Wpływ korupcji na podstawowe zmienne makroekonomiczne na przykładzie państw europejskich

Anna Maria Pluskota

doi:10.18778/8331-318-4

Słowa kluczowe: korupcja, wzrost gospodarczy, inwestycje, przedsiębiorczość

Opublikowane: 18 października 2023

Kategorie: Ekonomia i zarządzanie, Otwarty dostęp,

Pliki do pobrania

PDF

W pracy omówiono teorie wpływu przekupstwa na wybrane wielkości makroekonomiczne. Zaprezentowane zostały najważniejsze poglądy na temat oddziaływania łapownictwa na gospodarkę. Przedstawiono kluczowe argumenty za pozytywnym jak i negatywnym wpływem korupcji na gospodarkę. Autorka omówiła również temat optymalnego poziomu przekupstwa. Teoretyczne argumenty za wpływem łapownictwa na gospodarkę zostały poparte przeglądem badań przeprowadzonych nad wpływem korupcji na wybrane zmienne makroekonomiczne. Koncepcja nieliniowego wpływu korupcji na podstawowe wielkości makroekonomiczne może dobrze godzić teoretyczne argumenty postulujące negatywne oddziaływanie przekupstwo na gospodarkę oraz możliwość wystąpienia pozytywnych skutków łapownictwa w gospodarce. Z jednej strony istotny jest fakt, że kontrola łapownictwa sprzyja wzrostowi gospodarczemu, zachęca do inwestowania, przyciąga nowe technologie, a w konsekwencji prowadzi do ograniczenia ubóstwa. Z drugiej strony, faktem jest, że całkowite wyeliminowanie korupcji nie jest możliwe, a teorie o możliwości wystąpienia pozytywnych skutków pod względem ekonomicznym korupcji są racjonalne. Spór o to, czy przekupstwo szkodzi czy wspiera gospodarkę jest bodajże najistotniejszym sporem prezentowanym w literaturze dotyczącej oddziaływania korupcji.

Abotsi A., Iyavarakul T., Tolerable level of corruption for foreign direct investment in Africa, „Contemporary Economics” 2015, vol. 9, no. 3, s. 249–270.

Acemoglu D., Verdier T., Property rights, corruption and the allocation of talent: a general equilibrium approach, „Economic Journal” 1988, vol. 108, s. 1381–1403.

Ahmad E., Ullah M., Arfeen M., Does corruption affect economic growth?, „Latin American Journal of Economics” 2012, vol. 49, no. 2, s. 277–305.

Aidt T., Economic analysis of corruption: a survey, „The Economic Journal” 2003, vol. 113, no. 491, s. 632–652.

Aldieri L., Barra C., Ruggiero N., Paolo Vinci C., Corruption and firms’ efficiency: international evidence using an instrumental variable approach, „Economia Politica” 2023, vol. 40, no. 2, s. 731–759.

Amundsen I., Political Corruption: An Introduction to the Issues, Chr. Michelsen Institute, Bergen 1999.

Anokhin S., Schulze W., Entrepreneurship, innovation, and corruption, „Journal of Business Venturing” 2009, vol. 24, no. 5, s. 465–476.

Anthonsen M., Lofgren A., Nilsson K., Westerlund J., Effects of rent dependency on quality of government, „Economics of Governance” 2012, vol. 13, no. 2, s. 145–168.

Apaza C.R., Measuring governance and corruption through the worldwide governance indicators: critiques, responses, and ongoing scholarly discussion, „Political Science & Politics” 2009, vol. 42, s. 139–143.

Arasli H., Tumer M., Nepotism, favoritism and cronyism: a study of their effects on job stress and job satisfaction in the banking industry of north Cyprus, „Social Behavior & Personality” 2008, vol. 36, no. 9, s. 1237–1250.

Arellano M., Bond S., Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations, „The Review of Economic Studies” 1991, vol. 58, no. 2, s. 277–297.

Asiedu E., Freeman J., The effect of corruption on investment growth: evidence from firms in Latin America, Sub‐Saharan Africa, and transition countries, „Review of Development Economics” 2009, vol. 13, no. 2, s. 200–214.

Avnimelech G., Zelekha Y., Sharabi E., The effect of corruption on entrepreneurship in developed vs. non-developed countries, „International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research” 2014, vol. 20, no. 3, s. 237–262.

Banfield E., The Moral Basis of a Backward Society, Free Press, New York 1958.

Baranowski P., Optymalna stopa inflacji – porównanie szacunków opartych na różnych klasach zależności funkcyjnej inflacja – wzrost, „Mathematical Economics” 2008, vol. 12, no. 12, s. 41–51.

Baranowski P., Problem optymalnej stopy inflacji w modelowaniu wzrostu gospodarczego, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2008.

Baumol W.J., Entrepreneurship: productive, unproductive and destructive, „Journal of Political Economy” 1990, vol. 98, no. 5, s. 893–921.

Beck P., Maher M., A comparison of bribery and bidding in thin markets, „Economics Letters” 1986, vol. 20, s. 1–5.

Begović B., Ekonomska analiza korupcije, „Centar za liberalno – demokratske studije” 2007.

Ben Ali M., Sassi S., The corruption-inflation nexus: evidence from developed and developing countries, „B.E. Journal of Macroeconomics” 2016, vol. 16, no. 1, s. 125–144.

Berggren N., The benefits of economic freedom, „The Independent Review” 2003, vol. 8, no. 2, s. 193–211.

Berndhan P., Corruption and development: a review of issues, „Journal of Economic Literature” 1997, vol. 35, s. 1320–1346.

Besley T., McLaren J., Taxes and bribery: the role of wage incentives, „The Economic Journal” 1993, vol. 103, no. 416, s. 119–141.

Bhattacharyya S., Hodler R., Natural resources, democracy and corruption, „European Economic Review” 2010, vol. 54, no. 4, s. 608–621.

Bodislav D., Rotaru C., Georgescu R., Globalization of the corruption phenomenon – human capital gone wild, „Theoretical & Applied Economics” 2016, vol. 23, no. 3, s. 163–176.

Bond S., Hoeffer A., Temple J., GMM estimation of empirical growth models, „Economics Papers” 2001, W21, s. 1–33.

Borusowski J., Społeczno-kulturowe uwarunkowania korupcji, Śląskie Wydawnictwa Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych, Tychy 2006.

Buehn A., Schneider F., Corruption and the shadow economy: like oil and vinegar, like water and fire?, „International Tax & Public Finance” 2012, vol. 19, s. 172–194.

Campante F., Chor D., Do Q.-A., Instability and the incentives for corruption, „Economics & Politics” 2009, vol. 21, no. 1, s. 42–92.

Campos J.E., Lien D., Pradhan S., The impact of corruption on investment: predictability matters, „World Development” 1999, vol. 27, no. 6, s. 1059–1067.

Carden A., Verdon L., When is corruption a substitute for economic freedom?, „The Law & Development Review” 2010, vol. 3, no. 1, s. 40–63.

Charemza W., Deadman F., Nowa ekonometria, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1997.

Choi J., Thum M., Corruption and the shadow economy, „International Economic Review” 2005, vol. 46, no. 3, s. 817–836.

Cieślik A., Goczek Ł., Control of corruption, international investment, and economic growth–evidence from panel data, „World Development” 2018, vol. 103, s. 323–335.

Cieślik A., Goczek Ł., Korupcja, jakość rządzenia a wzrost gospodarczy w krajach transformacji, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2016, z. 15, s. 91–119.

Ciocchini F., Durbin E., Ng D., Does corruption increase emerging market bond spreads?, „Journal of Economics & Business” 2003, vol. 55, no. 5, s. 503–528.

Colombatto E., Why is corruption tolerated?, „The Review of Austrian Economics” 2003, vol. 16, no. 4, s. 363–379.

Cooray A., Dzhumashev R., Schneider F., How does corruption affect public debt? An empirical analysis, „World Development” 2017, vol. 90, s. 115–127.

Cuervo-Cazurra A., Corruption in international business, „Journal of World Business” 2016, vol. 51, no. 1, s. 35–49.

Cuervo-Cazurra A., Who cares about corruption?, „Journal of International Business Studies” 2006, vol. 37, no. 6, s. 807–822.

Danon M., Contemporary economic research of corruption, „Contemporary Legal & Economic Issues” 2011, vol. 3, s. 252–268.

Delgado M., McCloud N., Kumbhakar S., A generalized empirical model of corruption, foreign direct investment, and growth, „Journal of Macroeconomics” 2014, vol. 42, s. 298–316.

Dobel P., The corruption of a state, „The American Political Science Review” 1978, vol. 72, no. 3, s. 958–973.

Dollar D., Fisman R., Gatti R., Are women really the „fairer” sex? Corruption and women in government, Policy Research Report on Gender & Development Working Paper Series, World Bank 1999, no. 4.

Drabek Z., Payne W., The impact of transparency on foreign direct investment, „Journal of Economic Integration” 2002, vol. 17, no. 4, s. 777–810.

Dreher A., Gassebner M., Greasing the wheels? The impact of regulations and corruption on firm entry, „Public Choice” 2013, vol. 155, no. 3–4, s. 413–432.

Dreher A., Schneider F., Corruption and the shadow economy: an empirical analysis, „Public Choice” 2010, vol. 144, s. 215–238.

Dridi M., Corruption and economic growth: the transmission channels, „Journal of Business Studies Quarterly” 2013, vol. 4, no. 4, s. 121–152.

Driffield N., Hughes D., Foreign and domestic investment: regional development or crowding out?, „Regional Studies” 2003, vol. 37, no. 3, s. 277–288.

Drury C., Krieckhaus J., Lusztig M., Corruption, democracy, and economic growth, „International Political Science Review” 2006, vol. 27, no. 2, s. 121–136.

Dutt P., Traca D., Corruption and bilateral trade flows: extortion or evasion?, „Review of Economics & Statistics” 2010, vol. 92, no. 4, s. 843–860.

Dutta N., Sobel R., Does corruption ever help entrepreneurship?, „Small Business Economics” 2016, vol. 47, no. 1, s. 179–199.

Dylus A., Gospodarka, moralność, chrześcijaństwo, Wydawnictwo Fundacji ATK, Warszawa 1994.

Dzhumashev R., Corruption and growth: the role of governance, public spending and economic development, „Economic Modelling” 2014, no. 37, s. 202–215.

Economakis G., Rizopoulos Y., Sergakis D., Patterns of corruption, „Journal of Economics & Business” 2010, vol. 8, no. 2, s. 11–31.

Ehrlich I., Lui F., Bureaucratic corruption and endogenous economic growth, „The Journal of Political Economy” 1999, vol. 107, no. 6, s. 270–293.

Fare R., Grosskopf S., Norris M., Zhang Z., Productivity growth, technical progress and efficiency changes in industrialised countries, „American Economic Review” 1994, vol. 84, s. 66–83.

Fisman R., Gatti R., Decentralization and corruption: evidence across countries, „Journal of Public Economics” 2002, vol. 83, s. 325–345.

Fisman R., Svensson J., Are corruption and taxation really harmful to growth? Firm level evidence, „Journal of Development Economics” 2007, vol. 83, no. 1, s. 63–75.

Glaeser E., Saks R., Corruption in America, „Journal of Public Economics” 2006, vol. 90, s. 1053–1072.

Głodowska A., Konwergencja dochodowa i technologiczna państw Unii Europejskiej w latach 2000–2011, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2013, nr 30, s. 40–52.

Goczek Ł., Regulacje, wolność gospodarcza i wzrost gospodarczy, „Collegium of Economic Analysis Annals” 2013, nr 30, s. 155–168.

Goczek Ł., Skuteczność strategii antykorupcyjnych i przyczyny korupcji, „Gospodarka Narodowa” 2017, nr 4, s. 33–49.

Goel R., Nelson M., Corruption and government size: a disaggregated analysis, „Public Choice” 1998, vol. 97, no. 1–2, s. 107–120.

Gonzalez A., Lopez-Cordova E., Valladares E., The incidence of graft on developing-country firms, „World Bank Policy Research Working Paper Series” 2007, vol. 4394.

Granger C., Engle R., Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing, „Econometrica” 1987, vol. 55, no. 2, s. 251–276.

Gruszewska E., Instytucje nieformalne a tworzenie kapitału w Polsce, [w:] Problemy wzrostu gospodarczego we współczesnych gospodarkach, red. D. Kopycińska, Printgroup, Szczecin 2006, s. 79–88.

Gupta S., Davoodi H., Alonso-Terme R., Does corruption affect income inequality and poverty?, „Economics and Governance” 2002, vol. 3, no. 1, s. 23–45.

Hayek F. von, Konstytucja wolności, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960.

Heckelman J., Powell B., Corruption and the institutional environment for growth, „Comparative Economic Studies” 2010, vol. 52, no. 3, s. 351–378.

Heidenheimer A., Perspectives on the Perception of Corruption, [w:] Political Corruption. A Handbook, eds. A. Heidenheimer, M. Johnston, V. Le Vine, New Brunswick 1989, s. 855–869.

Hellman J.S., Jones G., Kaufmann D., Schankerman M., Seize the State, Seize the Day: An Empirical Analysis of State Capture and Corruption in Transition Economies, Annual Congress of the ABCDE, Washington DC 2000.

Herodot, Dzieje, Czytelnik, Warszawa 2008.

Huntington S., Political Order in Changing Societies, Yale University Press, New Haven–London 1968.

Im K., Pesaran M., Shin Y., Testing for unit roots in heterogeneous panels, „Journal of Econometrics” 2003, vol. 115, no. 1, s. 53–74.

Jain P., Kuvvet E., Pagano M., Corruption’s impact on foreign portfolio investment, „International Business Review” 2017, vol. 26, no. 1, s. 23–35.

Jin H., Qian Y., Weingast B., Regional decentralization and fiscal incentives: federalism, Chinese style, Working Paper, Hoover Institution, Stanford 1999.

Khwaja A., Mian A., Do lenders favor politically connected firms? Rent provision in an emerging financial market, „The Quarterly Journal of Economics” 2005, vol. 120, no. 4, s. 1371–1411.

Klitgaard R., Cleaning up and invigorating the civil service, „Public Administration & Development” 1997, vol. 17, s. 487–509.

Kojder A., Korupcja i poczucie moralne Polaków, [w:] Kondycja moralna społeczeństwa polskiego, red. J. Mariański, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002, s. 233–252.

Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Muza, Warszawa 2000.

Krueger A., The political economy of the rent-seeking society, „The American Economic Review” 1974, vol. 64, no. 3, s. 291–303.

Krupowicz J., Konwergencja społeczna województw Polski w świetle strategii Europa 2020, „Społeczeństwo i Ekonomia” 2018, vol. 10, s. 19–38.

Kufel T., Ekonometria. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem programu GRETL, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Lambsdorff J., Corruption in Empirical Research – A Review, Transparency International Working Paper 1999.

Lambsdorff J., How corruption affects productivity, „Kyklos” 2003, vol. 56, no. 4, s. 457–474.

Lambsdorff J., The Institutional Economics of Corruption and Reform, Theory, Evidence, and Policy, Cambridge University Press, Cambridge 2007.

La Porta R., Lopez-de-Silanes F., Shleifer A., Vishny R., Trust in large organizations, „American Economic Review Papers & Proceedings” 1997, vol. 87, no. 2, s. 333–338.

Lau C.K., Yang F.S., Zhang Z., Leung V., Determinants of innovative activities: evidence from Europe and central Asia region, „The Singapore Economic Review” 2015, vol. 60, no. 1, s. 1550004-1–1550004-18.

Leff N., Economic development through bureaucratic corruption, „American Behavioral Scientist” 1964, vol. 8, no. 3, s. 8–14.

Levin A., Lin C., Chu C., Unit Root Tests in Panel Data: New Results, University of California at San Diego, Economics Working Paper Series 1993.

Lewicka-Strzałecka A., Korupcja i zaufanie, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 2007, vol. 10, nr 1, s. 211–219.

Leys C., What is the problem about corruption?, „The Journal of Modern African Studies” 1965, vol. 3, no. 2, s. 215–230.

Li H., Xu L.C., Zou H.F., Corruption, income distribution, and growth, „Economics & Politics” 2000, vol. 12, no. 2, s. 155–182.

Lieberson S., Limitations in the application of non-parametric coefficients of correlation, „American Sociological Review” 1964, vol. 29, no. 5, s. 744–746.

Lipsey R.G., Lancaster K., The general theory of second best, „The Review of Economic Studies” 1956, vol. 24, no. 1, s. 11–32.

Luo Y., Political behavior, social responsibility, and perceived corruption: a structuration perspective, „Journal of International Business Studies” 2006, vol. 37, no. 6, s. 747–766.

Maddala G., Wu S., A comparative study of unit root tests with panel data and a new simple test, „Oxford Bulletin of Economics & Statistics” 1999, vol. 61, no. S1, s. 631–652.

Marona B., Bieniek A., Wykorzystanie modelu VECM do analizy wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na gospodarkę Polski w latach 1996–2010, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia” 2013, vol. 44, nr 2, s. 333–350.

Mauro P., Corruption and growth, „The Quarterly Journal of Economics” 1995, vol. 110, no. 3, s. 681–712.

Mauro P., The Persistence of Corruption and Slow Economic Growth, International Monetary Fund Working Paper 2002.

Méndez F., Sepúlveda F., Corruption, growth and political regimes: cross country evidence, „European Journal of Political Economy” 2006, vol. 22, no. 1, s. 82–98.

Méon P.-G., Weill L., Is corruption an efficient grease?, „World Development” 2010, vol. 38, no. 3, s. 244–259.

Miłaszewicz D., Jakość instytucji a wzrost gospodarczy, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania” 2011, nr 19, s. 5–24.

Mindur M., Korupcja a rola państwa w rozwoju gospodarczym, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów” 2006, nr 74, s. 75–84.

Mishra A., Persistence of corruption: some theoretical perspectives, „World Development” 2006, vol. 34, no. 2, s. 349–358.

Mo P., Corruption and economic growth, „Journal of Comparative Economics” 2001, vol. 29, s. 66–79.

Mocan N., What Determines Corruption? International Evidence from Micro Data, NBER Working Paper, no. 10460, Cambridge 2004.

Morris S., Forms of corruption, „CESifo DICE Report” 2011, no. 2, s. 10–14.

Murphy K., Shleifer A., Vishny R., The allocation of talent: implications for growth, „The Quarterly Journal of Economics” 1991, vol. 106, no. 2, s. 503–530.

Myrdal G., Corruption as a Hindrance to Modernization in South Asia, [w:] Political Corruption: Concepts and Contexts, eds. A. Heidenheimer, M. Johnston, Transaction Publishers, New Brunswick–New Jersey 1970.

North D., Institutions, Institutional Change, and Economic Performance, Cambridge University Press, New York 1990.

Nowakowski K., Korupcja jako problem teoretyczny i społeczno-ekonomiczny, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1996, z. 2, s. 77–94.

Nurtegin K., Czap H., Corruption: democracy, autocracy, and political stability, „Economic Analysis & Policy” 2012, vol. 42, no. 1, s. 51–66.

O’Toole C., Tarp F., Corruption and the efficiency of capital investment in developing countries, „Journal of International Development” 2014, vol. 26, no. 5, s. 567–597.

Olken B., Pande R., Corruption in developing countries, „Annual Review of Economics” 2012, vol. 4, no. 1, s. 479–509.

Paldam M., Corruption and religion adding to the economic model, „Kyklos” 2001, vol. 54, no. 2–3, s. 383–413.

Paldam M., The cross-country pattern of corruption: economics, culture and the seesaw dynamics, „European Journal of Political Economy” 2002, vol. 18, no. 2, s. 215–240.

Pellegrini L., The Effect of Corruption on Growth and its Transmission Channels, [w:] Corruption, Development and the Environment, ed. L. Pellegrini, Springer, Dordrecht 2011, s. 53–74.

Pellegrini L., Gerlagh R., Causes of corruption, „Economics of Governance” 2008, vol. 9, no. 3, s. 245–263.

Pellegrini L., Gerlagh R., Corruption’s effect on growth and its transmission channels, „Kyklos” 2004, vol. 57, no. 3, s. 429–456.

Persson T., Tabellini G., Trebbi F., Electoral rules and corruption, „Journal of the European Economic Association” 2003, vol. 1, no. 4, s. 958–989.

Pieroni L., d’Agostino G., Corruption and the effects of economic freedom, „European Journal of Political Economy” 2012, no. 29, s. 54–72.

Piontek B., Znaczenie państwa w kształtowaniu uwarunkowań dla rozwoju przedsiębiorczości, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2016, nr 47, s. 334–345.

Płoskonka J., Korupcja – zagrożenia i metody jej zwalczania. Empiryczne badania nad poziomem korupcji, „Służba Cywilna” 2003, nr 6, s. 109–134.

Pope J., Rzetelność życia publicznego, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 1999.

Robinson J., Torvik R., Verdier T., Political foundations of the resource curse, „Journal of Development Economics” 2006, vol. 79, s. 447–468.

Rock M.T., Bonnett H., The comparative politics of corruption: accounting for the East Asian paradox in empirical studies of corruption, growth and investment, „World Development” 2004, vol. 32, no. 6, s. 999–1017.

Rohwer A., Measuring corruption: a comparison between the transparency international’s corruption perceptions index and the World Bank’s worldwide governance indicators, „CESifo DICE Report” 2009, vol. 7, no. 3, s. 42–52.

Rose-Ackerman S., The challenge of poor governance and corruption, „Revisita DIREITO GV” 2005, vol. 207, s. 207–266.

Rose-Ackerman S., Trust, honesty, and corruption: reflection of the state-building process, „European Journal of Sociology” 2001, vol. 42, no. 3, s. 27–71.

Rosicki R., Rzecz o nepotyzmie i kumoterstwie, „Przegląd Politologiczny” 2012, vol. 17, nr 2, s. 131–146.

Salinas-Jiménez M. del Mar, Salinas-Jiménez J., Corruption, efficiency and productivity in OECD countries, „Journal of Policy Modeling” 2007, vol. 29, no. 6, s. 903–915.

Schneider F., Enste D., Shadow economies: size, causes, and consequences, „Journal of Economic Literature” 2000, vol. 38, no. 1, s. 77–114.

Sekulski P., Zielińska D., Instytucja wynagrodzenia minimalnego pracowników otrzymujących napiwki w związku z wykonywaną pracą w systemie prawnym Stanów Zjednoczonych, „Internetowy Przegląd Prawniczy Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2017, vol. 10, nr 40, s. 71–80.

Serra D., Empirical determinants of corruption: a sensitivity analysis, „Public Choice” 2006, vol. 126, s. 225–256.

Shera A., Dosti B., Grabova P., Corruption impact on economic growth: an empirical analysis, „Journal of Economic Development, Management, IT, Finance & Marketing” 2014, vol. 6, no. 2, s. 57–77.

Shleifer A., Vishny R., Corruption, „The Quarterly Journal of Economics” 1993, vol. 108, no. 3, s. 599–617.

Stachowicz-Stanusch A., Sworowska A., Definiowanie korupcji w kontekście różnic kulturowych, „Organizacja i Zarządzanie” 2012, nr 1, s. 97–115.

Stachowicz-Stanusch A., Sworowska A., Oblicza korupcji: formy i typy zachowań, „Organizacja i Zarządzanie” 2012, nr 1, s. 117–133.

Stawska J., Inwestycje krajowe oraz bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce w świetle rozwoju polskiej gospodarki, „Studia Europejskie” 2014, nr 1, s. 91–108.

Strzała K., Panelowe testy stacjonarności – możliwości i ograniczenia, „Przegląd Statystyczny” 2009, vol. 56, z. 1, s. 56–73.

Sułkowski Ł., Tragedia dobra wspólnego w świetle paradygmatu neoewolucyjnego, „Zarządzanie Publiczne” 2009, vol. 5, nr 1, s. 9–16.

Sundstrom A., Wangnerud L., Corruption as an Obstacle to Women’s Political Representation Evidence from Local Councils in 18 European Countries, Party Politics 2014.

Sung H.E., Democracy and political corruption: a cross-national comparison, „Crime, Law & Social Change” 2004, vol. 41, no. 2, s. 179–193.

Svensson J., Eight questions about corruption, „Journal of Economic Perspectives” 2005, vol. 19, no. 3, s. 19–42.

Swaleheen M., Corruption and investment choices: a panel data study, „Kyklos” 2007, vol. 60, no. 4, s. 601–616.

Tanzi V., Davoodi H., Corruption, public investment and growth, IMF Working Paper no. WP/97/139, 1997.

Treisman D., The causes of corruption: a cross-national study, „Journal of Public Economics” 2000, vol. 76, no. 3, s. 399–457.

Ugur M., Corruption’s direct effects on per‐capita income growth: a meta‐analysis, „Journal of Economic Surveys” 2014, vol. 28, no. 3, s. 472–490.

Ulman S., Bujanca G., The corruption influence on the macroeconomic environment: empirical analysis on countries development stages, „Procedia Economics and Finance” 2014, vol. 16, s. 427–437.

Uslaner E., Trust and Corruption, [w:] Corruption and the New Institutional Economics, eds. J. Lambsdorff, M. Taube, M. Schramm, Routledge, London 2004, s. 76–92.

Walczak-Duraj D., Socjologia dla ekonomistów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2010.

Welfe A., Ekonometria: metody i ich zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.

Wosiek M., Kapitał społeczny i jego relacje z czynnikami wytwórczymi, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2017, nr 52, s. 80–94.

Wright A., Craigwell R., Economic growth and corruption in developing economies: evidence from linear and non-linear panel causality tests, „Journal of Business, Finance & Economics in Emerging Economies” 2013, vol. 8, no. 2, s. 23–43.

Broszura „Wskazówki antykorupcyjne dla przedsiębiorców”, CBA, Warszawa 2015, https://cba.gov.pl/ftp/filmy/Broszura_przedsiebiorca_FINALNA.pdf (dostęp: 1.05.2020).

Howell L., International Country Risk Guide Methodology, 2012, www.prsgroup.com/wp-content/uploads/2012/11/icrgmethodology.pdf (dostęp: 30.03.2018).

The Fraser Institute, https://www.fraserinstitute.org/studies/economic-freedom-of-the-world-2017-annual-report (dostęp: 1.05.2020).

The Global Entrepreneurship Monitor, www.gemconsortium.org (dostęp: 1.05.2020).

The Heritage Foundation, www.heritage.org/index/freedom-from-corruption (dostęp: 1.05.2020).

The PRS Group, www.prsgroup.com (dostęp: 1.05.2020).

The World Bank, www.worldbank.org (dostęp: 1.05.2020).

Transparency International, www.transparency.org (dostęp: 1.05.2020).

http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/OGHIST.xls (dostęp: 5.04.2018).

https://blogs.worldbank.org/opendata/new-country-classifications-2016 (dostęp: 1.05.2020).

https://data.worldbank.org/products/wdi-maps (dostęp: 1.05.2020).

https://datacatalog.worldbank.org/gross-capital-formation-gdp-2 (dostęp: 25.04.2020).

https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/378831-why-use-gni-per-capita-to-classify-economies-into (dostęp: 25.04.2020).