W reakcji na powojenną przemoc antysemicką

Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN): Komitet Centralny Polskiej Partii Robotniczej (KC PPR), Sekretariat Ministerstwo Administracji Publicznej (MAP), Departament Polityczny (DP), Wydział Narodowościowy (WN); Urząd Rady Ministrów (URM), Biuro Prezydialne

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie (AIPN): Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich (GK) 0397/397, 0423/9481, 1268/28282, Salomon Kac 3422/49, Michał Bruchański

Archiwum Państwowe w Łodzi: Zarząd Miasta Łodzi, Wydział Prezydialny

Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie (AŻIH)

Centralna Żydowska Komisja Historyczna (CŻKH) Centralny Komitet Żydów w Polsce (CKŻP)

Centralna Komisja Specjalna (CKS) Prezydium i Sekretariat

Wydział Ewidencji i Statystyki (WEiS) Wydział Organizacyjny (WO)

Pamiętniki, 302/48, Karol Rotgeber

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483.

„Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, 22 maja 1947 r.

Nad mogiłą Męczenników. Kazanie wygłoszone w Kielcach dn. 7 VII 1946 r. nad otwartym grobem 40 ofiar pogromu kieleckiego, „Opinia”, 25 lipca 1946, nr 2.

Postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie pogromu kieleckiego, pro‑ wadzonego przez OKŚZpNP w Krakowie, sygn. akt S 58/01/Zk, 21 X 2004 r. [w:] Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.

Rocznik statystyczny miasta Łodzi 1945–1947, Łódź 1949.

Rocznik statystyczny miasta Łodzi 1946–1965, Rocznik XIV, Łódź 1965.

Rotem S., List powstańca z warszawskiego getta do Andrzeja Dudy, „Gazeta Wyborcza”, 28–29 kwietnia 2018.

Adelson J., W Polsce zwanej Ludową, [w:] Najnowsze dzieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 r.), red. J. Tomaszewski, Warszawa 1993.

Aleksiun N., Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce (1944–1950), Warszawa 2002.

Alperin A., Żydzi w Łodzi. Początki gminy żydowskiej 1780–1822, Łódź 1928.

Awramiuk-Godun A., Zróżnicowanie kulturowe Polski a kształcenie geograficzne, [w:] Kierunki rozwoju edukacji w zmieniającej się przestrzeni społecznej, red. A. Cudowska, Białystok 2011.

Badziak K., Chylak K., Łapa M., Łódź wielowyznaniowa. Dzieje wspólnot religijnych do 1914 roku, Łódź 2015.

Badziak K., Walicki J., Żydowskie organizacje społeczne w łodzi (do 1939 r.), Łódź 2002.

Bańkowska A., Jarzębowska A., Siek M., Morderstwa Żydów w latach 1944–1946 na terenie Polski na podstawie kwerendy w zbiorze 301 (Relacje z Zagłady) w Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, „Kwartalnik Historii Żydów” 2009, nr 3 (231).

Baranowski B., Łódź i okolice na przełomie XVIII i XIX w. (1793–1820/1823), [w:] Łódź. Dzieje miasta, t. 1, red. R. Rosin, Warszawa–Łódź 1980.

Baranowski B., Łódź rolnicza (od połowy XVI do początku XIX w.), Łódź 1973.

Baranowski K., Żydowskie średnie szkoły ogólnokształcące w Łodzi w latach 1918–1939, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1981, nr 3.

Barwiński M., Struktura narodowościowa Polski w badaniach geograficznych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2014, nr 17.

Bechta M., Pogrom czy odwet? Akcja zbrojna Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” w Parczewie 5 lutego 1946 r., Warszawa 2015.

Berendt G., Życie od nowa. Instytucje i organizacje żydowskie (1944– 1950), [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Bikont A., My z Jedwabnego, Warszawa 2004.

Blus-Węgrowska D., Atmosfera pogromowa, „Karta” 1996, nr 18.

Bronsztejn S., Ludność żydowska w Polsce w okresie międzywojennym, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.

Bronsztejn S., Z dziejów ludności żydowskiej na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej, Wrocław 1993.

Cała A., Komisje Specjalne przy Komitetach Żydowskich w Polsce – aspekt geograficzny, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2016, t. 5: Mniejszości narodowe i etniczne w interpretacjach przestrzennych, red. A. Rykała.

Cała A., Kształtowanie się polskiej i żydowskiej wizji martyrologicznej po II wojnie światowej, „Przegląd Socjologiczny” 2000, nr 2.

Cała A., Ochrona bezpieczeństwa fizycznego Żydów w Polsce powojennej. Komisje specjalne przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce, Warszawa 2014.

Cała A., Datner-Śpiewak H., Dzieje Żydów w Polsce 1944–1968. Teksty źródłowe, Warszawa 1997.

Canin M., Przez ruiny i zgliszcza. Podróż po stu zgładzonych gminach żydowskich w Polsce, przeł. i oprac. M. Adamczyk-Garbowska, Warszawa 2018.

Cichopek A., Pogrom Żydów w Krakowie. 11 sierpnia 1945 r., Warszawa 2000.

Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, t. 1–2, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2018.

Datner H., Po Zagładzie. Społeczna historia żydowskich domów dziecka, szkół, kół studentów w dokumentach Centralnego Komitetu Żydów w Polsce, Warszawa 2016.

Datner H., Melchior M., Żydzi we współczesnej Polsce – nieobecność i powroty, [w:] Mniejszości narodowe w Polsce, red. Z. Kurcz, Wrocław 1997.

Datner S., Eksterminacja ludności żydowskiej w Okręgu Białostockim, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1966, nr 4 (60).

Dzieciuchowicz J., Klima E., Mordwa S., Retkiewicz W., Rola wyznań religijnych w kształtowaniu przestrzeni miejskiej Łodzi, Łódź 2004.

Eberhardt P., Migracje polityczne na ziemiach polskich (1939–1945), Poznań 2010.

Eberhardt P., Osiągnięcia naukowe polskiej geografii narodowości, „Czasopismo Geograficzne” 2010, t. 81, nr 3.

Eberhardt P., Political Migrations on Polish Territories (1939–1950), Warszawa 2011.

Eisenbach A., Emancypacja Żydów na ziemiach polskich 1785–1870 na tle europejskim, Warszawa 1988.

Eisenbach A., Z dziejów ludności żydowskiej w Polsce w XVIII i XIX wieku, Warszawa 1983.

Engel D., Patterns of Anti‑Jewish Violence in Poland 1944–1946, „Yad Vashem Studies” 1998, vol. 26.

Engelking B., Jest taki piękny słoneczny dzień. Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945, Warszawa 2011.

Engelking B., Tych F., Żbikowski A., Żyndul J., Pamięć. Historia Żydów polskich przed, w czasie i po zagładzie, Warszawa 2004.

Fenomen getta łódzkiego 1940–1944, red. P. Samuś, W. Puś, Łódź 2006.

Flatt O., Opis miasta Łodzi pod względem historycznym, statystycznym i przemysłowym, Warszawa 1853.

Friedman F., Dzieje Żydów w Łodzi. Od początków osadnictwa Żydów do r. 1863. Stosunki ludnościowe, życie gospodarcze, stosunki społeczne, Łódź 1935.

Friedman F., Ludność żydowska w Łodzi do roku 1863 w świetle liczb, „Kwartalnik Statystyczny” 1933, t. 10, z. 1. Fuks M., Żydzi w Warszawie, Poznań 1992.

Gawryszewski A., Ludność Polski w XX wieku, Warszawa 2005.

Grabowski J., Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942–1945. Studium dziejów pewnego powiatu, Warszawa 2011.

Grabski A., Antysemicki pogrom jako kolejne polskie powstanie? Na marginesie pracy o pogromie w Parczewie w 1946 r., „Kwartalnik Historii Żydów” 2016, nr 2.

Grabski A., Centralny Komitet Żydów w Polsce (1944–1950). Historia polityczna, Warszawa 2015.

Grabski A., Działalność komunistów wśród Żydów w Polsce (1944–1949), Warszawa 2004.

Grabski A., Żydowski ruch kombatancki w Polsce 1944–1949, Warszawa 2002.

Grabski A., Rykała A., Żydzi w Polsce 1944–2010, [w:] Atlas historii Żydów polskich, red. W. Sienkiewicz, Warszawa 2010.

Gross J.T., Cena strachu, [w:] tegoż, Upiorna dekada. Trzy eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców i komunistów 1939–1948, Kraków 1998.

Gross J.T., Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny 2000.

Gross J.T., Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków 2008.

Gross N., Pomnik dla zbrodniarza, „Midrasz” 1998, nr 7/8 (15/16).

Grüss N., Rok pracy Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, Łódź 1946.

Grynberg M., Żydowska spółdzielczość pracy w Polsce w latach 1945–1949, Warszawa 1986.

Heffner K., Ethnically mixed regions in the Polish conceptions of regionalisation: the Opole Region in Silesia, [w:] The Political Geography of Current East‑West Relations, red. J. Burdack, F.-D. Grimm, L. Paul, Leipzig 1998.

Horn M., Działalność naukowa i wydawnicza Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej przy CKŻwP i Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce w latach 1945–1950, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1985, nr 1/2 (133/134).

Horn M., Działalność naukowa Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce w latach 1947–1996, [w:] Żydowski Instytut Historyczny. 50 lat działalności, red. A. Żbikowski, E. Biernacka, Warszawa 1996.

Horowitz G.J., Ghettostadt. Łódź and the making of Nazi city, Cambridge, Massachusetts–London 2008.

Hurwic-Nowakowska I., Żydzi polscy (1947–1950). Analiza więzi społecznej ludności żydowskiej, Warszawa 1996.

Instytut. 70 lat historii ŻIH w dokumentach źródłowych, wybór i oprac. H. Datner, O. Pieńkowska, Warszawa 2017.

Jackowski A., Czy geografia pozostanie geografią? Rozważania na czasie, „Czasopismo Geograficzne” 2015, t. 86, nr 1/2.

Janczak J., Ludność, [w:] Łódź. Dzieje miasta, t. 1, red. R. Rosin, Warszawa–Łódź 1980.

Janczak J., Ludność Łodzi przemysłowej 1820–1914, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1982, nr 11.

Janczak J., Struktura narodowościowa Łodzi w latach 1820–1939, [w:] Dzieje Żydów w Łodzi 1820–1944. Wybrane problemy, red. W. Puś, S. Liszewski, Łódź 1991.

Janczak J., Struktura społeczna ludności Łodzi w latach 1820–1918, [w:] Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.

Janowski M., Polski punkt widzenia, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Ale Historia”, 7 maja 2018.

Kaczmarski K., Pogrom, którego nie było. Rzeszów 11–12 czerwca 1945 r. Fakty, hipotezy, dokumenty, Rzeszów 2008.

Kainer A. [Krajewski S.], Żydzi a komunizm, „Krytyka. Kwartalnik polityczny” 1983, nr 15.

Kałuski S., Blizny historii. Geografia granic politycznych współczesnego świata, Warszawa 2017.

Keff B., Antysemityzm. Niezamknięta historia, Warszawa 2013.

Kendziorek P., Program i praktyka produktywizacji Żydów polskich w działalności CKŻP, Warszawa 2016.

Kersten K., Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956, Londyn 1993.

Kersten K., Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r., Warszawa 1996.

Kersten K., Polacy, Żydzi, komunizm. Anatomia półprawd 1939–68, Warszawa 1992.

Klich A., Czerwony prymas, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Ale Historia”, 2 lipca 2018.

Komornicki T., Granica polsko‑białoruska jako bariera przestrzenna, [w:] Współczesne problemy badawcze geografii polskiej – geografia człowieka, red. D. Świątek, M. Bednarek, P. Siłka, Warszawa 2008.

Konopczyński W., Historyka, oprac. M. Janowski, Warszawa 2015.

Kopciowski A., Zajścia antyżydowskie na Lubelszczyźnie w pierwszych latach po drugiej wojnie światowej, „Zagłada Żydów. Studia i materiały” 2007, nr 3.

Koter M., Geneza układu przestrzennego Łodzi przemysłowej, Warszawa 1970.

Koter M., Geographical classifications of ethnic minorites, „Geographica Slovenica” (Ljubljana) 1993, nr 24: Geografija in narodnosti. Geography and ethnicity, red. A. Gosar.

Koter M., Kulesza M., Puś W., Pytlas S., Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Łódź 2005.

Kowalski M., Wyznanie a preferencje wyborcze mieszkańców Białostocczyzny (1990–1997), „Przegląd Geograficzny” 1998, t. 70, nr 3/4.

Koźmińska-Frejlak E., Kondycja ocalałych. Adaptacja do rzeczywistości po‑ wojennej (1944–1949), [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Krawczyk M., Status prawny własności żydowskiej i jego wpływ na stosunki polsko‑żydowskie, [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Krzyżanowski Ł., Dom, którego nie było. Powroty ocalałych do powojennego miasta, Wołowiec 2016.

Kulesza M., To po nich pozostało… (ślady wielowyznaniowej Łodzi we współczesnym krajobrazie kulturowym miasta), [w:] Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, red. M. Kulesza, M. Łapa, J. Walicki, Łódź 2010.

Kulesza M., Rykała A., Zmiany w użytkowaniu przestrzeni Starego Miasta w Łodzi w ostatnich dziesięcioleciach XX w. na przykładzie obszaru dawnego getta żydowskiego, [w:] Łódź. Wybrane zagadnienia zagospodarowania przestrzennego, red. T. Marszał, Łódź 2006.

Kuligowska-Korzeniewska A., Łódź teatralna: polska, niemiecka i żydowska współpraca i rywalizacja, [w:] Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX– XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.

Kuligowska-Korzeniewska A., Teatr żydowski w Polsce, [w:] Teatr żydowski w Polsce, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, M. Leyko, Łódź 1998.

Kwiek J., Zabójstwa ludności żydowskiej w Krakowskiem w latach 1945–1947. Fakty i mity, „Kwartalnik Historii Żydów” 2013, nr 4.

Leociak J., Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie, Wołowiec 2018.

Leyko M., Das jüdische Theater in Lodz, Stadt dreier Nationen, [w:] Thatralia Judaica. Emanzipation und Antisemitismus als Momente der Theatergeschichte. Von der Lessing‑Zeit bis zur Shoah, red. H.P. Bayerdörfer, Tübingen 1992.

Leyko M., Teatr Icchoka Zandberga w Łodzi, [w:] Teatr żydowski w Polsce, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, M. Leyko, Łódź 1998.

Libionka D., Losy Chaima Hirszmana jako przyczynek do refleksji nad pamięcią o Zagładzie i powojennymi stosunkami polsko‑żydowskimi, „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 2006, t. 7.

Lipszyc J., Przystanek Dolny Śląsk, „Midrasz” 1998, nr 7/8 (15/16).

Lisowski A., Refleksje nad rozwojem geografii: od problemu dezintegracji do problemu tożsamości dyscypliny, [w:] Geografia u progu XXI wieku, red. A. Jackowski, Kraków 2004.

Liszewski S., Rola społeczności żydowskiej w organizacji przestrzeni miejskiej Łodzi, [w:] Dzieje Żydów w Łodzi 1820–1944. Wybrane problemy, red. S. Liszewski, W. Puś, Łódź 1991.

Löw A., Getto łódzkie/Litzmannstadt Getto. Warunki życia i sposoby przetrwania, przeł. Ł.M. Plęs, M. Półrola, Łódź 2012.

Łebkowska A., Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku, Kraków 2018.

Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały, red. M. Leyko, Łódź 2000.

Majewska A., Usytuowanie synagog w strukturach jednostek osadniczych województwa śląskiego – koncepcja typologii, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2017, t. 6: Geneza i rozwój struktur przestrzennych osadnictwa, red. T. Figlus, s. 243–266.

Marszał T., Rozmieszczenie i struktura społeczno‑demograficzna ludności pochodzenia polskiego w Roche la Moliere, „Przegląd Polonijny” 1989, nr 3.

Matykowski R., Udział i zróżnicowanie poparcia mniejszości narodowych w Polsce w wyborach parlamentarnych z dn. 21.10.1997, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa” 1997, nr 2.

Meducki S., Wrona Z., Antyżydowskie wydarzenia kieleckie 4 lipca 1946 roku, t. 1, Kielce 1992.

Mędykowski W., W cieniu gigantów. Pogromy Żydów 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej. Kontekst historyczny, społeczny i kulturowy, Warszawa 2012.

Michnik A., Pogrom kielecki. Dwa rachunki sumienia, cz. 1, „Gazeta Wyborcza”, 9 czerwca 2006.

Mroczka L., Dynamika rozwoju i struktura społeczno‑zawodowa głównych grup etnicznych w Łodzi w latach 1918–1939, [w:] Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.

Muznerowski S., Przyczynki do monografii Łodzi, Włocławek–Łódź 1922.

Nalewajko-Kulikov J., Obywatel Jidyszlandu. Rzecz o żydowskich komunistach w Polsce, Warszawa 2009.

Olejnik L., Łódź jako centrum społeczności żydowskiej w Polsce (1945–1949), [w:] Fenomen getta łódzkiego 1940–1944, red. P. Samuś, W. Puś, Łódź 2006.

Olejnik L., Polityka narodowościowa Polski w latach 1944–1960, Łódź 2003.

Olejnik L., Struktury życia społeczno‑politycznego łódzkich Żydów w latach 1945–1950, [w:] Społeczność żydowska i niemiecka w Łodzi po 1945 roku, red. A. Lech, K. Radziszewska, A. Rykała, Łódź 2010.

Olejnik L., Środowisko dziennikarskie w Łodzi (1918–1939). Problemy koegzystencji trzech grup narodowościowych, [w:] Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX–XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.

Ossowski S., Na tle wydarzeń kieleckich, „Kuźnica” 1946, nr 38.

Paczkowski A., Żydzi w UB: próba weryfikacji stereotypu, [w:] Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. T. Szarota, Warszawa 2001.

Persak K., Akta postępowań cywilnych z lat 1947–1949 w sprawach dotyczących zmarłych żydowskich mieszkańców Jedwabnego, [w:] Wokół Jedwabnego, t. 2: Dokumenty, red. P. Machcewicz, K. Persak, Warszawa 2002.

Piątkowski S., Dni życia, dni śmierci. Ludność żydowska w Radomiu w latach 1918–1950, Warszawa 2006.

Piróg D., Edukacja międzykulturowa w polskiej szkole – stan, potrzeby oraz wyzwania (rozważania teoretyczne i wyniki badań), [w:] Wybrane problemy edukacyjne i kulturowe niektórych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i Europie, red. W. Osuch, Kraków 2007.

Pisarski M., Emigracja Żydów z Polski w latach 1945–1951, [w:] Studia z dziejów i kultury Żydów w Polsce po 1945 r., red. A. Grabski, M. Pisarski, A. Stankowski, Warszawa 1997.

Podgórska E., Szkolnictwo elementarne w Łodzi w latach 1808–1914, Łódź 1966.

Puś W., Ludność żydowska w Łodzi w latach 1793–1914. Liczebność i struktura społeczno‑zawodowa, [w:] Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX– XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 1997.

Puś W., Zmiany liczebności i struktury narodowościowej ludności Łodzi do roku 1939, [w:] Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego

Łodzi na współczesne oblicze miasta, red. M. Koter, M. Kulesza, W. Puś, S. Pytlas, Łódź 2005.

Puś W., Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793–1914, Łódź 2003.

Pytlas S., Łódzka burżuazja przemysłowa w latach 1864–1914, Łódź 1994.

Pytlas S., Skład narodowościowy przemysłowców łódzkich do 1914 roku, [w:] Dzieje Żydów w Łodzi 1820–1944. Wybrane problemy, red. W. Puś, S. Liszewski, Łódź 1991.

Rola wspólnot wyznaniowych w historii miasta Łodzi, red. M. Kulesza, M. Łapa, J. Walicki, Łódź 2010.

Rykała A., Dlaczego razem? Uwagi o relacjach między geograficzno‑historyczną i geograficzno‑polityczną perspektywą metodologiczną i poznawczą, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2012, t. 1: Granice – mniejszości narodowe i religijne – dziedzictwo, red. A. Rykała.

Rykała A., Łódź na mapie skupisk żydowskich Polski (po 1945 r.), [w:] Społeczność żydowska i niemiecka w Łodzi po 1945 roku, red. A. Lech, K. Radziszewska, A. Rykała, Łódź 2010.

Rykała A., Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce z perspektywy geografii politycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2014, nr 17.

Rykała A., O „topografii pustki” w krajobrazie kulturowym. Miejsca niepamięci i nie‑miejsca pamięci w kontekście mordów dokonanych na Żydach w Polsce w pierwszych miesiącach po drugiej wojnie światowej, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2018, t. 7: Współczesne badania geograficzno‑historyczne krajobrazu kulturowego, red. T. Figlus.

Rykała A., Pogrom kielecki a życie gospodarcze Żydów w Polsce w okresie bezpośrednio powojennym, [w:] Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 4: Holokaust i powojnie (1939–1946), red. A. Grabski, Warszawa 2019.

Rykała A., Pogrom w Kielcach w 1946 r. a odbudowa skupisk żydowskich – ujęcie geograficzne, [w:] Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 4: Holokaust i powojnie (1939–1946), red. A. Grabski, Warszawa 2019.

Rykała A., „Produktywizacja” Żydów w Polsce po drugiej wojnie światowej na przykładzie działalności rolniczej, „Prace i Studia Geograficzne” 2016, t. 61, z. 1.

Rykała A., Przemiany sytuacji społeczno‑politycznej mniejszości żydowskiej w Polsce po drugiej wojnie światowej, Łódź 2007.

Rykała A., Żydowska przestrzeń sakralna dawnej i współczesnej Łodzi na przykładzie synagog i domów modlitwy, [w:] Czas i przestrzeń w naukach geograficznych. Wybrane problemy geografii historycznej, red. M. Kulesza, Łódź 2008.

Rykała A., Żydowski Instytut Historyczny jako instytut i stowarzyszenie. Profil działalności i zmiany prawno‑organizacyjne, „Studia Judaica” 2017, nr 2 (40).

Rykała A., Żydowskie domy modlitwy w Łodzi – uwarunkowania rozwoju przestrzennego, rozmieszczenie, współczesne relikty i ich wykorzystanie, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2012, nr 12.

Rykała A., Wosiak A., Geograficzno‑historyczne (polityczne) uwarunkowania genezy i przebiegu wybranych pogromów Żydów na ziemiach polskich od XIX w. do 1946 r., [w:] Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 4: Holokaust i powojnie (1939–1946), red. A. Grabski, Warszawa 2019.

Samuś P., Społeczność żydowska w życiu politycznym Łodzi w latach 1865– 1914, [w:] Dzieje Żydów w Łodzi 1820–1944. Wybrane problemy, red. W. Puś, S. Liszewski, Łódź 1991.

Samuś P., Społeczność żydowska wielonarodowej Łodzi (do 1939 r.), [w:] Fenomen getta łódzkiego 1940–1944, red. P. Samuś, W. Puś, Łódź 2006.

Sitarek A., „Otoczone drutem państwo”. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego, Łódź 2015.

Skibińska A., Powroty ocalałych, [w:] Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, Warszawa 2007.

Skibińska A., Powroty ocalałych i stosunek do nich społeczeństwa polskiego, [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Skibińska A., Problemy rewindykacji żydowskich nieruchomości w latach 1944–1950. Zagadnienia ogólne i szczegółowe na przykładzie Szczebrzeszyna, [w:] Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1950, red. J. Grabowski, D. Libionka, Warszawa 2014.

Sobczyński M., Interakcja „badacz–podmiot badania” w studiach nad mniejszościami w Polsce, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2012, t. 1: Granice – mniejszości narodowe i religijne – dziedzictwo, red. A. Rykała.

Soja M., Zborowski A., Wymiar etniczny struktury społecznej Krakowa – przeszłość i czasy współczesne, „Peregrinus Cracoviensis” 2011, z. 22, s. 217–231.

Spodenkiewicz P., Zaginiona dzielnica. Łódź żydowska – ludzie i miejsca, Łódź 1998.

Stankowski A., Weiser P., Demograficzne skutki Holokaustu, [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Szaynok B., Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945–1950, Wrocław 2000.

Szaynok B., Pogrom Żydów w Kielcach 4 VII 1946 r., Warszawa 1992.

Szaynok B., Polacy i Żydzi. Lipiec 1944 – lipiec 1946, [w:] Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.

Szczepankiewicz-Battek J., Kościoły protestanckie i ich rola społeczno‑kulturowa, Wrocław 2005.

Szul R., „Wskrzeszanie” języków jako symboli tożsamości, pamięci i przestrzeni narodów, [w:] Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. S. Kapralski, Warszawa 2010.

Śpiewak P., Żydokomuna. Interpretacje historyczne, Warszawa 2012.

Świętek A., Kurek S., Osuch W., Rachwał T., Jak edukować dzieci romskie? Propozycje dla nauczycieli w zakresie kształcenia romskiej mniejszości etnicznej, Kraków 2014.

Tokarska-Bakir J., Legendy o krwi. Antropologia przesądu, Warszawa 2008.

Tokarska-Bakir J., Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1946, Wołowiec 2012.

Tokarska-Bakir J., Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego, t. 1–2, Warszawa 2018.

Tokarska-Bakir J., Tryby maszyny pogromu, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Ale Historia”, 19 lutego 2018.

Tomaszewski J., Żydowski Instytut Historyczny w polskiej historiografii, [w:] Żydowski Instytut Historyczny. 50 lat działalności, red. A. Zbikowski, E. Biernacka, Warszawa 1996.

Tryczyk M., Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów, Warszawa 2015.

Walicki J., Ruch syjonistyczny w Polsce w latach 1926–1930, Łódź 2005.

Wendt J.A., Czerwionka J., Contemporary research problems of Polish minority in western Ukraine, [w:] Regional Development and Public Administration in the Context of General Tendencies of XXI century, red. W. Szymańska, Słupsk–Kharkov 2015.

Wiatr E., Życie kulturalne Żydów w Łodzi w latach 1945–1950, [w:] Społeczność żydowska i niemiecka w Łodzi po 1945 roku, red. A. Lech, K. Radziszewska, A. Rykała, Łódź 2010.

Wieczorek P., Żydzi w Wałbrzychu i powiecie wałbrzyskim 1945–1968, Wrocław 2017.

Wobec Żydów więcej było wolno, wywiad z Antonim Sułkiem przeprowadzony przez Macieja Stasińskiego, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 czerwca 2018.

Wokół Jedwabnego, t. 1: Studia, t. 2: Dokumenty, red. P. Machcewicz, K. Persak, Warszawa 2002.

Wójcik J., Oddział. Między AK i UB – historia żołnierzy Łazika, Warszawa 2016.

Zand A., Łódź rolnicza 1332–1793. Studium historyczne o topografii, stanie gospodarczym, organizacji prawnej i kulturze Łodzi, „Rocznik Łódzki” 1931, t. 2.

Zaremba M., Psychoza we krwi, „Polityka” 2006, nr 27.

Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012.

„Zarys Działalności Centralnego Komitetu Żydów w Polsce za Okres od 1 stycznia do 30 czerwca 1946 roku” (Warszawa) 1947.

Zarys krajobrazu. Wieś polska wobec zagłady Żydów 1942–1945, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2011.

Zbrodnia na Żydach w Krościenku. „Mały jęczy, trzeba poprawić”, wywiad Bartłomieja Kurasia z Jerzym Wójcikiem, „Gazeta Wyborcza”, 28–29 maja 2016.

Żaryn J., Hierarchia Kościoła katolickiego wobec relacji polsko‑żydowskich w latach 1945–1947, [w:] Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.

Żbikowski A., Morderstwa popełniane na Żydach w pierwszych latach po wojnie, [w:] Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011.

Żbikowski A., Sąd Społeczny przy CKŻP. Wojenne rozliczenia społeczności żydowskiej w Polsce, Warszawa 2014.

Żbikowski A., U genezy Jedwabnego. Żydzi na Kresach Północno‑Wschodnich II Rzeczypospolitej, wrzesień 1939 – lipiec 1941, Warszawa 2006.

Żbikowski A., Żydowski Instytut Historyczny. 70 lat badań nad dziejami polskich Żydów. Pisane z perspektywy historyka Zagłady, Warszawa 2017.

Żółkiewska A., Zerwana przeszłość. Powojenne środowisko żydowskiej inteligencji twórczej. Pomoc materialna i organizacyjna ze strony CKŻP, Warszawa 2017.

Żydzi a lewica. Zbiór studiów historycznych, red. A. Grabski, Warszawa 2004.