-
938
-
807
-
691
-
639
-
562
Pliki do pobrania
Celem książki jest szczegółowe ukazanie problemu historii w pismach jednego z czołowych polskich jezuitów – Piotra Skargi (1536–1612). Jego obszerna twórczość literacka zawierała liczne odniesienia do dziejów Kościoła. Autor świadomie czerpał z tradycji pojmowania historii oraz konwencji literackich w XVI wieku. Zajmował wypracowane stanowisko na temat jej zakresu, funkcji i roli. Dla Skargi historia stanowiła drugi, obok nauki katolickiej, fundament dla wyrażania względnie spójnej i jednolitej wizji świata.
Analizie poddane zostały utwory pochodzące z całego, niemal czterdziestoletniego okresu literackiej działalności jezuity. W zakres omówienia weszły zarówno polemiki z reprezentantami chrześcijaństwa wschodniego oraz różnowiercami, jak i kazania, pobudki, modlitwy czy popularne Żywoty świętych. Dopełnieniem analiz jest rozdział poświęcony znaczeniu retoryki w tworzeniu wizji historii. Kaznodzieja świadomie korzystał z reguł i założeń starożytnej sztuki mowy, a także nawiązywał do postulatów głoszonych przez teologów szesnastowiecznych. Ich ustalenia pozwoliły mu traktować każdą relację historyczną jako opowieść podporządkowaną perswazji.
Szczegółowa analiza wykazała, że w omawianych utworach znalazły ujęcie wszystkie najważniejsze problemy staropolskiej myśli historycznej. Dowodzi to szczególnej pozycji, jaką zajmowała historia w piśmiennictwie kaznodziei królewskiego. Nie ograniczała się ona do szeregu pomocniczych ewokacji, wyzutych z pierwotnej treści wskutek jednostronnego i bezkrytycznego stosowania, lecz stanowiła przemyślane, złożone i wieloaspektowe narzędzie, służące realizacji podstawowych celów na drodze do przemiany społeczeństwa w duchu potrydenckiej religijności.
Dawid Szymczak (ur. w 1985 roku w Skierniewicach) ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim w 2009 roku (specjalizacje: nauczycielska i glottodydaktyczna). Praca magisterska pt. Barokowa wizja człowieka i świata w poezji Daniela Bratkowskiego, napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Jana Okonia, została uznana za najlepszą z literaturoznawstwa polonistycznego na Uniwersytecie Łódzkim w 2009 roku; otrzymała także wyróżnienie w IX edycji ogólnopolskiego konkursu im. Czesława Zgorzelskiego. W tym samym roku Dawid Szymczak rozpoczął studia doktoranckie w macierzystej uczelni – w Katedrze Literatury Staropolskiej i Nauk Pomocniczych pod kierunkiem prof. nadzw. UŁ dr hab. Krystyny Płachcińskiej. Rozprawę doktorską pt. Historia jako narzędzie dyskursu w piśmiennictwie Piotra Skargi obronił z wyróżnieniem w lutym 2014 roku. W międzyczasie współredagował uczelniane publikacje: Piśmiennictwo zakonne w dobie staropolskiej (Łódź 2013) oraz okolicznościowy numer Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica: Piotr Skarga – w czterechsetlecie śmierci (Łódź 2013). Spośrod indywidualnych publikacji wymienić można rozprawy: Zjawisko „cywilizacyjnego proteizmu” w życiu i twórczości Daniela Bratkowskiego, „Ruch Literacki” 2010, z. 2; Przekształcenia argumentacji „via notarum” w polemikach ks. Piotra Skargi z prawosławiem i reformacją, [w:] Українська перспектива літературної творчості о. Петра Скарги. Збірник cтaтeй, [red. Н. Бopдyкoвa], Хаìрків 2013; Spor filologiczny wokół kazania Skargi wygłoszonego w Wilnie 9 września 1601 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2013, nr 3: Piotr Skarga – w czterechsetlecie śmierci, red. M. Kuran i in.; Koncepcja genezy i dziejów reformacji w „Zawstydzeniu arianów” Piotra Skargi, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2014, nr 3. Zainteresowania naukowe Dawida Szymczaka obejmują piśmiennictwo wyznaniowe doby staropolskiej, w szczególności twórczość pisarzy kontrreformacyjnych, a także dawną historiografię i teorię historii. Autor obecnie nie jest związany etatowo z Uczelnią. Uprawia maraton i jest popularyzatorem polskiej muzyki alternatywnej (od 2016 roku prowadzi poświęconą jej audycję w radiu).
Areopagus, to jest wykład słów Pawła Apostoła, Kraków 1609.
Dyskurs na konfederacyją, Kraków 1607.
Dziękowanie kościelne za zwycięstwo multańskie, Kraków 1600.
Kazania o siedmi sakramentach Kościoła Ś. Katolickiego, do których są przydane Kazania przygodne, Kraków 1600.
Kazania przygodne z innemi drobniejszemi pracami, Kraków 1610.
Kazania sejmowe, oprac. J. Tazbir przy współudziale M. Korolki, wyd. 5, Wrocław 1995.
Kazanie Piotra Skargi po bitwie pod Byczyną, oprac. J. Domański i J. Tazbir, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1981, t. 26.
Na artykuł o jezuitach zjazdu sandomierskiego, Kraków 1606.
Na modlitwach czterdziestu godzin o jakąkolwiek potrzebę (A), [w:] Kazania o siedmi sakramentach Kościoła Ś. Katolickiego, Kraków 1600.
Na modlitwach czterdziestu godzin o jakąkolwiek potrzebę (B), [w:] Kazania przygodne z innemi drobniejszemi pracami, Kraków 1600.
Na moskiewskie zwycięstwo kazanie, Kraków 1611.
Na treny i lament Teofila Ortologa, Kraków 1610.
O jedności Kościoła Bożego pod jednym Pasterzem, Wilno 1577.
O rządzie i jedności Kościoła Bożego pod jednym Pasterzem, Kraków 1590.
Pokłon Panu Bogu zastępów za zwycięstwo inflantskie nad Karolusem książęciem Sudermańskim, Kraków 1605.
Proces konfederacyjej, Kraków 1595.
Proces na konfederacyją, Kraków 1596.
Próba zakonu Societatis Iesu, Kraków 1607.
Synod brzeski, Kraków 1597.
Upominanie do ewanjelików i do wszystkich społem niekatolików, Poznań 1592 (wyd. A).
Upominanie do ewanjelików i do wszystkich społem niekatolików, Kraków 1592 (wyd. B).
Upominanie do ewanjelików i do wszystkich społem niekatolików (wyd. C), [w:] Kazania o siedmi sakramentach, Kraków 1600.
Upominanie do ewanjelików i do wszystkich społem niekatolików (wyd. D), [w:] Kazania przygodne z innemi drobniejszemi pracami, Kraków 1610.
Wsiadane na wojnę, kazanie, Kraków 1602.
Wtóre zawstydzenie aryjanów, przeciw W. P. Jaroszowi Moskorzowskiemu z Moskorzowa, Kraków 1608.
Wzywanie do jednej zbawiennej wiary, Kraków 1611.
Wzywanie do pokuty obywatelów Korony Polskiej i W. Księstwa Litewskiego, Kraków 1610.
Zawstydzenie aryjanów i wzywanie ich do pokuty, i wiary chrześcijańskiej, Kraków 1604.
Żołnierskie nabożeństwo, Kraków 1606.
Żywoty świętych Starego i Nowego Zakonu, Kraków 1610 (wyd. G).
Artes duodecim sacramentariorum, Wilno 1582.
Bractwo Miłosierdzia w Krakowie u ś. Barbary, Kraków 1584.
Dziesięć wywodów, Wilno 1584.
Gratiae Deo actae ab ecclesia pro victoria ex Michaele Multano parta, [Kraków] 1601.
Kazania na niedziele i święta całego roku, t. 1–6, Lipsk 1843.
List Piotra Skargi do Jana Zbigniewa Ossolińskiego, wyd. J. Starnawski, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1976, t. 26.
Listy ks. Piotra Skargi TJ z lat 1566–1610, wyd. J. Sygański, Kraków 1912.
Nieznany list P. Skargi, wyd. L. Szczucki, [w:] Jezuicka ars historica. Prace ofiarowane księdzu profesorowi Ludwikowi Grzebieniowi SJ, red. M. Inglot, S. Obirek, Kraków 2001.
O czterech końcach ostatnich żywota ludzkiego, Kraków 1606.
Otóż tobie rokosz, Wsiadanie na rokosz pana Uporskiego, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego, wyd. J. Czubek, t. 2, Kraków 1916–1918.
Pro sacratissima Eucharistia contra haeresi Zvinglianam, Wilno 1576.
Roczne dzieje kościelne od narodzenia Pana i Boga naszego Jezusa Chrystusa, Kraków 1603.
Roczne dzieje kościelne od narodzenia Pana i Boga naszego Jezusa Chrystusa, wyd. 2 zmienione, Kraków 1607.
Siedm filarów, na których stoi katolicka nauka o Przenaświętszym Sakramencie Ołtarza, Wilno 1582.
Alegambe Philippe, Ribadeneyra Pedro, Bibliotheca scriptorum Societatis Iesu, Antverpiae ²1643.
Anonim tzw. Gall, Kronika polska, oprac. M. Plezia, Wrocław 1965.
Apokrisis abo odpowiedź na książki o synodzie brzeskim 1596, wyd. J. Byliński i J. Długosz, 1994.
Arhiv Űgo-zapadnoj Rossěi izdavaemyj Vremennoű Kommissěeű dlâ razbora drevnih aktov vysočajše učrežden noű pri Kěevskom, Podol’skom i Volynskom General-Gubernator, č. 1, t. 1: Akty otnosâŝęsâ k istoriě pravoslavnoj cerkvi v Űgo-zapadnoj Rossěi, Kiev 1859.
Augustinus Hipponensis, De diversis quaestionibus ad Simplicianum libri duo, www.augustinus.it [dostęp: 30.03.2020].
Augustyn św., De doctrina christiana (O nauce chrześcijańskiej). Tekst łacińsko-polski, przeł. J. Sulowski Warszawa 1989.
Augustyn św., Państwo Boże, przeł. W. Kubicki, wstęp J. Salij, Kęty 2002.
Baka Józef, Poezje, oprac. i wstępem opatrzyli A. Czyż i A. Nawarecki, Warszawa 1986.
Baronius Caesar, Annales ecclesiastici, ed. A. Theiner, t. 15, Bari 1868.
Bellarmin Robert, Disputationum… de controversiis christianae fidei adversus huius temporis haereticos, t. 2, Parisius 1613.
Biblia w przekładzie ks. Jakuba Wujka z 1599 r. Transkrypcja typu „B” oryginalnego tekstu z XVI w. i wstęp ks. J. Frankowski, wyd. 3, Warszawa 2000.
Bielski Marcin, Kronika, to jest historyja świata, oprac. D. Śnieżko, D. Kozaryn, przy współudziale E. Karczewskiej, t. 1–3, Szczecin 2019.
Birkowski Fabian, Na pogrzebie Wielkiego Ojca ks. Piotra Skargi, Teologa Societatis Iesu, […] kazanie, Kraków 1612.
Bodin Jean, O metodzie w historiografii, przeł. Ś. F. Nowicki, [w:] Filozofia francuskiego Odrodzenia, wyboru dokonał oraz wstępem i przypisami opatrzył A. Nowicki, Warszawa 1973.
Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, oprac. S. Głowa, I. Bieda, Poznań 1998.
Cano Melchior, De locis theologicis, Madrid 2006 (wyd. elektroniczne: www.documentacatholicaomnia.eu [dostęp: 30.03.2020]; wyd. polskie: O źródłach teologii, przeł. J. Wojtkowski, Olsztyn 2016).
Cicero Marcus Tullius, O inwencji retorycznej / De inventione, przeł. K. Ekes, wstęp i przypisy B. Awianowicz, Warszawa 2013.
Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst grecki łaciński, polski, oprac. A. Baron i H. Pietras, t. 1–4, Kraków 2002–2004.
Ecclesiastica Historia, integram Ecclesiae Christi ideam […] Per aliquot studiosos [et] pios viros in urbe Magdeburgicae [Centuriae Magdeburgienses], t. 9, Basilea 1559.
Ekthesis abo krótkie zebranie spraw, które się działy na partykularnym, to jest pomiastnym Synodzie w Brześciu Litewskim, wyd. J. Byliński i J. Długosz, Wrocław 1995.
Euzebiusz z Cezarei, Praeparatio Evangelica (angielski przekład dostępny na stronie www.tertulian.org [dostęp: 30.03.2020]).
Filozofia włoskiego odrodzenia, wyboru dokonał oraz wstępem i przypisami opatrzył A. Nowicki, Warszawa 1967.
Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia), Prace i dni, Tarcza, przeł., wstępem i przypisami opatrzył J. Łanowski, Warszawa 1999.
Historia o kobiecie papieżu, oprac. J. Sokolski, Wrocław 2013.
Horacy, Wybór poezji, oprac. J. Krókowski, wyd. 5, Wrocław 1975.
Hosius Stanislaus, Opera omnia in duos divisa tomos […], Colonia 1584.
Isidorus Hispalensis, Etymologiarum sive Originum libri XX, Liber 2: De rhetorica et dialectica, www.documentacatholicaomnia.eu [dostęp: 30.03.2020].
Isidorus Hispalensis, Etymologiarum sive Originum libri XX (wyd. elektroniczne: www.documentacatholicaomnia.eu [dostęp: 30.03.2020]).
Jan Paweł II, Fides et ratio (wyd. elektroniczne: www.opoka.org.pl [dostęp: 30.03.2020]).
Keckermann Bartłomiej, Właściwości historii, przeł. F. Wujtewicz, [w:] Filozofia i myśl społeczna XVII wieku, wybrał, opracował, wstępem i przypisami opatrzył Z. Ogonowski, cz. 2, Warszawa 1979.
Kochanowski Jan, Pieśni, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1969.
Kromer Marcin, Kronika polska, przeł. M. Błażowski, Sanok 1857.
Le Roy Loys, O powszechnym kołowrocie, przeł. M. Skrzypek, [w:] Filozofia francuskiego Odrodzenia, wyboru dokonał oraz wstępem i przypisami opatrzył A. Nowicki, Warszawa 1973.
Leon Wielki św., Mowy, przeł. i wstęp K. Tomczak, Poznań 1958.
Literatura antyjezuicka w Polsce 1578–1625. Antologia, oprac., wstępem i przypisami opatrzył J. Tazbir, Warszawa 1963.
Loyola Ignacy św., Opowieść pielgrzyma. Autobiografia, przekład i przypisy M. Bednarz, wyd. 4 poszerzone, Kraków 2018.
Lukrecjusz, O naturze wszechrzeczy, przeł. E. Szymański, do druku przygotowała I. Krońska, komentarzem opatrzył K. Leśniak, Warszawa 1957.
Łasicki Jan, De Russorum Moscovitarum et Tartarorum religione […] e diversis scriptoribus, quorum nomina versa pagina indicat […], Spira 1582.
Machiavelli Niccolň, Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem „Historii Rzymu” Liwiusza, przeł. i oprac. K. Żaboklicki, wybór J. Janicki, Warszawa 2008.
Marcin Polak, Kronika papieży i cesarzy, tekst łaciński wg wyd. L. Weilanda, przekład polski i komentarz A. Fabiańska, J. Soszyński, wstęp tenże, Kęty 2008.
Maskiewicz Samuel, Pamiętniki, Wilno 1838.
Mathiae de Myechow (Miechowita), Chronica Polonorum, Cracoviae 1521.
Michał Servet (1511–1553): wybór pism i dokumentów, oprac. Lech Szczucki, Warszawa 1967.
Mistrz Wincenty Kadłubek, Kronika Polska, przeł i oprac. B. Kürbis, Wrocław 2003.
Modrzewski Frycz Andrzej, Dzieła wszystkie, t. 1: O poprawie Rzeczypospolitej, przeł. E. Jędrkiewicz, wstęp Ł. Kurdybacha, red. naukowa i komentarze S. Bodniak, Warszawa 1953.
Modrzewski Frycz Andrzej, Księga o grzechu pierworodnym, przeł. E. Jędrkiewicz, I. Lichońska, W. Germain, wstęp Ł. Kurdybacha, red. naukowa i komentarze K. Górski, [w:] A. Frycz Modrzewski, Dzieła wszystkie, t. 4: Pisma 1560–1562, Warszawa 1957.
Mohyła Piotr, Litos abo kamień z procy prawdy Cerkwie Świętej Prawosławnej Ruskiej, Kijów 1644.
Morsztyn Hieronim, Światowa rozkosz z ochmistrzem swoim i ze dwunastą swych służebnych panien, wyd. A. Karpiński, Warszawa 1995.
Myśl ariańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów, wybrał, opracował, wstępem i notami opatrzył Z. Ogonowski.
Nicetas Acominatus Choniates, Imperii Graeci Historia, [Geneva] 1593.
Niemojewski Jan, Ukazanie, iż Kościół rzymski papieski nie jest apostolski ani święty, ani jeden, ani powszechny, [b. m.] 1583.
Opaliński Krzysztof, Satyry, oprac. L. Eustachiewicz, Wrocław 2005.
Ortolog Teofil [Smotrycki Melecjusz], Trenos to jest lament Jednej św. Powszechnej Apostolskiej Wschodniej Cerkwie z objaśnieniem dogmat wiary, Wilno 1610.
Orzechowski Stanisław, Kronika, przeł. Z. A. Włyński, Sanok 1856.
Owidiusz, Przemiany (Metamorfozy), przeł. B. Kiciński, Kraków 2002.
Panowanie Henryka Walezjusza i Stefana Batorego królów polskich, wyd. E. Raczyński, Kraków 1861.
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego, wyd. J. Czubek, t. 1–2, Kraków 1906–1918.
Platina [Sacchi Bartholomeo], Liber de vita Christi ac pontificum omnium, [Venetia 1485].
Platon, Fajdros, [w:] tenże, Dialogi, przeł. W. Witwicki, wybrał, tekst przejrzał, przedmową i objaśnieniami opatrzył A. Lam, Warszawa 2007.
Platon, Kratylos, przeł. i komentarzem opatrzył W. Stefański, wstęp. K. Tuszyńska-Maciejewska, Wrocław 1990.
Pociej Adam Hipacy, O przywilejach nadanych od Najjaśniejszych Królów Polskich, [Wilno 1605].
Possevino Antonio, Apparatus ad omnium gentium historiam, Venetia 1597.
Possevino Antonio, Bibliotheca selecta de ratione studiorum, Roma 1593.
Powodowski Hieronim, Pochodnia Kościół Boży prawdziwy od ciemnych jaskiń kacyrskich nieomylnymi znakami rozeznawająca, Poznań 1584.
Radyszewśkyj Rostysław, Roksolański Parnas. Polskojęzyczna poezja ukraińska od końca XVI do początku XVIII wieku, cz. 2, Antologia, wybrał i oprac. tenże, Kraków 1998.
Ratio atque institutio studiorum SJ, czyli Ustawa szkolna Towarzystwa Jezusowego (1599), wstęp i oprac. K. Bartnicka i T. Bieńkowski, [przeł. A. Stachowicz i T. Bieńkowski], Warszawa 2001.
Rhetorica ad Herennium, przeł. S. Stabryła, [w:] Rzymska krytyka i teoria literatury, wybór i oprac. tenże, Wrocław 1983.
Ripa Cesare, Ikonologia, przeł. I. Kania, Kraków 2004.
Russkaâ Istoričeskaâ Biblôteka, t. 7: Pamâtniki polemičnoj literatury II, red. P. Giltebrandt, Peterburg′ 1882.
Seneka Lucjusz Anneusz, Listy moralne do Lucyliusza, przeł. W. Kornatowski, wstęp K. Leśniak, Warszawa 1961.
Soarez Cyprian, De arte rhetorica libri tres, Dilinga 1653.
Sokołowski Stanisław, Partitiones Ecclesiasticae [Podziały wymowy kościelnej], przeł. W. Ryczek, [w:] tenże, Rhetorica christiana. Teoria wymowy kościelnej Stanisława Sokołowskiego, Kraków 2011.
Sozomen Hermiasz, Historia Kościoła, przeł. S. J. Kazikowski, wstęp Z. Zieliński, wyd. 2, Warszawa 1989.
Stapleton Thomas, Principiorum fidei doctrinalium demonstratio methodica per controversias septem in libris duodecim tradita, Parisius 1579.
Starowolski Szymon, De claris oratoribus Sarmatiae. O znakomitych mówcach Sarmacji, wyd. i przeł. E. J. Głębicka, Warszawa 2002.
Starowolski Szymon, Scriptorum Polonicorum Hekatontas seu centum illustrium Poloniae scriptorum. Elogia et vitae, Francoforti 1625.
Starowolski Szymon, Wojownicy sarmaccy, czyli pochwały mężów słynących męstwem wojennym w pamięci naszej lub naszych pradziadów, przekład, przypisy i przedmowa J. Starnawski, Warszawa 1978.
Stryjkowski Maciej, Kronika polska, litewska, żmódzka i wszystkiej Rusi, wstęp M. Malinowski, t. 1–2, Warszawa 1846.
Tasso Torquato, Goffred abo Jeruzalem wyzwolona, przeł. P. Kochanowski, Kraków 1651.
Traktat Polaka Stanisława Iłowskiego o historii jako nauce, przeł. I. Lewandowski, „Historyka” 1976.
Uwagi prowincji polskiej Towarzystwa Jezusowego na temat „Ratio studiorum”, przeł. J. Ożóg, [w:] L. Piechnik, Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio studiorum” (1548–1599), Kraków 2003.
Valla Lorenzo, O rzekomej, sfałszowanej donacji Konstantyna, przeł. K. Kokoszkiewicz, przedm. H. Manikowska, Warszawa 2015.
Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, ed. A. Theiner, t. 3, Roma 1863.
Wielewicki Jan, Dziennik spraw domu zakonnego oo jezuitów u św. Barbary w Krakowie od r. 1600 do r. 1608 (włącznie), Kraków 1886.
Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przeł. K. Kumaniecki, wstęp A. Sadurska, Warszawa 1999.
Wujek Jakub, Postilla Catholica, to jest kazania na Ewanjelije niedzielne i odświętne przez cały rok według wykładu samego prawdziwego Kościoła świętego powszechnego, t. 2, Kraków 1868–1870.
Wujek Jakub, Postylla Katolicka mniejsza, to jest krótkie kazania, czyli wykłady śś. Ewanjelij na niedziele i święta całego roku, cz. 3, Wrocław 1843.
Zawicki Jan, Jeftes, przekład łacińskiej tragedii George Buchanana, oprac. M. Ryszka, Kraków 2003.
Zbylitowski Andrzej, Droga do Szwecyej Namożniejszego w Pułnocnych Krainach Pana, Zygmunta III, Polskiego i Szwedzkiego Krola, Kraków 1597.
Zimorowic Szymon, Roksolanki, oprac. L. Ślękowa, wyd. 2 zmienione, Wrocław 1983.
Brown Józef, Biblioteka pisarzów Asystencyi Polskiej Towarzystwa Jezusowego powiększona dwoma dodatkami, przeł. W. Kiejnowski, Poznań 1862.
Chodynicki Ignacy, Dykcjonarz uczonych Polaków, t. 3, Lwów 1833.
Cirlot Juan Eduardo, Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2006.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, oprac. L. Grzebień, wyd. 2, Kraków 2004.
Estreicher Karol, Bibliografia polska, t. 12–34, Kraków 1891–1951 (układ alfabetyczny; od t. 23 S. Estreicher; t. 34 K. Estreicher [mł.]).
Forstner Dorothea, Świat symboliki chrześcijańskiej. Leksykon, przeł. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa 2001.
Kopaliński Władysław, Słownik symboli, Warszawa 2007.
Korolko Mirosław, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990.
Lausberg Heinrich, Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przeł., oprac. i wstępem poprzedził A. Gorzkowski, Bydgoszcz 2002.
Linde Samuel Bogumił, Słownik języka polskiego, t. 1–6, Warszawa 1807–1814.
Lurker Manfred, Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989.
Niesiecki Kasper, Herbarz polski […] powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów i dowodów urzędowych, t. 7, Lipsk 1841.
Podręczna encyklopedia kościelna, red. Z. Chełmicki, t. 35/36, Kraków 1912.
Schopenhauer Arthur, Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, przeł. B. i Ł. Konorscy Warszawa 1997.
Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok, red. T. Michałowska, przy współudziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda i S. Tynecka-Makowska, Kraków 2006; toż, nowe wydanie, red. G. Gazda, Warszawa 2012.
Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1–10, Wrocław 1953–1989.
Ziembiński Zygmunt, Logika praktyczna, wyd. 23, Warszawa 2000.
Ziomek Jerzy, Retoryka opisowa, Wrocław 1990.
Abramowska Janina, Peregrynacja, [w:] Przestrzeń i literatura. Studia, red. M. Głowiński i A. Okopień-Sławińska, Wrocław 1978.
Adamczyk Maria, Egzemplum, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok, red. T. Michałowska przy udziale B. Otwinowskiej i E. Sarnowskiej-Temeriusz, Wrocław 1990.
Albingier Elżbieta, Męczennicy jezuiccy w „Żywotach świętych” Piotra Skargi, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2013, nr 3.
Andrusiewicz Andrzej, Carowie i cesarze Rosji, Warszawa 2001.
Andrusiewicz Andrzej, Trzeci Rzym. Translatio studii – translatio imperii, [w:] Polska i jej wschodni sąsiedzi, red. tenże, Rzeszów 1997.
Araszkiewicz Feliks, Kształtowanie się poglądu Prusa na dziejową rolę Skargi (na podstawie materiałów rękopiśmiennych i drukowanych), „Zeszyty Naukowe KUL” 1960, nr 2.
Ariès Philippe, Czas historii, przeł. B. Szwarcman-Czarnota, Gdańsk 1996.
Ariès Philippe, Człowiek i śmierć, przeł. E. Bąkowska, Warszawa 1989.
Assmann Aleida, Między historią a pamięcią. Antologia, przeł. różni, Warszawa 2013.
Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa 2008.
Assorodobraj Nina, „Żywa historia”. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje, „Studia Źródłoznawcze” 1963, nr 2.
Auerbach Erich, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, t. 1–2, Warszawa 1968.
Augustyniak Urszula, Informacja i propaganda w Polsce za Zygmunta III, Warszawa 1981.
Augustyniak Urszula, Koncepcje narodu i społeczeństwa w literaturze plebejskiej od końca XVI do końca XVII wieku, Warszawa 1989.
Augustyniak Urszula, Wpływ konfesjonalizacji katolickiej na dyskurs polityczny w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku. Wizje państwa i społeczeństwa, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 3: Wartości polityczne Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Struktury aksjologiczne i granice cywilizacyjne, red. A. Grześkowiak-Krwawicz, J. Axer, Warszawa 2017.
Bachtin Michaił, Twórczość Franciszka Rabelais’ego a kultura ludowa Średniowiecza i Renesansu, przeł. A. i A. Goreniowie, Kraków 1975.
Backus Irena, Historical Method and Confessional Identity in the Era of the Reformation (1378–1615), Leiden 2003.
Baczewski Sławomir, Szlachectwo. Studium z dziejów idei w piśmiennictwie polskim. Druga połowa XVI wieku, XVII wiek, Lublin 2009.
Balon Marek, Piotr Skarga. Mała biografia, Warszawa 2012.
Banasiak Bogdan, Kulturowy topos księgi (przyczynek do interpretacji), „Humanistyka i Przyrodoznawstwo” 2009, nr 15.
Banaszak Marian, Historia Kościoła katolickiego, t. 3: Czasy nowożytne (1517–1914), Warszawa 1989.
Banaszkiewicz Jacek, Historia – exemplum, „Kwartalnik Historyczny” 1979, z. 1.
Barnes Robin Bruce, Prophecy and Gnosis. Apocalypticism in the Wake of the Lutheran Reformation, Stanford 1988.
Barthes Roland, Dyskurs historii, przeł. A. Rysiewicz i Z. Kloch, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 3.
Bartnik Czesław Stanisław, Grzech świata, [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz i in., Lublin 1993.
Bartnik Czesław Stanisław, Historia, [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz i in., Lublin 1993.
Bartnik Czesław Stanisław, Historia ludzka i Chrystus. Szkice z chrześcijańskiej wizji dziejów, Katowice 1987.
Bartnik Czesław Stanisław, Historia Zbawienia, [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz, Lublin 1993.
Bartnik Czesław Stanisław, Nadzieje upadającego Rzymu. Papieska wizja świata ze schyłku Imperium Rzymskiego, Warszawa 1982.
Bartnik Czesław Stanisław, Teologiczna interpretacja wydarzenia śmierci, „Ateneum Kapłańskie” 1980, t. 95.
Bartoszewicz Kazimierz, Historia literatury polskiej potocznym sposobem opowiedziana, wyd. 2 zmienione, t. 1, Kraków 1877.
Barycz Henryk, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu, Kraków 1935.
Barycz Henryk, Maciej z Miechowa (1457–1523): historyk, geograf, lekarz, organizator nauki, Wrocław 1960.
Barycz Henryk, Szlakami dziejopisarstwa staropolskiego. Studia nad historiografią w. XVI–XVIII, Wrocław 1981.
Barycz Henryk, Z dziejów jednej książki, [w:] tenże, Z epoki renesansu, reformacji i baroku. Prądy – idee – ludzie – książki, Warszawa 1971.
Bednarski Stanisław, Podstawowe zasady szkolnictwa jezuickiego, [w:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce, wstęp, wybór i opracowanie, mapki, wykaz szkół, bibliografia indeks J. Paszenda, Kraków 1994.
Bednarski Stanisław, Upadek i odrodzenie szkół jezuickich w Polsce, Kraków 1933.
Bedyniak Jarosław, Opatrzność i wróg. O Janie Zawickim i jego tragedii „Jeftes”, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2011, t. 55.
Bem-Wiśniewska Ewa, Termin „ojczyzna” w literaturze XVI i XVII wieku. Refleksje o języku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1989, t. 34.
Berga Auguste, Un prédicateur de la cour de Pologne sous Sigismond III, Pierre Skarga, 1536–1612. Étude sur la Pologne du XVIe sičcle et le protestantisme polonaise, Paris 1916.
Białostocki Jan, Płeć śmierci, wyd. 2, Gdańsk 2007.
Białostocki Jan, Vanitas. Z dziejów obrazowania idei „marności” i „przemijania” w poezji i sztuce, [w:] tenże, Teoria i twórczość. O tradycji i inwencji w teorii sztuki i ikonografii, Poznań 1961.
Bieńkowska Barbara, Bieńkowski Tadeusz, Kierunki recepcji nowożytnej myśli naukowej w szkołach polskich (1600–1773), cz. 1: Przyrodoznawstwo, Warszawa 1973.
Bieńkowski Tadeusz, Antyk w literaturze i kulturze staropolskiej 1450–1750. Główne problemy i kierunki recepcji, Wrocław 1976.
Bieńkowski Tadeusz, „Bibliotheca selecta de ratione studiorum” Possevina jako teoretyczny fundament kultury kontrreformacji, [w:] Wiek XVII – Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury, red. J. Pelc, Wrocław 1970.
Bieńkowski Tadeusz, Pisarze staropolscy wobec problemów cywilizacji, [w:] Problemy literatury staropolskiej, red. J. Pelc, seria 3, Wrocław 1978.
Bierdajew Nikołaj, Sens historii. Filozofia losu człowieka, przeł. H. Paprocki, Kęty 2002.
Black Robert, The Donation of Constantine: A New Source for the Concept of the Renaissance?, [w:] Language and Images of Renaissance Italy, ed. by A. Brown, Oxford 1995.
Blaza Marek, Kiedy nastąpiła wielka schizma?, „Przegląd Powszechny” 2000, nr 10.
Bloch Marc, Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka, przeł. W. Jedlicka, przejrzał i przedmową opatrzył W. Kula, przekład uzupełnił, zredagował i wprowadzeniem poprzedził H. Łaszkiewicz, wyd. 2, Kęty 2009.
Bodniak Stanisław, Morze w głosach opinii w dawnej Rzeczypospolitej, Gdańsk 1931.
Bogucka Maria, Białogłowa w dawnej Polsce. Kobieta w społeczeństwie polskim XVI–XVIII wieku na tle porównawczym, Warszawa 1998.
Bogucka Maria, Jedność chrześcijańskiej Europy? Kilka uwag do mitu „przedmurza chrześcijaństwa”, „Kwartalnik Historyczny” 1993, nr 4.
Bogucka Maria, Wizje apokaliptyczne w protestantyzmie niemieckim w XVI i I połowie XVII wieku, [w:] Czas Apokalipsy. Wizje dni ostatecznych w kulturze europejskiej od starożytności do wieku XVII, red. K. Zalewska-Lorkiewicz, Warszawa 2013.
Bohuszewicz Paweł, W przestrzeni „długiego trwania”. Ideologia społeczno-polityczna „Kazań sejmowych” Piotra Skargi w kontekście scholastycznej kosmologii, „Pamiętnik Literacki” 2005, z. 2.
Bokszański Zbigniew, Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2006.
Bolewski Jacek, Misterium mądrości. Traktat sofio-mariologiczny, Kraków 2012.
Boras Zygmunt, Refleksje o świadomości morskiej szlachty polskiej w XVI–XVII w., [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 1981.
Borowski Andrzej, O baroku północnym, „Barok” 2000, nr 1.
Borowski Andrzej, Pojęcie i problem „Renesansu północnego”. Przyczynek do geografii historycznoliterackiej humanizmu renesansowego północnego, Kraków 1987.
Borowski Andrzej, Staropolska „książka dla wszystkich”, czyli „Żywoty świętych” Piotra Skargi SJ, [w:] Retoryka a tekst literacki, red. M. Hanczakowski i J. Niedźwiedź, t. 1, Kraków 2003.
Borowski Andrzej, Świadomość narodowa – świadomość europejska: sprzeczność czy współdziałanie?, „Miscellanea Łódzkie” 1999, nr 1.
Bouyer Louis, Kościół Boży. Mistyczne Ciało Chrystusa i świątynia Ducha Bożego, przeł. W. Krzyżaniak, Warszawa 1977.
Brückner Aleksander, Dzieje literatury polskiej w zarysie, t. 1, Warszawa 1908.
Brückner Aleksander, Spory o unię w dawnej literaturze, „Kwartalnik Historyczny” 1896.
Bruncz Dariusz, Hermeneutyka chrześcijańska w zarysie, „Przegląd Powszechny” 2005, z. 1.
Brzozowski Mieczysław, Teoria kaznodziejstwa (wiek XVI – XVIII), [w:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. 2: Od odrodzenia do oświecenia, cz. 1: Teologia humanistyczna, Lublin 1975.
Budkowa Zofia, Księgozbiór polskiego uczonego z XII/XIII w., „Studia Źródłoznawcze” 1957, t. 1.
Burckhardt Jacob, Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia, przeł. M. Kreczkowska, wstępem opatrzył M. Brahmer, Warszawa 1961.
Burda Bogumiła, Wpływ M. Lutra, F. Melanchtona, W. Trozendorfa na szesnastowieczne metody nauczania w szkołach średnich Dolnego Śląska, „Kultura i Historia” 2001, nr 1.
Burzyńska Anna, Markowski Michał Paweł, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006.
Buszewicz Elwira, Koncepcja jedności Kościoła i idea Polski katolickiej w twórczości pisarzy potrydenckich, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 6, Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2016.
Buszewiczowa Elwira, Maciej Kazimierz Sarbiewski: „De acuto et arguto” / „O poincie i dowcipie”, [w:] Retoryka a tekst literacki, red. M. Hanczakowski i J. NIedźwiedź, t. 1, Kraków 2003.
Camporeale Salvatore Ignazio, Lorenzo Valla i jego traktat o donacji Konstantyna. Retoryka, wolność i eklezjologia w XV wieku, przeł. A. Dudzińska-Facca, Warszawa 1997.
Canter Howard Vernon, The Figure Adynaton in Greek and Latin Poetry, „The American Journal of Philology” 1930, No. 1.
Ceccherelli Andrea, Od Suriusa do Skargi. Studium porównawcze o „Żywotach świętych”, przeł. M. Niewójt, Izabelin 2003.
Chaunu Pierre, Czas reform. Historia religii i cywilizacji (1250–1550), przeł. J. Grosfeld, Warszawa 1989.
Chemperek Dariusz, „Siedm filarów” Piotra Skargi. Geneza i aspekt retoryczny, „Ruch Literacki” 2013, z. 4–5.
Chlewiński Zdzisław, Majdański Stanisław, Autorytet (I, 1), [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 1, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1985.
Chrzanowski Ignacy, Historia literatury niepodległej Polski (965–1795), wyd. 13, wstęp J. Z. Jakubowski, Warszawa 1983.
Chrzanowski Ignacy, Kult Skargi (szkic do rozprawy), „Pamiętnik Literacki” 1912.
Chudzyński Marian, Prawda i legenda o zamku gostynińskim. Car Wasyl Szujski więźniem gostynińskiego zamku (1611–1612), Gostynin 2007.
Chwastek Dariusz, Eklezjologia jedności – perspektywa ewangelicka, „Roczniki Teologii Ekumenicznej” 2011, t. 3.
Chynczewska-Hennel Teresa, Rola prawosławia w kształtowaniu się świadomości narodowej Białorusinów i Ukraińców doby nowożytnej, [w:] Kościół prawosławny w dziejach Rzeczypospolitej i krajów sąsiednich, red. P. Chomik, Białystok 2000.
Chynczewska-Hennel Teresa, Świadomość narodowa szlachty ukraińskiej i Kozaczyzny od schyłku XVI w. Do połowy XVII w., Warszawa 1985.
Chynczewska-Hennel Teresa, Tożsamość religijna i narodowościowa Rusinów w Pierwszej Rzeczypospolitej, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 11: Między Wschodem a Zachodem. Prawosławie i unia, red. M. Kuczyńska, Warszawa 2017.
Chynczewska-Hennel Teresa, Jakowenko Natalia, Społeczeństwo – religia – kultura, [w:] Między sobą. Szkice historyczne polsko-ukraińskie, red. jw., Lublin 2000.
Cieślak Stanisław, Stosunki wyznaniowe w Rzeczypospolitej oraz życie religijne króla Stefana Batorego, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Cochrane Charles Norris, Chrześcijaństwo i kultura antyczna, przeł. G. Pianko, Warszawa 1960.
Copenhaver Brian, The Historiography of Discovery in the Renaissance. The Sources and Composition of Polydore Vergil’s „De Inventoribus Rerum, I–III”, „Journal of the Warburg and Courtauld Institutes” 1978, vol. 41.
Copleston Frederick, Historia filozofii, t. 1–3, przeł. H. Bednarek, S. Zalewski, Warszawa 1998–2001.
Cottret Bernard, Kalwin, przeł. M. Milewska, Warszawa 2000.
Curtius Ernst Robert, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. i oprac. A Borowski, wyd. 3, Kraków 2009.
Cybulska-Bohuszewicz Ewa, „W namiętnościach cielesnych […] prawie obumarły”. Techniki umartwiania ciała w „Żywotach świętych” Piotra Skargi, „Litteraria Copernicana” 2012, nr 1.
Cynarski Stanisław, Kilka uwag w sprawie sarmatyzmu w Polsce w początkach XVII wieku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 1966, nr 17.
Czarnecki Zdzisław Jerzy, Przyszłość i historia. Studia nad historyzmem i ideą prospekcji dziejowej w historii filozofii, Lublin 1981.
Czartoryski Paweł, Średniowiecze, [w:] Historia nauki polskiej, wstęp i red. B. Suchodolski, t. 1, Wrocław 1970.
Czerkawski Jan, Z problemów antropologii filozofii w Polsce XVI wieku. (Jana z Trzciany koncepcja godności człowieka), „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1973, t. 18.
Dagron Gilbert, Emperor and Priest. The Imperial Office in Byzantium, transl. by J. Birrel, Cambridge 2003.
Danek Zbigniew, Lukrecjusz o początkach rodzaju ludzkiego, „Studia Filozoficzne” 1984, z. 1.
Daniluk Mirosław, Bollandyści, [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1985.
Davidson Samuel, A History of Biblical Interpretation. From the Earliest of the Fathers to the Reformation, Edinburgh 1843.
Dąbkowska-Kujko Justyna, Jezuicka paideia, [w:] Humanitas i christianitas w kulturze polskiej, red. M. Hanusiewicz-Lavalle, Warszawa 2009.
Delehaye Hippolyte, The Work of the Bollandists Through Three Centuries (1615–1915), Princeton 1922.
Delumeau Jean, Grzech i strach. Poczucie winy w kulturze Zachodu XIII – XVIII w., przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1994.
Delumeau Jean, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., przeł. J. M. Kłoczowski, t. 1–2, Warszawa 1986.
Di Nola Alfonso Maria, Tryumf śmierci. Antropologia żałoby, red. M. Woźniak, przeł. J. Kornecka i in., Kraków 2006.
Dola Kazimierz, Po co pisano dzieje Kościoła?, [w:] Causa creandi. O pragmatyce źródła historycznego, red. S. Rosik, P. Wiszniewski, Wrocław 2005.
Domalewska Beata, Potrydencka demonologia Stanisława Hozjusza i Piotra Skargi, Olsztyn 2009.
Domański Juliusz, Wstęp, [w:] O poprawnym przekładaniu. Teksty łacińskie i przekłady polskie, przeł. W. Seńko, J. Domański, W. Olszaniec, wstęp J. Domański, t. 1: Cyceron, św. Hieronim, Burgundiusz z Pizy, Leonardo Bruni, Kęty 2006.
Domański Juliusz, Z dawnych rozważań o marności i pogardzie świata oraz o nędzy i godności człowieka, Warszawa 1997.
Domański Juliusz, Ogonowski Zbigniew, Szczucki Lech, Zarys dziejów filozofii w Polsce. Wieki XIII–XVII, Warszawa 1989.
Donnan Hastings, Wilson Thomas M., Granice tożsamości, narodu, państwa, przeł. M. Głowacka-Grajper, Kraków 2007.
Dopierała Kazimierz, Problem zagrożenia tureckiego w czasie wojny polsko-moskiewskiej w latach 1579–1582, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Dragan Marcin, O filozofii dziejów św. Augustyna, Kraków 1910.
Drob Janusz Andrzej, Trzy zegary. Obraz czasu i przestrzeni w polskich kazaniach barokowych, Lublin 1998.
Dróżdż Andrzej, Ojciec Antonio Possevino SJ i Mikołaj Sęp Szarzyński wokół projekcji rycerza chrześcijańskiego, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Duby Georges, Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980–1420, przeł. K. Dolatowska, wyd. 4, Warszawa 2006.
Dvornik Francis, Bizancjum a prymat Rzymu, przeł. M. Radożycka, Warszawa 1985.
Dvornik Francis, The Photian Schism: history and legend, ed. 2, Cambridge 1970.
Dziechcińska Hanna, Biografia, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesnas – Barok, red. T. Michałowska, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Dziechcińska Hanna, Biografistyka staropolska w latach 1476–1627. Kierunki i odmiany, Wrocław 1971.
Dziechcińska Hanna, Oglądanie i słuchanie w kulturze dawnej Polski, Warszawa 1987.
Dziechcińska Hanna, Parenetyka, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesnas – Barok, red. T. Michałowska, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 990; 1998; 2002.
Dziechcińska Hanna, Wzory osobowe, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesnas – Barok, red. T. Michałowska, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa1990; 1998; 2002.
Dzięgielewski Jan, Dzieło dziejopisarskie przedmiotem debaty sejmów w czasie trzeciego bezkrólewia, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2015, R. 9.
Dzidek Tadeusz, Granice rozumu w teologicznym poznaniu Boga, Kraków 2001.
Dziuba Agnieszka, Wczesnorenesansowa historiografia polsko-łacińska, Lublin 2000.
Dziubkowa Joanna, Vanitas. Portret trumienny na tle sarmackich obyczajów pogrzebowych, Poznań 1997.
Eliade Mircea, Święty obszar i sakralizacja świata, [w:] tenże, Sacrum, mit, historia. Wybór esejów, wyboru dokonał i wstępem opatrzył M. Czerwiński, przeł. A. Tatarkiewicz, wyd. 3, Warszawa 1993.
Falińska Maria, Przejawy świadomości historycznej w malarstwie polskim drugiej połowy XVII wieku, [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 1981.
Fenczak August Stanisław, Kościół greckokatolicki w Polsce do roku 1772 jako dzieło swojej epoki (w poszukiwaniu szerszych perspektyw badawczych, t. 2: Studia z dziejów chrześcijaństwa na pograniczu kulturowym i etnicznym, red. S. Stępień, Przemyśl 1994.
Fenczak August Stanisław, Ziemia przemyska a polski nurt unionizmu katolickiego w XVI wieku, [w:] Polska – Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 2: Studia z dziejów chrześcijaństwa na pograniczu kulturowym i etnicznym, red. S. Stępień, Przemyśl 1994.
Friedrich Karin, Obywatele i obywatelskość w wielonarodowej Rzeczypospolitej, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 3: Wartości polityczne Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Struktory aksjologiczne i granice cywilizacyjne, red. A. Grześkowiak-Krwawicz, J. Axer, Warszawa 2017.
Fros Henryk, Źródła „Żywotów świętych” Piotra Skargi, „Pamiętnik Literacki” 1991, z. 3.
Fros Henryk, Źródła „Żywotów świętych” Skargi w ogniu krytyk, [w:] Fermentum massae mundi. Jackowi Woźniakowskiemu w 70-tą rocznicę urodzin, red. N. Cieślińska i P. Rudziński, Warszawa 1990.
Frost Robert, Konfesjonalizacja a wojsko w Rzeczypospolitej 1558–1668, [w:] Rzeczpospolita wielu wyznań, red. A. Kaźmierczyk, A. Link-Lenczowski, M. Markiewicz, Kraków 2004.
Fulińska Agnieszka, Naśladowanie i twórczość. Renesansowe teorie imitacji, emulacji i przekładu, Wrocław 2000.
Gaj Beata, Wychowanie do wspólnoty w szkołach luterańskich XVI w. Idea gimnazjum, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 8: Luteranizm w kulturze Pierwszej Rzeczypospolitej, red. K. Meller, Warszawa 2017.
Gajda Janusz, Antropologia kulturowa. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Kraków 2008.
Gastpary Woldemar, Dogmat (III), [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1985.
Gawron Agnieszka, Egzemplum, [hasło w:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda i S. Tynecka-Makowska, Kraków 2006.
Geremek Bronisław, Życie codzienne w Paryżu Franciszka Villona, Warszawa 1972.
Germain Wanda, Skarga i Stapleton (studium porównawcze), „Przegląd Teologiczny” 1922.
Ginzburg Carlo, History, Rhetoric and Proof, Lebanon 1999.
Glemma Tadeusz, Stosunki kościelne w Toruniu w stuleciu XVI i XVII na tle dziejów kościelnych Prus Królewskich, Toruń 1934.
Głowiński Michał, Lektura dzieła a wiedza historyczna, [w:] Dzieło literackie jako źródło historyczne, red. Z. Stefanowska i J. Sławiński, Warszawa 1978.
Goliński Janusz, Okolice trwogi. Lęk w literaturze i kulturze dawnej Polski, Bydgoszcz 1997.
Goliński Janusz, Peccata capitalia. Pisarze staropolscy o naturze ludzkiej i grzechu, Bydgoszcz 2002.
Goliński Janusz, Vanitas. O marności w literaturze i kulturze dawnej, Warszawa 1996.
Grabowski Tadeusz Stanisław, Dzieło rosyjskie o Piotrze Skardze (L. Ânovskij, Političeskaâ deâtelnost′ Petra Skargi), Kraków 1913.
Grabowski Tadeusz, Krytyka literacka w Polsce w epoce pseudoklasycyzmu, Kraków 1918.
Grabowski Tadeusz, Literatura ariańska w Polsce, Kraków 1908.
Grabowski Tadeusz, Piotr Skarga jako polityk, „Pamiętnik Literacki” 1912.
Grabowski Tadeusz, Piotr Skarga na tle katolickiej literatury religijnej w Polsce wieku XVI (1536–1612), Kraków 1913.
Grabowski Tadeusz, Z dziejów literatury kalwińskiej w Polsce (1550–1650), Kraków 1906.
Grabski Andrzej Feliks, Dzieje historiografii, wprowadzenie R. Stobiecki, wyd. 2, Poznań 2006.
Grabski Andrzej Feliks, Historia historiografii polskiej, wyd. 2, Poznań 2003.
Grabski Andrzej Feliks, Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976.
Grabski Andrzej Feliks, O problemach badania struktury i dynamiki świadomości historycznej, [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, 1981.
Grafton Anthony, What was History? The Art of History in Early Modern Europe, Cambridge 2007.
Grześkowiak Radosław, Szatan, świat i ciało – trzej metafizyczni nieprzyjaciele duszy w poezji polskiej przełomu XVI i XVII wieku, [w:] Od liryki do retoryki: w kręgu słowa, literatury i kultury. Prace ofiarowane profesorom Jadwidze i Edmundowi Kotarskim, red. I. Kadulska, R. Grześkowiak, Gdańsk 2004.
Grzybowski Jacek, Miecz i Pastorał. Filozoficzny uniwersalizm sporu o charakter władzy. Tomasz z Akwinu i Dante Alighieri, Kęty 2006.
Gustaw Romuald, Rozwój pojęcia historii Kościoła od I do XVIII wieku, Poznań 1964.
Hahn Scott, Letter and Spirit: From Written Text to Living Word in the Liturgy, New York 2005.
Halecki Oskar, Od unii florenckiej do unii brzeskiej, przeł. A. Niklewicz, t. 1–2, Lublin 1997.
Halsall Albert W., Brogan Terry V. F., Adynaton, [hasło w:] The Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics, ed. by R. Greene et al., wyd. 4, Princeton 2012.
Hanusiewicz-Lavalle Mirosława, Dawne i nowe. Tożsamość wyznaniowa katolików świeckich w potrydenckiej Rzeczypospolitej, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 6: Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2016.
Hanusiewicz-Lavalle Mirosława, Dwa szesnastowieczne wydania dzieła Piotra Skargi „O jedności Kościoła Bożego”, [w:] Między Rzymem a Nowosybirskiem. Księga jubileuszowa dedykowana ks. Marianowi Radwanowi SCJ, red. I. Wodzianowska, H. Łaszkiewicz, Lublin 2012.
Hanusiewicz-Lavalle Mirosława, O tym, czy heretyków należy prześladować, [w:] Veritas in caritate. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Andrzeja Szostka MIC, red. M. Tkaczyk, M. Krupa, K. Jaworski, Lublin 2016.
Hanusiewicz-Lavalle Mirosława, Staropolskie echa misji jezuickiej w Anglii 1580 roku, „Roczniki Humanistyczne” 2013, z. 2.
Hanusiewicz-Lavalle Mirosława, Tragedia rozumu i pobożności. „Jephthes” Buchanana–Zawickiego, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2008, t. 52.
Henderson John, The Medieval World of Isidore of Seville. Truth from Words, Cambridge 2007.
Herbst Stanisław, Wojna inflancka 1600–1602, Zabrze 2006.
Herman Stefan, Wojna i żołnierz w okresie kontrreformacji (do roku 1648). Szkice z dziejów literatury polskiej i obcej, Zielona Góra 1983.
Hernas Czesław, Barok, Warszawa 1972.
Hillis Miller Joseph, Narracja i historia, przeł. M. Adamczyk, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 3.
Hodana Tomasz, Między królem a carem. Moskwa w oczach prawosławnych Rusinów – obywateli Rzeczypospolitej (na podstawie piśmiennictwa końca XVI–połowy XVII stulecia), Kraków 2008.
Hoffmanowa Klementyna, Biografie znakomitych Polaków i Polek, Wrocław 1833.
Homa Tomasz, Zagadnienie wojny w myśli Piotra Skargi Societatis Iesu. Studium interdyscyplinarne, [w:] Retoryka, polityka, religia w Pierwszej Rzeczypospolitej. Wybrane zagadnienia, red. Ł. Cybulski, K. Koehler, Warszawa 2019.
Huizinga Johan, Jesień średniowiecza, przeł. T. Brzostowski, wstępem opatrzył H. Barycz, posłowie S. Herbst, Warszawa 1961.
Jakimowicz Teresa, Przeszłość i teraźniejszość w sztuce wieku XVI w Polsce, [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 2016.
Jakimowicz Teresa, Temat historyczny w sztuce epoki ostatnich Jagiellonów, Poznań 1985.
Jakowenko Natalia, Historia Ukrainy od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku, przeł. O. Hnatiuk i K. Kotyńska, Lublin 2000.
Janeczek Andrzej, Między sobą. Polacy i Rusini na wspólnym pograniczu w XIV–XV w., [w:] Między sobą. Szkice historyczne polsko-ukraińskie, red. T. Chynczewska-Hennel, N. Jakowenko, Lublin 2000.
Jankowska Ludmiła, Recepcja twórczości ks. Piotra Skargi na Rusi – w spuściźnie św. Dymitra z Rostowa i innych, [w:] Jezuici a kultura polska, red. L. Grzebień i S. Obirek, Kraków 1993.
Jankowska Teresa, Katolik polityk. Ksiądz Piotr Skarga, Warszawa 2012.
Jankowski Augustyn, Eschatologia biblijna Nowego Testamentu, Kraków 1987.
Jarra Eugeniusz, Skarga a Wolan, „Horyzonty” 1968.
Jasienica Paweł, Rzeczpospolita Obojga Narodów. Srebrny wiek, Warszawa 1982.
Kadłubek Zbigniew, Vita activa i vita contemplativa u św. Piotra Damianiego (1007–1072), „Antrophos?” 2006, nr 6–7.
Kantorowicz Ernst, Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, przeł. M. Michalski, A. Krawiec, Warszawa 2007.
Kapuścińska Anna, „Vita activa” – „vita contemplativa”. Praktycyzm i kontemplacjonizm w polskim humanistycznym piśmiennictwie teologicznym i parenetycznym, [w:] Etos humanistyczny, red. P. Urbański, Warszawa 2010.
Kapuścińska Anna, „Żywoty świętych” Piotra Skargi. Hagiografia – parenetyka – duchowość, Szczecin 2008.
Karłowicz Dariusz, Arcyparadoks śmierci. Męczeństwo jako kategoria filozoficzna. Pytanie o dowodową wartość męczeństwa, Warszawa 2007 (I wydanie Kraków 2000).
Karwowski Stanisław, Wcielenie Inflant do Litwy i Polski 1558–1561 roku, Poznań 1873.
Kempa Tomasz, Piotr Skarga a kwestia dialogu katolicko-prawosławnego w historii i czasach współczesnych, „Litteraria Copernicana” 2015, z. 1.
Kempa Tomasz, Piotr Skarga jako propagator unii Kościoła katolickiego z prawosławnym, „Senoji Lietuvos Literatura”, vol. 35–36: Petras Skarga in Lietuvos, Vilnius 2014.
Kempa Tomasz, Prawosławie oraz unia w Polsce i na Litwie: sytuacja prawna, polityka władców i rola świeckich, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 11: Między Wschodem a Zachodem. Prawosławie i unia, red. M. Kuczyńska, Warszawa 2017.
Kempa Tomasz, Wobec kontrreformacji: protestanci i prawosławni w obronie swobód wyznaniowych w Rzeczypospolitej w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007.
Kiszkowiak Katarzyna, W kręgu topiki hagiograficznej. „Żywoty świętych” Piotra Skargi, Kraków 2008.
Kleiner Juliusz, Zarys dziejów literatury polskiej, wyd. 3, Wrocław 1972.
Knowles M. D., Presidential Address: Great Historical Enterprises I. The Bollandists, „Transactions of the Royal Historical Society” 1958, vol. 8.
Koehler Krzysztof, Boży Podżegacz. Opowieść o Piotrze Skardze, Warszawa 2012.
Koehler Krzysztof, Dopytywanie Piotra Skargi, czyli próba opisania strategii postępowania wobec protestantów proponowanej przez Jezuitę, „Litteraria Copernicana” 2015, z. 1.
Koehler Krzysztof, Stanisław Orzechowski i dylematy humanizmu renesansowego, Kraków 2004.
Kochanowicz Jerzy, Działalność kontrreformacyjna jezuitów w Polsce w XVI wieku, „Theologica Wratislaviensia” 2017, t. 12.
Kochanowicz Jerzy, Początki piśmiennictwa jezuickiego w Polsce. Studium z historii kultury, Wrocław 2012.
Komorowska Magdalena, Od »Dziękowania kościelnego« do »Gratiae Deo«. Piotr Skarga jako tłumacz samego siebie, [w:] W kręgu sztuki edytorskiej, red. D. Gajc i K. Nepelska, Lublin 2007.
Komorowska Magdalena, Prolegomena do edycji dzieł Piotra Skargi, Kraków 2012.
Korolko Mirosław, Klejnot swobodnego sumienia. Polemika wokół konfederacji warszawskiej w latach 1573–1658, Warszawa 1974.
Korolko Mirosław, O prozie „Kazań sejmowych” Piotra Skargi, Warszawa 1971.
Korolko Mirosław, Tolerancja w kulturze polskiej średniowiecza i renesansu, [w:] Nurt religijny w literaturze polskiego Średniowiecza i Renesansu, red. S. Nieznanowski i J. Pelc, Lublin 1994.
Korolko Mirosław, Uwagi o genologii kazania politycznego w Polsce XVI wieku, [w:] Kultura i literatura dawnej Polski. Studia, red. J. Z. Jakubowski, Warszawa 1968.
Kot Stanisław, Wstęp, [w:] P. Skarga, Kazania sejmowe, oprac. S. Kot, Kraków 1925.
Kotarska Jadwiga, Muza staropolska „o groszowej zacności”, [w:] Pieniądz w literaturze i teatrze, red. J. Bachórz, Sopot 2000.
Kotarska Jadwiga, „Z czasem bieżą lata”. O starości w dawnej poezji polskiej, [w:] Literatura, kultura, język. Z warsztatów badawczych, red. J. Rećko, Zielona Góra 2000.
Kowalczyk Stanisław, Ciało człowieka w refleksji filozoficznej, Lublin 2009.
Kowzan Jacek, Quattuor hominum novissima. Dzieje serii tematycznej czterech rzeczy ostatecznych w literaturze staropolskiej, Siedlce 2003.
Kożuch Mieczysław, Zastosowanie zmysłów i uczestnictwo ciała w modlitwie, dostępny: http://www.centrsi.nazwa.pl/ [dostęp: 30.03.2020].
Kracik Jan, Piotr Skarga. Droga krzyżowa, Kraków 2012.
Krasiński Józef, Zarys dziejów polskiego arianizmu przedsocyniańskiego, „Studia Sandomierskie” 1980.
Krawczuk Wojciech, Szwecja wobec prób rekatolicyzacji w drugiej połowie XVI wieku w świetle nowszych badań, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Krawczyk Antoni, Historiografia krytyczna: formowanie się nowożytnej postawy naukowej w polskim piśmiennictwie historycznym XVII w., Lublin 1994.
Krąpiec Mieczysław Albert, Zmysły, [hasło w:] Powszechna encyklopedia filozofii, red. A. Maryniarczyk, t. 9, Lublin 2008.
Krzywy Roman, „Graeca fides” a moskiewska wiarołomność w dyskursie staropolskim – z dziejów stereotypu, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2017, nr 3–4.
Krzywy Roman, Ideologia sarmacka wobec tradycji antycznej i renesansowego humanizmu (wprowadzenie do zagadnienia), [w:] Humanistyczne modele kultury nowożytnej wobec dziedzictwa starożytnego, red. M. Prejs, Warszawa 2010.
Krzywy Roman, Poezja staropolska wobec genologii retorycznej. Wprowadzenie do problematyki, Warszawa 2014.
Krzywy Roman, Wędrówki z Mnemozyne. Studia o topice dawnego podróżopisarstwa, Warszawa 2013.
Krzyżanowski Julian, Dzieje literatury polskiej: od początków do czasów najnowszych, Warszawa 1969.
Krzyżanowski Julian, Papieżyca Joanna, „Reformacja w Polsce” R. 6: 1934.
Krzyżanowski Julian, Romans polski wieku XVI, Warszawa 1962.
Ks. Piotr Skarga SJ (1536–1612). Życie i dziedzictwo. Rok jubileuszowy, red. R. Darowski SJ i S. Ziemiański SJ, Kraków 2012.
Kuc Leszek, Zuberbier Andrzej, Człowiek (III C), [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1985.
Kuchowicz Zygmunt, Człowiek polskiego baroku, Łódź 1992.
Kucza Grzegorz, Obraz Kościoła w „Kazaniach” ks. Piotra Semenenki, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2006, t. 39, z. 1.
Kuderowicz Zbigniew, Filozofia dziejów, Warszawa 1983.
Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 10: Antytrynitaryzm w Pierwszej Rzeczypospolitej w kontekście europejskim. Źródła – rozwój – oddziaływanie, red. M. Choptiany, P. Wilczek, Warszawa 2017.
Kułak Kazimierz, Psychologia nawrócenia z prawosławia na katolicyzm Melecjusza Smotryckiego, arcybiskupa ruskiego w Połocku na początku XVII w., Białystok 1984.
Kumaniecki Kazimierz, Tukidydes na tle epoki, „Meander” 1951.
Kumor Bolesław, Historia Kościoła, wyd. 2 zmienione, t. 5, Lublin 2004.
Kumor Bolesław, Okres średniowiecza, [w:] Historiografia, red. J. Walkusz, Lublin 1992.
Kumor Bolesław, Problem jedności Kościoła na Rusi z Kościołem katolickim do końca XII wieku, [w:] Teologia i kultura duchowa starej Rusi, red. W. Hryniewicz i S. Gajek, Lublin 1993.
Kuran Magdalena, Retoryka jako narzędzie perswazji w postyllografii polskiej XVI wieku (Na przykładzie „Postylli katolicznej” Jakuba Wujka), Łódź 2007.
Kuran Michał, Adresaci i poetyka listów dedykacyjnych w „Kronice Sarmacyjej europskiej” Aleksandra Gwagnina, [w:] Proza staropolska, red. K. Płachcińska i M. Bauer, Łódź 2011.
Kuran Michał, Pamięć o heroicznych czynach i cnotach rycerskich sławnych obrońców ojczyzny utrwalona w kazaniach funeralnych Fabiana Birkowskiego OP, „Napis” 2019, R. 25.
Kuran Michał, Relacje o zdobyciu Smoleńska w 1611 roku – konwencje literackie i funkcje komunikacyjne, „Senoji Liteuvos literatűra”, Vilnius 2011, t. 32: „Istoriniai műđiai senojoje Lietuvos raštijoje: nuo Livonijos karo iki XVIII a.”.
Kurdybacha Łukasz, Rola reformacji i kontrreformacji w dziejach oświaty, [w:] Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, t. 1, Warszawa 1967.
Künstler-Langner Danuta, Idea vanitas, jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku, Toruń 1996.
Kürbis Brygida, Wstęp, [w:] Mistrz Wincenty Kadłubek, Kronika Polska, przeł. i oprac. B. Kürbis, Wrocław 2003.
Kwaśnicka Marta, Piotr Skarga, Antonio Possevino, Iwan Gagarin. Jezuickie projekty pojednania Kościoła prawosławnego z rzymskim, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Lacouture Jean, Jezuici, t. 1: Zdobywcy, przeł. H. Lubicz-Trawkowska, Warszawa 1998.
Langkammer Hugolin, Aleksandryjska szkoła egzegetyczna, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 1, red. F. Gryglewicz, Lublin 1985.
Langkammer Hugolin, Antiocheńska szkoła egzegetyczna, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 1, ed. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1985.
Le Goff Jacques, Historia i pamięć, przeł. A. Gronowska, J. Stryjczyk, wstęp P. Rodak, Warszawa 2007.
Le Goff Jacques, Kultura średniowiecznej Europy, przeł. H. Szumańska-Grossowa, wyd. 3, Gdańsk 2002.
Le Goff Jacques, Medieval Civilization (400 A.D.–1500 A.D.), trans. J. Barrow, Oxford 1988.
Lenart Mirosław, „Il soldato christiano” w kontekście działalności Antonia Possevina SJ jako bibliografa katolickiego, [w:] Antonio Possevino SJ (1533–1611). Życie i dzieło na tle epoki, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2012.
Lenart Mirosław, Miles pius et iustus. Żołnierz chrześcijański katolickiej wiary w kulturze i piśmiennictwie dawnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Warszawa 2009.
Lenart Mirosław, Podręcznik życia wojskowego i religijnego Piotra Skargi, [w:] „Kto ojczyźnie swej służy, sam sobie służy”. Pamiątka obchodów czterechsetlecia śmierci Piotra Skargi, red. M. Lenart, Opole 2014.
Lewandowski Ignacy, Penu historicum. Łacińskie traktaty metodologii historii w dawnej Polsce (do końca XVII wieku), Poznań 2014.
Lewandowski Ignacy, Początki teoretycznych rozważań nad historią w Polsce (Stanisław Iłowski, zm. 1589), „Historyka” 1976.
Lewandowski Ignacy, Rzymska i rzymsko-sarmacka genealogia rodów szlacheckich w niektórych herbarzach polskich, [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 1981.
Likowski Edward, Unia brzeska (r. 1596), Warszawa 1907.
Lipke Leonard, Skarga na tle naszych czasów, „Przegląd Powszechny” 1912.
Litwin Henryk, Narody Pierwszej Rzeczypospolitej, [w:] Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska i A. Dybkowska, Warszawa [1993].
Loach Judi, Revolutionary Pedagogues? How Jesuits Used Education to Change Society, [w:] The Jesuits II: Cultures, Sciences, and the Arts, 1540–1773, ed. by J. W. O’Malley, Toronto 2006.
Łaszkiewicz Hubert, Humanitas i christianitas w kulturze szkolnej Kościołów wschodnich Rzeczypospolitej (prawosławie i unia) w XVI–XVIII wieku, [w:] Humanitas i christianitas w kulturze polskiej, red. M. Hanusiewicz-Lavalle, Warszawa 2009.
Łempicki Stanisław, Piotr Skarga na Ziemi Czerwieńskiej, „Ziemia Czerwieńska” 1937, z. 2.
Łempicki Stanisław, Rola „wieku złotego” w dziejowym procesie formowania się kultury polskiej, [w:] tenże, Renesans i humanizm w Polsce. Materiały do studiów, Warszawa 1952.
Łopatecki Karol, „Disciplina militaris” w wojskach Rzeczypospolitej do połowy XVII wieku, Białystok 2012.
Łużny Ryszard, Księdza Piotra Skargi SJ widzenie Kościoła wschodniego, [w:] Jezuici a kultura polska, red. L. Grzebień i S. Obirek, Kraków 1993.
Łużny Ryszard, Księdza Piotra Skargi SJ widzenie Wschodu chrześcijańskiego, [w:] Polska – Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 2: Studia z dziejów chrześcijaństwa na pograniczu kulturowym i etnicznym, red. S. Stępień, Przemyśl 1994.
Łużny Ryszard, Melecjusz Smotrycki, Kasjan Sakowicz i inni: zjawisko kulturowego „proteizmu” w dobie polsko-ruskiego baroku, [w:] W kręgu kultury ukraińskiej, red. W. Piłat, Olsztyn 1995.
Maciejowski Wacław Aleksander, Ksiądz Piotr Skarga. Szkic historycznoliteracki, „Biblioteka Naukowego Zakładu imienia Ossolińskich” 1847, t. 1, z. 3.
Maciejowski Wacław Aleksander, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, t. 1, Warszawa 1852.
Maciszewski Jarema, Mechanizmy kształtowania się opinii publicznej w Polsce doby kontrreformacji, [w:] Wiek XVII – kontrreformacja – barok. Prace z historii kultury, red. J. Pelc, Wrocław 1970.
Maciszewski Jarema, Polska a Moskwa 1603–1618. Opinie i stanowiska szlachty polskiej, Warszawa 1968.
Maciuszko Janusz Tadeusz, Proces konfesjonalizacji w Europie i w Polsce. Kontekst wyznaniowy synodu generalnego toruńskiego z roku 1595, „Czasy Nowożytne” 1997, t. 2.
Maciuszko Janusz Tadeusz, Reformacja polska wobec humanizmu, [w:] Humanitas i christianitas w kulturze polskiej, red. M. Hanusiewicz-Lavalle, Warszawa 2009.
Majorkiewicz Jan, Słówko o ks. Piotrze Skardze Pawęskim, „Przegląd Naukowy” 1846, nr 14.
Maleszyński Dariusz Cezary, „Jedyna Księga”. Z dziejów toposu w literaturze dawnej, „Pamiętnik Literacki” 1982, z. 3/4.
Malewska-Szałygin Anna, Tradycja stosowania pojęcia „dyskurs” i jego przydatność w antropologii współczesności, „Etnografia Polska” 2004, z. 1–2.
Malicki Jan, Legat wieku rycerskiego. Studia staropolskie dawne i nowe, Katowice 2006.
Malicki Jan, Słowa i rzeczy. Twórczość Wacława Potockiego wobec polskiej tradycji literackiej, Katowice 1980.
Małłek Janusz, Piotr Skarga jako problem dialogu ekumenicznego protestantów i prekursor konfesjonalizacji trydencko-katolickiej w Polsce, „Litteraria Copernicana” 2015, z. 1.
Małłek Janusz, Reformacja i protestantyzm w Polsce i Prusach (XVI–XX w.), Toruń 2012.
Manikowski Maciej, Pierwsza Zasada, świat stworzony i drogi poznania. Pseudo-Dionizy Areopagita – jego filozofia i teologia, Wrocław 2006.
Mańkowski Tadeusz, Genealogia sarmatyzmu, Warszawa 1946.
Marincola John, Authority and Tradition in ancient Historiography, Cambridge 1999; 2003.
Markiewicz Mariusz, Historia Polski 1492–1795, wyd. 2 popr., Kraków 2002.
Maroń Grzegorz, Filozofia prawa ks. Piotra Skargi, „Ius Novum” 2012, z. 2.
Maryniarczyk Andrzej, Recta ratio, [hasło w:] Powszechna encyklopedia filozofii, red. A. Maryniarczyk, t. 9, Lublin 2007.
Maternicki Jerzy, Świadomość historyczna jako przedmiot badań historycznych, [w:] Świadomość historyczna jako przedmiot badań historycznych, socjologicznych i historyczno-dydaktycznych, red. tenże, Warszawa 1985.
Maternicki Jerzy, Majorek Czesław, Suchoński Adam, Dydaktyka historii, Warszawa 1994.
Mecherzyński Karol, Historia wymowy kaznodziejskiej w Polsce, Kraków 1864.
Meller Katarzyna, Chrystiańska „humanitas” Braci Polskich XVI i XVII wieku, [w:] Humanitas i christianitas w kulturze polskiej, red. M. Hanusiewicz-Lavalle, Warszawa 2009.
Meller Katarzyna, Człowieczeństwo i historyczność. Komentarz do jednej pieśni z XVI wieku, [w:] O historyczności, red. taż, K. Trybuś, Poznań 2006.
Meller Katarzyna, „Noc przeszła, a dzień się przybliżył”. Studia o polskim piśmiennictwie reformacyjnym XVI wieku, Poznań 2004.
Meller Katarzyna, „Philopolites, to jest miłośnik ojczyzny” – renesansowe „speculum” obywatela, [w:] Literatura i pamięć kultury. Studia ofiarowane Profesorowi Stefanowi Nieznanowskiemu w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, red. S. Baczewski, D. Chemperek, Lublin 2004.
Michałowska Teresa, Kronika, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok, red. T. Michałowska, przy współudziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Michałowska Teresa, Medievalia i inne, Warszawa 1998.
Michałowska Teresa, Między poezją a wymową. Konwencje i tradycje staropolskiej prozy nowelistycznej, Wrocław 1970.
Michałowska Teresa, Średniowiecze, wyd. 8 (dodruk), Warszawa 2008.
Mickiewicz Adam, Kurs pierwszoletni (1840–1841) literatury sławiańskiej wykładanej w Kolegium Francuskim, Paryż 1843.
Mieszek Małgorzata, Twórczość dramatopisarska Jana Bielskiego SJ (1714–1768), Łódź 2020.
Między modernizmem a postmodernizmem w historiografii, red. J. Pomorski, Lublin 2005.
Milerski Bogusław, Pedagogiczne dziedzictwo protestantyzmu, „Gdański Rocznik Ewangelicki” 2012.
Milerski Bogusław, Z problemów hermeneutyki protestanckiej, Łódź 1996.
Mincer Wiesław, Jan Kalwin w Polsce. Bibliografia, red. nauk. P. Wilczek, Warszawa 2014.
Miodońska Barbara, Władca i państwo w krakowskim drzeworycie książkowym XVI w., [w:] Renesans, sztuka i ideologia. red. T. S. Jaroszewski, Warszawa 1976.
Mitera Stanisław, Indywidualność twórcza Skargi, Kraków 1913.
Mokrzecki Lech, Studium z dziejów nauczania historii. Rozwój dydaktyki przedmiotu w Gdańskim Gimnazjum Akademickim do schyłku XVII w., Gdańsk 1973.
Mokrzecki Lech, Tradycje nauczania historii do końca XVI wieku. Wybrane kraje i problemy, Gdańsk 1992.
Moore Michael Edward, A Sacred Kingdom: Bishops and the Rise of Frankish Kingship, 300–850, Washington 2011.
Moore Michael Edward, Jean Mabillon and the Sources of Medieval Ecclesiastical History: Part I, „The American Benedictine Review” 2009, issue 1; Part II: „The American Benedictine Review” 2009, issue 2.
Moore Michael Edward, Jean Mabillon and the Sources of Medieval Ecclesiastical History: Part II: „The American Benedictine Review” 2009, issue 2.
Morawski Kazimierz, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 1, Kraków 1900.
Mroczkowski Ireneusz, Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Płock 1994.
Nadolski Bogusław, Życie i działalność naukowa uczonego gdańskiego Bartłomieja Keckermanna: studium z dziejów odrodzenia na Pomorzu, Toruń 1961.
Nagy Stanisław, Chrystus w Kościele, Wrocław 1982.
Natoński Bronisław, Humanizm jezuicki i teologia pozytywno-kontrowersyjna od XVI do XVIII wieku. Nauka i piśmiennictwo, Kraków 2003.
Natoński Bronisław, Szkolnictwo jezuickie w Polsce w dobie kontrreformacji, [w:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce. Wybór artykułów, wstęp, wybór i opracowanie, mapki, wykaz szkół, bibliografia indeks J. Paszenda, Kraków 1994.
Naumow Aleksander, Stradomski Jan, Echa IV krucjaty w dawnej literaturze ruskiej, [w:] IV krucjata. Historia, reperkusje, konsekwencje, red. Z. J. Kijas, M. Salamon, Kraków 2005.
Nawarecki Aleksander, Czarny karnawał. „Uwagi o śmierci niechybnej” księdza Baki. Poetyka tekstu i paradoksy, Wrocław 1991.
Niedźwiedź Jakub, „Humanitas” na styku kultur. Kwestia dyskursów kolonialnych we wschodniej Europie, [w:] Humanizm. Historie pojęcia, red. A. Borowski, Warszawa 2009.
Niedźwiedź Jakub, Inkulturacja szkolnictwa jezuickiego w Polsce i na Litwie w XVI–XVIII wieku, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 6: Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2016.
Nossol Alfons, Historiozbawcze znaczenie śmierci, „Ateneum Kapłańskie” 1980, t. 95.
Nowak-Dłużewski Juliusz, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Zygmunt III, Warszawa 1971.
Nowak-Dłużewski Juliusz, „Żywoty świętych” Piotra Skargi, [w:] tenże, Z polskiej literatury i kultury, Warszawa 1967.
Nowicka-Jeżowa Alina, Homo viator – Mundus – Mors, t. 1–3, Warszawa 1988.
Nowicka-Jeżowa Alina, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI–XVIII w., Lublin 1992.
Nowicka-Jeżowa Alina, Pokolenia trydenckie między tradycją a wyzwaniami przyszłości, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 6: Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2016.
Nowicka-Jeżowa Alina, Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, Warszawa 1992.
Nowicka-Jeżowa Alina, Zapis tożsamości w literaturze epok dawnych, [w:] Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, red. W. Walczak, K. Łopatecki, t. 6, Białystok 2013.
Nowicka-Struska Anna, Ex fumo in lucem, Barokowe kaznodziejstwo Andrzeja Kochanowskiego, Lublin 2008.
O’Malley John William, Pierwsi jezuici, przeł. P. Samerek i in., wyd. 2, Kraków 2007.
Obirek Stanisław, Jezuici w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1564-1668. Działalność religijna, społeczno-kulturalna i polityczna, Kraków 1996.
Obirek Stanisław, Koncepcja państwa w kazaniach Piotra Skargi, [w:] Jezuici a kultura polska, red. L. Grzebień i S. Obirek, Kraków 1993.
Obirek Stanisław, Pojęcie jedności u ks. Piotra Skargi SJ w „O jedności Kościoła Bożego” oraz we „Wzywaniu do jednej zbawiennej wiary”, Kraków 1988 (maszynopis pracy magisterskiej).
Obirek Stanisław, Teologiczne podstawy pojęcia jedności w dziele ks. Piotra Skargi „O jedności Kościoła Bożego”, [w:] Unia brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, F. Ziejka i A. Kępiński, Kraków 1994.
Obirek Stanisław, Wizja jedności chrześcijan w myśli ks. Piotra Skargi na przykładzie „Wezwania do jednej zbawiennej wiary”, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1997, t. 5/6.
Obirek Stanisław, Wizja Kościoła i państwa w kazaniach ks. Piotra Skargi SJ, Kraków 1994.
Obirek Stanisław, Wkład ks. Piotra Skargi w przygotowanie unii brzeskiej, [w:] Unia brzeska – przeszłość i teraźniejszość (1596–1996). Materiały międzynarodowego sympozjum Kraków, 19–20 listopada 1996, red. P. Natanek, R. M. Zawadzki, Kraków 1998.
Obremski Krzysztof, Czy faktycznie Piotr Skarga był prorokiem „upadku Polski i niedoli porozbiorowej”, „Pamiętnik Literacki” 2017, z. 3.
Obremski Krzysztof, Konfederacja warszawska, ksiądz Piotr Skarga i mowa podszyta nienawiścią, „Terminus” 2013, z. 1.
Obremski Krzysztof, Ks. Piotr Skarga jako problem dialogu ekumenicznego katolików. Jezuickie wspominanie i kreowanie w 2012 roku, „Litteraria Copernicana” 2015, nr 1.
Obremski Krzysztof, „Psalmodia polska”. Trzy studia nad poematem, Toruń 1995.
Ocieczek Renarda, Rama utworu, [hasło w:] łownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, przy współudziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Okoniewski Stanisław, Pismo święte w dziełach ks. Piotra Skargi, Poznań 1912.
Okoń Jan, Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII w., Wrocław 1970.
Okoń Jan, Humanizm jezuicki w Polsce XVI i XVII wieku – pomiędzy Zachodem a Wschodem, [w:] Literatura, kultura, język. Z warsztatów badawczych, red. J. Rećko, Zielona Góra 2000.
Okoń Jan, Kompendium – czy tylko wiedzy? Wstęp do typologii gatunku, [w:] Staropolskie kompendia wiedzy, red. I. M. Dacka-Górzyńska, J. Partyka, Warszawa 2009.
Okoń Jan, Ks. Piotr Skarga jako promotor kultu św. Kazimierza, „Senoji Liteuvos literatűra”, Vilnius 2015, t. 32: „Petras Skarga ir LDK kultura”.
Okoń Jan, „Uciec by, umrzeć by, laurem wzrosnąć…”, [w:] Sarmackie theatrum. Wartości i słowa. Materiały z konferencji naukowej, Katowice 9–11 grudnia 1998 roku, red. R. Ocieczek przy współudziale B. Mazurkowej, Katowice 2001.
Okoń Jan, Wychowanie do społeczeństwa w teatrach szkolnych jezuitów w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Kraków 2018.
Osiński Alojzy, O życiu i pismach ks. Piotra Skargi rozprawa, Krzemieniec 1812.
Otwinowska Barbara, Cyceronianizm polski, [w:] Literatura staropolska i jej związki europejskie. Prace poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Warszawie w roku 1973, red. J. Pelc, Wrocław 1973.
Otwinowska Barbara, Imitacja. Zarys problematyki i ewolucja pojęcia, [w:] Problemy literatury staropolskiej, red. J. Pelc, seria 2, Wrocław 1973.
Otwinowska Barbara, Język – Naród – Kultura. Antecedencje i motywy renesansowej myśli o języku, Wrocław 1974.
Otwinowski Konstanty, Dzieła ks. Piotra Skargi TJ Spis bibliograficzny, Kraków 1916.
Ożóg Kazimierz Sebastian, Orzeł Biały na tle mroków nocy. Ikonografia Piotra Skargi, Kraków 2012.
Pałucki Jerzy, Ubi Petrus, ibi Ecclesia. Prymat Piotrowy i synody fundamentem jedności Kościoła, Lublin 2009.
Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, red. S. M. Nowinowski, J. Pomorski i R. Stobiecki, Łódź 2008.
Panuś Kazimierz, Piotr Skarga, Kraków 2012.
Pardignon Flavien, Paul Against the Idols. A Contextual Reading of the Areopagus Speech, foreword by W. Edgar, Eugene 2019.
Parus Magdalena, Muzeum w służbie polityki historycznej, „Wrocławski Przegląd Międzynarodowy” 2011, nr 3.
Pawlak Wiesław, De eruditione comparanda in humanioribus. Studia z dziejów erudycji humanistycznej w XVII wieku, Lublin 2012.
Pawlak Wiesław, Erudycja humanistyczna w literaturze religijnej XVII wieku, [w:] Humanitas i christianitas w kulturze polskiej, red. M. Hanusiewicz-Lavalle, Warszawa 2009.
Pawlak Wiesław, Teoria kaznodziejstwa w Polsce wobec reformy trydenckiej (do połowy XVII wieku). Rekonesans, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 6: Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego, red. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2016.
Pelc Janusz, Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.
Pelc Janusz, Bohaterowie literaccy a wzorce osobowe w czasach polskiego renesansu oraz baroku, [w:] Problemy literatury staropolskiej, red. tenże, seria 3, Wrocław 1978.
Pelc Janusz, Dylematy staropolskiego sarmatyzmu, [w:] Sarmackie theatrum. Wartości i słowa. Materiały z konferencji naukowej, Katowice 9–11 grudnia 1998 roku, red. R. Ocieczek przy współudziale B. Mazurkowej, Katowice 2001.
Pelc Janusz, Sarmatyzm, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, przy współudziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Pié-Pinot Salvador, Wprowadzenie do eklezjologii, przeł. T. Kukułka, Kraków 2002.
Piechnik Ludwik, Nowe elementy wniesione przez jezuitów do szkolnictwa polskiego w XVI wieku, [w:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce, wstęp i opracowanie, mapki, wykaz szkół, bibliografia, indeks J. Paszenda, Kraków 1994.
Piechnik Ludwik, Początki seminariów nauczycielskich w Polsce w wieku XVI, [w:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce, wstęp i opracowanie, mapki, wykaz szkół, bibliografia, indeks J. Paszenda, Kraków 1994.
Piechnik Ludwik, Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio studiorum” (1548–1599), Kraków 2003.
Pietrzyk-Reeves Dorota, Państwo jako rzecz wspólna (res publica) w renesansowej myśli politycznej, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 3: Wartości polityczne Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Struktury aksjologiczne i granice cywilizacyjne, red. A. Grześkowiak-Krwawicz, J. Axer, Warszawa 2017.
Pikor Wojciech, Jefte – paradygmat niespełnionego władcy (Sdz 10, 6–12, 7), „Roczniki Teologiczne” 2006, z. 1.
Piotr Skarga w czterechsetną rocznicę śmierci, red. B. Puchalska-Dąbrowska, Białystok 2014.
Platt Dobrosława, Kazania pogrzebowe z przełomu XVI i XVII wieku. Z dziejów prozy staropolskiej, Wrocław 1992.
Płachcińska Krystyna, Działalność Piotra Skargi na ziemi przemyskiej i na terenach sąsiednich, „Rocznik Przemyski” 1988.
Płachcińska Krystyna, Obraz kultury retorycznej społeczeństwa szlacheckiego na podstawie mów sejmowych z lat 1556–1564, Łódź 2004.
Polak Wojciech, O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej wobec Moskwy w latach 1607–1612, wyd. 2, Gdańsk 2008.
Pomian Krzysztof, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006.
Pomian Krzysztof, Historia między retoryką a teologią. Niektóre problemy myśli historycznej doby Odrodzenia i Reformacji, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1964, t. 9.
Pomian Krzysztof, Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza, wyd. 2 poszerzone, Warszawa 2009.
Pomian Krzysztof, Przeszłość jako przedmiot wiedzy, wyd. 2 popr., Warszawa 2010.
Pomian Krzysztof, Utopia i poznanie historyczne. Ideał „republique des lettres” i narodziny postulatu obiektywności historyka, „Studia Filozoficzne” 1965, nr 1.
Pomorski Jan, Historyk i metodologia, Lublin 1991.
Pomorski Jan, Homo metahistoricus. Studium sześciu kultur poznających historię, Lublin 2019.
Poplatek Jan, Studia z dziejów jezuickiego teatru w Polsce, Wrocław 1957.
Potkowski Edward, Euhemeryzm w średniowieczu, „Euhemer – Zeszyty Filozoficzne” 1962, nr 3.
Prejs Marek, Oralność i mnemonika. Późny barok w kulturze polskiej, Warszawa 2009.
Prejs Marek, Poezja późnego baroku. Główne kierunki przemian, Warszawa 1989.
Przekop Edmund, Rzym – Konstantynopol. Na drogach podziału i pojednania, Olsztyn 1987.
Przekop Edmund, Wschodnie patriarchaty starożytne (IV–X wiek), Warszawa 1984.
Przyboś Kazimierz, Magdziarz Wojciech, „Merkuriusz Polski” jako element propagandy dworu w zestawieniu z „Gazette de France”, „Studia Historyczne” 1975, nr 2, s. 167–188.
Puchalska-Dąbrowska Bernadetta, Bohaterowie Wysp Brytyjskich jako wzorce świętości w hagiografii polskiej XVI–XVII wieku, Białystok 2009.
Puchowski Kazimierz, Edukacja historyczna w jezuickich kolegiach Rzeczypospolitej 1565–1773, Gdańsk 1999.
Puchowski Kazimierz, Europejski rodowód kolegiów szlacheckich w Rzeczypospolitej. Rekonesans, [w:] Staropolski ogląd świata – problem inności, red. F. Wolański, Toruń 2007.
Puchowski Kazimierz, Jezuickie kolegia szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Studium z dziejów edukacji elit, Gdańsk 2007.
Puchowski Kazimierz, Teatr jezuicki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Clio w edukacji obywatela, [w:] Świat teatru – świat wartości Wychowanie obywatelskie w teatrze szkolnym jezuitów w Rzeczpospolitej XVI–XVIII w., red. J. Okoń, Kraków 2017.
Purc-Stępniak Beata, Kula jako symbol vanitas. Z kręgu badań nad malarstwem XVII wieku, Gdańsk 2005.
Radomski Andrzej, Historiografia jako hipertekst, „Kultura i Historia” 2002, nr 3.
Radoń Sławomir, Z dziejów polemiki antyariańskiej w Polsce XVI–XVII wieku, Kraków 1993.
Rahner Hugo, Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, oprac. i przeł. M. i J. Radożyccy, Warszawa 1986.
Ravasi Gianfranco, Przymierze, przeł. D. Stanicka-Apostoł, „Przewodnik Katolicki” 2009, nr 9.
The Reception of Bodin, ed. by H. A. Lloyd, Leiden 2013.
The Reception of the Church Fathers in the West. From the Carolingians to the Maurists, ed. by I. Backus, vol. 1, Leiden 1997.
Rećko Janusz, Pamięć jako kategoria konstytutywna poezji sepulkralnej polskiego baroku, [w:] Miscellanea literackie i teatralne (od Kochanowskiego do Mrożka) Profesorowi Janowi Okoniowi przez przyjaciół i uczniów na 70. urodziny zebrane, red. K. Płachcińska i M. Kuran, cz. 1: O Janie Kochanowskim i kulturze dawnej Polski, Łódź 2010.
Ricoeur Paul, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybór, oprac. i posłowie S. Cichowicz, przeł. E. Bieńkowska i in., Warszawa 1975.
Ricoeur Paul, Pamięć, Historia, Zapomnienie, przeł. J. Margański, Kraków 2007.
Rulka Janusz, Świadomość historyczna jako przedmiot badań historyczno-dydaktycznych, [w:] Świadomość historyczna jako przedmiot badań historycznych, socjologicznych i historyczno-dydaktycznych, red. J. Maternicki, Warszawa 1985.
Runciman Steven, Dzieje wypraw krzyżowych, przeł. J. Schwakopf, posłowie B. Zientara, t. 1–3, Warszawa 1987.
Runciman Steven, Teokracja bizantyjska, przeł. M. Radożycka-Paoletti, Katowice 2008.
Ryba Renata, Strój i grzech – w świetle barokowych egzemplów, „Terminus” 2010, z. 1.
Rybicki Paweł, Odrodzenie, [w:] Historia nauki polskiej, t. 1, wstęp i red. B. Suchodolski, Wrocław 1970.
Rychcicki M. J. A. [Dzieduszycki Maurycy], Piotr Skarga i jego wiek, wyd. 2 zmienione, t. 1–2, Kraków 1868–1869.
Rynduch Zbigniew, Nauka o stylach w retorykach polskich XVII wieku, Gdańsk 1967.
Ryszka Magdalena, „Qui Romam in media quaeris…” Janusa Vitalisa oraz „Epitafium Rzymowi” Mikołaja Sępa Szarzyńskiego – próba lektury retorycznej, [w:] Retoryka a tekst literacki, red. M. Hanczakowski i J. Niedźwiedź, t. 2, Kraków 2003.
Ryszka-Kurczab Magdalena, Historia i przemiany „topoi” jako bodziec do renesansowej reformy dialektyki, „Terminus” 2014, t. 16, z. 2.
Ryszka-Kurczab Magdalena, Literackie i pozaliterackie konteksty szesnastowiecznej tragedii „Jephthes” George’a Buchanana / Jana Zawickiego, „Terminus” 2008, z. 1–2.
Ryszka-Kurczab Magdalena, „Topoi” inwencyjne, [w:] Inwencja i inspiracja w kulturze wczesnonowożytnej, red. B. Niebielska-Rajca, M. Pieczyński, Lublin 2018.
Rzegocka Jolanta, Konferencja „Piotr Skarga SJ i kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego 1612–2012” (Wilno 11–12 października 2012), „Ruch Literacki” 2012, z. 6.
Rzodkiewicz Leopold, Dialog chrześcijaństwa z kulturą antyczną w świetle encykliki „Fides et ratio” Jana Pawła II, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2002, nr 1.
Samsonowicz Henryk, Północ–Południe, Wrocław 1999.
Sapiński Stanisław, Badania źródłowe nad kazaniami niedzielnemi i świątecznemi Skargi, Lwów 1924.
Sarnowska-Temeriusz Elżbieta, Świat mitów i świat znaczeń. Maciej Kazimierz Sarbiewski i problemy wiedzy o starożytności, Warszawa 1969.
Seweryniak Henryk, Sposoby uzasadniania wiarygodności Kościoła w nowszej literaturze teologicznej, [w:] Wiarygodność Kościoła. Materiały z sympozjum w Kamieniu Śląskim w dniach 2–3.04.1997, red. T. Dola, Opole 1997.
Seweryniak Henryk, Świadectwo i sens. Teologia fundamentalna, Płock 2001.
Siarczyński Franciszek, Obraz wieku panowania Zygmunta III […] zawierający opis osób żyjących pod jego panowaniem, cz. 2, Lwów 1928.
Simon Marcel, Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa (I–IV w.), przeł. E. Bąkowska, wyd. 2, Warszawa 1981.
Sitkowa Anna, Od „Żołnierskiego nabożeństwa” do „Żołnierza chrześcijańskiego”. Przemiany tytułu dzieła Piotra Skargi w XVII i XVIII stuleciu, [w:] Czasy potopu szwedzkiego w literaturze polskiej, red. R. Ocieczek, przy współudziale B. Mazurkowej, Katowice 2000.
Sitkowa Anna, Piotr Skarga jako „kronikarz” domu Zygmunta III Wazy, [w:] Sarmackie theatrum. Wartości i słowa. Materiały z konferencji naukowej, Katowice 9–11 grudnia 1998 roku, red. R. Ocieczek przy współudziale B. Mazurkowej, Katowice 2001.
Sitkowa Anna, Piotra Skargi potyczki z ludźmi epoki, Kielce 2000.
Sitkowa Anna, Spór o adresata w listach dedykacyjnych Piotra Skargi i Hieronima Moskorzowskiego, [w:] Jesuitica. Kolokwium naukowe z okazji 400. rocznicy urodzin Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Katowice 1997.
Sławiński Janusz, Egzemplum, [hasło w:] Słownik terminów literackich, red. tenże, wyd. 3 poszerz. i popr., Wrocław 2000.
Sobieski Wacław, Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III-go, Warszawa 1902.
Sobieski Wacław, Pamiętny sejm, Kraków 1913.
Sobieski Wacław, Walka o Pomorze, Poznań 1928.
Sobieski Wacław, Zabiegi Dymitra Samozwańca o koronę polską, Kraków 1908.
Sobieski Wacław, Żółkiewski na Kremlu, Kraków 1920.
Sokolski Jacek, Barokowa księga natury. O europejskiej symbolografii wieku siedemnastego, Wrocław 1992.
Sokolski Jacek, Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w renesansowej i barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej, Wrocław 1994.
Sokołowska Jadwiga, Od renesansu do baroku. Swoistość przełomu barokowego w Polsce, [w:] Religijność literatury polskiego baroku, red. C. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995.
Soszyński Jacek, Kronika Marcina Polaka i jej średniowieczna tradycja rękopiśmienna w Polsce, Warszawa 1995.
Soszyński Jacek, Sacerdotium – Imperium – Studium. Władze uniwersalne w późnośredniowiecznych kronikach martyniańskich, Warszawa 2006.
Soszyński Jacek, Przekaz „Donacji Konstantyna” w XIV-wiecznej francuskiej kronice uniwersalnej, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2004, tom specjalny.
Stachowiak Lech, Cud (II), [hasło w:] Encyklopedia katolicka, t. 3, red. L. Łukaszyk, L. Bieńkowski, Z. Sułowski, Lublin 1985.
Starnawski Jerzy, Piotr Skarga w legendzie wieków, wyd. 2 zmienione, [w:] tenże, Pisarze jezuiccy w Polsce (wiek XVI–XIX), Kraków 2009.
Starnawski Jerzy, Zarys dziejów literatury staropolskiej, Lublin 1993.
Starnawski Jerzy, Znaczenie narodowe, artyzm pisarski i aktualność Piotra Skargi: w 450 rocznicę urodzin, Łódź 1987.
Stawecka Krystyna, Staropolska proza hagiograficzna (XVI–XVIII wiek), [w:] Proza polska w kręgu religijnych inspiracji, red. M. Jasińska–Wojtkowska, K. Dybciak, Lublin 1993.
Stawecka Krystyna, Z zagadnień rytmu „Kazań sejmowych” Skargi. Cyceronianizm Skargi, „Eos” 1965.
Stec Wiesław, O środkach perswazji i argumentacji w pismach polemicznych Piotra Skargi, [w:] Piotr Skarga w czterechsetną rocznicę śmierci, red. B. Puchalska-Dąbrowska, Białystok 2014.
Stępień Paweł, Poeta barokowy wobec przemijania i śmierci. Hieronim Morsztyn, Szymon Zimorowic, Jan Andrzej Morsztyn, Warszawa 1996.
Stępień Tomasz, Pseudo-Dionizy Areopagita. Chrześcijanin i platonik. Polemiczne aspekty pism „Corpus Dionysiacum” w kontekście mowy św. Pawła na Areopagu (Dz 17,22–31), wyd. 2 popr., Warszawa 2010.
Stierle Karlheinz, Historia jako exemplum – exemplum jako historia. O pragmatyce i poetyce tekstów narracyjnych, „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 4.
Stradomski Jan, Spory o „wiarę grecką” w dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2003.
Stradomski Jan, Spór o historię i wartości w świetle katolicko-unicko-prawosławnej polemiki religijnej w Pierwszej Rzeczypospolitej (koniec XVI – początek XVIII wieku), [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 11: Między Wschodem a Zachodem. Prawosławie i unia, red. M. Kuczyńska, Warszawa 2017.
Studziński Cyryl, Ze studiów nad literaturą polemiczną, „Rozprawy Akademii Umiejętności” 1906, seria 2, t. 28.
Suchodolski Bogdan, Kult przeszłości wśród szlachty polskiej XVI wieku. Zagadnienia i wyniki, „Pamiętnik Literacki” 1927, t. 24.
Suchodolski Bogdan, Narodziny nowożytnej filozofii człowieka, Warszawa 1963.
Suchodolski Bogdan, Renesansowe niepokoje: szaleństwo człowieka czy szaleństwo świata?, [w:] Jan Kochanowski i kultura odrodzenia, red. Z. Libera i M. Żurowski, Warszawa 1985.
Swieżawski Stefan, Dzieje filozofii europejskiej w XV wieku, t. 6, Warszawa 1983.
Sygański Jan, Działalność ks. Piotra Skargi TJ na tle jego listów (1566–1610), Kraków 1912.
Sysyn Frank E., Stosunki ukraińsko-polskie w XVII wieku: rola świadomości narodowej i konfliktu narodowościowego w powstaniu Chmielnickiego, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1982, t. 27.
Szacki Jerzy, Świadomość historyczna a wizja przyszłości, „Studia Filozoficzne” 1975, nr 8.
Szczerbicka-Ślęk Ludwika, W kręgu Klio i Kalliope. Staropolska epika historyczna, Wrocław 1973.
Szostek Teresa, Exemplum w polskim średniowieczu, Warszawa 1997.
Szostek Teresa, Kazanie, [hasło w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, przy współudziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Warszawa 1990; 1998; 2002.
Ślaski Jan, Cesare Baronio w przekładach polskich, [w:] Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, red. S. Nieznanowski, J. Pelc, Lublin 1994.
Śniecikowska Beata, Kazanie, [hasło w:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda i S. Tynecka-Makowska, Kraków 2006.
Śniegocki Janusz, Z problemów kaznodziejstwa Fabiana Birkowskiego (1566–1636), „Studia Połockie” 1977, t. 5.
Śnieżko Dariusz, „Kronika wszytkiego świata” Marcina Bielskiego. Pogranicze dyskursów, Szczecin 2004.
Śnieżko Dariusz, Mit wieku złotego w literaturze polskiego renesansu. Wzory – warianty – zastosowania, Warszawa 1996.
Świadomość historyczna jako przedmiot badań historycznych, socjologicznych i historyczno-dydaktycznych. Materiały konferencji naukowej, Warszawa 13 czerwca 1985, red. J. Maternicki, Warszawa 1985.
Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 1981.
Świątek Franciszek, Z dziejów polskiego żywotopisarstwa świętych, Lublin 1937.
Świderska-Włodarczyk Urszula, Mentalność szlachty polskiej XV i XVI wieku, Poznań 2003.
Święcki Edward, Skarga jako obrońca katolickiej nauki o Eucharystii, „Przegląd Teologiczny” 1928.
Tazbir Janusz, Baronius a Skarga, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1981, t. 26.
Tazbir Janusz, Czarna futurologia, „Nauka” 2008, nr 1.
Tazbir Janusz, Łyżka dziegciu w ekumeniczym miodzie. Po co nam Kościół?, Warszawa 2004.
Tazbir Janusz, Od antemurale do przedmurza, dzieje terminu, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1984, t. 29.
Tazbir Janusz, Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji, Warszawa 1978; 1983.
Tazbir Janusz, Polski renesans wobec przeszłości, [w:] Jan Kochanowski i kultura odrodzenia, red. Z. Libera i M. Żurowski, Warszawa 1985.
Tazbir Janusz, Przedmurze chrześcijańskiej Europy. Mity a rzeczywistość historyczna, Warszawa 1987.
Tazbir Janusz, Słowiańskie źródła reformacji, [w:] tenże, Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynie, Warszawa 1993.
Tazbir Janusz, Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, Warszawa 1987.
Tazbir Janusz, Wizje przyszłości w kulturze staropolskiej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1982, t. 27.
Thesauri civitatis Jaroslaviensis. Skargowskie i jezuickie dziedzictwo kultury i wiary w Jarosławiu, red. S. Nabywaniec, T. Bednarz, Jarosław 2013.
Thomas Louis-Vincent, Trup: od biologii do antropologii, przeł. K. Kocjan, Łódź 1991.
Topolski Jerzy, Jak się pisze i rozumie historię? Tajemnice narracji historycznej, wyd. 3, Poznań 2008.
Topolski Jerzy, Metodologia historii, wyd. 3 zmienione, Warszawa 1984.
Topolski Jerzy, O pojęciu świadomości historycznej, [w:] Świadomość historyczna Polaków. Problemy i metody badawcze, red. J. Topolski, Łódź 1981.
Topolski Jerzy, Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.
Toynbee Arnold Joseph i in., Człowiek wobec śmierci, przeł. D. Petsch, przedmową opatrzył B. Suchodolski, Warszawa 1973.
Tretiak Józef, Piotr Skarga w dziejach i literaturze unii brzeskiej, Kraków 1912.
Tricoire Damien, To Fight, or Not to Fight: Piotr Skarga, the Catholic Ideal of Christian Soldier, and the Reformation of Polish Nobility (around 1600), „Journal of Jesuit Studies” 2017, vol. 1.
Tulejski Tomasz, Wojny święte starożytnego Izraela. Konstrukcja teoretyczna i religijne uzasadnienie (część I), „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2015, t. 94.
Tulejski Tomasz, Wojny święte starożytnego Izraela. Konstrukcja teoretyczna i religijne uzasadnienie (część II), „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2015, t. 95.
Turner Alice K., Historia piekła, przeł. J. Jarniewicz, Gdańsk 2004.
Ulčinaitė Eugenija, Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego, Wrocław 1984.
Ulewicz Tadeusz, Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej w XV i XVI w., Kraków 1950.
Ulewicz Tadeusz, Zagadnienie sarmatyzmu w kulturze i literaturze polskiej, Kraków 1963.
Urban Wacław, Studia z dziejów antytrynitaryzmu na ziemiach czeskich i słowackich w XVI–XVII wieku, Kraków 1966.
Urbański Piotr, Natura i łaska w poezji polskiego baroku (studia o tekstach). Okres potrydencki, Kielce 1996.
Uszkałow Łeonid, Historyczne losy Ukrainy w interpretacji teologów katolickich okresu potrydenckiego, [w:] Polska – Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 4: Katolickie unie kościelne w Europie Środkowej i Wschodniej – idea a rzeczywistość, red. S. Stępień, Przemyśl 1998.
Vaitkievičiūtė Viktorija, „Kto ma oczy jasne, może obaczyć piekło na tym świecie”. Świat barokowy w postyllach Konstantego Szyrwida i Piotra Skargi, [w:] Proza staropolska, red. K. Płachcińska i M. Bauer, Łódź 2011.
Visser Arnoud S. Q., Reading Augustine in the Reformation. The Flexibility of Intellectual Authority in Europe, 1500–1620, Oxford 2011.
Voisé Waldemar, Początki nowożytnych nauk społecznych (epoka Renesansu, jej narodziny i schyłek), Warszawa 1962.
Vovelle Michel, Śmierć w cywilizacji Zachodu. Od roku 1300 po współczesność, przeł. T. Swoboda i in., wyd. 2, Gdańsk 2008.
Waczyński Bolesław, Idea unijna w Polsce XVI wieku, „Oriens” 1938, z. 5.
Waczyński Bolesław, Myśl unijna Skargi, „Zeszyty Naukowe KUL” 1963, nr 2.
Walińska Marzena, Mitologia w staropolskich cyklach sielankowych, Katowice 2003.
Walińska Marzena, „Żywoty świętych ten Apollo pieje”. Studia nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej, Katowice 2018.
Weinrich Harald, Struktury narracyjne w historiografii, przeł. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 3.
Wesoły Marian, Heraklit w świetle najnowszych badań, „Studia Filozoficzne” 1989, nr 7–8.
Węgier Janina, Polemika księdza Piotra Skargi z Danielem Cramerem ze Szczecina, „Przegląd Zachodnio-pomorski” 1972, z. 2.
White Hayden, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska i M. Wilczyński, Kraków 2000.
Whitehead Kenneth D., One, Holy, Catholic and Apostolic. The Early Church was the Catholic Church, San Francisco 2000.
Wichowa Maria, „Jako pamięć o przeszłości i dobrą sławę o sobie czynić”. Staropolscy autorzy o upływie czasu, pielęgnowaniu tradycji i kreowaniu własnego wizerunku dla potomnych, od Galla Anonima do Benedykta Chmielowskiego, „Literaturoznawstwo” 2014/2015, nr 8/9.
Wichrowski Marek, Spór o naturę procesu historycznego (od Hebrajczyków do śmierci Fryderyka Nietzschego), Warszawa 1995.
Wieczorkiewicz Anna, Drogi życia i drogi poznania. Alegoryczne wizje wędrówki w literaturze dawnej, „Pamiętnik Literacki” 1993, z. 2.
Wielgus Stanisław, Badania nad Biblią w starożytności i w średniowieczu, Lublin 1990.
Wilczek Piotr, Autorytet Pisma św. w polemikach ks. Piotra Skargi z Hieronimem Moskorzowskim, pisarzem ariańskim, [w:] Jezuicka ars educandi. Prace ofiarowane Księdzu Profesorowi Ludwikowi Piechnikowi SJ, red. M. Wolańczyk i S. Obirek, Kraków 1995.
Wilczek Piotr, Religijna proza polemiczna w Polsce na przełomie XVI i XVII wieku – rekonesans, [w:] tenże, Polonice et Latine. Studia o literaturze staropolskiej, Katowice 2007.
Wilczek Piotr, Spory o Biblię w literaturze renesansu i reformacji. Wybrane problemy, seria „Spotkania z Literaturą”, t. 17, Kielce 1995.
Wilk Szymon, Kaznodziejstwo i Piotr Skarga. Kazania okolicznościowe, [w:] Staropolskie teksty i konteksty. Studia, red. J. Malicki i D. Rott, t. 4, Katowice 2003.
Wilkoń Aleksander, Dzieje języka artystycznego w Polsce. Język i style literatury barokowej, Kraków 2002.
Windakiewicz Stanisław, Inteligencja Piotra Skargi, „Przegląd Powszechny” 1912, t. 115.
Windakiewicz Stanisław, Piotr Skarga, Kraków 1925.
Wisner Henryk, Kircholm 1605, Warszawa 1987.
Wisner Henryk, Lisowczycy, Warszawa 1976.
Wisner Henryk, Rokosz Zebrzydowskiego, Warszawa 1989.
Wisner Henryk, Zygmunt III Waza, wyd. 2 popr. i uzup., Wrocław 2006.
Wiszewski Przemysław, Meetings with emotions. Human past between anthropology and history (historiography and society from de 10th tu de 20th century). Studies, Wrocław 2008.
Wiszniewski Michał, Historia literatury polskiej, t. 8, Kraków 1851.
Witwicki Stefan, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne, t. 1, Lipsk 1866.
Włodarski Maciej, Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI wieku, Kraków 1987.
Wojcieszuk Piotr, Rola kategorii opowieści w kulturze średniowiecza: przypadek „Opowieści Kanterberyjskich” Geoffrey’a Chaucer’a, „Kultura i Historia” 2007, nr 12.
Wojtyska Henryk Damian, Rola odrodzenia i reformacji w rozwoju koncepcji historii i jej metody, „Zeszyty Naukowe KUL” 1979, nr 4.
Woolf Daniel, A Global History of History, Cambridge 2011.
Yates Frances Amelia, Sztuka pamięci, przeł. H. Rosnerowa, Warszawa 1977.
Zachariasz Andrzej Leszek, Poznanie teoretyczne a hermeneutyka, „Sofia. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich” 2004.
Zajączkowski Adam, Szlachta polska. Kultura i struktura, Warszawa 1993.
Zakrzewski Kazimierz, Historia Bizancjum, Kraków 2007.
Załęski Stanisław, Jezuici w Polsce, t. 1–5, Kraków 1900–1905.
Zawirski Zygmunt, Wieczne powroty światów. Badanie historyczno-krytyczne nad doktryną wiecznego powrotu, „Kwartalnik Filozoficzny” 1927.
Zwiercan Marian, Komentarz Jana z Dąbrówki do kroniki mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem, Wrocław 1969.
Żygulski Zdzisław, Obraz „Bitwa pod Orszą” – pogranicze fikcji i prawdy, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1973, t. 21.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Opublikowane: 12 października 2023
Zgodnie z Komunikatem Prorektora UŁ ds. nauki dotyczącym systemu ScienceON od 15.09.2023 r. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wprowadza dane o wszystkich publikacjach wydanych przez siebie autorstwa pracowników UŁ.
Publikacja ww. danych jest możliwa po opublikowaniu pracy w wersji ostatecznej i w terminie do 30 dni od opublikowania.