Samoorganizacja i samoświadczenie usług w organizacjach publicznych

Jacek Chądzyński; Justyna Trippner-Hrabi

doi:10.18778/8220-683-8

Samoorganizacja i samoświadczenie usług w organizacjach publicznych

Jacek Chądzyński

Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego

https://orcid.org/0000-0002-1652-6387

Justyna Trippner-Hrabi

Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego

https://orcid.org/0000-0003-3241-1122

Serie: Ekonomia

ISBN

ISBN-13 (15): 978-83-8220-683-8

ISBN (e-book)

ISBN-13 (15): 978-83-8220-684-5

DOI: https://doi.org/10.18778/8220-683-8

Słowa kluczowe: samoorganizacja, samozarządzanie, usługi publiczne, samoświadczenie, organizacje i instytucje publiczne

Opublikowane: 31 grudnia 2021

Kategorie: Ekonomia i zarządzanie, Otwarty dostęp,

Pliki do pobrania

PDF

Współczesne organizacje należące do sektora publicznego, realizując cele dla których zostały powołane, działają w bardzo dynamicznym i zmiennym otoczeniu. Ze względu na pojawianie się coraz to nowych wyzwań i wynikających z nich szans i zagrożeń, zmianom ulega również sposób organizacji i dostarczania usług publicznych.

Przedmiotem rozważań podejmowanych w publikacji jest problematyka samozarządzania w strukturach organizacyjnych instytucji publicznych oraz wykorzystywania alternatywnych form dostarczania usług publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem, tych, które angażują w te procesy samych obywateli. Jej celem jest przede wszystkim usystematyzowanie wiedzy w tych dwóch obszarach, zdefiniowanie powiązanych z nimi podstawowych pojęć i procesów oraz klasyfikacja opisywanych rozwiązań.

Logika prowadzonych w publikacji analiz ma charakter ewolucyjny, wskazujący w ujęciu chronologicznym stopniowe zmiany zachodzące w ramach poszczególnych koncepcji zarządzania organizacjami publicznymi oraz zapewniania dostępu do usług publicznych. Takie podejście pozwala wyeksponować pojawiające się przewagi i korzyści innowacyjnych praktyk zarządzania w instytucjach publicznych oraz nowoczesnych, włączających form świadczenia usług publicznych. W praktyce, procesy samoorganizacji w zarządzaniu zespołowym oraz samoświadczenia w usługach publicznych mogą w istotny sposób wpływać na rezyliencję lokalnych wspólnot oraz zrównoważony charakter procesów ich rozwoju.

Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców. Po pierwsze, do środowiska praktyków z sektora publicznego (przedstawicieli władz oraz pracowników administracji publicznej). Po drugie, przyszłych praktyków – studentów wybranych kierunków szkół wyższych. Po trzecie zaś, mieszkańców, jako prosumentów usług publicznych.

Abrashoﬀ M., It’s your ship – Management techniques from the best damn ship in the navy, Business Plus, New York, Boston 2002; w polskiej wersji językowej: Ty tu dowodzisz. Najskuteczniejsze metody kierowania załogą, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2014.

Abualoush S., Masa’deh R., Bataineh K., Alrowwad A., The role of knowledge management process and intellectual capital as intermediary variables between knowledge manageme nt infrastructure and organization performance, „Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management” 2018, vol. 13.

Adams J., Thomas C., The changing place of the public in public management, [w:] J.C. Thomas (red.), Citizen, customer, partner: Engaging the public in public management, M.E. Sharpe, Reading, MA 2012.

Alford J., Engaging public sector clients. From service delivery to co-production, Houndmills, Palgrave Macmillan, Hamps., UK–New York, NY 2009.

Alford J., Engaging public sector clients. From service-delivery to co-production, Palgrave Macmillan, Basingstoke 2009.

Ali I. Methodological approaches for researching complex organizational phenomena, „Informing Science: the International Journal of an Emerging Transdiscipline” 2014, vol. 17.

Ali A., Li W., Hussain R., He X., Williams B., Memon A.H. i in., Overview of current microgrid policies, incentives and barriers in the European Union, United States and China, „Sustainability” 2017, vol. 9(1146); https://doi.org/10.3390/su9071146 (data dostępu: 6.04.2021).

Analiza poziomu upowszechnienia edukacji przedszkolnej na obszarze województwa łódzkiego, Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego i Regionalne Obserwatorium Terytorialne Województwa Łódzkiego, Łódź, styczeń 2017.

Andrzejewska M., Pieczunko A., Rogalski M., Sankiewicz Sz., Standard opisu elektronicznej usługi publicznej w działaniu 2.1 Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa „Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych”, Centralny Ośrodek Informatyki Centrum Kompetencyjne „POPC Wsparcie”, Warszawa 2018.

Antczak Z., Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa, Oﬁcyna Wydawnicza Drukarnia Antykwa S.C, Warszawa 2004.

Balte-Balciuniene R., Kharitonova T., Development of leadership qualities through methods of direct experience of live living, „International Journal of Social Sciences” 2020, vol. 6(1).

Baron A., Armstrong M., Zarządzanie kapitałem ludzkim. Uzyskiwanie wartości dodanej dzięki ludziom, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2008.

Bekkers V., Edelenbos J., Steijn B., Innovation in public sector: Linking capacity and leadership, Springer, London 2018.

Bergstrom C., Rosvall M., Multilevel compression of random walks on networks reveals hierarchical organization in large integrated systems, „PLoS One” 2011, vol. 6(4).

Bielski M., Podstawy teorii organizacji i zarządzania, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2002.

Blikle A.J., Doktryna jakości. Wydanie II turkusowe. Rzecz oturkusowej samoorganizacji, One Press, Warszawa 2016.

Bombiak E., Istota i pomiar kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach” 2011, nr 15(88).

Bovaird T., Beyond engagement and participation: User and community coproduction of public services, „Public Administration Review” September/October 2007, vol. 67(5).

Brandsen T., Honingh M., Distinguishing diﬀerent types of co-production: a conceptual analysis based on the classical deﬁnitions, „Public Administration Review” 2015, vol. 8, https://doi.org/10.1111/puar.12465 (data dostępu: 8.09.2020).

Brandsen T., Pestoﬀ V., Co-production, the third sector and the delivery of public services, „Public Management Review” 2006, vol. 8(4).

Brooking A., Intellectual capital, Cengage Learning EMEA, London 1993.

Brzozowski M., Organizacja wirtualna, PWE, Warszawa 2010.

Caiden G.E., Caiden N.J., Toward more democratic governance: Modernizing the administrative state in Australia, North America and the United Kingdom, [w:] E. Vigoda (red.), Public administration: An interdisciplinary analysis, Marcel Dekker, New York, NY 2002.

Cervantes N., Radge Z., Weber’s bureaucratic model in Brazil: The corruption of ideas as obstacles to the implementation of public policies, „Geoforum” 2018, vol. 95.

Cianci R., Gambrel P.A., Maslow’s hierarchy of needs: Does it apply in a collectivist culture, „Journal of Applied Management and Entrepreneurship” 2003, vol. 8(2).

Ciepielewska-Kowalik A., Co-production in Poland: from recognition to research? Some preliminary evidence, „Problemy Polityki Społecznej” 2018, vol. 40.

Cordella A., Tempini N., E-government and organizational change: Reappraising the role of ICT and bureaucracy in public service delivery, „Government Information Quarterly” October 2015.

Czernek K., Wójcik D., Gospodarka współdzielenia z perspektywy przedsiębiorców sektora turystycznego, „Handel Wewnętrzny” 2017, t. 1, nr 3(368).

Czernek K., Wójcik D., Marszałek P., Zaufanie wgospodarce współdzielenia, „Gospodarka Narodowa” 2018, nr 3 (295).

Czerwiński A., Znaczenie wiedzy dla gospodarki w ujęciu makro- i mikroekonomicznym, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Zarządzanie” 2018, t. 45, nr 3.

Dąbrowska-Karasińska E., Wpływ metod pomiaru kapitału ludzkiego na wartość ﬁrmy, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia” 2002, nr 36.

Debicki B.J., Forgotten contributions to scientiﬁc management: Work and ideas of Karol Adamiecki, „Journal of Management History” 2015, vol. 21(1).

Deichmann D., Jensen M., I can do that alone… or not? How idea generators juggle between the pros and cons of teamwork, „Strategic Management Journal” 2018, vol. 39.

Detyna B., Integrated management system of local administration against modern challenges of the economy, „Economic and Regional Studies” 2016, vol. 9(1).

Detyna B., Zarządzanie jakością w logistyce. Metody i narzędzia wspomagające. Przykłady, zadania, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. A. Silesiusa w Wałbrzychu, Wałbrzych 2011.

Dias J.A.F.F., Rodrigues J.J.P.C., Xia F., Mavromoustakis C.X., A cooperative watchdog system to detect misbehavior nodes in vehicular delay-tolerant networks, „IEEE Transactions on Industrial Electronics” 2015, vol. 62(12).

Drobniak A., Deﬁniowanie koncepcji hybrydyzacji rozwoju, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2019, nr45.

Dunleavy P., Margetts H., Bastow S., Tinkler J., New public management is dead-long live digital-era governance, „Journal of Public Administration Research and Theory” 2006, vol. 16(31).

Dylewski M., Filipiak B., Usługi publiczne, [w:] S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.), Współczesna ekonomika usług, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

Edvinsson L., Kapitał intelektualny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. Ejimabo N.O., The inﬂuence of decision making in organizational leadership and management activities, „Entrepren Organization Management” 2015, vol. 4.

Elmersjö M., The principle of help to self-help in Sweden: A study of representations and norms regarding old age and care needs and their moral and ethical implications for care work, „Nordic Social Work Research” 2020, vol. 10(3), s. 270–282, https://doi.org/10.1080/2156857X.2018.1551240 (data dostępu: 10.03.2021).

Felson M., Spaeth J., Community structure and collaborative consumption: A routine activity approach, „The American Behavioral Scientist” 1978, March–April.

Feltynowski M., Dostępność systemu oświaty w województwie łódzkim wkontekście wzmacniania wartości kapitału ludzkiego w regionie, [w:] Z. Przygodzki (red.), Kapitał ludzki w regionie łódzkim. Społeczeństwo, edukacja, przestrzeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.

Feltynowski M., Local initiatives for green space using Poland’s Village Fund: Evidence from Lodzkie voivodeship, „Bulletin of Geography. Socio-economic Series” 2020, vol. 50(50).

Feltynowski M., Możliwości ﬁnansowania i rozwoju projektów w zakresie nowoczesnych technologii informacyjnych w administracji publicznej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2009, nr 573.

Feltynowski M., Rzeńca A., Solecki Fund as instrument in the hands of rural development policy makers, [w:] A. Krakowiak-Bal, M. Vaverkova (red.), Infrastructure and environment, Springer, Cham 2019.

Feltynowski M., Systemy informacji przestrzennej – narzędzie partycypacyjnej polityki rozwoju lokalnego, [w:] A. Nowakowska (red.), Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015.

Feltynowski M., Wykorzystanie baz danych Systemu Informacji Oświatowej do oceny poziomu dostępności szkół na obszarach wiejskich Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2013, nr 13.

Ferdous J., Organization theories: From classical perspective, „International Journal of Business, Economics and Law” 2016, vol. 9(2).

Firlej K., Modele systemów zarządzania – model Levitta i Wattermana w ujęciu holistycznym, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2017.

Flejterski S., Kłóska R., Majchrzak M., Usługi w teorii ekonomii, [w:] S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa i in. (red.), Współczesna ekonomika usług, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

Fonseca Escudero D., Conde-González M.A., García-Peñalvo F.J., Improving the information society skills: Is knowledge accessible for all?, „Universal Access in the Information Society” 2018, vol. 17(2).

Fox Ch.J., Miller H.T., Postmodern philosophy, postmodernity, and public organization theory, [w:] T.D. Lynch, P.L. Cruise (red.), Handbook of organizational theory and management: The philosophical approach, Routledge, New York 2005.

Frąś J., Zintegrowany system zarządzania administracją publiczną, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania” 2009, t. 12.

Fudaliński J., Kwieciński M., Podstawy zarządzania, Wydawnictwo Antykwa, Kraków 2006.

Gasperi D., Pennisi G, Rizzati N., Magreﬁ F., Bazzocchi G., Mezzacapo U., Centrone Stefani M., Sanyé-Mengual E., Orsini F., Gianquinto F., Towards regenerated and productive vacant areas through urban horticulture: Lessons from Bologna, Italy, „Sustainability” 2016, vol. 8(12).

Gerasimov B., Gerasimov K., Modeling the development of organization management system, „Asian Social Science” 2015, vol. 1(20).

Gössling S., Hall C.M., Sharing versus collaborativeeconomy: How to align ICT developments and the SDGs in tourism?, „Journal of Sustainable Tourism” 2019, vol. 27(1).

Gössling S., Hall C.M., Andersson A.-Ch., The manager’s dilemma: Aconceptualization of online review manipulation strategies, „Current Issues in Tourism” 2018, vol. 21(5).

Griﬃn R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Griﬃn R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.

Grodzka D., E‐administracja w Polsce, [w:] D. Grodzka (red.), Społeczeństwo informacyjne, „Studia BAS” 2009, nr3(19).

Gumiński M. Guzowski W., Huet M., Kwiatkowska M., Mordan P., Orczykowska M., Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa– Szczecin 2020.

Handzic M., Zhou A., Knowledge management, Chandos Publishing Elsevier Ltd, Amsterdam 2005.

Haradhan M., The impact of knowledge management models for the development of organizations, „Journal of Environmental Treatment Techniques” 2017, vol. 5(1).

Hausner J., Ekonomia społeczna jako sektor gospodarki, „Ekonomia Społeczna” 2007, nr 1. Hendel M., Współdzielenie w gospodarce. Syntetyczne ujęcie zjawiska, Polska Akademia

Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych, „Studia Ekonomiczne” 2018, nr 3–4.

Hollins B., Shinkins S., Zarządzanie usługami. Projektowanie i wdrażanie, PWE, Warszawa 2009.

Homburg V., ICT, e-government and e-governance: Bits & bytes for public administration, [w:] E. Ongaro, S. Van Thiel (red.), The Palgrave handbook of public administration and management in Europe, Palgrave Macmillan, London 2018.

Hou J., Urban community gardens as multimodal social spaces, [w:] P.Y. Tan, C.Y. Jim (red.), Greening cities: Forms and functions, advances in 21st century human settlements, Springer Nature Singapore Pte Ltd., Singapore 2017.

Ivanko Š., Modern theory of organization, University of Ljubljana Faculty of Public Administration, Ljubljana 2013.

Izdebski H., Od administracji publicznej do public governance, „Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Zarządzanie Publiczne” 2007, t. 1.

Jaruga A., Fijałkowska J., Rachunkowość i zarządzanie kapitałem intelektualnym. Koncepcje i praktyka, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 2002.

Jastrzębska E., Legutko-Kobus P., Ekonomia współpracy – deﬁnicje, klasyﬁkacje i dobre praktyki, „Zarządzanie Publiczne” 2017, t. 4(40).

Joshi A., Moore M., Institutionalised co-production: unorthodox public service delivery in challenging environment, „Institute of Development Studies, Research Summary” 2003, no. 18.

Kachniarz M., Efektywność usług publicznych – teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2012.

Kaczorowska A., E-usługi administracji publicznej w warunkach zarządzania projektami, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.

Kaplan R.S., Norton D.P., The Balance Scorecard – Measures that drive performance, „Harvard Business Review” January‒February 1992.

Karaszewski R., Skrzypczyńska K., Znaczenie integracji w koncepcji Total Quality Management, „Problemy Jakości” 2013, nr 7–8.

Kaźmierczak T., Partycypacja publiczna: obywatel jako koproducent usług publicznych, [w:] Olech (red.) Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, ISP, Warszawa 2011.

Kickert W., Public governance in the Netherlands: An alternative to Anglo-American ‘managerialism’, „Public Administration” Winter 1997, vol. 75.

Kisiel P., Millenialsi – nowy uczestnik życia społecznego?, „Studia Socialia Cracoviensia 8” 2016, nr 1(14).

Kitana A., Overview of the managerial thoughts and theories from the history: Classical management theory to modern management theory, „Indian Journal of Management Science” 2016, vol. 6(1).

Klincewicz K. (red.), Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016.

Kobylińska U., Koprodukcja usług publicznych w świetle przeglądu literatury, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, Zeszyt Naukowy” 2018, z. 162.

Kopelman R., Prottas D., Falk D., Construct validation of a Theory X/Y behaviorscale, „Leadership & Organization Development Journal” 2010, vol. 31(2).

Kopelman R., Prottas D., Falk D., Further development of a measure of Theory X and Y managerial assumptions, „Journal of Managerial Issues” 2012, vol. 24(4).

Kotler Ph., Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie, kontrola, Wydawnictwo FELBERG SJA, Warszawa 1999.

Kowalik W., Partycypacja w zarządzaniu organizacjami publicznymi na przykładzie gminnych instytucji kultury, „Zarządzanie Publiczne” 2017, nr 2(40).

Kozarkiewicz A., Perlak J., Samoorganizujące się zespoły projektowe – dotychczasowe rozwiązania i nowe propozycje badawcze, „Przegląd Organizacji” 2019, nr 5(952).

Koźmiński A.K., Latusek-Jurczak D., Rozwój teorii organizacji. Od systemu do sieci, Poltext, Warszawa 2017.

Kożuch B., Kożuch A., Istota współczesnych usług publicznych, [w:] B. Kożuch, A. Kożuch (red.), Usługi publiczne. Organizacja i zarządzanie, Monograﬁe i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.

Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2023 roku. Ekonomia Solidarności Społecznej, MRPiPS, Warszawa 2019.

Krok E., Collaborative consumption in a sharing economy, „Scientiﬁc Papers of the Silesian University of Technology, Organization and Management Series” 2019, no. 135.

Kryk B., Skubiak B., Metody ilościowe w ekonomii, t. 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2015.

Krzakiewicz K., Cyfert Sz., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo UEP, Poznań 2018.

Krzyżanowski L., Podstawy nauki o organizacji i zarządzaniu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1994.

Kudrycka B., Nowe wyzwania i trendy w reformowaniu sytuacji urzędników administracji publicznej, [w:] B. Kudrycka (red.), Rozwój kadr administracji publicznej, Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Białymstoku, Białystok 2001.

Kugiel M. (red.), Zarządzanie, Wyższa Szkoła Promocji, Warszawa 2010.

Kuźnik F., Polityka rozwoju i zarządzanie usługami publicznymi wstrukturach samorządowych, Studia KPZK PAN, t. CXLIII, Warszawa 2012.

Kuźnik F., Zarządzanie efektywnością miejskich usług publicznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015, nr 391.

Lachiewicz S., Matejun M., Ewolucja nauk o zarządzaniu, Wydawnictwo Oﬁcyna Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012.

Laloux F., Pracować inaczej. Nowatorski model organizacji inspirowany kolejnym etapem rozwoju ludzkiej świadomości, Studio Emka, Warszawa 2015.

Ligier Q., Stefan M., Britton J., Social economy. Study for the IMCO Committee, European Union, Brussels 2016.

Linderman K., McKone-Sweet K., Anderson J., An integrated systems approach to process control and maintenance, „European Journal of Operational Research” 16 July 2005, vol. 164(2).

Lindgren I., Jansson G., Electronic services in the public sector: A conceptual framework, „Government Information Quarterly” 2013, vol. 2(30).

Lippe S., Brocke J., Situational project management for collaborative research projects, „Project Management Journal” 2016, vol. 47(1).

Lissowski O., Usługi publiczne i usługi w interesie ogólnym – koncepcja i niektóre problemy instytucjonalne marketyzacyjnej modernizacji świadczenia usług publicznych w Unii Europejskiej, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej” 2017, z. 74.

Łobejko S., Systemy informacyjne w zarządzaniu wiedzą i innowacją w przedsiębiorstwie, Monograﬁe i Opracowania, Szkoła Główna Handlowa, 2004, nr 527.

Magpili N.C., Pazos P., Self-managing team performance: A systematic review of multilevel input factors, „Small Research Group” 2018, vol. 49(1).

Markowitz F., Involvement in mental health self-help groups and recovery, „Health Sociology Review” 2015, vol. 24(2).

Martyniak Z., Prekursorzy nauki organizacji i zarządzania, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1993.

Maslow A., Motywacja i osobowość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021.

Meuter M.L., Ostrom A.L., Roundtree R.I., Bitner M.J., Self-service technologies: Understanding customer satisfaction with technology-based service encounters, „Journal of Marketing” 2000, vol. 64.

Mikuła B., Zadania organizacji w zakresie zarządzania wiedzą, „E-mentor” 2006, nr 5(17).

Mingers J., White L., A review of the recent contribution of systems thinking to operational research and management science, „European Journal of Operational Research” 16 December 2010, vol. 207(3).

Mioduszewski J. (red.), Metody organizacji i zarządzania, Wydawnictwo Expol, Olsztyn 2013.

Modrzyński P., Globalne trendy w zarządzaniu publicznym – przykład centrów usług wspólnych, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2018, z. 129.

Mroziewski M., Kapitał intelektualny współczesnego przedsiębiorstwa. Koncepcje, metody wartościowania i warunki jego rozwoju, Diﬁn, Warszawa 2008.

Musiał-Karg M., Demokracja bezpośrednia w Szwajcarii. Wykorzystanie ICT w procedurach głosowania, [w:] M. Marczewska-Rytko, A.K. Piasecki (red.), Demokracja bezpośrednia. Wymiar globalny i lokalny, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.

Nalepka A., Struktura organizacyjna, Wydawnictwo Antykwa, Kraków 2001.

Noor A., Mohd S., Halim N., Jaﬀar A., Yusof N., Jaafar R., Adnan A., Azira N., Standardized work in TPS production line, „Jurnal Teknologi (Sciences & Engineering)” 2015, vol. 76(6).

Noszczyk T., Wolny Ł., Dyjakon A., System awaryjnego zasilania domu jednorodzinnego systemem fotowoltaicznym, „Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym” 2018, vol. 7(2).

Noworól A., Hybrydyzacja zarządzania rozwojem terytorialnym, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2020.

Nowról K., Wyzwania partycypacji w zarządzaniu publicznym, Monograﬁe i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020.

Nożdżak A., Wykorzystanie nowoczesnych technologii w kontekście rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, „Rocznik Administracji Publicznej” 2017, r. 3.

Oramus M., Model współzarządzania (governance) i problemy dotyczące jego wdrażania w administracji publicznej, „Rocznik Administracji Publicznej” 2015, r. 1.

Osborne D., Gaebler T., Rządzić inaczej, Media Rodzina, Poznań 2005.

Osborne S., McLaughlin K., The cross-cutting review of the voluntary sector: Where next for local government voluntary sector relationships?, „Regional Studies” 2004, vol. 38(5).

Ostrom E., Crossing the great divide: Coproduction, Synergy and development, „World Development” 1996, vol. 24(6).

Owyang J., Tran Ch., Silva Ch., The collaborative economy: Products, services, and market relationships have changed as sharing startups impact business models. To avoid disruption, companies must adopt the Collaborative Economy Value Chain, „Altimeter Research Theme: Digital Economies” 4 June 2013.

Parks R.B., Baker P.C., Kiser L., Oakerson R., Ostrom E., Ostrom V., Perry S.L., Vandivort M.B., Whitaker G.P., Wilson R., Consumers as co-producers of public services: Some economic and institutional considerations, „Policy Studies Journal” 1981, vol. 9.

Pawłowska A., Governance jako podejście teoretyczne – kilka kwestii spornych, „Polityka i Społeczeństwo” 2016, nr 3(14).

Pestoﬀ V., Co-production and public service management. Citizenship, governance and public service management, Routledge, New York 2019.

Pietruszka-Ortyl A., Kapitał intelektualny w organizacji, [w:] B. Mikuła, A. Pietruszka-Ortyl, A. Potocki (red.), Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem w gospodarce opartej na wiedzy, Diﬁn, Warszawa 2007.

Pietruszka-Ortyl A., Modele diagnozy kapitału intelektualnego organizacji, [w:] B. Mikuła, Pietruszka-Ortyl, A. Potocki (red.), Rozwój i pomiar kapitału intelektualnego w organizacji. Zarządzanie przedsiębiorstwem XXI wieku, Diﬁn, Warszawa 2002.

Pistelok P., Martela B. (red.), Raport o stanie polskich miast. Partycypacja publiczna, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa–Kraków 2019.

Poocharoen O., Tang B., Collaboration, co-production, networks. Convergence of theories, „Public Management Review” 2015, vol. 17(4).

Provan K.G., Milward B.H., Do networks really work? A framework for evaluating publis-sector organizational networks, „Public Administration Review” 2001, vol. 61.

Przygodzki Z., Znaczenie kapitału społecznego w rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.

Public services in the European Union & in the 27 Member States. Statistics, organisation and regulations, Mapping of the Public Services, CEEP, May 2010.

Quatro S.A., New age or age old: Classical management theory and traditional organized religion as underpinnings of the contemporary organizational spirituality movement, „Human Resource Development Review” 2004, vol. 3(3).

Ramirez R., Value co-production: Intellectual origins and implications for practice and research, „Strategic Management Journal” 1999, vol. 20(1).

Rapacka-Wojdat M., Motywacja pokoleń – co napędza do pracy osoby z generacji baby boomers, X iY?, Wiedza i Praktyka, Warszawa 2016 (e-book).

Raport zawierający zbiorcze informacje dotyczące energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnego źródła energii w mikroinstalacji (w tym przez prosumentów) i wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej w 2020 r. (art. 6a ustawy OZE), Urząd Regulacji i Energetyki, Warszawa, marzec 2021.

Realizacja zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej. Informacja owynikach kontroli, NIK, Warszawa 2019.

Rifkin J., Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych. Internet przedmiotów. Ekonomia współdzielenia. Zmierzch kapitalizmu, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2016.

Rosvall M., Bergstrom C.T., Multilevel compression of random walks on networks reveals hierarchical organization in large integrated systems, „PLoS ONE” 2011, vol. 6(4), https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3072965/pdf/pone.0018209.pdf (data dostępu: 10.06.2021).

Rutkowska M., Kamieńska A., Turquoise management model – Teal organizations, Education Excellence and Innovation Management: A 2025 Vision to Sustain Economic Development during Global Challenges, Seville 2020.

Satoła Ł., Usługi użyteczności publicznej w ocenach społeczności lokalnych, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” 2017, t. XIX, z. 3.

Savas E.S., Alternative arrangements for providing goods and services, [w:] E.S. Savas, Privatization and public-private partnerships, Seven Bridges Press, New York 2000.

Savas E.S., Prywatyzacja. Klucz do lepszego rządzenia, PWE, Warszawa 1992 (oryg. 1987).

Seidman S., Contested knowledge, Social Theory Today, Wiley Blackwell Publishing, Chichester West Sussex 2017.

Shafritz J.M., Ott J.S., Jang Y.S., Classics of organization theory, 6th Edition, Wadsworth, Belmont, CA 2005.

Sharma G., Creating knowledge based organizations, Idea Group Inc., Calgary 2004.

Siebers L.Q., Hybridization practices as organizational responses to institutional demands: The development of Western retail TNCs in China, „Journal of Economic Geography” 2017, vol. 17.

Skarka W., CATIA V5. Podstawy budowy modeli autoregenerujących, Helion, Gliwice 2009.

Skelcher C., Public-private partnerships and hybridity, [w:] E. Ferlie, L.E. Lynn Jr., C. Pollitt (red.), The Oxford handbook of public management, Oxford University Press, New York 2005.

Smith S.R., Hybridization and non proﬁt organizations: The governance challenge, „Policy and Society” 2010, vol. 29(3).

Smoke M.P., Rethinking decentralization: Assessing challenges to a popular public sector reform, „Public Administration and Development” 2015, vol. 35(2).

Sobolewska-Noe J., Rynkowe trendy i koncepcje w dziedzinie zarządzania w administracji publicznej jako odpowiedź na potrzeby reform współczesnej administracji publicznej, „Zarządzanie Publiczne” 2013, nr 1(21).

Sokołowska A., Wiedza jako podstawa efektywnego zarządzania kapitałem intelektualnym, [w:] K. Perechuda (red.), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

Sokołowska A., Zarządzanie kapitałem intelektualnym w małym przedsiębiorstwie, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.

Sokołowski D., Starzyński S., Rok B., Zgiep Ł., Raport Ekonomia Współpracy w Polsce 2016, https://www.slideshare.net/lukaszzgiep/raport-ekonomia-wspopracy-w-polsce-2016 (data dostępu: 20.04.2020).

Spicker P., The nature of a public service, „International Journal of Public Administration” 2009, vol. 32(11).

Springer A., Talent jako czynnik sukcesu organizacji, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu” 2015, t. 60(3).

Stabryła A., Podstawy organizacji i zarządzania. Podejścia i koncepcje badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków 2012.

Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Stokes K., Clarence E., Anderson L., Rinne A., Making sense of the UK collaborative economy, Nesta, Collaborative Lab, London 2014.

Stroińska E., Trippner-Hrabi J., Wykorzystanie systemów informatycznych w zarządzaniu wiedzą – dobre praktyki, [w:] D. Miłaszewicz, P. Szkudlarek, Problemy współczesnej ekonomii, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2017.

Szałkowski A. (red.), Rozwój kapitału intelektualnego współczesnej organizacji, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2005.

Sześciło D., Koprodukcja a ekonomia społeczna. Alternatywa rozłączna czy komplementarność?, „Ekonomia Społeczna” 2015, nr 1.

Sześciło D., Samoobsługowe państwo dobrobytu. Czy obywatelska koprodukcja uratuje usługi publiczne?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2015.

Sześciło D., Współzarządzanie jako koprodukcja usług publicznych, „Zarządzanie Publiczne” 2015, nr 1(31).

Sztaba M., Ważna E., Zarządzanie wiedzą warunkiem wzrostu ﬁrmy, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Jarosław 2008.

Śledziewska K., Zięba D., E-administracja w Polsce na tle Unii Europejskiej. Jak z niej (nie) korzystamy, Digital Economy Lab UW, Warszawa, czerwiec 2016.

Tabaszewska-Zajbert E., Sokołowska-Durkalec A., Towards a turquoise organization – Personal change of employees and its socio-cultural barriers, „Research Papers of Wroclaw University of Economics and Business” 2019, vol. 63.

Toruński J., Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie usługowym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach” 2013, nr 97.

Trippner-Hrabi J., Organizacja zespołów wiedzy. Charakterystyka, funkcjonowanie, rozwój, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019.

Vamstad J., Co-Production as a deﬁning principle – A new typology for provision of welfare services in Sweden, Paper presented at EGPA conference, September, Ljubljana, Slovenia 2004.

Vidotto J.D.F., Ferenhof H.A., Selig P.M., Bastos R.C., A human capital measurement scale, „Journal of Intellectual Capital” 2017, vol. 18(2).

West M.A, Eﬀective teamwork: Practical lessons from organizational research, 3rd Edition, John Wiley & Sons, New Jersey 2012.

Wiatrak A.P., Innowacyjność w zarządzaniu sektorem publicznym, [w:] A. Gołębiowska, P.B. Zientarski (red.), Koncepcje i instrumenty zarządzania w administracji publicznej, Senat Rzeczypospolitej Polskiej – Kancelaria Senatu, Warszawa 2017.

Wieseman J., Improving service delivery through information integration: Building a single view of the citizen, „Innovations in Public Service Delivery Issue” 2017, no. 5.

Wojciechowski E., Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.

Wojciechowski E., Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Wydawnictwo Diﬁn, Warszawa 2003.

Wojciechowski E., Podgórniak-Krzykacz A., Chądzyński J., Private and civic organisations as providers of public services in municipalities, „Studia Regionalne i Lokalne” 2018, nr 3(73).

Wojciechowski E., Podgórniak-Krzykacz A., Kalisiak-Mędelska M., Chądzyński J., Władza lokalna a państwo, społeczeństwo i rynek. Współpraca i konkurencja, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.

Woźniak M., Ilościowe metody analizy funkcjonowania systemów informacyjno-decyzyjnych, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 1980, nr 48.

Woźniczko J., Konsultacje społeczne jako narzędzie partycypacji publicznej, Kancelaria Senatu, Warszawa 2019.

Yang Ch.-X., Liu H.-M., Wang X.-X., Organization theories: From classical to modern, „Journal of Applied Sciences” 2013, vol. 13(2).

Zalewski A. (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, SGH, Warszawa 2007.

Żur A., Komunikacja w organizacji opartej na wiedzy, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, Kraków 2005, nr 671.

Badanie rodziców i nauczycieli: Zdalne nauczanie ma więcej wad niż zalet, „Dziennik Gazeta Prawna” on-line z dnia 22.12.2020 r., https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/8051227,zdalne-nauczanie-koronawirus-badanie-rodzicow-nauczycieli.html (data dostępu: 6.04.2021).

Botsman R., The case for collaborative econsumption, https://www.ted.com/talks/rachel_botsman_the_case_for_collaborative_consumption?language=my (data dostępu: 22.03.2020).

Chen T., AI-based self-service technology in public service delivery: User experience and inﬂuencing factors, Government Information Quarterly, https://doi.org/10.1016/j.giq.2020.101520 (data dostępu: 15.03.2021).

De Grave A., So long, collaborative economy!, https://www.ouishare.net/article/so-long-collaborative-economy (data dostępu: 29.04.2020).

Encyklopedia Zarządzania, https://mfiles.pl/pl/index.php/Podej%C5%9Bcie_systemowe (data dostępu: 19.03.2020).

Grotowska E., Ruman H., Ogrody społeczne. Bank dobrych praktyk, Wrocławska Rewitalizacja Sp. z o. o., Wrocław 2019, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/95443/9_wr_ogrodyspolecznee-book-1.pdf (data dostępu: 21.03.2021).

Iszkowska J., Kawecka K., Malinowska M., Marciniak T., Młodziejewska M., Novak J., Pastusiak B., Purta M., Valachovicova I., Digital Challengers in the next normal Central and Eastern Europe on a path to digitally-led growth, McKinsey & Company 2020, https://www.mckinsey.com/pl/~/media/McKinsey/Locations/Europe%20and%20Middle%20East/Polska/Raporty/Digital%20Challengers%20raport/McKinsey%20report%20CEE%20Digital%20Challengers.pdf (data dostępu: 19.03.2021).

Jak wprowadzić obywatelską inicjatywę uchwałodawczą w swojej miejscowości, Stowarzyszenie 61, Warszawa, https://mamprawowiedziec.pl/ﬁle/17536 (data dostępu: 27.03.2021).

Jaki był udział wymiany barterowej w historii kreowania współczesnego pieniądza?, https://barterklub.pl/jaki-byl-udzial-wymiany-barterowej-w-historii-kreowania-wspolczesnego-pieniadza (data dostępu: 30.04.2020).

Kernangan K., Anywhere, anytime, any device: Innovations in public sector self-service delivery, 2012, https://citizenfirst.ca/assets/uploads/publications/Self-Service_Kernaghan_Report-Final-Sept_2012.pdf (data dostępu: 14.08.2020).

Kuzionko-Ochrymiuk E., Koncepcje tradycyjnej i nowoczesnej administracji publicznej, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/60502/kuzionko-ochrymiuk_koncepcje_tradycyjnej_i_nowoczesnej_administracji_2017.pdf?sequence=1&isAllowed=y (data dostępu: 17.03.2021).

Levi-Faur D., From „big government” to „big governance”?, The Oxford Handbook of Governance, https://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199560530.001.0001/oxfordhb-9780199560530-e-1?print=pdf (data dostępu: 21.04.2020).

Lewiński J., Wymiana barterowa a pieniężna, https://www.nbportal.pl/archive/artykuly/na-poczatek/wymiana_barterowa_a_pieniezna (data dostępu: 30.04.2020).

Ochoa J., Sanyé-Mengual E., Specht K., Fernándes J.A., Bañón S., Orsini F., Magreﬁ F., Bazzocchi G., Halder S., Martens D., Kappel N., Gianquinto G., Sustainable community gardens require social engagement and training: Ausers’ needs analysis in Europe, https://www.mdpi.com/2071-1050/11/14/3978 (data dostępu: 1.04.2021).

Przewodnik dotyczący stosowania przepisów prawa Unii Europejskiej z zakresu pomocy państwa, zamówień publicznych i rynku wewnętrznego do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, w szczególności do usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym, Komisja Europejska, Bruksela SWD (2013) 53 ﬁnal/2, https://ec.europa.eu/competition/state_aid/overview/new_guide_eu_rules_procurement_pl.pdf (data dostępu: 3.07.2020).

Raport Najwyższej Izby Kontroli z dnia 31.12.2019 r. (KPS.430.008.2019, Nr ewid. 172/2019/I/18/003/KPS), https://www.nik.gov.pl/plik/id,21939,vp,24606.pdf (data dostępu: 18.08.2020).

Ray B.D., Research facts on homeschooling, homeschool fast facts, https://www.nheri.org/research-facts-on-homeschooling (data dostępu: 7.04.2021).

Ryńska B., Coraz więcej dzieci z obszarów wiejskich uczy się w miastach, „Magazyn Rolniczy AgroProﬁl” 30 sierpnia 2019 r., https://agroproﬁl.pl/aktualnosci/coraz-wiecej-dzieci-zobszarow-wiejskich-uczy-sie-w-miastach (data dostępu: 5.04.2021).

Staszewski W., Y to Polska właśnie, „Newsweek”, https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/millenialsi-czyli-pokolenie-y/x4s9qs8#articleGallery (data dostępu: 29.04.2020).

Szarfenberg R., Remunicypalizacja (rekomunalizacja) usług publicznych, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/remunicypalizacja.pdf (data dostępu: 4.06.2017).

Wisławska J., Edukacja domowa na świecie, https://edunews.pl/system-edukacji/szkoly/2039-edukacja-domowa-na-swiecie%E2%80%BA (data dostępu: 8.04.2021).

http://archiwum2020.nysa.eu/strona-2031-zielone_podworka_2015.html (data dostępu: 21.04.2021).

http://miasto-ogrodow.eu/strona/placnaglanc/mid/65 (data dostępu: 10.08.2021).

http://rewitalizacja.wloclawek.eu/info,dla_projekty,81.html (data dostępu: 20.04.2020).

http://www.jedendrugiemu.pl/sklep-patronacki-w-warszawie.html (data dostępu: 28.10.2020)

http://www.medinwestycje.pl/przelom-w-zdalnej-diagnostyce-pluc-aiocare-podpisal-umowe-z-globalnym-liderem (data dostępu: 9.04.2021).

http://www.wzieu.pl/zn/453/summ/23_rzempala.pdf (data dostępu: 20.10.2017).

http://zbilk.szczecin.pl/?type=article&action=view&id=22 (data dostępu: 15.08.2021).

https://bip.uml.lodz.pl/urzad-miasta/programy-publikacje-raporty/inwestycje/program-zielone-podworka (data dostępu: 2.04.2021).

https://czysteogrzewanie.pl/jak-to-sie-robi/fotowoltaika-jak-uruchomic-wlasnainstalacje-krok-po-kroku (data dostępu: 28.03.2021).

https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/egovernment (data dostępu: 16.03.2021).

https://emes.net (data dostępu: 12.05.2020).

https://hslda.org/post/poland (data dostępu: 8.04.2021).

https://naprawmyto.pl/home (data dostępu: 1.05.2020).

https://nextbike.pl (data dostępu: 2.05.2020)

https://ourbabelschool.blogspot.com/2012/10/homeschooling-czyli-edukacja-domowa-w.html (data dostępu: 6.04.2021).

https://polakpotrafi.pl/ (data dostępu: 1.05.2020).

https://poradnik.ngo.pl/co-to-sa-konsultacje-spoleczne (data dostępu: 25.03.2021).

https://poradnikhandlowca.com.pl/artykuly/patrole-sasiedzkie-na-strazy-bezpieczenstwa (data dostępu: 6.04.2021).

https://sjp.pwn.pl/sjp/hybryda;2560929.html (data dostępu: 26.02.2020).

https://turkusowawieza.pl (data dostępu: 24.03.2021).

https://wolnemiejsce.pl/spichlerz (data dostępu: 3.03.2021).

https://wszystkoconajwazniejsze.pl/jaroslaw-kordzinski-turkusowe-szkoly (data dostępu: 24.03.2021).

https://www.airbnb.pl (data dostępu: 1.05.2020).

https://www.couchsurﬁng.com/about/how-it-works (data dostępu: 1.05.2020).

https://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl (data dostępu: 10.08.2021).

https://www.facebook.com/FoodsharingPolska/?ref=page_internal (data dostępu: 20.12.2020).

https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/odpis-od-reki (data dostępu: 29.03.2021).

https://www.inonecar.com (data dostępu: 2.05.2020).

https://www.nieruchomoscigda.pl/podworka/projekty/wspolne-podworko (data dostępu: 10.08.2021).

https://www.nnw.org/about-neighborhood-watch#section1 (data dostępu: 25.03.2021).

https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/oko-na-gospodarke-receuciekaja-z-produkcji-do-uslug (data dostępu: 2.07.2020).

https://www.poznan.pl/mim/rewitalizacja/-,p,38552,38582.html (data dostępu: 3.04.2021).

https://www.se.pl/warszawa/wychodza-wieczorami-na-ulice-i-sami-pilnuja-porzadku-straz-sasiedzka-dziala-na-woli-audio-aa-kcnz-8Gpk-ZN5v.html (data dostępu: 7.04.2021).

https://www.selfhelpservices.org.uk/about-us/our-impact (data dostępu: 25.03.2021).

https://www.texas.gov (data dostępu: 9.04.2021).

https://www.uber.com/pl (data dostępu: 1.05.2020).

https://manager.money.pl/strategie/zarzadzanie/artykul/rewolucja-w-ﬁrmach-zniknie-stanowisko,248,0,1983736.html (data dostępu: 25.08.2021).

https://www.buurtzorg.com/about-us (data dostępu: 25.08.2021).

Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130 ze zm.).

Ustawa z dnia 21 lutego 2014r. o funduszu sołeckim (Dz.U. 2014 poz. 301 ze zm.).

Ustawa z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2010 nr 28, poz. 146).

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 1057).

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 920).

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 1668).

Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 713 ze zm.).

Wstępny projekt założeń do ustawy o ekonomii społecznej i solidarnej, https://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/EKONOMIA_SPOLECZNA/Wstepny_projekt_zalozen_do_ustawy.pdf (data dostępu: 15.08.2021).

Załącznik do zarządzenia nr 3357/VIII/20 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 21 lutego 2020 r., https://bip.uml.lodz.pl/ﬁles/bip/public/akty_prawne/VIII_3357.pdf (data dostępu: 2.04.2021).