Teatr bliskiego kontaktu: Studia przypadków grup teatralnych

Katarzyna Kalinowska; Katarzyna Kułakowska; Ewelina Wejbert-Wąsiewicz; Emilia Zimnica-Kuzioła

doi:10.18778/8331-378-8

Teatr bliskiego kontaktu

Studia przypadków grup teatralnych

PRZEJDŹ DO KSIĘGARNI

Katarzyna Kalinowska

Collegium Civitas

https://orcid.org/0000-0003-2657-6107

Katarzyna Kułakowska

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Zakład Historii i Teorii Teatru

https://orcid.org/0000-0002-3673-4394

Ewelina Wejbert-Wąsiewicz

Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Sztuki

https://orcid.org/0000-0002-6711-8228

Emilia Zimnica-Kuzioła

Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Sztuki

https://orcid.org/0000-0003-1827-0802

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8331-378-8

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-8331-379-5

DOI: https://doi.org/10.18778/8331-378-8

Słowa kluczowe: niezależne grupy teatralne, teatr bliskiego kontaktu, studia przypadków, Teatr Węgajty, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Teatr Szwalnia

Opublikowane: 15 stycznia 2024

Kategorie: Kultura i sztuka, Socjologia,

Pliki do pobrania

PRZECZYTAJ FRAGMENT

Książka Teatr bliskiego kontaktu. Studia przypadków grup teatralnych stanowi socjologiczną analizę działalności trzech grup teatru niezależnego: Teatru Węgajty założonego w 1986 roku przez Erdmute i Wacława Sobaszków oraz Małgorzatę i Wolfganga Niklausów; Stowarzyszenia Teatralnego Chorea zawiązanego w roku 2004 w Lublinie głównie z inicjatywy Tomasza Rodowicza, Doroty Porowskiej i Elżbiety Rojek (od 2009 roku funkcjonującego w Łodzi) oraz łódzkiego Teatru Szwalnia założonego przez Marcina Brzozowskiego, Ewę Łukasiewicz, Jacka Malarskiego i Wacława Mikłaszewskiego.

Analizy dotyczące działalności „teatrów bliskiego kontaktu”, odwołujących się do idei „intensywnej współobecności”, nawiązują do klasyków nauk społecznych (Florian Znaniecki, Bronisław Malinowski, Erving Goffman, Howard Becker), do teorii (horyzontalnego) rezonansu Hartmuta Rosy, teorii ozdrowieńczego zmęczenia Byung-Chul Hana, neotrybalizmu Michela Maffesoliego, do antykapitalistycznej krytyki Rebekki Solnit. Charakterystyki trzech teatralnych mikroświatów skonstruowane zostały w oparciu o źródła zastane i wywołane.

Działanie w alternatywnym teatrze wykracza poza sferę pracy zawodowej i wynika w dużej mierze z pasji i entuzjazmu. Twórcom i twórczyniom niezależnych grup teatralnych trudno wyznaczyć granicę pomiędzy życiem a sztuką. Dla nich sztuka to tworzenie wspólnoty. Wszystkie trzy formacje to szczególnego rodzaju ośrodki kultury realizujące swój program w szerszych działaniach niż jedynie prezentowanie przedstawień. Pragną doprowadzić do międzyludzkiego, bliskiego kontaktu. Na łamach tej książki pozwalamy się im spotkać, choć pozostają ze sobą w bliskim kontakcie ideowym, myślowym, twórczym, a niekiedy i realnym.

Katarzyna Kalinowska - Collegium Civitas

Doktorka socjologii, badaczka społeczna. Pracuje w Collegium Civitas i Instytucie Badań Edukacyjnych. Zajmuje się socjologią emocji i miłości, antropologią młodzieży, metodologią badań jakościowych oraz etyką badań, jest zaangażowana we wspieranie rozwoju pedagogiki teatru w Polsce. Autorka książki Praktyki flirtu i podrywu. Studium z mikrosocjologii emocji (2018). Redaktorka naukowa monografii Teatr w pandemii (2021).

Katarzyna Kułakowska - Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Zakład Historii i Teorii Teatru

Kulturoznawczyni, antropolożka kultury. Adiunktka w Instytucie Sztuki PAN. Zajmuje się antropologią doświadczenia i devised theatre. Pracuje nad poszerzaniem polskiej teatrologii o perspektywę feministyczną. Kierowniczka grantu „HyPaTia. Kobieca historia teatru polskiego. Kontynuacja”. Autorka książek: Miasto płci (2010) oraz Błaźnice. Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce (2017). Redaktorka naukowa monografii Teatr w pandemii (2021) i Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty (2023).

Ewelina Wejbert-Wąsiewicz - Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Sztuki

Socjolożka, profesorka w Katedrze Socjologii Sztuki, w Instytucie Socjologii, na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe dotyczą socjologii sztuki i kultury, socjologii filmu, socjologii artystów i artystek, różnych tabu społeczno-kulturowych, w tym tematyki starości i aborcji. Autorka książki: Bez retuszu czy po liftingu: obrazy starości i aborcji w filmie (2017).

Emilia Zimnica-Kuzioła - Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Sztuki

Socjolożka i kulturoznawczyni. Profesorka w Katedrze Socjologii Sztuki, w Instytucie Socjologii, na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się kulturą symboliczną, socjologią sztuki (szczególnie teatrem). Autorka książek: Światła na widownię. Socjologiczne studium publiczności teatralnej (2003), Polski homo religiosus. Doświadczenie religijne w relacjach potocznych (2013), Społeczny świat teatru. Areny polskich publicznych teatrów dramatycznych (2018), Aktorzy polskich publicznych teatrów dramatycznych. Studium socjologiczne (2020). Redaktorka naukowa monografii Kultura jako czynnik rozwoju miasta na przykładzie Łodzi (2012).

25 rocznica olsztyńskiej „Pracowni” (2002), „Gazeta Wyborcza”, nr z 13 IX, https://olsztyn.wyborcza.pl/olsztyn/7,48726,1016827.html (dostęp: 25.04.2023).

Andreski S. (1992), Maxa Webera pomyłki i olśnienia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Archiwum Teatru Węgajty, www.archiwumwegajty.pl

Banach A. (2015), Teatr poza teatrem. O społecznym kontekście działań Teatru CHOREA, „nietak!t”, nr 21–22, http://www.nietak-t.pl/index.php/numery/9-artykul/82-teatr-poza-teatrem-o-spolecznym-kontekscie-dzialan-teatru-chorea (dostęp: 17.03.2020).

Bartoszewicz Z. (2023), Praca na głębokościach, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 162–175.

Bednarek J. (2023), Czy żyjemy w społeczeństwie zmęczenia?, „Dialog”, nr 3 (796), s. 5–14.

Blige M. (2023), Dotknięcie parateatru, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 147–152.

Brudło A. (2023), To miejsce jest jak sito, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 98–104.

Brzozowski M. (2014), Łódź. Marcin Brzozowski o święcie monodramów, https://e-teatr.pl/Lodz-marcin-brzozowski-o-swiecie-monodramow-a187529 (dostęp: 24.03.2022).

Brzozowski M. (2015), Siła Szwalni, https://e-teatr.pl/sila-szwalni-a191250 (dostęp: 24.03.2022).

Chorea: O nas. Idea (2020), http://chorea.com.pl/pl/o-nas/idea/ (dostęp: 16.03.2020).

Chudy W. (red.) (1990), Teatr bezsłownej prawdy: ,,Scena Plastyczna” KUL, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin.

Clarke A.E. (1991), Social Worlds/Arenas Theory as Organization Theory, w: D. Maines (ed.), Social Organization and Social Process: Essays in Honor of Anselm Strauss, Aldine de Gruyter, Hawthorne, NY, s. 119–158.

Czyżewski K. (2004), Etos amatora, „Scena”, nr 4–5, s. 18–22.

Dobrowolski P. (2022), Wzorzec offu, ,,Nietakt”, nr 3(44), s. 15–19.

Ferenc T., Olechnicki K., Rojek-Adamek P., Stańczyk X. (2023), Sztuka współpracy. Studium grup artystycznych w czasach PRL, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Fik M. (1991), Kultura polska po Jałcie, t. 1–2, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa.

Fik M. (red.) (1995), Przeciw konwencjom. Antologia tekstów o teatrze polskim i obcym, Wydawnictwo Krąg, Warszawa.

Flader-Rzeszowska K. (2019), Szukam czegoś co buduje, „Teatr”, nr 12, https://teatr-pismo.pl/7481-szukam-czegos-co-buduje/ (dostęp: 24.03.2022).

Fromm E. (2006), O sztuce miłości, przeł. A. Bogdański, Rebis, Warszawa.

Gedroyć J.K., Michalski R., Sobaszek W., Wołoczko E. (1982), Interdyscyplinarna Placówka Twórczo-Badawcza „Pracownia”, w: E. Dawidejt-Jastrzębska (red.), Parateatr II. Sztuka otwarta, ZPR, Ośrodek Teatru Otwartego „Kalambur”, Sekcja Wydawnictw i Zdarzeń Plastycznych, Wrocław, s. 62–72.

Giczewska I. (2023), Trzeba odejść, żeby wrócić, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 117–122.

Goffman E. (2023), Instytucje totalne. Eseje o sytuacji społecznej pacjentów szpitali psychiatrycznych i mieszkańców innych instytucji totalnych, przeł. O. Waśkiewicz, J. Łaszcz, Wydawnictwo Vis-a-Vis Etiuda, Kraków.

Gronczewska A. (2013), Marcin Brzozowski: bałuckie ślady dawnego świata, „Dziennik Łódzki”, https://dzienniklodzki.pl/marcin-brzozowski-baluckie-slady-dawnego_swiata/ar/738173 (dostęp: 24.03.2022).

Grotowski J. (2003), Od zespołu teatralnego do Sztuki jako wehikułu, w: T. Richards, Pracując z Grotowskim nad działaniami fizycznymi, Homini S.C., Kraków, s. 151–175.

Grotowski J. (2012), Teksty zebrane, red. A. Adamiecka-Sitek, M. Biagini, D. Kosiński, C. Pollastrelli, T. Richards, I. Stokfiszewski, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.

Guderian-Czaplińska E., Godlewski S. (red.) (2018), Kolektywy teatralne, artystyczne i badawcze, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa.

GUS (2020), Łódź w liczbach 2020, https://lodz.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/foldery/lodz-w-liczbach-2020,3,8.html (dostęp: 03.01.2023).

Han B.-C. (2022), Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, przeł. R. Pokrywka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.

Hasiuk M. (2023), „Bycie wzdłuż ścieżek”. Wyprawy albo o jednym ze źródeł pracy twórczej Teatru Węgajty, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, s. 232–255.

Hasiuk M., Kocemba-Żebrowska J. (2020), Stowarzyszenie, szkoła, spółdzielnia – wielogłos Teatru Węgajty, „Didaskalia. Gazeta teatralna”, nr 156, https://didaskalia.pl/pl/artykul/stowarzyszenie-szkola-spoldzielnia-wieloglos-teatru-wegajty (dostęp: 18.11.2023).

Hasiuk M., Kocemba-Żebrowska J. (2023), Ramię w pień – krótka historia Teatru Węgajty albo o warstwowej budowie lasu, tekst niepublikowany, dostępny w Archiwum Teatru Węgajty, www.archiwumwegajty.pl

Heidegger M. (1974), Budować, mieszkać, myśleć, przeł. K. Michalski, „Teksty”, nr 6 (18), s. 137–152.

Jabłońska M. (red.) (2010), Teatr CHOREA. Pierwsze sześć lat, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź, https://www.chorea.com.pl/assets/Pliki/35ff3f319e/Publikacja-Teatr-CHOREA-Pierwsze-6-lat.pdf (dostęp: 20.03.2020).

Jawłowska A. (1988), Więcej niż teatr, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Jawłowska A., Dworakowska Z. (red.) (2008), Wolność w systemie zniewolenia. Rozmowy o polskiej kontrkulturze, Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa.

Jokeš P. (1994), Divadlo na kraji lesa [Teatr na skraju lasu], „Lidové Demokracie” [Ludowa Demokracja], nr z 7 VII, s. 35.

Julian K. (2013), Mariusz Tchorek: człowiek-Miejsce, http://www.krolikarnia.mnw.art.pl/gfx/krolikarnia/userfiles/_public/seminarium_na_miejscu_kamil_julian_pl.pdf (dostęp: 20.02.2023).

Kacperczyk A. (2016), Społeczne światy – teoria – empiria – metody badań. Na przykładzie społecznego świata wspinaczki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Kalendarium (2019), oprac. W. Moraczewski w: M. Wójcik (red.), To, co w nas ciemne, ulega prześwietleniu. Pierwsze piętnaście lat Teatru CHOREA, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź, s. 216–220.

Kalinowska K., Kułakowska K. (2023), „Z miękkim podbrzuszem na wierzchu”. Wyzwania etyczne w pracy twórczej Teatru Węgajty, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, s. 256–289.

Kapralska Ł. (2001), Internet w procesach integracji i dezintegracji społecznej, w: L.H. Haber (red.), Mikrospołeczność informacyjna na przykładzie miasteczka internetowego Akademii Górniczo-Hutniczej, AGH, Kraków, s. 107–126.

Kasser T. (2002), The High Price of Materialism, MIT Press, Cambridge.

Kencki P. (2018), Metafizyczna CHOREA, teatrologia.info, https://teatrologia.pl/recenzje/patryk-kencki-metafizyczna-chorea (dostęp: 17.03.2020).

Kolankiewicz L. (1999), Dziady. Teatr święta zmarłych, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.

Kołtan J. (2020), Świat wysokich prędkości. Późna nowoczesność i teoria krytyczna Hartmuta Rosy, w: H. Rosa, Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości, przeł. J. Duraj, J. Kołtan, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk, s. 7–20.

Konecka I. (2023), Nauczyłam się wyrozumiałości, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 105–109.

Kornaś T. (1988), Węgajty, „99. Nieregularny Magazyn Studentów PWST”, nr 1, s. 20–21.

Kornaś T. (2010), Inny teatr. Alternatywne historie, w: P. Marecki (red.), Kultura niezależna w Polsce 1989–2009, Korporacja ha!art, Kraków, s. 61–89.

Kornaś T. (2012), Schola Teatru Węgajty. Dramat liturgiczny, Homini, Kraków.

Kosiński D. (2010), Teatra polskie. Historie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa.

Kotlewska M., Sobaszek E., Sobaszek W. (red.), (2007), Inna szkoła teatralna. Kolęda. Zapusty. Alilujki, Teatr Węgajty/Projekt Terenowy, Węgajty.

Kozowicz A. (2011), Oratorium Dance Project – amatorzy uczą zawodowców... pasji, http://encyklopediateatru.pl/artykuly/129131/amatorzy-ucza-zawodowcow-pasji (dostęp: 17.03.2020).

Krawczak M. (2018), Ludzkie-nieludzkie: kolektyw jako metoda badawcza i praktyka artystyczna, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/24577 (dostęp: 27.09.2022).

Kühling P.M. (2023), Chodzi o czułe nawigowanie, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 130–140.

Kułakowska K. (2017), Błaźnice. Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa.

Kułakowska K. (red.), (2023), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki PAN, Warszawa.

Kułakowska K., Kalinowska K., Drygas O., Bargielski M. (2020), Individual and Community Crises in a Pandemic: The Social Theater of Ambulatory Care, „Pamiętnik Teatralny”, nr 69 (4), s. 63–84.

Leończyk P. (2023), W intuicji jest metoda, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 123–129.

Leszczyńska K. (2017), Chorea: więcej niż teatr, „Teatr”, nr 10, https://teatr-pismo.pl/6309-chorea-wiecej-niz-teatr/ (dostęp: 17.03.2020).

Leśniak A. (2019), Grupy artystyczne. Przemiany w strategiach grup artystycznych w Polsce na wybranych przykładach, „Sztuka i Dokumentacja”, nr 21, s. 89–102.

Lewicka M. (2012), Psychologia miejsca, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Lulabajki Teatru Chorea (2020), https://www.strefapiosenki.pl/plyty/item/1202-lulabajki-teatr-chorea (dostęp: 17.03.2020).

Łarionow D. (2008), Przestrzeń obrazów Leszka Mądzika, Wydawnictwo Naukowe KUL, Lublin.

Łubjancewa M. (2023), To była wymiana, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 176–182.

Maffesoli M. (2008), Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, przeł. M. Bucholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Majczyno M. (2023), To jest dla mnie świecka modlitwa, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 69–81.

Malinowski B. (1958), Szkice z teorii kultury, Książka i Wiedza, Warszawa.

Maszewska A. (2018), Rynkowe wymiary funkcjonowania teatrów offowych w Polsce na przykładzie działalności Stowarzyszenia Teatralnego CHOREA w Łodzi, niepublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. Magdaleny Sobocińskiej, prof. PWSFTViT w Łodzi, Łódź.

McMillan D.W., Chavis D.M. (1986), Sense of Community: A Definition and Theory, „Journal of Community Psychology”, 14(1), 6–23. https://doi.org/10.1002/1520-6629(198601)14:1<6::AID-JCOP2290140103>3.0.CO;2-I

Merton R.K. (2005), Wstępna lista właściwości grupy, przeł. E. Morawska, w: P. Sztompka, M. Kucia (red.), Socjologia. Lektury, Wydawnictwo Znak, Kraków, s. 244–254.

Mikulska A. (1999), Odszukiwanie zapomnianych form: Węgajty, w: M. Sugiera (red.), W stronę rytuału: od Yeatsa do Węgajt, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 223–236.

Moraczewski W. (2020), Piętnaście lat Teatru CHOREA. Działalność teatru w latach 2004–2019, niepublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem dra Piotra Olkusza w Instytucie Kultury Współczesnej UŁ (w Katedrze Dramatu i Teatru), Łódź.

Nagrody (2020), http://www.chorea.com.pl/pl/o-nas/nagrody/ (dostęp: 17.03.2020).

O festiwalu (2022), https://www.retroperspektywy.com/pl/0-festiwalu/idea (dostęp: 15.09.2022).

Obarska M. (b.d.), Teatr Węgajty, Culture.pl, https://culture.pl/pl/tworca/teatr-wegajty (dostęp: 27.09.2022).

Obarska M. (2020), Problem kolektywności, Culture.pl, https://culture.pl/pl/artykul/problem-kolektywnosci (dostęp: 27.09.2022).

Olejniczak M. (2008), Przyjaciele Nowego wychodzą na ulice, „Nowa Siła Krytyczna”, nr z 27 VIII, https://encyklopediateatru.pl/artykuly/58980/przyjaciele-nowego-wychodza-na-ulice (dostęp: 11.11.2023).

Olkusz P. (2018), Nowe otwarcie, teatralny.pl, nr z 5 IX, http://teatralny.pl/recenzje/nowe-otwarcie,2456.html (dostęp: 20.03.2020).

Olszak A. (2023), Bóg tęczowej skóry. O polifonii kultur w pracy twórczej Teatru Węgajty, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, s. 312–330.

Ossowski S. (1967), Konflikty niewspółmiernych skal wartości, w: S. Ossowski, Dzieła, t. 3, Z zagadnień psychologii społecznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 71–101.

Ostrowska J., Tyszka J. (2008), Szkice o teatrze alternatywnym, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Passini P., Rodowicz T. (2019), Utopia mistrzów, „Performer”, nr 18, http://www.grotowski.net/performer/performer-18/utopia-mistrzow (dostęp: 20.03.2020).

Paś-Dimitrow E. (2023), Odważyć się na swój głos, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 82–86.

Pawłowski D. (2016), Teatr Szwalnia zostanie wyremontowany, https://lodz.naszemiasto.pl/teatr-szwalnia-zostanie-wyremontowany/ar/c13-3863838 (dostęp: 24.03.2022).

Pawłowski D. (2021), Łączenie domów kultury w Łodzi. Powstanie Miejska Strefa Kultury. Łódzka Rada Miejska przyjęła uchwałę o łączeniu domów kultury, https://dzienniklodzki.pl/laczenie-domow-kultury-w-lodzi-powstanie-miejska-strefa-kultury-lodzka-rada-miejska-przyjela-uchwale-o-laczeniu-domow-kultury/ar/c13-15772122 (dostęp: 24.03.2022).

Płoski P. (2009), Przemiany organizacyjne teatru w Polsce w latach 1989–2009, Warszawa. Raport opracowany na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, jako jeden z Raportów o Stanie Kultury, https://www.nck.pl/badania/raporty/teatr-w-polsce-w-latach-1989-2009 (dostęp: 11.08.2019).

Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Kodeks etyki socjologa (2012), https://pts.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/kodeks.pdf (dostęp: 09.10.2023).

Przewłocka J. (2011), Polskie Organizacje Pozarządowe 2010. Najważniejsze pytania, podstawowe fakty, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.

Puzyna K. (1971), Burzliwa pogoda, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Puzyna K. (1974a), O wyjałowieniu teatru, w: K. Puzyna, Syntezy za trzy grosze, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 151–167.

Puzyna K. (1974b), Społeczna rola teatrów studenckich, w: K. Puzyna, Syntezy za trzy grosze, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 168–173.

Puzyna K. (1982), Półmrok, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Pyszczek G. (2020), Inspiracje myślą Floriana Znanieckiego w koncepcji communitas Victora Turnera, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne”, nr 1–2 (26), s. 57–67, https://doi.org/10.21697/ucs.2020.26.2.02

Ramotowski J. (2000), Teatry studenckie, w: M. Fik (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Teatr-widowisko, Instytut Kultury, Warszawa, s. 205–225.

Relph E. (1976), Place and Placelessness, Pion, London.

Rodowicz T. (2010a), Retroperspektywy, w: M. Jabłońska (red.), Teatr CHOREA. Pierwsze sześć lat, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź, https://www.chorea.com.pl/assets/Pliki/35ff3f319e/Publikacja-Teatr-CHOREA-Pierwsze-6-lat.pdf (dostęp: 20.03.2020).

Rodowicz T. (2010b), Zespół, w: M. Jabłońska (red.), Teatr CHOREA. Pierwsze sześć lat, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź, https://www.chorea.com.pl/assets/Pliki/35ff3f319e/Publikacja-Teatr-CHOREA-Pierwsze-6-lat.pdf (dostęp: 20.03.2020).

Rodowicz T. (2019), Bakkus, w: M. Wójcik (red.), To, co w nas ciemne, ulega prześwietleniu. Pierwsze piętnaście lat Teatru CHOREA, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź, s. 28.

Rodowicz T. (2020), Tomasz Rodowicz o CHOREI, http://chorea.com.pl/pl/o-nas/idea/ (dostęp: 16.03.2020).

Rodowicz T., Kosiński D. (2019), Najważniejsze pytanie, „Performer”, nr 17, http://www.grotowski.net/performer/performer-17/najwazniejsze-pytanie, (dostęp: 20.03.2020).

Rosa H. (2020), Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości, przeł. J. Duraj, J. Kołtan, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk.

Rosie M. (2023), Wyobcowanie i rezonans. Wyprawy Teatru Węgajty z perspektywy uczestnika, w: K. Kułakowska (red.) Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, s. 356–366.

Rutkowska W. (2023), Pytanie o granice, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 87–97.

Semil M., Wysińska E. (1980), Słownik współczesnego teatru, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.

Simmel G. (2008), Pisma socjologiczne, przeł. M. Łukasiewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Skręt K., Terciak P. (red.) (2019), Na krańcach świata. Szkice o Teatrze Szwalnia, Wydawnictwo Targowa 62, Łódź–Lublin.

Sobaszek E. (2007), Przygotowania do wyprawy, w: M. Kotlewska, E. Sobaszek, W. Sobaszek (red.), Inna szkoła teatralna. Kolęda. Zapusty. Alilujki, Teatr Węgajty/Projekt Terenowy, Węgajty, s. 14–17.

Sobaszek E. (2011), Piony i poziomy. Z Erdmute Sobaszek rozmawiała Kamila Paprocka, „Scena”, nr 3, s. 8–9.

Sobaszek E., Sobaszek W. (2008), Rozmowa 05, w: A. Jawłowska, Z. Dworakowska (red.), Wolność w systemie zniewolenia. Rozmowy o polskiej kontrkulturze, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW, Warszawa, s. 241–252.

Sobaszek E., Sobaszek W., Wojtkowska M. (2020), Wolne Ścieżki. Rozmowy na koniec dnia. Odcinek 4.: Węgajty, czyli teatr na klepisku, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, https://wolnesciezki.pl/wp-content/uploads/2020/08/wolne-sciezki-odc4-transkrypcja.pdf (dostęp: 11.11.2023).

Sobaszek W. (1997), W stronę tradycji żywej, rozm. przepr. T. Kornaś, „Teatr” nr 1, s. 40–42.

Sobaszek W. (2015), Projekt mniej, „Zeszyt Festiwalowy Wioski Teatralnej”, s. 5.

Sobaszek W. (2020), Spiski życiowe. Dziennik węgajcki 1982–2020, Stowarzyszenie Węgajty, Węgajty.

Solnit R. (2019), Nadzieja w mroku. Nieznane opowieści, niebywałe możliwości, przeł. A. Dzierzgowska, S. Królak, Wydawnictwo Karakter, Kraków.

Sprawozdania studentów socjologii z wizyty w Teatrze Szwalnia (2022), Uniwersytet Łódzki, Kierunek Socjologia, III rok, studia stacjonarne I stopnia, archiwum Eweliny Wejbert-Wąsiewicz.

Staniewski W. (1982), Po nowe naturalne środowisko teatru, w: E. Dawidejt-Jastrzębska (red.), Sztuka otwarta. Parateatr II, Ośrodek Teatru Otwartego „Kalambur”, Sekcja Wydawnictw i Zdarzeń Plastycznych, Wrocław, s. 36–42.

Staniewski W. (1991), Odczynianie świata. Z Włodzimierzem Staniewskim rozmawiał Zbigniew Taranienko, „Konteksty – Polska Sztuka Ludowa”, nr 3–4, s. 43–52.

Statut Fabryki Sztuki, http://www.fabrykasztuki.org/bip/Statut-Fabryki-Sztuki,40 (dostęp: 16.03.2020).

Stedman R.C. (2002), Toward a Social Psychology of Place: Predicting Behavior from Place-Based Cognitions, Attitude, and Identity, „Environment and Behavior”, nr 34(5), s. 561–581, https://doi.org/10.1177/0013916502034005001

Szlendak T. (2021), Czy rezonans zarezonuje? Hartmut Rosa o gorączce przyspieszenia trawiącej nowoczesność, „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 137–153.

Szmatka J. (1989), Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Szpunier B. (2023), Dla mnie konflikty są ważne, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 141–146.

Sztompka P. (2012), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.

Szymkowiak O. (2012), „Pieśni świata” CHOREI nagrodzone owacjami na stojąco, „Gazeta Wyborcza” – Łódź, nr z 24 VIII, http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/144818.html, (dostęp: 17.03.2020).

Śnieguła P. (2023), Węgajty to życie, ale życie to nie Węgajty, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 62–68.

Świąder S. (2023), Czuję potrzebę ciągłego powrotu, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 110–116.

Taranienko Z. (1997), Gardzienice. Praktyki teatralne Włodzimierza Staniewskiego, Wydawnictwo Test, Lublin.

Tchorek M., Ptaszkowska H., Borowski W. (1967), Wprowadzenie do ogólnej teorii MIEJSCA. Program Galerii Foksal PSP, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2018, nr 72, s. 165–166.

Teatr Szwalnia, O nas, http://teatrszwalnia.pl/o-nas/ (dostęp: 24.09.2022).

Thomas W.I., Znaniecki F. (1976), Chłop polski w Europie i w Ameryce, t. 4, przeł. I. Wyrzykowska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.

Tönnies F. (2008), Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Turner V. (2010), Proces rytualny. Struktura i antystruktura, przeł. E. Dżurak, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Tyszka J. (1988), Biesiada wyobraźni, „Scena”, nr z 11 XI, s. 22–23.

Ulewicz B. (1990), Teatr pod strzechą, „Posłaniec Warmiński”, nr 10, s. 9.

Wachowski J. (1998), Performer a aktor, w: B. Judkowiak, E. Nowicka, B. Sienkiewicz (red.), Aktor w świecie i teatrze, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” V (XXV), ABEDIK, Poznań, s. 121–134.

Weber M. (1998), Polityka jako zawód i powołanie, przeł. A. Kopacki, P. Dybel, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.

Wichowska J. (2009), Mała rewolucja. „Dwutygodnik”, nr 8, https://www.dwutygodnik.com/artykul/367-mala-rewolucja.html

Wichowska J. (red.) (2012), Źródła i przyszłość. 4 żywioły work in progress, Stowarzyszenie „Teatr Węgajty”, Węgajty.

Wielechowska K. (2019), Stwarzanie miejsca, w: K. Skręt, P. Terciak (red.), Na krańcach świata. Szkice o teatrze Szwalnia, Wydawnictwo Targowa 62, Łódź–Lublin, s. 13–20.

Wielechowska K. (2020), Stwarzanie miejsca. Idea wspólnotowości w Teatrze Szwalnia, w: Czy tylko Reduta? Wspólnota – zespół – spółdzielnia twórcza – kolektyw w teatrze, Warszawa, s. 97–112, https://encyklopediateatru.pl/bookreader/?book=SPALA_2019-v3_2020-09&backurl=%252Fksiazka%252F774%252Fczy-tylko-reduta-wspolnota-zespol-spoldzielnia-tworcza-kolektyw-w-teatrze&author=&publisher=Encyklop

Wielgus J. (2023), Czułam się bezpieczna w błądzeniu, w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 153–161.

Wójcik M. (red.) (2019), To, co w nas ciemne, ulega prześwietleniu. Pierwsze piętnaście lat Teatru CHOREA, Stowarzyszenie Teatralne Chorea, Łódź.

Zimnica-Kuzioła E. (2005), Teatr alternatywny jako zjawisko społeczne, w: T. Glomb, K. Prykowska, K. Złakowska (red.), Pośród, pomiędzy, poprzez – społeczne miejsce teatru alternatywnego, Łódzki Dom Kultury, Łódź, s. 52–60.

Zimnica-Kuzioła E. (2012), Festiwale teatralne w Łodzi-sezon 2011/2012, w: V. Krawczyk-Wasilewska, M. Kucner, E. Zimnica-Kuzioła red.), Kultura jako czynnik rozwoju miasta na przykładzie Łodzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 121–135.

Zimnica-Kuzioła E. (2018), Społeczny świat teatru. Areny polskich publicznych teatrów dramatycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Zimnica-Kuzioła E., Moraczewski W. (2020), Stowarzyszenie Teatralne Chorea jako tygiel artystyczny, „Performer”, nr 19, https://grotowski.net/performer/performer-19/stowarzyszenie-teatralne-chorea-jako-tygiel-art (dostęp: 24.09.2021).

Ziółkowska A. (2023), Tak trzeba żyć, czyli słów kilka o moim życiu wewnętrznym (Appendix), w: K. Kułakowska (red.), Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 229–231.

Znaniecki F. (1973), Socjologia wychowania, t. 1, Wychowujące społeczeństwo, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Znaniecki F. (2008), Metoda socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Znaniecki F. (2011), Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Bartoszewicz Zofia, 24.07.2018, Węgajty, 7.06.2022, Warszawa

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Bartoszewicz Zofia, 24.07.2018, Węgajty, 7.06.2022, Warszawa;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Blige Monika, 12.05.2020, Warszawa – Wrocław, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Brudło Alicja, 31.07.2018, Warszawa;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Giczewska Izabela, 1.04.2020, Warszawa – Postawele, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Konecka Iwona, 20.03.2020, Warszawa – Wrocław, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Kühling Paulina Miu, 16.08.2022, Warszawa – Berlin, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Leończyk Pamela, 19.03.2020, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Łubjancewa Marijka, 1.12.2022, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Majczyno Miłka, 25.03.2020, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Paś-Dimitrow Eliza, 31.03.2020, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Rutkowska Wiktoria, 1.04.2020, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Szpunier Barbara, 3.12 i 20.12.2022, Warszawa – Lipsk, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Śnieguła Piotr, 24.03.2020, Warszawa – Wadowice, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Świąder Sebastian, 24.03.2020, Warszawa, online;

Węgajty ,Wywiad swobodny, pogłębiony, rejestrowany, przeprowadzony przez Katarzynę Kułakowską, Wielgus Justyna, 8.08.2018, Warszawa.

Wywiady po autoryzacji zostały opublikowane w monografii Polifonia. Rzecz o pracy twórczej Teatru Węgajty (2023), ich pełne adresy bibliograficzne znajdują się w pierwszej części bibliografii.

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego,

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Biedrzycki Janusz Adam (2019), 19.10.2019, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Ennis Jim (2020), 4.01.2020, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Krzyżanowski Tomasz (2020), 22.01.2020, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Porowska Dorota (2019), 10.10.2019, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Rodowicz Tomasz (2019), 19.08.2019 i 10.10.2019, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Rojek Elżbieta (2019), 27.08.2019, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Wiktora Moraczewskiego, Toneva Elina (2020), 22.01.2020, Łódź.

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Emilię Zimnicę-Kuziołę, Maszewska Anna (2022), 17.10.2022, Łódź;

Chorea, Wywiad swobodny, rejestrowany, przeprowadzony przez Emilię Zimnicę-Kuziołę, Moraczewski Wiktor (2023), 16.05.2023, Łódź, online.

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Brzozowski Marcin (2022a), spotkanie on-line (na zoom) z Marcinem Brzozowskim i studentami socjologii w ramach zajęć „Instytucje kultury i wydarzenia kulturalne”, 10.01.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Brzozowski Marcin (2022b), wywiad swobodny bezpośredni, 02.06.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Cieślak Łukasz (2022), wywiad swobodny bezpośredni, 14.02.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Łukasiewicz Ewa (2022), wywiad swobodny online, 16.02.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Mikłaszewski Wacław (2022), wywiad swobodny bezpośredni, 15.06.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Skręt Katarzyna (2022), wywiad swobodny online, 03.02.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Terciak Patrycja (2022), wywiad swobodny online, 28.01.2022, Łódź;

Szwalnia, Wywiad i spotkania rejestrowane, przeprowadzone przez Ewelinę Wejbert-Wąsiewicz, Wielechowska Katarzyna (2022), wywiad swobodny online, 16.02.2022, Łódź.

Pobrania

Licencja

Inne prace tego samego autora

Iza Desperak, Martyna Krogulec, Anna Deredas, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska, Sylwana Borszyńska, Teresa Makowiec-Dąbrowska, Agata Zysiak, Daria Domarańczyk-Cieślak, Piotr Ossowski, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Kamila Żyto, Anna Musiałowicz, Irena Hübner, Elżbieta Górnikowska-Zwolak, Miasto pracujących kobiet
Katarzyna Kalinowska, Katarzyna Kułakowska, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Emilia Zimnica-Kuzioła, Teatr bliskiego kontaktu
Emilia Zimnica-Kuzioła, Aktorzy polskich publicznych teatrów dramatycznych