Teoria prawa umów. Autonomia, efektywność, sprawiedliwość: Nr 15/2021

Szymon Osmola

doi:10.18778/8220-451-3

Słowa kluczowe: teoria prawa umów, autonomia woli, efektywność ekonomiczna, sprawiedliwość transakcyjna, umowy konsumenckie

Opublikowane: 14 kwietnia 2021

Kategorie: Prawo, Otwarty dostęp,

Pliki do pobrania

PDF

Książka stanowi wprowadzenie do teorii prawa umów. Zawiera omówienie filozoficznych podstaw tej dziedziny prawa w celu ich zrozumienia i uzasadnienia. Istota tych zagadnień została sprowadzona do ontologicznego pytania o naturę umów, normatywnego pytania o racje dla ich mocy wiążącej oraz instytucjonalnego pytania o kształt, jaki powinny przyjąć regulacje prawne dotyczące umów. Adekwatna teoria prawa umów powinna udzielać satysfakcjonujących odpowiedzi na te wszystkie trzy pytania. Znaczna część publikacji jest poświęcona analizie współczesnych teorii prawa umów. Na podstawie wartości, do jakich się odwołują, wyróżniono teorie oparte na autonomii woli, teorie ekonomiczne oraz teorie sprawiedliwościowe. Posiadają one swoje mocne i słabe strony, przy czym podstawową wadą łączącą wszystkie grupy teorii jest ich niekompletność, wynikająca z nacisku położonego tylko na jedno z trzech pytań teorii prawa umów. W monografii podjęto więc próbę sformułowania zintegrowanej teorii prawa umów, która łączy zalety teorii opartych na autonomii, teorii ekonomicznych i teorii sprawiedliwościowych, bez powielania ich niedoskonałości.

Publikacja sfinansowana przez Narodowe Centrum Nauki (projekt badawczy nr 2017/27/N/HS5/01156)

Atiyah P.S., Promises, Morals, and Law, Oxford University Press, Oxford 1983.

Bagchi A., Distributive Justice and Contract, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 193–211.

Bar-Gill O., Ben-Shahar O., Regulatory Techniques in Consumer Protection: A Critique of European Consumer Contract Law, „Common Market Law Review” 2013, nr 50, s. 109–126.

Barnett R., A Consent Theory of Contract, „Columbia Law Review” 1986, t. 86, nr 2, s. 269–321.

Barnett R., Contract Is Not Promise; Contract Is Consent, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 42–57.

Basedow J., Freedom of Contract in the European Union, „European Review of Private Law” 2008, t. 16, nr 6, s. 901–923.

Bekrycht T., Aprioryczność prawa. Ontologia prawa w fenomenologii Adolfa Reinacha, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.

Benson P., Justice in Transactions. A Theory of Contract Law, Harvard University Press, Cam- bridge, MA 2019.

Berlin I., Wolność, tłum. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2017.

Brownsword R., Micklitz H., Niglia L., Weatherill S. (red.), The Foundations of European Private Law, Hart Publishing Oxford 2011.

Brzozowski A., Umowy, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań́ – część ogólna, red. K. Osajda, C.H. Beck, Warszawa 2019, s. 456–560.

Buss S., Westlund A., Personal Autonomy, [w:] „The Stanford Encyclopedia of Philosophy” 2018 (Spring), red. E.N. Zalta, https://plato.stanford.edu/archives/spr2018/entries/personal-autonomy [dostęp: 4.07.2020].

Coase R.H., The Problem of Social Cost, „The Journal of Law & Economics” 1960, t. 3, s. 1–44.

Craswell R., Contract Law, Default Rules, and the Philosophy of Promising, „Michigan Law Review” 1989, t. 88, nr 3, s. 489–529.

Dagan H., The Distributive Foundation of Corrective Justice, „Michigan Law Review” 1999, t. 98, nr 1, s. 138–166.

Dagan H., Two Visions of Contract, „Michigan Law Review”, w druku.

Dagan H., Dorfman A., Just Relationships, „Columbia Law Review” 2016, t. 116, nr 6, s. 1395–1460.

Dagan H., Heller M., The Choice Theory of Contracts, Cambridge University Press, Cambridge 2017.

Dworkin R., Is Wealth a Value?, „The Journal of Legal Studies” 1980, t. 9, nr 2, s. 191–226.

Dyrda A., Konwencja u podstaw prawa. Kontrowersje pozytywizmu prawniczego, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.

Elster J., Sour Grapes – Utilitarianism and the Genesis of Wants, [w:] Utilitarianism and Beyond, red. A. Sen, B. Williams, Cambridge University Press, Cambridge 1982, s. 219–238.

Englard I., Corrective and Distributive Justice. From Aristotle to Modern Times, Oxford Univer sity Press, Oxford 2009.

Fried Ch., Contract as Promise: A Theory of Contractual Obligation, Oxford University Press, New York 2015.

Fried Ch., The Ambitions of Contract as Promise, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 17–41.

Gallie W.B., Essentially Contested Concepts, „Proceedings of the Aristotelian Society” 1955–1956, nr 56, s. 167–98.

Gardner J., From Personal Life to Private Law, Oxford University Press, Oxford 2018.

Gardner J., What Is Tort Law For? Part 2. The Place of Distributive Justice, [w:] Philosophical Foundations of the Law of Torts, red. J. Oberdiek, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 335–353.

Gilmore G., The Death of Contract, Ohio State University Press, Columbus 1995.

Gordley J., Equality in Exchange, „California Law Review” 1981, t. 69, nr 6, s. 1587–1656.

Grochowski M., Słuszność a autonomia woli – uwagi o nieoczywistej relacji, [w:] Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, red. J. Pisuliński, J. Zawadzka, C.H. Beck, Warszawa 2020, s. 3–18.

Hayek F.A., Law, Legislation and Liberty, t. 2: The Mirage of Social Justice, Routledge, London–New York 2012.

Hayek F.A., The Use of Knowledge in Society, „The American Economic Review” 1945, t. 35, nr 4, s. 519–530.

Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, tłum. C. Znamierowski, Aletheia, Warszawa 2005.

Kaplow L., Shavell S., Fairness versus Welfare, Harvard University Press, Cambridge, MA 2006.

Kaplow L., Shavell S., Why the Legal System Is Less Eﬃcient than the Income Tax in Redistributing Income, „The Journal of Legal Studies” 1994, t. 23, nr 2, s. 667–681.

Katz A., Economic Foundations of Contract Law, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 171–192.

Kennedy D., Form and Substance in Private Law Adjudication, „Harvard Law Review” 1976, t. 89, nr 8, s. 1685–1778.

Khaitan T., Steel S., „Theorising Areas of Law” 2019, https://ssrn.com/abstract=3464432 [dostęp: 4.07.2020].

Kimel D., From Promise to Contract: Towards a Liberal Theory of Contract, Hart Publishing, Oxford 2003.

Kimel D., The Choice Theory of Contract. By Hanoch Dagan and Michael Heller. [Cambridge University Press, 2017], „The Cambridge Law Journal” 2019, t. 78, nr 1, s. 202–207.

Klass G., Letsas G., Saprai P. (red.), Philosophical Foundations of Contract Law, Oxford University Press, Oxford 2014.

Kleszcz R., Co to znaczy „sprawiedliwość”?, „Filozoﬁa Nauki” 1999, R. IV, nr 1–2, s. 31–41.

Kraus J., Philosophy of Contract Law, [w:] The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law, red. J. Coleman, K. Himma, S. Shapiro, Oxford University Press, Oxford 2004.

Kraus J., Reconciling Autonomy and Eﬃciency in Contract Law: The Vertical Integration Strategy, „Philosophical Issues” 2001, nr 11, s. 420–441.

Kraus J., The Correspondence of Contract and Promise, „Columbia Law Review” 2009, t. 109, nr 7, s. 1603–1649.

Kronman A., Contract Law and Distributive Justice, „The Yale Law Journal” 1980, t. 89, nr 3, s. 472–511.

Łętowska E., Podstawy prawa cywilnego, Ecostar, Warszawa 1993.

Markovits D., Contract and Collaboration, „The Yale Law Journal” 2004, t. 113, nr 7, s. 1417–1518.

Markovits D., Good Faith as Contract’s Core Value, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 272–293.

Markovits D., Making and Keeping Contracts, „Virginia Law Review” 2006, t. 92, nr 7, s. 1325–1374.

Markovits D., Schwartz A., The Myth of Eﬃcient Breach: New Defences of the Expectation Interest, „Virginia Law Review” 2011, t. 97, nr 8, s. 1939–2008.

Murphy L., The Practice of Promise and Contract, [w:] Philosophical Foundations of Contract Law, red. G. Klass, G. Letsas, P. Saprai, Oxford University Press, Oxford 2014, s. 151–170.

Nozick R., Anarchia, państwo i utopia, tłum. P. Maciejko, M. Szczubiałka, Aletheia, Warszawa 2010.

Osmola S., Między obietnicą a umową. Granice zastosowania ﬁlozoﬁcznego dyskursu o obietnicach w teorii prawa kontraktowego, „Avant” 2018, t. 9, nr 1, s. 111–128.

Owens D., Shaping the Normative Landscape, Oxford University Press, Oxford 2012.

Penner J., Voluntary Obligations and the Scope of the Law of Contract, „Legal Theory” 1996, t. 2, nr 4, s. 325–357.

Pisuliński J., Zawadzka J. (red.), Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, C.H. Beck, Warszawa 2020.

Posner R., Economic Analysis of Law, Wolters Kluwer, New York 2003.

Postema G., Hume’s Reply to the Sensible Knave, „History of Philosophy Quarterly” 1988, t. 5, nr 1, s. 23–40.

Radwański Z., Teoria umów, PWN, Warszawa 1977.

Rawls J., A Theory of Justice, Harvard University Press, Cambridge, MA 1999.

Rawls J., The Basic Structure as Subject, „American Philosophical Quarterly” 1977, t. 14, nr 2, s. 159–165.

Raz J., The Morality of Freedom, Oxford University Press, Oxford 1988.

Safjan M., Zasady prawa prywatnego, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. idem, C.H. Beck, Warszawa 2012, s. 317–366.

Scanlon T.M., Promises and Contracts, [w:] The Theory of Contract Law, red. P. Benson, Cam- bridge University Press, Cambridge 2001, s. 86–117.

Schwartz A., Scott R., Contract Theory and the Limits of Contract Law, „The Yale Law Journal” 2003, t. 113, nr 3, s. 541–619.

Shiﬀrin S., The Divergence of Contract and Promise, „Harvard Law Review” 2007, t. 120, nr 3, s. 708–753.

Smith S., Contract Theory, Oxford University Press, Oxford 1993.

Stelmach J., Brożek B., Załuski W., Dziesięć wykładów o ekonomii prawa, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.

Stelmachowski A., Wstęp do teorii prawa cywilnego, PWN, Warszawa 1984.

Sunstein C. (red.), Behavioral Law and Economics, Cambridge University Press, Cambridge 2000. Unger R.M., The Critical Legal Studies Movement: Another Time, a Greater Task, Verso, New York 2015.

Weinrib E., The Idea of Private Law, Oxford University Press, Oxford 1995.

Wilejczyk M., Sprawiedliwość kontraktowa: pojęcie, realizacja, granice, „Studia Prawa Prywatnego” 2018, nr 2, s. 3–19.

Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, C.H. Beck, Warszawa 2014. Wróblewski J., Słuszność w systemie prawa polskiego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1970, nr 1, s. 97–116.

Załuski W., On the Applications of Game Theory in Contract Law, [w:] Studies in the Philosophy of Law. Game Theory and the Law, t. 7, red. J. Stelmach, W. Załuski, Copernicus Center Press, Kraków 2011, s. 175–196.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Teoria prawa umów. Autonomia, efektywność, sprawiedliwość

Nr 15/2021

Pobrania

Licencja

Aktualności

Wprowadzamy dane do ScienceON

Dyscypliny

Serie

Nowa zawartość