Prezentowany, jedenasty tom z serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, opatrzony podtytułem „Perspektywa stołu”, przenosi uwagę na kulturowe i społeczne kwestie spożywania i jedzenia. Stanowi próbę oglądu życia prywatnego i życia codziennego epoki przez pryzmat praktyk i nawyków żywieniowych oraz szeroko pojętej kultury jedzenia. Analiza życia prywatnego dziewiętnastowiecznych Polaków „z perspektywy stołu” – w kontekście kultury kulinarnej, rytuałów konsumpcyjnych oraz społecznych uwarunkowań wyżywienia nie była do tej pory podejmowana przez badaczy. Zdecydowanie lepiej opracowane są tradycje żywieniowe w epoce nowożytnej (kuchnia staropolska) czy w dobie wieków średnich. Wiek XIX, oglądany przez pryzmat kuchni, wydaje się szczególnie interesujący. Znamionował go szybki rozwój przemysłu i komunikacji (kolej), co dało początek stopniowej niwelacji zjawiska głodu na kontynencie europejskim. Na ziemiach polskich nastąpiło zetknięcie „kuchni polskiej” z „kuchnią zaborców”. Kulturowy i społeczny kontekst wyżywienia odsłania nie tylko warunki życia codziennego, ale stwarza też grunt pod refleksje na temat przemian cywilizacyjnych, gospodarczych i kulturowych społeczeństwa polskiego. Obrazuje procesy i kierunki modernizacji oraz obszary zacofania i środowiska spauperyzowane. „Pogoń za chlebem” była głównym motywem migracji ze wsi do miast. W realiach zaborowych „kultura stołu” może być odczytywana jako kultura „własna” – narodowa i „obca”, przenikająca ze struktur o odmiennej tradycji. Praktyki kulinarne i konwenanse związane ze spożywaniem przynoszą informacje również o mentalności Polaków. Doświadczenia kulinarne podczas podróży, na emigracji czy na zesłaniu, były często ważnym wątkiem literatury wspomnieniowej, dzienników i korespondencji. Tematyka dziewiętnastowiecznej kuchni i kultury przygotowywania oraz spożywania posiłków stwarza wiele możliwości interpretacyjnych i otwiera nowe perspektywy w badaniach nad społeczeństwem polskim w dobie zaborów.
Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Kilka uwag na temat historycznej „perspektywy stołu”
Żywieniowe strategie przetrwania. Polscy uchodźcy polityczni w Anglii wobec perspektywy niedożywienia i głodu w latach trzydziestych i czterdziestych XIX wieku
Jarosław Kita,
Maria Korybut-Marciniak,
Tadeusz Srogosz,
Dariusz Złotkowski,
Jolanta Kowalik,
Adrianna Czekalska,
Kinga Raińska,
Marta Milewska,
Anna Czerniecka‑Haberko,
Wojciech Jerzy Górczyk,
Marcin Sebastian Halicki,
Izabela Lewandowska,
Grażyna Czerniak,
Marginesy
Witold Jarno,
Jarosław Kita,
Maciej Gdaniec,
Jarosław Sochacki,
Myroslav Voloshchuk,
Izabela Śliwińska-Słomska,
Konstantin Kupchenko,
Natalya Nikitina,
Jolanta A. Daszyńska,
Piotr Opaliński,
Kamil Śmiechowski,
Anna Jakimowicz,
Marcin Michnicki,
Halina Łach,
Leontiy Voitovych,
Sergey Stelnikovich,
Mateusz Drozdowski,
Marta Frączkiewicz,
Dariusz Złotkowski,
Anna Polańska,
Hanna Grzeszczuk-Brendel,
Andrzej Wojcieszak,
Joanna Nikel,
Jan Salm,
Miasto i wojna
Jarosław Kita,
Maria Korybut-Marciniak,
Krzysztof Marchlewicz,
Rafał Dobek,
Tomasz Osiński,
Jolanta Załęczny,
Małgorzata Gumper,
Aldona Łyszkowska,
Marta Chudecka,
Wojciech Paduchowski,
Urszula Klemba,
Kinga Fink,
Romuald Rydz,
Wojciech Jerzy Górczyk,
Anna Czerniecka-Haberko,
Karolina Studnicka-Mariańczyk,
Kinga Raińska,
Anna Śmiechowicz,
Anita Napierała,
Marta Milewska,
Kariera w optyce prywatności
Krzysztof Skotnicki,
Jerzy Jaskiernia,
Andrzej Bałaban,
Piotr Tuleja,
Marek Zubik,
Mariusz Jabłoński,
Stanisław Bożyk,
Artur Olechno,
Robert K. Adamczewski,
Anna Chorążewska,
Piotr Chybalski,
Jerzy Ciapała,
Aldona Domańska,
Anna Feja-Paszkiewicz,
Marta Grzybowska,
Marian Grzybowski,
Joanna Kielin-Maziarz,
Ryszard Paweł Krawczyk,
Anna Michalak,
Bogusław Przywora,
Magdalena Suska,
Andrzej Szmyt,
Aleksandra Szydzik,
Samodzielność ustrojowa samorządu terytorialnego w Polsce
Małgorzata Karkocha,
Piotr Robak,
Andrzej K. Link-Lenczowski,
Mirosław Nagielski,
Robert Kołodziej,
Adam Perłakowski,
Tomasz Ciesielski,
Dariusz Nawrot,
Dariusz Rolnik,
Witold Filipczak,
Filip Wolański,
Andrzej Stroynowski,
Joanna Orzeł,
Barbara Krysztopa-Czupryńska,
Jacek Pielas,
Karol Łopatecki,
Aleksandra Skrzypietz,
Jolanta A. Daszyńska,
Katarzyna Kuras,
Jacek Wijaczka,
Tadeusz Srogosz,
Ewa Kiełb,
Verba volant, scripta manent
Witold Jarno,
Przemysław Waingertner,
Kamil Piskała,
Marcin Szymański,
Konrad A. Czernielewski,
Krzysztof Lesiakowski,
Jolanta A. Daszyńska,
Adrianna Czekalska,
Leszek Olejnik,
Jarosław Kita,
Łódzcy bohaterowie 1918 roku
Kamil Śmiechowski,
Tadeusz Markowski,
Przemysław Żurawski vel Grajewski,
Jarosław Kita,
Krzysztof Lesiakowski,
Marta Sikorska,
Monika Kucner,
Anna Warda,
Dariusz Dekiert,
Krystyna Radziszewska,
Elżbieta Umińska-Tytoń,
Julia Sowińska-Heim,
Paulina Bunio-Mroczek,
Jolanta Wojciechowska,
Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Łodzi. Tom 1
Jarosław Kita,
Maria Korybut-Marciniak,
Marta Milewska,
Daria Domarańczyk-Cieślak,
Anita Napierała,
Anna Malinowska,
Dariusz Złotkowski,
Ilona Florczak,
Krzysztof Marchlewicz,
Marta Kłak-Ambrożkiewicz,
Aldona Łyszkowska,
Izabela Lewandowska,
Kinga Raińska,
Alicja Adamus,
Karolina Studnicka-Mariańczyk,
Jolanta Załęczny,
Jolanta Kowalik,
Emilian Prałat,
Wojciech Jerzy Górczyk,
W zwierciadle rzeczy
