Pedagogika społeczna: Pojmowanie aktywności w polu praktyki

Ewa Marynowicz-Hetka

doi:10.18778/8142-557-5

Pedagogika społeczna

Pojmowanie aktywności w polu praktyki

Ewa Marynowicz-Hetka

Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Pedagogiki Społecznej

https://orcid.org/0000-0002-4036-8876

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8142-557-5

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-8142-558-2

DOI: https://doi.org/10.18778/8142-557-5

Słowa kluczowe: pedagogika społeczna, konceptualizacja, warianty transformacji, orientacje aktywności, praktyka edukacyjna

Opublikowane: 15 listopada 2019

Kategorie: Pedagogika,

Pliki do pobrania

PDF

Monografia, będąc syntezą wieloletnich prac badawczych autorki, stanowi nowe otwarcie w pojmowaniu aktywności w polu praktyki analizowanej ze społecznopedagogicznej perspektywy. Prezentuje namysł nad pedagogiką społeczną, jej aktualnym postrzeganiem w odniesieniu do jej tradycji i pierwszych sformułowań oraz do współczesnego dyskursu prowadzonego w naukach humanistycznych i społecznych.

Książka przynosi zarys metateorii dotyczącej tożsamości dyscypliny, jej roli, związków z innymi dziedzinami nauk, otoczeniem kulturowo-społecznym oraz praktyką działań pedagogów społecznych. Praktyka jest jednak ujmowana także w kategoriach ogólnych. Autorkę interesuje, jak działanie wpływa na myślenie o działaniu, z czego działanie wynika i czemu służy. Wykorzystuje przy tym teorię analizy aktywności i tworzenia instytucji symbolicznej Jeana-Marie Barbiera, operując bliską mu perspektywą rozumienia aktywności jako głównej kategorii społeczno-pedagogicznego spojrzenia na pole praktyki. Ustrukturowany i podzielany przez uczestników pola praktyki zestaw pojęć i konceptów tworzy transwersalny paradygmat pedagogiki społecznej.

Publikacja może zainteresować czytelników zorientowanych na pogłębianie refleksji nad społeczno-pedagogicznym spojrzeniem na pola praktyki edukacyjnej, socjalnej, opiekuńczej oraz na poszukiwanie narzędzi analizy zachodzących w nich procesów.

Ardoino J. (1977a), Education et Politique, Paris, Gauthier-Villars.

Ardoino J. (1977b), „Pour”, nº 56.

Ardoino J., Lourau R. (1994), Les pédagogies institutionnelles, Paris, Presses Universitaires de France.

Arendt H. (1985), Du privé et du public, „Les Cahiers Du Grif”, nº 33, s. 47–67.

Arendt H. (1994), Między czasem minionym a przyszłym, przekł. M. Godyń, W. Madej, przedm. P. Śpiewak, Warszawa, Fundacja Aletheia.

Bachelard G. (2002 [1938]), Kształtowanie umysłu naukowego. Przyczynek do psychoanalizy wiedzy obiektywnej, tłum. D. Leszczyński, Gdańsk, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria.

Baczko B. (1994), Wyobrażenia społeczne. Szkice o nadziei i pamięci zbiorowej, tłum. M. Kowalska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Barbier J.-M. (1990), L’Évaluation en formation, 2nd édition, Paris, Presses Universitaires de France.

Barbier J.-M.(1999), Sémantique de l’action et sémantique d’intelligibilité des actions – les cas de formation, [w:] Manières de penser et manières d’agir en formation, dir. B. Maggi, Paris, Presses Universitaires de France, s. 89–104.

Barbier J.-M. (2006), Działanie w kształceniu i pracy socjalnej. Analiza podejść, tłum. G. Karbowska, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, seria BPS.

Barbier J.-M. (2009a), Ingénierie et formation: détermination d’objectifs, élaboration de projets, évaluation ďaction, évaluation de transfert, [w:] Encyclopédie de la formation, dir. J.-M. Barbier, É. Bourgois, G. Chapelle, J. C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 455–479.

Barbier J.-M. (2009b), Les dispositifs de formation: diversités et cohérences-outils ďapproche, [w:] Encyclopédie de la formation, dir. J.-M. Barbier, É. Bourgois, G. Chapelle, J. C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 223–249.

Barbier J.-M. (2009c), Recheche, action, formation. Approches conceptuelles, [w:] Encyclopédie de la formation, dir. J.-M. Barbier, É. Bourgois, G. Chapelle, J.-C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 1082–1105.

Barbier J.-M. (2011), Vocabulaire d’analyse des activités, Paris, Presses Universitaires de France.

Barbier, J.-M. (2013), Un nouvel enjeu pour la recherche en formation: entrer par l’activité, „Savoirs”, nº 3 (33), s. 9–22.

Barbier J.-M. (2015), Nowe wyzwania dla badań w naukach o wychowaniu: perspektywa działania/aktywności, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1, s. 60–72.

Barbier J.-M. (2016a), Kultury działania i podzielane sposoby organizacji konstrukcji sensu, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 2 (3), s. 14–46.

Barbier J.-M. (2016b), Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć, przekł. i oprac. E. Marynowicz-Hetka, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Barbier J.-M. (2017), Propositions pour penser l’activité, [w:] Encyclopédie d’analyse des activités, dir. J.-M. Barbier, M. Durand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 57–88.

Barbier J.-M. (2018), Expérience, transformation de soi, construction du moi, affirmation du je, „The Conversation FR”, http://theconversation.com/experience-transformation-de-soi-construction-du-moi-affirmation-du-je-88935 (dostęp: 10.01.2018).

Barbier J.-M., Galatanu O. (2006), Jednostkowość działania: kilka narzędzi analizy, [w:] J.-M. Barbier, Działanie w kształceniu i pracy socjalnej. Analiza podejść, tłum. G. Karbowska, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, seria BPS, s. 145–174.

Barbier R. (1997), L’approche transversale. L’écoute sensible en sciences humaines, Paris, Economica.

Barnes B. (1998), Thomas Kuhn, [w:] Powrót wielkich teorii w naukach humanistycznych, red. Q. Skinner, tłum. P. Łozowski, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 99–118.

Bateson G. (1979), La nature et la pensée, Paris, Éditions du Seuil.

Bauman T. (2004), Mistrzowie i szkoły myślenia w uniwersytecie, [w:] Gdańskie rodowody pedagogiczne, red. E. Rodziewicz, K. Rzędzicka, E. Zalewska, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 71–84.

Bauman Z. (2006 [2000]), Płynna nowoczesność, tłum. T. Kunz, Kraków, Wydawnictwo Literackie.

Berger P. L., Luckmann T. (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bert J.-F. (2011), Introduction à Michel Foucault, Paris, La Découverte.

Bezrobocie i praca socjalna w Polsce i we Francji. Instytucjonalizacja (2002), red. O. Carré, E. Marynowicz-Hetka, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, seria BPS.

Biasi P.-M. de (2010), Le sociologue et le généticien (suivi d’un entretien avec Pierre Bourdieu), [w:] Bourdieu et la littérature. Suivi d’un entretien avec Pierre Bourdieu, dir. J.-P. Martin, Nantes, Édition Cécile Defaut, s. 245–290.

Bobryk J. (2001), Twardowski. Teoria działania, Warszawa, Prószyński i S-ka.

Bokszański Z. (1989), Tożsamość – interakcja – grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie socjologicznej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Boltanski L., Dosse F., Foessel M., Hartog F., Pharo P., Quéré L., Thévenot L. (2006), L’eff Ricoeur dans les sciences humaines. Table ronde, „Esprit”, nº 323, mars–avril, La pensée Ricoeur, s. 40–64.

Boumard P. (2014), Nouvelles approches méthodologiques. Quelles epistémologies?, [w:] La recherche en éducation. Pluralité et complexité, coord. L. Marmoz, R. Marmoz, Paris, L’Harmattan, s. 145–150.

Bourdieu et la littérature, suivie ďun entretion avec Pierre Bourdieu (2010), dir. J.-P. Martin, Paris, Édition Cécile Defaut.

Bourgois L. (1906), Solidarité, 5ème édition, Paris, Armand Colin.

Braudel F. (1949), La Méditerranée et le monde méditerranéen à l`époque de Philippe II, Paris, Armand Colin.

Braudel F. (1997 [1958]), Les Écrits de Fernand Braudel, vol. 2: Les Ambitions de l’histoire, Paris, De Fallois.

Braudel F. (1999 [1977]), Historia i trwanie, tłum. B. Geremek, W. Kula, Warszawa, Czytelnik.

Bruni L. (2010), Eros, Philia et Agapè. Pour une théorie la réciprocité plurielle et pluraliste, „Revue du Mauss”, nº 35, s. 221–246.

Caillé A., Chamail Ph. (2010), Présentation, „Revue du Mauss”, nº 35, s. 5–44.

Carpantier R. (1977), L’évaluation, une mort, „Pour”, nº 56.

Castoriadis C. (1975), L’Institution imaginaire de la société, Paris, Éditions du Seuil.

Constable R. (2016), Social Work and Family Therapy: Interdisciplinary Roots of Family Intervention, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 2 (3), s. 147–160.

Cremonesi L., Davidson A. I., Irrera O., Lorenzini D., Tazzioli M. (2013), Introduction, [w:] M. Foucault, L’origine de l’herméneutique de soi. Conférences prononcées à Dartmouth College, 1980, édition établie par H.-P. Fruchaud, D. Lorenzini, Mayenne, Librairie Philosophique J. Vrin, s. 9–27.

Czerniawska O. (1976), Wstęp. Kazimierz Korniłowicz jako organizator i badacz oświaty dorosłych, [w:] K. Korniłowicz, Pomoc społeczno-kulturalna dla młodzieży pracującej i dorosłych. Wybór pism, Wrocław, Ossolineum, s. V–XXXV.

Czyżewski M. (2005), Intersubiektywność, [hasło w:] Encyklopedia socjologiczna, Suplement, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 95– 104.

Czyżewski M. (2009), Między panoptyzmem i „rządomyślnością” – uwagi o kulturze naszych czasów, „Kultura Współczesna”, nr 2 (60), s. 83–95.

Czyżewski M. (2013a), Polityki publiczne w optyce postfoucaultowskiej. Zarys perspektywy badawczej, [w:] Analiza polityki publicznej. Podejścia teoretyczno-metodologiczne, red. A. Wojciuk, Warszawa, Instytut Badań Edukacyjnych, s. 72–91.

Czyżewski M. (2013b), W kręgu społecznej pedagogii, „Societas/ Communitas”, nr 2, s. 43–73.

Débats autour de l’empowerment/Debates on Empowerment (2012), „Socialinis darbas. Partirtis ir metodai/Social Work, Experience and Methods”, édition spéciale/special issue 1 (9).

Dehaene S. (2006), Vers une science de la vie mentale: Leçon inaugurale prononcée le jeudi 6 avril 2006, Paris, Odile Jacobs.

Dehaene S. (2014), Le code de la science, Paris, Odile Jacobs.

Depaepe M., Herman F., Surmont M. A., Van Gorp, F. Simon (2008), About Pedagogization: From the Perspective of the History of Education, [w:] Educational Research 3: The Educationalization of Social Problems, eds. P. Smeyers, M. Depaepe, Springer Science + Buisness Media B.V., chapter 2, s. 13–30.

Dewey J. (1963 [1916]), Demokracja i wychowanie, tłum. Z. Bastengen, Warszawa, Książka i Wiedza.

Dewey J. (1968 [1947]), Expérience et éducation, trad. M.-A. Carroi, Paris, Librairie Armand Colin.

Dewey J. (1975 [1934]), Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Wrocław, Ossolineum.

Domańska E. (2010), Co zrobił z nami Foucault, [w:] French Theory w Polsce, red. E. Domańska, M. Loba, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie, s. 62–79.

Donzelot J. (2005a), Michel Foucault et l’intelligence du libéralisme, „Esprit”, nº 319, s. 60–82.

Donzelot J. (2005b), Comment gouverner les sociétés libérales? L’effet Foucault dans le monde anglo-saxon. Discussion entre Jacques Donzelot et Colin Gordon, „Esprit”, nº 319, s. 82–96.

Durand M. (2017), L’activité en transformation, [w:] Encyclopédie d’analyse des activités, dir. J.-M. Barbier, M. Durand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 33–55.

Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy (2014), red. M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Sedno.

Encyclopédie de la formation (2009), dir. J.-M. Barbier, E. Bourgeois, G. Chapelle, J.-C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France.

Filozofia wychowania w XX wieku (2010), red. S. Sztobryn, E. Łatacz, J. Bochomulska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha (1998), red. R. Kubicki, cz. II, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Foessel M., Mongin O. (2006), L’obstination philosophique de Paul Ricoeur, „Esprit”, nº 323, mars–avril, La pensée Ricoeur, s. 9–14.

Foucart J., Marynowicz-Hetka E. (2018), Éditorial. La recherche participative: un travail de l’entre-deux, „Pensée Plurielle. Parole, Pratiques et Réflexions du Social”, nº 2 (48), s. 7–10.

Foucault M. (1994), Dits et écrits, vol. 1–4, Paris, Gallimard.

Foucault M. (1995), Historia seksualności, tłum. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski, Warszawa, Czytelnik.

Foucault M. (1997), Archéologie du savoir, Paris, Gallimard.

Foucault M. (2001), Dits et écrits, vol. 2, Paris, Gallimard.

Foucault M. (2012), Du gouvernement des vivants. Cours au Collège de France, 1979–1980, Paris, Gallimard.

Foucault M. (2013a), Hermeneutyka podmiotu, tłum M. Herer, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Foucault M. (2013b), Interview de Michel Foucault, 3 novembre 1980, [w:] M. Foucault, Ľorigine de l’herméneutique de soi. Conférences prononcées à Dartmouth College, 1980, édition établie par H.-P. Fruchaud, D. Lorenzini, Mayenne, Librairie Philosophique J. Vrin, s. 143–155.

Foucault M. (2013c), Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, wybór i tłum. K. M. Jaksender, red. nauk. B. Błesznowski, K. M. Jaksender, K. Matuszewski, Kraków, Wydawnictwo Libron.

Foucault M. (2013d), L’origine de l’herméneutique de soi. Conférences prononcées à Dartmouth College, 1980, édition établie par H.-P. Fruchaud, D. Lorenzini, Mayenne, Librairie Philosophique J. Vrin.

Foucault M. (2018a), Rządzenie sobą i innymi. Wykłady z Collège de France 1982–1983, tłum. M. Herer, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Foucault M. (2018b), Rządzenie żywymi. Wykłady z Collège de France 1979–1980, tłum. M. Herer, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Frąckowiak T. (2007a), O pedagogice nadziei. Fascynacje i asocjacje aksjologiczne, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Frąckowiak T. (2007b), Pedagogika społeczna – pytania o tożsamość i przyszłość, [w:] Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, red. E. Marynowicz-Hetka, t. 2: Debata, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 111–124.

Frąckowiak T. (2010), Droga ku samemu sobie, próby poszukiwania hermeneutycznej perspektywy poznawczej w pedagogice społecznej, [w:] Pedagogika społeczna. Przestrzenie życia i edukacji. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Tadeuszowi Pilchowi, red. M. Konopczyński, W. Theiss, M. Winiarski, Warszawa, Wydawnictwo Pedagogium, s. 90–115.

Frąckowiak T., Modrzewski J. (2010), Kształtowanie się perspektywy poznawczej poznańskiej pedagogiki społecznej, [w:] Szkoły polskiej pedagogiki społecznej wobec nowych wyzwań. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku, red. E. Kantowicz, B. Chrostowska, M. Ciczkowska-Giedziun, Toruń, Wydawnictwo Akapit, s. 53–84.

Fustier P. (1998), Działanie socjalne – znaczenie daru, tłum. A. Czołnowska, [w:] Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka. Stan i perspektywy, red. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska, Łódź–Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Związku Nauczycielstwa Polskiego, s. 194–204.

Fustier P. (2000), Le lien d’accompagnant. Entre don et contrat salarial, Paris, Dunod.

Gabel J. (2009), La Réification. Essai d’une psychopathologie de la pensée dialectique, Paris, Édition Allia.

Gadamer H.-G. (2008), Teoria, etyka, edukacja. Eseje wybrane, wybór R. Godoń, wstęp i red. nauk. P. Dybel, tłum. zespół, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Gajek K. (2018), Doświadczenie przemocy w rodzinie. Autobiograficzne narracje kobiet, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Głosy w sprawie interdyscyplinarności. Socjologowie, filozofowie i inni o pojęciach, podejściach i swych doświadczeniach (2014), red. J. Kurczewska, M. Lejzerowicz, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Goetz R. (2004), Paul Ricoeur et Michel Foucault, „Le Portique” (en ligne) nr 13–14, mise en ligne 15 juin 2007, http://leportique.revues.org/index639.html (dostęp: 14.03.2012).

Gouverner par les instruments (2004), dir. P. Lascoumes, P. Le Galès, Paris, Les Presses de Sciences Po.

Granosik M. (2013), Praca socjalna – analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyjnej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Guba E. G., Lincoln Y. S. (2010), Kontrowersje wokół paradygmatów, sprzeczności i wyłaniające się zbieżności, [w:] Metody badań jakościowych, red. N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, tłum. M. Bobako, red. edycji polskiej K. Podemski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 282–309.

Gulczyńska A. (2013), „Chłopaki z dzielnicy”. Studium społeczno-pedagogiczne z perspektywy interakcyjnej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Gulczyńska A., Marynowicz-Hetka E. (2014), Participative Inquiry in the Field of Social Work. Socio-pedagogical Perspective, [w:] Research in Social Work in Europe. Part I, eds. J. Hämäläinen, B. Littlechild, M. Špiláčková, Ostrava, Publisher University of Ostrava, s. 57–82.

Habermas J. (1999), Teoria działania komunikacyjnego, t. I: Racjonalność działania a racjonalność społeczna, przekł. A. M. Kaniowski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hall E. T. (1971 [1966]), La dimension caché, trad. de l’anglais A. Petit, Paris, Éditions du Seuil.

Hall E. T. (1984 [1983]), La danse de la vie. Temps culturel, temps vécu, trad. de l’anglais A.-L. Hacker, Paris, Éditions du Seuil.

Hall E. T. (1997), Ukryty wymiar, tłum. T. Hołówka, Warszawa, Wydawnictwo Muza.

Hall E. T. (1999), Taniec życia: inny wymiar czasu, tłum. R. Nowakowski, Warszawa, Wydawnictwo Muza.

Hamburger F. (1996) Aktualna dyskusja w niemieckiej pedagogice społecznej, tłum. D. Urbaniak-Zając, [w:] Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, red. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, Warszawa, Interart, s. 21–36.

Hastrup K. (2008), Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią, tłum. E. Klekot, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Hejnicka-Bezwińska T. (2008), Pedagogika ogólna, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.

Hess R. (1981), La sociologie d’intervention, Paris, Presses Universitaires de France.

Hessen S. (1947 [1931]), Podstawy pedagogiki, Łódź–Warszawa, Nasza Księgarnia.

Howe D. (1994), Modernity, Postmodernity and Social Work, „British Journal of Social Work”, vol. 24, s. 527–530.

Imbert F. (1992), Vers une clinique du pédagogique. Un itinéraire en sciences de l’éducation, Vigneux, Édition Matrice.

Ingarden R. (1972), Książeczka o człowieku, Kraków, Wydawnictwo Literackie.

Ingénierie du lien social. Développement et associations (2006), ed. M. Melyani, Paris, L’Harmattan.

James W. (1980 [1890]), The Principles of Psychology, New York, Holt.

James W. (2003), Psychologia, tłum. M. Zagrodzki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jamroziakowa A. (1998), Wolfgang Welsch jako twórca kolekcji, [w:] Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha (1998), red. R. Kubicki, cz. II, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 103–112.

Jarkiewicz A. (2017), Rekonstrukcja działań pracowników socjalnych z osobami zaburzonymi psychicznie, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jaworska-Witkowska M., Witkowski L. (2010), Przeżycie – przebudzenie – przemiana. Inicjacyjne dynamizmy egzystencjalne w prozie Hermanna Hessego, Łódź, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej i Nauk Społecznych.

Jullien F. (2009), Les transformations silencieuses, Paris, Éditions Grasset et Fasquelle.

Jullien F. (2017), Une seconde vie. Commencer véritablement ďexister, Paris, Éditions Grasset et Fasquelle.

Kamiński A. (1972), Funkcje pedagogiki społecznej. Praca socjalna i kulturalno-oświatowa, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kamińska-Jatczak I. (2016), Logiki aktywności mentalnych asystentów rodziny – próba interpretacji, [w:] Praca socjalna jako dyscyplina naukowa? Współczesne wyzwania wobec kształcenia i profesji, red. M. Kawińska, J. Kurtyka-Chałas, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 275–295.

Kamińska-Jatczak I. (2017a), Linie aktywności w procesie przepływu informacji – przykład asystentów rodziny, [w:] Pedagog społeczny. Teoria i praktyka działalności społecznej, red. A. Żukiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 145–159.

Kamińska-Jatczak I. (2017b), Tożsamość profesjonalna w narracjach asystentów rodziny, rozprawa doktorska, Wydział Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/23030/praca%20doktorska%20sko%C5%84czona.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 15.05.2018).

Kierkegaard S. (1992 [1843]), Powtórzenie. Próba psychologii eksperymentalnej przez Constantina Constantinusa (Gjentagelsen. En Forsøg i den experimenterende Psychologi af Constantin Constantinus), przeł. B. Świderski, Warszawa, Aletheia.

Kluckhohn C. (1962), Values and Values – Orientations in Theory of Actions: An Exploration in Definition and Classification, [w:] Toward a General Theory of Action, eds. T. Parsons, E. Shils, New York, Harper and Row, s. 388–433.

Kłoskowska A. (1981), Socjologia kultury, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Koczanowicz L. (1994), Jednostka – działanie – społeczeństwo, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Kołakowski L. (2004), Mini wykłady o maxi sprawach, Kraków, Znak.

Korniłowicz K. (1976 [1926]), Pomoc społeczno-kulturalna dla młodzieży pracującej i dorosłych. Wybór pism, Wrocław, Ossolineum.

Kostrzyńska M. (2018), Stowarzyszanie się „wykluczonych”. Przykład bezdomności, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kotarbiński T. (1961 [1929]), Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wrocław, Ossolineum.

Kotarbiński T. (1969 [1955]), Traktat o dobrej robocie, Wrocław– Warszawa–Kraków, Ossolineum.

Kotłowski K. (1968), Filozofia wartości a zadania pedagogiki, Wrocław, Ossolineum.

Kowalski S. (1984), Podejście systemowe w badaniu środowisk wychowawczych, [w:] Doskonalenie funkcjonowania systemu wychowawczego w środowisku, red. S. Kowalski, S. Wawryniuk, „Studia Pedagogiczne”, t. XLVII, s. 9–34.

Kwieciński Z. (2004), Odwaga przekraczania. Jako testament wielkiej trojki gdańszczan, [w:] Gdańskie rodowody pedagogiczne. Geneza. Kontynuacje. Inspiracje przemieszczenia znaczeń, red. E. Rodziewicz, K. Rzedzicka, E. Zalewska, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 53–55.

Kubicki R. (1998), O skoku do Królestwa Rozumu Transwersalnego, [w:] Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha, cz. 2, red. R. Kubicki, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 161–168.

Kubinowski D. (2010), Przyrodnicze i humanistyczne podstawy badań pedagogicznych, [w:] Podstawy metodologii badań w pedagogice, red. S. Palka, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 38–41.

Kultury edukacyjne i kultury społeczne/Cultures éducatives et cultures sociétales (2016), numer tematyczny, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, t. 3, nr 2, red. E. Marynowicz-Hetka, J.-M. Barbier, http://dx.doi.org/10.18778/2450-4491.03.03.

Kurcz I. (2001) Akty mowy, [w:] J. Bobryk, Twardowski. Teoria działania, Warszawa, Prószyński i S-ka, s. 159–164.

Kurcz I. (2003) Wyrażanie stereotypów w języku, [w:] Via Communicandi. Przełom komunikacyjny a filozoficzna idea konsensusu, red. B. Sierocka, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Atut, s. 112– 128.

L’effet Ricoeur dans les sciences humaines. Table ronde (2006), „Esprit”, nº 323, mars–avril, La pensée Ricoeur, s. 43–67.

La gratuité. Éloge de l’inestimable (2010), „Revue du Mauss”, nº 35.

La recherche en éducation. Pluralité et complexité (2014), coord. L. Marmoz, R. Marmoz, Paris, L’Harmattan.

Lalande A. (2006), Vocabulaire technique et de la philosophie, 9ème édition, Paris, Presses Universitaires de France, „Quadrige”.

Laot F. F., Marynowicz-Hetka E. (2007), Koncepcja edukacji społecznej we francuskiej myśli społecznej XIX wieku i idee kształtowania się pedagogiki społecznej Heleny Radlińskiej – analiza porównawcza, [w:] Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, red. E. Marynowicz-Hetka, t. 2: Debata, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 368–386.

Lapassade G. (1971), L’autogestion pédagogique, Paris, Gauthier-Villars.

Lavelle L. (1991 [1951]), Traité des valeurs, 2nd édition, vol. 1, Paris, Presses Universitaires de France.

Le Petit Robert de la langue française de Paul Robert (2006), texte remanié et amplifié sous la direction J. Rey-Debove, A. Rey, Paris, Dictionnaires Le Robert.

Lejzerowicz M. (2014), Kategoria czasu a badania interdyscyplinarne, [w:] Głosy w sprawie interdyscyplinarności. Socjologowie, filozofowie i inni o pojęciach, podejściach i swych doświadczeniach, red. J. Kurczewska. M. Lejzerowicz, Warszawa, Komitet Socjologii Polskiej Akademii Nauk, s. 242–250.

Lepalczyk I. (2001), Helena Radlińska. Życie i twórczość, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Lepalczyk I. (2003), Wśród ludzi i książek, Łódź, Wydawnictwo WING.

Leszczyński D. (2002), Filozofia nauki Gastona Bachelarda, [w:] G. Bachelard, Kształtowanie umysłu naukowego, tłum. D. Leszczyński, Gdańsk, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria, s. 7–16.

Lewowicki T. (2003), Filozofia i pedagogika – tradycje i współczesność związków inspirujących teorię i praktykę edukacyjną, „Colloquia Communia”, nr 75, s. 17–24.

Lobrot D. (1972), La pédagogie institutionnelle. L’école vers autogestion, Paris, Gauthier-Villars.

Lourau R. (1970), L’analyse institutionnelle, Paris, Les Éditions de Minuit.

Magala S. (1989), Foucault, czyli władza we krwi i w aerozolu, „Miesięcznik Literacki”, nr 10–11, s. 172.

Manterys A. (1997), Wielość rzeczywistości w teoriach socjologicznych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Marody M. (1976), Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Analiza metodologiczna zasad doboru wskaźników w badaniach nad postawami, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Marynowicz-Hetka E. (2003), Miejsce wartości w polu działania społecznego, czyli o aksjologicznym kryterium działania społecznego. Kilka refleksji od K. Kotłowskiego do L. Lavelle’a, [w:] Idee pedagogiki filozoficznej, red. S. Sztobryn, B. Śliwerski, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 161–178.

Marynowicz-Hetka E. (2007a), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1: Wykład, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN (pozostałe wydania: 2006, 2009).

Marynowicz-Hetka E. (2007b), Uwagi na zakończenie – w kierunku transwersalności pedagogiki społecznej, [w:] Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, red. E. Marynowicz-Hetka, t. 2: Debata, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 552–569 (pozostałe wydania: 2009).

Marynowicz-Hetka E. (2010), W nawiązaniu do propozycji zintegrowanego paradygmatu pedagogiki społecznej – ramy dyskusji, [w:] Edukacja społeczna wobec problemów współczesnego człowieka i społeczeństwa, red. J. Piekarski, T. Pilch, W. Theiss, D. Urbaniak-Zając, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 73–90.

Marynowicz-Hetka (2011a), Ewaluacja działania w polu praktyki edukacyjnej – istota i sens, [w:] Ewaluacja a jakość edukacji. Koncepcje – doświadczenia – kierunki praktycznych rozwiązań, red. G. Michalski, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 13–28.

Marynowicz-Hetka E. (2011b), Praktyczność pedagogiki, zakres, przekraczanie – na przykładzie pedagogiki społecznej, [w:] Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym, red. T. Hejnicka-Bezwińska, Bydgoszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 290–304.

Marynowicz-Hetka E. (2011c), W sprawie poszukiwania narzędzi analizy procesu dyscyplinaryzacji i instytucjonalizacji pedagogiki (na przykładzie pedagogiki społecznej), [w:] Pedagogika: zakorzenienie i transgresja, red. M. Nowak-Dziemianowicz, P. Rudnicki, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 66–76.

Marynowicz-Hetka E. (2012a), En marge de la lecture/Side Note, „Socialinis darbas. Partirtis ir metodai/Social Work, Experience and Methods”, Débats autour de l’empowerment/Debates on Empowerment, édition spéciale/special issue 1 (9), s. 321–334.

Marynowicz-Hetka E. (2012b), Społeczny wymiar działania w polu praktyki pracy socjalnej, „Zoon Politikon”, nr 3, s. 109–128.

Marynowicz-Hetka E. (2012c), Uprzedmiotowienie i marszandyzacja relacji społecznych – uwagi pedagoga społecznego na marginesie lektur, [w:] Metamorfozy filozofii wychowania. Od antyku po współczesność, red. S. Sztobryn, M. Wasilewski, M. Rojek, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 161–170.

Marynowicz-Hetka E. (2013a), Mistrzynie pracy socjalnej/społecznej – fenomen trwania z perspektywy koncepcji rozwoju poprzez zerwania i nieciągłości. Propozycja narzędzia analizy, [w:] Kobiety w pracy socjalnej, red. A. Kotlarska-Michalska, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, s. 31–48.

Marynowicz-Hetka E. (2013b), Pedagogizacja życia społecznego w optyce społeczno-pedagogicznej, „Societas/Communitas”, nr 2 (16), zeszyt tematyczny pt. Pedagogizacja życia społecznego, red. M. Czyżewski, E. Marynowicz-Hetka, G. Woroniecka, s. 75–96.

Marynowicz-Hetka E. (2014a), Orientowanie działania – rama konceptualna pojmowania kultury praktyki, [w:] Kultura praktyki przedstawicieli profesji społecznych – podejścia mediacyjne w działaniu społecznym, red. E. Marynowicz-Hetka, D. Wolska-Prylińska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 17–31.

Marynowicz-Hetka E. (2014b), Pola praktyki – pola badań. Złożoność konfiguracji i społeczno-pedagogiczny punkt widzenia, [w:] Badania w pracy socjalnej, red. M. Szpunar, Gdańsk, Wydawnictwo Anwi, s. 18–36.

Marynowicz-Hetka E. (2014c), Społeczno-pedagogiczny punkt widzenia – wielowymiarowość perspektyw, [w:] Pedagogika społeczna wobec zagrożeń i idei sprawiedliwości społecznej, red. W. Danilewicz, W. Theiss, t. 2, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 125–139.

Marynowicz-Hetka E. (2015a), Integrowanie doświadczenia indywidualnego poprzez rekonstrukcję, reorganizację i podzielanie z innymi. Przykład społeczno-pedagogiczny, [w:] Wartościowanie w humanistyce. Normatywność, cynizm, ewaluowanie w pedagogice i edukacji, red. M. Jaworska-Witkowska, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 85–101.

Marynowicz-Hetka E. (2015b), Pedagogizacja życia społecznego – spojrzenie z oddalenia, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” nr 1, s. 178–189.

Marynowicz-Hetka E. (2015c), Praca socjalna – wielość znaczeń: propozycja interpretacji społeczno-pedagogicznej, [w:] Praca socjalna jako dyscyplina naukowa? Współczesne wyzwania wobec kształcenia i profesji, red. M. Kawińska, J. Kurtyka-Chałas, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 15–34.

Marynowicz-Hetka E. (2018), Transformations invisibles/silencieuses et champ du travail social, [w:] Représenter/transformer. Débats en analyse des activités, dir. J.-M. Barbier, M. Durand, Paris, L’Harmattan, s. 183–202.

Mendel G. (1992), Societé ce n’est pas une famille, de la psychanalyse à la sociopsychanalyse, Paris, La Découverte.

Mendel M. (2015), Trialektyka jako logika pedagogiki społecznej, [w:] Pedagogika społeczna: wstępy i kontynuacje, red. E. Marynowicz-Hetka, E. Skoczylas-Namielska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 57–76.

Mendel M. (2017), Pedagogika miejsca wspólnego. Miasto i szkoła, Gdańsk, Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Meirieu Ph. (1987), Apprendre… oui, mais comment, Paris, Éditions Législatives, ESF Éditeur.

Method and Complexity in Educational Sciences (special issue). Complicity (2013), ed. M. Alhadeff-Jones, „An International Journal of Complexity and Education”, vol. 10 (1/2), http://ejournals.library.ualberta.ca/index.php/complicity/issue/view/1493 (dostęp: 13.07.2018).

Mikołajczyk H. T. (2009), Rozum transwersalny, czyli o postmodernistycznym rozumieniu racjonalności, „Słupskie Studia Filozoficzne”, nr 8, s. 31–40.

Miller J. (1993), La passion Foucault, trad. de l’anglais H. Leroy, Paris, PLON.

Modrzewski J. (2011), O aktualności potrzeby konstruowania kompleksowej teorii środowisk wychowawczych, [w:] J. Modrzewski, Studia i szkice socjopedagogiczne. Aktualia, Poznań–Kalisz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, s. 78–94.

Morandi F. (2000), Philosophie de l’éducation, Paris, Nathan/HER.

Morin E. (2005), Introduction à la pensée complexe, Paris, Points.

Morin E. (2007), Vers l’abime, Paris, Édition L’Herne.

Mysłakowski Z. (1933), Pedagogika, jej metody, miejsce w systemie nauk, [w:] Encyklopedia wychowania, red. S. Łempicki, W. Gottlieb, B. Suchodolski, J. Włodarski, t. I, cz. 1, Warszawa, Wydawnictwo Naszej Księgarni Związku Nauczycielstwa Polskiego, s. 9–29.

Nawroczyński B. (1947), Życie duchowe. Zarys filozofii kultury, Kraków–Warszawa, Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i S-ka.

Nauki o wychowaniu. Przeszłość – stan aktualny – przyszłość (2015), numer tematyczny, red. E. Marynowicz-Hetka, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1.

Neurosciences et cognition. Perspectives pour les sciences de l’éducation (2017), dir. É. Tardif, P.-A. Doudin, Louvain-la-Neuve, De Boeck Supérieur.

Nowak S. (1970), Metodologia badań socjologicznych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nowicka M. (2014), Spory wokół książek Jana Tomasza Grossa w świetle literatury postfoucaultowskiej analizy dyskursu, [w:] Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, red. M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Sedno, s. 220–253.

Nowicka M. (2016), O użyteczności dyspozytywu w badaniach społecznych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 1 (12), s. 170–191.

Nussbaum M. C. (2008 [1997]), W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona reformy kształcenia ogólnego, tłum. A. Męczkowska, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Nuttin J. (1968), Struktura osobowości, tłum. T. Kołakowska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ornacka K. (2010), Rola ewaluacji w badaniu skuteczności asystenta osoby niepełnosprawnej, [w:] Asystent osoby niepełnosprawnej. Nowy zawód i nowa usługa systemu pomocy społecznej, red. A. Żukiewicz, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 49–64.

Ossowski S. (1962), O osobliwościach nauk społecznych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ossowski S. (1967), O nauce. Dzieła, t. 4, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ostrowicka H. (2012), Urządzanie młodzieży. Studium analityczno-krytyczne, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Oury J. (1976), Psychiatrie et psychothérapie institutionnelle, Paris, Payot.

Participative Approaches in Social Work Research/Les approches participatives dans les recherches en travail social (2010), eds. M. Granosik, A. Gulczyńska, E. Marynowicz-Hetka, in cooperation with M. Kostrzyńska, transl. G. Karbowska, J. Sobolewska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Payne M. (1998), Social work theories and reflective practice, [w:] Social Work. Themes, Issues, Critical Debates, eds. R. Adams, L. Dominelli, M. Payne, New York, Palgrave.

Pedagogizacja życia społecznego (2013), zeszyt tematyczny „Societas/Communitas”, nr 2 (16), red. M. Czyżewski, E. Marynowicz-Hetka, G. Woroniecka.

Pedagogika i zarządzanie edukacją i rozwojem. W perspektywie troski o uniwersytet i kulturę humanistyczną (2010), red. M. Jaworska-Witkowska, L. Witkowski, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Pedagogika społeczna: wstępy i kontynuacje (2015), red. E. Marynowicz-Hetka, E. Skoczylas-Namielska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Perspective de l’analyse institutionnelle (1988), dir. R. Hess, A. Savoye, Paris, Presses Universitaires de France.

Philp M. (1998), Michel Foucault, [w:] Powrót wielkiej teorii w naukach humanistycznych, red. Q. Skinner, tłum. P. Łazowski, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 79–98.

Praca socjalna. Teorie i metody (2012), red. M. Gray, S. A. Webb, tłum. B. Maliszewska, red. nauk. J. Szmagalski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Profesje społeczne w Europie. Z problemów kształcenia i działania (2001), red. E. Marynowicz-Hetka, A. Wagner, J. Piekarski, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Profesor Helena Radlińska. W sto dwudziestą piątą rocznicę urodzin i pięćdziesiątą rocznicę śmierci (2004), red. E. Marynowicz-Hetka, W. Theiss, Sylwetki Łódzkich Uczonych, z. 75, Łódź, Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.

Projektowanie socjalne w kształceniu pedagogów społecznych (2018), red. L. Telka, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Przecławska A. (1990), Pedagogika społeczna dziś – poszukiwanie paradygmatu, „Forum Oświatowe”, nr 3, s. 79–83.

Przecławska A., Theiss W. (1994), Pedagogika społeczna. Dyskusji ciąg dalszy, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 8, s. 12–16.

Radlińska H. (1935), Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej, Warszawa, Nasza Księgarnia.

Radlińska H. (1937), Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych, Warszawa, Naukowe Towarzystwo Pedagogiczne.

Radlińska H. (1945), Pojmowanie kultury, „Oświata i Kultura. Miesięcznik poświęcony zagadnieniom oświaty dorosłych”, nr 3–4, listopad–grudzień, s. 65–73.

Radlińska H. (1947), Oświata dorosłych: zagadnienia, dzieje, formy, pracownicy, organizacja, Warszawa, Ludowy Instytut Oświaty i Kultury.

Radlińska H. (1961a), Egzamin z pedagogiki społecznej, [w:] Pedagogika społeczna. Pisma pedagogiczne, t. 1, wstęp R. Wroczyński, A. Kamiński, oprac. tekstu i komentarza W. Wyrobkowa-Delawska, Wrocław–Warszawa–Kraków, Ossolineum, s. 359–395.

Radlińska H. (1961b), Pedagogika społeczna. Pisma pedagogiczne, t. 1, wstęp R. Wroczyński, A. Kamiński, oprac. Tekstu i komentarza W. Wyrobkowa-Delawska, Wrocław–Warszawa–Kraków, Ossolineum.

Radlińska H. (1964a), Listy o nauczaniu i pracy badawczej, [w:] Pisma pedagogiczne, t. 3: Z dziejów pracy społecznej i oświatowej, wstęp J. Hulewicz, wybór i oprac. W. Wyrobkowa-Pawłowska, komentarz W. Wyrobkowa-Pawłowska, J. Wojciechowska, Wrocław–Warszawa–Kraków, Ossolineum, s. 329–478.

Radlińska H. (1964b), Pisma pedagogiczne, t. 3: Z dziejów pracy społecznej i oświatowej, wstęp J. Hulewicz, wybór i oprac. W. Wyrobkowa-Pawłowska, komentarz W. Wyrobkowa-Pawłowska, J. Wojciechowska, Wrocław–Warszawa–Kraków, Ossolineum.

Rancière J. (1987), Le maître ignorant. Cinq leçons sur l’émancipation intellectuelle, Paris, Fayard.

Raport o stanie oświaty w PRL (1973), Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Recherche en travail social: Les approches participatives (2014), dir. Paturel, Nîmes, Champ social éditions.

Recherches participatives et/ou collaboratives. De quelques controverses (2018), „Pensée Plurielle. Parole, Pratiques et Réflexions du Social”, nr 2 (48).

Revault d’Allonnes M. (2006), Cet Ėros par quoi nous sommes dans l’être, „Esprit”, nº 323, mars–avril, La pensée Ricoeur, s. 276–289.

Ricoeur P. (1990), Soi-même comme un autre, Paris, Éditions du Seuil.

Ricoeur P. (1995), La critique et la conviction, Paris, Calman-Lévy.

Ricoeur P. (1997), L’idéologie et l’utopie, Paris, Éditions du Seuil.

Ricoeur P. (2003a), Krytyka i przekonanie. Rozmowy z F. Azouvin, M. de Launay, tłum. M. Drwięga, Warszawa, Wydawnictwo KR.

Ricoeur P. (2003b), O sobie samym jako innym, tłum. B. Chełstowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Ricoeur P. (2004a), Drogi poznania. Wykłady Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu, tłum. J. Margański, Kraków, Znak.

Ricoeur P. (2004b), Parcours de la reconnaissance. Trois études. Paris, Éditions Stock.

Rochefoucauld F. de la (2004 [1665]), Maksymy i rozważania moralne, tłum. T. Boy-Żeleński, Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa.

Rousseau J.-J. (1955 [1762]), Emil, czyli o wychowaniu, t. 1–2, tłum. W. Husarski, wstęp J. Legowicz, red. nauk. B. Suchodolski, Biblioteka Klasyków Pedagogiki: Pisarze Obcy, Wrocław, Ossolineum.

Rousseau J.-J. (1969), Discours sur l’origine et fondements de l’inégalité parmi les hommes, texte établie, présenté et annoté par Jean Starobinski, Paris, Gallimard.

Sabirón F., Arriaz A. (2014), Complexité et recherche en éducation: la construction complexe des savoirs scientifiques en éducation, [w:] La recherche en éducation. Pluralité et complexité, coord. L. Marmoz, R. Marmoz, Paris, L’Harmattan, s. 31–42.

Sałustowicz P. (2003), Praca socjalna. Między dyscyplina a profesją, tłum. S. Dzida, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, seria BPS.

Saussez F. (2014), Une entrée activité dans la conception d’environnements de formation pour sortir d’une vision fonctionnaliste de la formation, un essai de conclusion, „Activités”, nº 2 (11), s. 188–200, http://www.activites.org/v11n2/v11n2.pdf189 (dostęp: 5.03.2016).

Searle J. R. (1995), Umysł, mózg i nauka, tłum. J. Bobryk, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Schwartz B. (2009), Pensées pour la formation des adultes, [w:] Encyclopédie de la formation, dir. J.-M. Barbier, E. Bourgeois, G. Chapelle, J.-C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France, s. XI–XVII.

Sibeon R. (1996 [1991]), Konstruowanie współczesnej socjologii pracy socjalnej, [w:] Socjologia pracy socjalnej, wybór i red. M. Davies, tłum. B. Siewierski, Warszawa, Interart, s. 31–86.

Sierocka B. (2003), Jedność performatywno-propozycjonalna a perspektywa antropologiczna, [w:] Via Communicandi. Przełom komunikacyjny a filozoficzna idea konsensusu, red. B. Sierocka, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Atut, s. 167–182.

Social Work Education and Practice in Today’s Europe. Challenges and the Diversity of Responses/La Formation et l’action dans le travail social pour l’Europe d’aujourd’hui. Les défis et la diversité des solutions (2003), eds. Ch. Labonté-Roset, E. Marynowicz-Hetka, J. Szmagalski, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Soja E. W. (1996), Thirdspace. Journeys to Los Angeles and Other Real-and-Imagined Places, Malden–Oxford, Blackwell Publishers.

Soulet M.-H. (1997), Petit précis de grammaire indigène du travail social. Règles, principes et paradoxes de l’intervention sociale au quotidien, Fribourg, Éditions Universitaires Fribourg Suisse.

Starczewska K. (1994 [1978]), Wartości podstawowe, [w:] O wartościach, normach, problemach moralnych. Wybór tekstów z etyki polskiej dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, oprac. M. Środa, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 103–115; przedruk z: „Etyka” 1978, nr 16.

Staub-Bernasconi S. (2001), Przedmiot pracy socjalnej – rozwój podejść teoretycznych w ujęciu porównawczym, [w:] Profesje społeczne w Europie. Z problemów kształcenia i działania, red. E. Marynowicz-Hetka, A. Wagner, J. Piekarski, tłum. A. Gulczyńska, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, seria BPS, s. 40–62.

Sünker H. (1996), Teoretyczne stanowiska, społeczno-polityczny kontekst i profesjonalne perspektywy pracy socjalnej – dyskusja o pracy socjalnej, tłum. D. Urbaniak-Zając, [w:] Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, red. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, Warszawa, Interart, s. 57–73.

Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szaniawski K. (1994), O nauce, rozumowaniu i wartościach. Pisma wybrane, wybór i oprac. J. Woleński, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Szkudlarek T. (2000), Wyzwanie pedagogiki krytycznej, [w:] T. Szkudlarek, B. Śliwerski, Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 11–48.

Świda H. (1974), Osobowość jako system ustosunkowań wobec świata, „Studia Pedagogiczne”, nr 30, Wrocław, Ossolineum, s. 151– 201.

Tardif É., Doudin P.-A. (2016) (dir.), Neurosciences et cognition. Perspectives pour les sciences de l’éducation, Louvain-la-Neuve, De Boeck Supérieur.

Taylor Ch. (2002), Etyka autentyczności, tłum A. Pawelec, Kraków, Znak.

Telka L. (2007), Przekształcanie przestrzeni społecznej placówki. Studium społeczno-pedagogiczne na przykładzie żłobków, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Theiss W. (1984), Helena Radlińska, Warszawa, Wydawnictwo „Żak”.

Thomas W. I., Znaniecki F. (1976 [1918]), Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 1–5, tłum. zespół pod przew. S. Helsztyńskiego, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Tillmann K.-J. (1996), Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, tłum. G. Bluszcz, B. Miracki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Twardowski K. (1994), Czy człowiek zawsze postępuje egoistycznie?, [w:] Wybór tekstów z etyki dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, oprac. M. Środa, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Urbaniak-Zając D. (2003), Pedagogika społeczna w Niemczech. Stanowiska teoretyczne i problemy praktyki, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Wagner A. (1998), Debata o pracy socjalnej/pedagogice społecznej – reprezentujemy homogeniczny czy heterogeniczny paradygmat naukowy?, tłum. D. Urbaniak-Zając, [w:] Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka. Stan i perspektywy, red. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska, Łódź–Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Związku Nauczycielstwa Polskiego, s. 455–462.

Wagner A. (2003), Volunteerism, Voluntary Action and the Modern Welfare State, [w:] Social Work Education and Practice in Today’s Europe. Challenges and the Diversity of Responses/La Formation et l’action dans le travail social pour l’ Europe ďaujourd’hui. Les défis et la diversité des solutions, eds. Ch. Labonté-Roset, Marynowicz-Hetka, J. Szmagalski, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, s. 245–257.

Wagner A. (2007a), W poszukiwaniu teorii społeczeństwa obywatelskiego. Czego oczekujemy od pracy socjalnej?, tłum. M. Granosik, [w:] Badania w pracy socjalnej/społecznej – przegląd dokonań i perspektywy, red. E. Marynowicz-Hetka, M. Granosik, Wolska-Prylińska, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 35–40.

Wagner A. (2007b), Edukacja do obywatelskości. Od pedagogiki socjalnej do pedagogiki społecznej, tłum. A. Gulczyńska, [w:] Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, red. E. Marynowicz-Hetka, t. 2: Debata, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 298–315.

Walczak A. (2011), Spotkanie z wychowankiem. Ku tożsamości ipse pedagoga, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Waldenfels B. (2002), Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa, Oficyna Naukowa.

Weil S. (2007), Les besoins de l’âme. Extrait de l’Enracinement, dossier par Martin Steffens, lecture ďimage par Bertrand Leclair, Paris, Folioplus philosophie.

Welsch W. (1998a), Nasza postmodernistyczna moderna, tłum. Zeidler-Janiszewska, R. Kubicki, Warszawa.

Welsch W. (1998b), Racjonalność i rozum dzisiaj, [w:] Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha, red. R. Kubicki, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 11–30.

Welsch W. (1998c), Transkulturowość. Nowa koncepcja kultury, [w:] Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha, red. R. Kubicki, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 195–222.

Welsch W. (1998d), Wielość a niezróżnicowanie, [w:] Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha, red. R. Kubicki, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 97–100.

Winiarski M. (1999), Pedagogizacja rodziców, [w:] Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, red. D. Lalak, T. Pilch, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 184– 186.

Witkowski L. (2001), Dwoistość w pedagogice Bogdana Suchodolskiego, Kraków, Wit-Graf.

Witkowski L. (2003), Filozoficzność w kształceniu pedagogów jako otwieranie (się) na humanistykę, „Colloquia Communia”, nr 75, s. 102–117.

Witkowski L. (2009), Ku integralności edukacji i humanistyki. Postulaty, postacie, pojęcia, próby. Odpowiedź na księgę jubileuszową, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Witkowski L. (2011), Historie autorytetu wobec kultury i edukacji, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Witkowski L. (2013), Przełom dwoistości w pedagogice polskiej. Historia, teoria, krytyka, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Witkowski L. (2014), Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Witkowski L. (2015), Wartościowanie i normatywność: uwagi w poszukiwaniu narracji problematyzującej kwestie podstawowe, [w:] Wartościowanie w humanistyce. Normatywność, cynizm, ewaluowanie w pedagogice i edukacji, red. M. Jaworska-Witkowska, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 21–31.

Witkowski L. (2016), Konteksty i elementy ekologii umysłu, idei i wychowania według Gregory’ego Batesona, [w:] Humanistyczne wyzwania ekologii umysłu: Gregory Bateson w Polsce, red.

M. Jaworska-Witkowska, L. Witkowski, Warszawa, Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi, s. 390–441.

Witkowski, L. (2018a), Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Witkowski L. (2018b), W stronę humanistyki stosowanej, [w:] Bliżej ludzi – programem dla nauk społecznych?, red. P. Sałustowicz, S. Kalinowski, B. Goryńska-Bittner, Bielefeld, Societas Pars Mundi, s. 39–46.

Wittorski R. (2009), À propos de la professionnalisation, [w:] Encyclopédie de la formation, dir. J.-M. Barbier, É. Bourgois, G. Chapelle, J.-C. Ruano-Borbalan, avec la collaboration G. Marchand, Paris, Presses Universitaires de France, s. 781–792.

Wojnar I. (1975 [1934]), Sztuka – jakością życia, [w:] J. Dewey, Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Wrocław, Ossolineum, s. V–LV.

Wojtczak M. (2016), Przestrzeń społeczna szkoły – rekonstrukcja z punktu widzenia podejść mediacyjnych, rozprawa doktorska, Wydział Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego, http://repozytorium.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/20080 (dostęp: 9.04.2017).

Wojtczak M. (2018), „Rządomyślność” w przestrzeni szkoły – przykład realizacji projektu mediacji rówieśniczych, „Miscellanea Anthropologica et Sociologica”, t. 19, nr 3, s. 255–247.

Wolska D. (2012), Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Kraków, Universitas.

Wolska-Prylińska D. (2018), Współdziałanie w obszarze profesji społecznych i medycznych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Wołoszyn S. (1998), Nauki o wychowaniu w Polsce XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce, Dom Wydawniczy Strzelec.

Varela F., Matturana H. (1990), L’arbre de la connaissance: racines biologiques de la compréhension humaine, trad. F.-Ch. Jullien, Paris, Éditions Addison-Wesley France.

Zamagni S. (2010), Gratuité et action économique, „Revue du Mauss”, nº 35, s. 213–220.

Zieleniewski J. (1969), Organizacja i zarządzanie, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.