturowych społeczeństwa polskiego. Obrazuje procesy i kierunki modernizacji oraz obszary zacofania i środowiska spauperyzowane. „Pogoń za chlebem” była głównym motywem migracji ze wsi do miast. W realiach zaborowych „kultura stołu” może być odczytywana jako kultura „własna” – narodowa i „obca”, przenikająca ze struktur o odmiennej tradycji. Praktyki kulinarne i konwenanse związane ze spożywaniem przynoszą informacje również o mentalności Polaków. Doświadczenia kulinarne podczas podróży, na emigracji czy na zesłaniu, były często ważnym wątkiem literatury wspomnieniowej, dzienników i korespondencji. Tematyka dziewiętnastowiecznej kuchni i kultury przygotowywania oraz spożywania posiłków stwarza wiele możliwości interpretacyjnych i otwiera nowe perspektywy w badaniach nad społeczeństwem polskim w dobie zaborów.
Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Kilka uwag na temat historycznej „perspektywy stołu”
Żywieniowe strategie przetrwania. Polscy uchodźcy polityczni w Anglii wobec perspektywy niedożywienia i głodu w latach trzydziestych i czterdziestych XIX wieku
Aldona Domańska,
Piotr Tuleja,
Agnieszka Bień-Kacała,
Monika Bogucka-Felczak,
Patryk Kowalski,
Michał Bożek,
Anna Chorążewska,
Artur Biłgorajski,
Mirosław Granat,
Monika Haczkowska,
Adam Jamróz,
Wojciech J. Katner,
Ryszard Paweł Krawczyk,
Maria Kruk,
Katarzyna Kubuj,
Tomasz Milej,
Małgorzata Niewiadomska-Cudak,
Włodzimierz Nykiel,
Jerzy Oniszczuk,
Marek Piechowiak,
Jakub Rzymowski,
Mirosław Stec,
Hanna Suchocka,
Andrzej Szmyt,
Łukasz Jan Korporowicz,
Tomasz Tulejski,
Teresa Wyka,
Robert Grzeszczak,
Joanna Kielin-Maziarz,
Anna Michalak,
Anna Rakowska,
Piotr Sobański,
Leszek Garlicki,
Michał Kurowski,
Dorota Lis-Staranowicz,
Małgorzata Masternak-Kubiak,
Elżbieta Hanna Morawska,
Monika Nowak,
Ryszard Piotrowski,
Anna Rytel-Warzocha,
Agnieszka Gajda,
Jakub Stępień,
Joanna Uliasz,
Edyta Widawska,
Szymon Osowski,
Wojciech Brzozowski,
Ewelina Gierach,
Andrzej Jackiewicz,
Jerzy Jaskiernia,
Joanna Juchniewicz,
Jan Kulesza,
Grzegorz Kryszeń,
Jacek Mazur,
Wojciech Odrowąż-Sypniewski,
Bogusław Przywora,
Stanisław Sagan,
Maciej Serowaniec,
Halina Zięba-Załucka,
Beata Stępień-Załucka,
Zagadnienia prawa konstytucyjnego
Jarosław Kita,
Krzysztof Paweł Woźniak,
Wiesław Puś,
Kamil Śmiechowski,
Violetta Wiernicka,
Ewelina M. Kostrzewska,
Marzena Iwańska,
Grażyna Ewa Karpińska,
Marta Sikorska,
Krzysztof Stefański,
Irmina Gadowska,
Daria Rutkowska-Siuda,
Piotr Gryglewski,
Joanna Sosnowska,
Grzegorz Markiewicz,
Karolina Kołodziej,
Anna Śmiechowicz,
Katarzyna Orszulak-Dudkowska,
Elżbieta Umińska-Tytoń,
Marek Adamczewski,
Łódź poprzez wieki. Historia miasta, tom 2: 1820-1914
Jarosław Kita,
Maria Korybut-Marciniak,
Jolanta Załęczny,
Kinga Fink,
Kinga Raińska,
Marta Milewska,
Anna Śmiechowicz,
Tadeusz Srogosz,
Krzysztof Marchlewicz,
Jolanta Kowalik,
Andrzej Szmyt,
Emilian Prałat,
Marta Kłak-Ambrożkiewicz,
Piotr Hubicki,
Karolina Studnicka-Mariańczyk,
Olga Morozowa,
Katarzyna Głowania,
Olga Szadkowska-Mańkowska,
Perspektywa stołu
Tadeusz Grabarczyk,
Hanna Zdanowska,
Elżbieta Żądzińska,
Artur Ginter,
Radosław Janiak,
Marek Olędzki,
Janusz Pietrzak,
Paweł Zawilski,
Jan Szymczak,
Tadeusz Nowak,
Alicja Szymczakowa,
Łukasz Ćwikła,
Tadeusz Nowak,
Michał Kobierecki,
Hanka Żerek-Kleszcz,
Zdzisław Włodarczyk,
Jarosław Kita,
Anna Kowalska-Pietrzak,
Piotr Gryglewski,
Elżbieta Umińska-Tytoń,
Marek Cybulski,
Marek Adamczewski,
Adam Bartnik,
Krzysztof Fortuniak,
Marcin Jaskulski,
Piotr Kittel,
Aleksander Szmidt,
Wojciech Tołoczko,
Łódź poprzez wieki. Historia miasta, tom 1: do 1820 roku
Witold Jarno,
Jarosław Kita,
Patrycja Matusiak,
Andrzej Niewiński,
Łukasz Ćwikła,
Tadeusz Grabarczyk,
Jolanta A. Daszyńska,
Małgorzata Karkocha,
Dawid Gralik,
Dariusz Faszcza,
Andrzej Dubicki,
Tadeusz Dubicki,
Wiesław Bolesław Łach,
Agnieszka Jędrzejewska,
Waldemar Kozyra,
Ireneusz Bieniecki,
Robert Majzner,
Andrzej Wojtaszak,
Robert Pietrygała,
Zdzisław Cutter,
Magdalena Pogońska-Pol,
Armia kontra natura
Tadeusz Grabarczyk,
Magdalena Pogońska-Pol,
Kamil Anduła,
Aleksander Bołdyrew,
Konrad Aleksander Czernielewski,
Katarzyna Derlatka,
Tomasz Gliniecki,
Marian Głosek,
Jarosław Kita,
Hubert Michalski,
Marek Olędzki,
Jan Ptak,
Rafał Roguski,
Paweł Samuś,
Katarzyna Stelmasiak,
Piotr Strzyż,
Damian Waszak,
Dariusz Wybranowski,
Witold Jarno,
Armia kontra natura
Witold Jarno,
Jarosław Kita,
Maciej Gdaniec,
Jarosław Sochacki,
Myroslav Voloshchuk,
Izabela Śliwińska-Słomska,
Konstantin Kupchenko,
Natalya Nikitina,
Jolanta A. Daszyńska,
Piotr Opaliński,
Kamil Śmiechowski,
Anna Jakimowicz,
Marcin Michnicki,
Halina Łach,
Leontiy Voitovych,
Sergey Stelnikovich,
Mateusz Drozdowski,
Marta Frączkiewicz,
Dariusz Złotkowski,
Anna Polańska,
Hanna Grzeszczuk-Brendel,
Andrzej Wojcieszak,
Joanna Nikel,
Jan Salm,
Miasto i wojna
Tadeusz Grabarczyk,
Magdalena Pogońska-Pol,
Patrycja Matusiak,
Myroslav Voloshchuk,
Łukasz Ćwikła,
Radosław Skrycki,
Zdzisław Włodarczyk,
Krzysztof Augustyniak,
Krzysztof Ślusarek,
Marta Milewska,
Antonina Pawłowska,
Andrzej Wojtaszak,
Aleksey Gavrilenkov,
Witold Jarno,
Monika Tomkiewicz,
Barbara Łochowska,
Joanna Lusek,
Denis Aleksiejev,
Aleksey Kozhemyakin,
Yuliya Minutina-Lobanova,
Urszula Kurcewicz,
Sławomir Lucjan Szczesio,
Miasto i wojna
Jarosław Kita,
Maria Korybut-Marciniak,
Tadeusz Srogosz,
Dariusz Złotkowski,
Jolanta Kowalik,
Adrianna Czekalska,
Kinga Raińska,
Marta Milewska,
Anna Czerniecka‑Haberko,
Wojciech Jerzy Górczyk,
Marcin Sebastian Halicki,
Izabela Lewandowska,
Grażyna Czerniak,
Marginesy
Zgodnie z Komunikatem Prorektora UŁ ds. nauki dotyczącym systemu ScienceON od 15.09.2023 r. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wprowadza dane o wszystkich publikacjach wydanych przez siebie autorstwa pracowników UŁ.
Publikacja ww. danych jest możliwa po opublikowaniu pracy w wersji ostatecznej i w terminie do 30 dni od opublikowania.
