-
1006
-
946
-
880
-
795
-
788
Pliki do pobrania
W prezentowanej publikacji podjęto rozważania na temat problemów funkcjonowania instytucjonalnego systemu wsparcia niesamodzielnych osób starszych na przykładzie analizy wybranych instytucji pomocy społecznej oraz instytucji ochrony zdrowia na terenie województwa łódzkiego. Zwrócono uwagę na najważniejsze utrudnienia i ograniczenia w zakresie świadczonych form pomocy i opieki. Do takich należy zaliczyć przede wszystkim: ograniczenia związane z udzielaniem adekwatnego do potrzeb zakresu wsparcia dla osób niesamodzielnych, wynikające z nieadekwatnych w stosunku do potrzeb zasobów środowiskowych i zinstytucjonalizowanych usług opiekuńczych, problemy utrudniające trafny proces diagnozy niesamodzielności i szacowania potrzeb pomocowych i opiekuńczych, problem braku współpracy międzyinstytucjonalnej czy problemy adaptacyjne podopiecznych. Ważny wątek analiz stanowi odniesienie do zwiększonego zapotrzebowania na profesjonalne działania opiekuńcze świadczone w ramach instytucjonalnych form opieki, co wynika między innymi z ograniczonej wydolności opiekuńczej rodziny. Publikacja zawiera rekomendacje w zakresie działań służących poprawie jakości organizacji procesu pomocowego na rzecz osób starszych z ograniczoną samodzielnością.
Anioł W., Bakalarczyk R., Frysztacki K., Piątek K. (2015), Nowa Opiekuńczość? Zmieniająca się tożsamość polityki społecznej, Toruń.
Augustyn M. (2010), Opieka długoterminowa w Polsce. Opis, diagnoza, rekomendacje, Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej RP. Warszawa.
Błędowski P. (2012), Zaspakajanie potrzeb opiekuńczych, [w:] Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje, Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa, https://www.rpo.gov.pl/pliki/13541772380.pdf [dostęp: 26.10.2020].
Borowik J. (2015), Znaczenie relacji rodzinnych w życiu osób starych, [w:] I. Taranowicz, S. Grotowska, Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, Wrocław, s. 139–150.
Cekiera R. (2016), Relacje międzygeneracyjne na odległość w perspektywie rodziców emigrantów z województwa śląskiego. Studia Migracyjne – Przegląd polonijny zeszyt 3(161), s. 327–344.
Derejczyk J., Bień B., Szczerbińska K., Grodzicki T. (2012), Ochrona zdrowia osób starszych, [w:] Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje, Rzecznik praw obywatelskich, Warszawa, https://www.rpo.gov.pl/pliki/13541772380.pdf [dostęp: 26.10.2020].
Dostępność usług społecznych świadczonych w formie zdeinstytucjonalizowanej w województwie łódzkim (2018), Wydział ds. Badań i Analiz. Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź.
Fabiś A., Wawrzyniak J.K., Chabior A. (2015), Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej, Kraków.
Fedyk‑Łukasik M., Całościowa Ocena Geriatryczna w codziennej praktyce geriatrycznej i opiekuńczej, „Geriatria i Opieka Długoterminowa”, nr 1, s. 1–5.
Głębocka A., Szarzyńska M. (2005), Wsparcie społeczne a jakość życia ludzi starszych, „Gerontologia Polska”, t. 13, nr 4.
GUS (2014), Sytuacja demograficzna osób starszych i konsekwencje starzenia się ludności Polski w świetle prognozy na lata 2014–2050. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5469/1/5/1/prognoza_ludnosci_na_lata____2014_‑_2050.pdf [dostęp: 03.01.2021].
Halik J. (2002), Starzy ludzie w Polsce. Społeczne i zdrowotne skutki starzenia się społeczeństwa, Warszawa.
Instytucje świadczące opiekę dla pełnoletnich osób niesamodzielnych na terenie województwa łódzkiego (2016), Raport końcowy. Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.
Iwański R. (2016), Opieka długoterminowa nad osobami starszymi, Warszawa.
Kanios A. (2018), Praca socjalna z osobami starszymi i opieka geriatryczna jako wyzwanie współczesności, „Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska Lublin – Polonia” vol. XXXI, no. 1, Lublin.
Kleszczewska‑Albińska A. (2019), Samotność i relacje społeczne u osób powyżej 60 roku życia, „Polityka Społeczna”, nr 10, s. 30–37.
Kotlarska‑Michalska A. (2016), Specyfika opieki nad najstarszym pokoleniem a polityka społeczna wobec starości, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 123–142.
Kotlarska‑Michalska A. (2017), Dylematy towarzszące realizacji zasad solidarności rodzinnej. Na podstawie relacji między pokoleniami w rodzinie, „Studia Socjologiczne”, nr 2(225), s 167–188.
Kotlarska‑Michalska A. (2019), Praktyka socjalna na rzecz dzieci, kobiet i ludzi starszych, czyli „wrażliwe” kierunki działań dla rodziny, [w:] K. Frysztacki (red.), Praca socjalna 30 wykładów, Warszawa.
Kramkowska E. (2016), Człowiek stary w sytuacji migracji dorosłych dzieci, Roczniki Nauk Społecznych, t. 8(44), nr 2, s. 122–141.
Kretek‑Kamińska A., Kukulak‑Dolata I. Krzewińska A. (2020), Wsparcie osób niesamodzielnych. Perspektywa opiekunów i podopiecznych, Łódź.
Krzysztofiak D. (2016), Oblicza starości w perspektywie lokalnej. Studium socjopedagogiczne, Kraków.
Krzyżowski L. (2012), Zobowiązania rodzinne i dynamika wykluczenia w transnarodowej przestrzeni społecznej. Polacy w Islandii i ich starzy rodzice w Polce, Studia migracyjne – Przegląd Polonijny, nr 38/1(143), s. 125–142.
Kusideł E., Podgórska‑Jachnik D., Potoczna M. (2017), Osoby niesamodzielne w województwie łódzkim, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.
Łuczak P. (2015), Opieka długoterminowa w Polsce i w Republice Czeskiej, Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (2012), PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Poznań.
NIK (2016), Świadczenie pomocy osobom starszym przez gminy i powiaty, Informacja o wynikach kontroli, Warszawa, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/15/044/ [dostęp: 12.10.2020].
NIK (2017), Opieka nad osobami starszymi w dziennych domach pomocy. Informacja o wynikach kontroli, Warszawa, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/zdrowie/nik‑o‑opiece‑nad‑osobami‑starszymi‑w‑dziennych‑domach‑pomocy.html [dostęp: 10.10.2020].
NIK (2018), Usługi opiekuńcze świadczone osobom starszym w miejscu zamieszkania 2015–17, Informacja o wynikach kontroli, Warszawa, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/17/043/ [dostęp: 10.10.2020].
Ocena zasobów pomocy społecznej województwa łódzkiego za rok 2019 (2020), Wydział ds. Badań i Analiz, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, https://www.rcpslodz.pl/index.php/dokumenty‑strategiczne‑i‑badania/ocena‑zasobow‑pomocy‑spolecznej [dostęp: 10.10.2020].
Od problemu i wsparcia do aktywizacji osób starszych (2012), „Problemy społeczne, polityka społeczna w regionie łódzkim”, zeszyt 5.
Olejniczak P. (2013), Wsparcie społeczne i jego znaczenie dla osób starszych, Prace Poglądowe, s. 183–188, https://docplayer.pl/11646104‑Wsparcie‑spoleczne‑i‑jego‑znaczenie‑dla‑osob‑starszych.html [dostęp: 12.10.2020].
Świtoń A., Wnuk A. (2013), Samotność w obliczu niesprawności osób starszych, „Geriatria”, nr 9, s. 243–249, https://www.akademiamedycyny.pl/wp‑content/uploads/2016/05/201504_Geriatria_005.pdf [dostęp: 12.10. 2020].
Pawlak A. (2019), Seniorzy wobec migracji zarobkowej dzieci i wnuków, „Polityka Społeczna w regionie łódzkim”, zeszyt 22, s. 51–57.
Pieńkosz J., Matejczyk A. (2015), Teoria i praktyka działania instytucji opieki w Polsce raport końcowy, Warszawa, https://dlibra.kul.pl/dlibra/show‑content/publication/edition/26993?id=26993 [dostęp: 20.10.2020].
Pieńkosz J., Matejczyk A. (2016), Funkcjonowanie instytucji opieki w Polsce. Raport podsumowujący wyniki badań terenowych, CRZL, Warszawa, https://docplayer.pl/10148783‑Funkcjonowanie‑instytucji‑opieki‑w‑polsce.html [dostęp: 16.10.2020].
Racław M. (2011), Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych, Instytut Spraw Publicznych.
Rajewska‑Nikonowicz E. (2014), Opieka nad osobami niesamodzielnymi na przykładzie funkcjonowania domów pomocy społecznej w województwie podlaskim, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Białymstoku.
Szatur‑Jaworska B. (2012), Sytuacja rodzinna i potrzeby opiekuńcze ludzi starych w Polsce, „Studia BAS” nr 2(30). http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/6878635CC2E6CCFBC1257A37002A5389/$file/BAS_30–4.pdf [dostęp: 26.10.2020].
Szatur‑Jaworska B. (2012), Zasady polityk publicznych w starzejących się społeczeństwach, [w:] Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje, Warszawa.
Szatur‑Jaworska B. (2015), Polityka senioralna w Polsce – analiza agendy, „Problemy polityki społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 30, s. 47–76.
Szatur‑Jaworska B., Błędowski P. (2016), System wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania – przegląd sytuacji, propozycja modelu, Raport Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/System%20wsparcia%20os%C3%B3b%20starszych.pdf [dostęp: 16.10.2020].
Szweda‑Lewandowska Z. (2014), Modele opieki nad osobami niesamodzielnymi, [w:] W. Koczur, A. Rączaszek (red.), Polityka społeczna wobec problemu bezpieczeństwa socjalnego w dobie przeobrażeń społeczno-ekonomicznych, „Studia Ekonomiczne”, nr 179, s. 215–224, http://docplayer.pl/7291313‑Modele‑opieki‑nad‑osobami‑niesamodzielnymi.html [dostęp: 26.10.2020].
Szweda‑Lewandowska Z. (2017), Wspierający i wspierani. Opieka nad osobami starszymi. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Szukalski P. (2004), Status rodzinny a sytuacja bytowa i zdrowotna osób sędziwych w środowisku wielkomiejskim (grant KBN 2H2OE03424), http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/3625/Ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 15.10.2020].
Szukalski P (2008), Ageizm – dyskryminacja ze względu na wiek, [w:] J. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starzenie się ludności Polski – między demografią a gerontologią społeczną, Łódź, s. 153–184.
Szukalski P. (2008), Rodzinne sieci wsparcia seniorów w starzejących się społeczeństwach – kilka refleksji, [w:] J. Grotowska‑Leder (red.), Sieci wsparcia społecznego jako przejaw integracji i dezintegracji społecznej, https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/5331/Sieci%20wsparcia%20‑%20Szukalski.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 15.10.2020].
Szukalski P. (2009), Ageizm – przejawy indywidualne i instytucjonalne, [w:] M. Halicka, J. Halicki, A. Sidorczyk (red.), Człowiek dorosły i starszy w sytuacji przemocy, Białystok, s. 59–68.
Szukalski P. (2009a), Przygotowanie do starości jako zadanie dla jednostek i zbiorowości, [w:] Tenże, Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
Szukalski P. (2009b), To idzie starość. Postawy osób w wieku przedemerytalnym. Raport z badań, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
Szukalski P. (2009c), Starzenie się ludności – wyzwanie XXI, [w:] P. Szukalski, Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, Warszawa, s. 10–15.
Szukalski P. (2012a), Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych, Łódź.
Szukalski P. (2012b), Srebrna gospodarka, „Demografia i Gerontologia Społeczna. Biuletyn Informacyjny”, nr 7, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/3516/2012‑7%20Srebrna%20gospodarka.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 15.10.2020].
Szukalski P. (2016), Polityka aktywnego starzenia się, [w:] B. Kłos, P. Russel (red.), Przemiany demograficzne w Polsce ich społeczno-ekonomiczne konsekwencje, Warszawa, https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/19867/Wyd.%20Sejmowe.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 15.10.2020].
Szukalski P. (2016a), Projekt międzypokoleniowy jako narzędzie zmniejszania skali dyskryminacji ze względu na wiek, „Demografia i Gerontologia Społeczna. Biuletyn Informacyjny”, nr 7, https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/19868/2016‑07%20Projekt%20mi%c4%99dzypokoleniowy.pdf?sequence=1&isAllowed=y [do‑ stęp: 15.10.2020].
Szukalski P. (2017), Projekt międzypokoleniowy jako narzędzie polityki międzypokoleniowej, [w:] E. Bojanowska, M. Kawińska (red.), Praca socjalna wobec wyzwań współczesności 3, Warszawa 2017, s. 153–166. file:///C:/Users/MAGORZ~1/AppData/Local/Temp/Szukalski%20‑%20Projekt.pdf [dostęp: 12.10.2020].
Szukalski P. (2019), Depopulacja – wybrane konsekwencje dla lokalnej polityki społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 10, s.10–15.
Synak B. (1999), Ludzie starzy, [w:] Encyklopedia socjologii, Warszawa.
Tokaj A., Krzysztofiak D. (2017), O potrzebie bycia użytecznym i problemie bezużytecznym. Z perspektywy starości, [w:] J. Spętana, D. Krzysztofiak, E. Włodarczyk (red.), Od wykluczenia do wsparcia. W przestrzeni współczesnych problemów społecznych, Kraków.
Urbaniak A. (2017), Sytuacja opiekunów rodzinnych w kontekście sprawowania opieki nad osobami w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego. Raport końcowy, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.
Urbaniak B., Krzyszkowski J. (2017), Potrzeby osób w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego, Raport końcowy, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.
Wieczorkowska M. (2018) Działania na rzecz seniorów – od dobrych chęci do profesjonalizacji, Polityka społeczna w regionie łódzkim, Regionalne Centrum Polityki Społecznej.
Zych A. (2001), Słownik gerontologii społecznej, Warszawa.
Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 w Polsce (2013), Raport ewaluacyjny. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, http://senior.gov.pl/assets/uploads/Za%C5%82%C4%85cznik%20nr%2012.pdf
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (Dz.U. Nr 140, poz. 1147 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 maja 2012 r. w sprawie rodzinnych domów pomocy (Dz.U. z 26 czerwca 2012 r., poz. 719).
Uchwała Nr 104/2012 Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (MP z dn. 22 czerwca 2012 r. poz. 455).
Uchwała Nr 237 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–2020, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20140000052/O/M20140052.pdf [dostęp: 20.10.2020].
Uchwała nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 w sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020, Dz.U. z 2013, poz. 118.
Uchwała 157 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Senior‑WIGOR” na lata 2015–2020, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20160001254/O/M20161254.pdf [dostęp: 20.10.2020].
Uchwała nr 58/17 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 23 stycznia 2017 w sprawie powołania Społecznej Rady Seniorów Województwa Łódzkiego.
Uchwała nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. BEZPIECZEŃSTWO – UCZESTNICTWO – SOLIDARNOŚĆ, http://www.monitorpolski.gov.pl/mp/2018/1169/M2018000116901.pdf [dostęp: 20.10.2020].
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2004, Nr 64, poz. 593 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 września 2015 o osobach starszych (Dz.U. 2015, poz. 1705 z późn. zm.), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150001705/O/D20151705.pdf [dostęp: 20.10.2020].
Wojewódzka Strategia w zakresie Polityki społecznej 2020 (2017), Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi.
Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020 zostały przyjęte 24 grudnia 2013 r. uchwałą nr 238 Rady Ministrów i opublikowane w Monitorze Polskim 4 lutego 2014 r. (Poz. 118).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Opublikowane: 11 kwietnia 2025
„Czasopisma naukowe wobec wyzwań cyfrowego świata: lokalność, cytowalność, umiędzynarodowienie”
Opublikowane: 11 kwietnia 2025
Czy Twoje dziecko potrafi radzić sobie z porażką, stresem lub trudnymi emocjami? Zastanawiasz się, jak skutecznie wspierać dzieci i młodzież w budowaniu odporności psychicznej w klasie i w domu?
Opublikowane: 6 marca 2025
Monografia „Łódź poprzez wieki. Historia miasta” redagowana przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego zdobyła już rzeszę oddanych czytelników. Tymczasem w Wydawnictwie UŁ ukazała się kolejna książka o naszym mieście...