-
2306
-
1138
-
1110
-
1075
-
1000
Pliki do pobrania
Autonomia finansowa samorządu terytorialnego to zagadnienie złożone i wielowymiarowe, które autorzy ukazują w sposób wyjątkowo przejrzysty. Monografia trafnie wpisuje się w debatę nad systemem finansowania jednostek samorządu terytorialnego, poruszając kluczowe problemy ich sytuacji finansowej, dynamiki zmian oraz czynników kształtujących tę autonomię.
To publikacja potrzebna i wartościowa, gdyż łączy teorię z praktyką. Zawarte w niej wnioski wynikają ze starannie przeprowadzonych badaniach empirycznych, są zaprezentowane w jasnej, logicznej formie, wzbogaconej tabelami i rysunkami.
Książka zainteresuje badaczy, wykładowców, studentów oraz przedstawicieli administracji publicznej, a zatem wszystkich, którzy poszukują rzetelnej wiedzy, pomocnej w doskonaleniu funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego. To lektura zalecana dla każdego, kto chce pogłębić wiedzę dotyczącą wyzwań i kierunków rozwoju finansów lokalnych.
dr hab. Paweł Galiński
Adamiak J., Kłosowska B., Voss G. (2012), Obligacje komunalne na rynku Catalyst jako źródło finansowania działalności jednostek samorządu terytorialnego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia”, t. 46(3), s. 101–109.
Akai N., Nishimura Y., Sakata M. (2007), Complementarity, fiscal decentralization and economic growth, „Economics of Governance”, vol. 8, s. 339–362.
Akilli H., Akilli H.S. (2014), Decentralization and Recentralization of Local Governments in Turkey, „Procedia – Social and Behavioral Sciences”, vol. 140, s. 682–686, https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.04.493
Alexandru D.G., Guziejewska B. (2020), Administrative Capacity as a Constraint to Fiscal Decentralization the Case of Romania and Poland, „Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe”, vol. 23(1), s. 127–144, https://doi.org/10.18778/1508-2008.23.08
Almendral V.R. (2024), Fiscal Federalism, Intergovernmental Relations, and Conflict Resolution Mechanisms in Spain, [w:] F.J. Romero Caro, A. Valdesalici (red.), Fiscal Federalism and Diversity Accommodation in Multilevel States: A Comparative Outlook, Palgrave Macmillan, Cham, s. 269–296.
Bahl R. (2009), Property tax reform in developing and transition countries, USAID, https://collaboration.worldbank.org/content/usergenerated/asi/cloud/attachments/sites/collabo ration-for-development/en/groups/city-credit-worthiness/documents/_jcr_content/content/primary/blog/property_tax_reform-qFza/Property%20Tax%20Reform%20in%20Development%20and%20Transition%20Countries%20(2009)%20USAID.pdf (dostęp: 1.09.2025).
Bahl R., Linn J.F. (1992), Urban public finance in developing countries. World Bank Book, Oxford University Press, New York.
Bailey S.J. (1999), Local government economics: principles and practice, Macmillan, London.
Baldwin R.E., Krugman P. (2002), Agglomeration, integration and tax harmonization, „Working Paper”, no. 9290, National Bureau of Economic Research, Cambridge.
Banaszewska M. (2018), Side effects of fiscal rules: a case of Polish local self-government, „Economics and Business Review”, vol. 4(1), s. 86–106, https://doi.org/10.18559/ebr.2018.1.6
Bank Gospodarstwa Krajowego (2025), Finanse jednostek samorządu terytorialnego – stan po 4. kwartale 2024 roku, Departament Badań i Analiz BGK, https://www.bgk.pl/files/public/user_upload/2024Q4_BGK_Raport_kwartalny_JST.pdf (dostęp: 20.09.2025).
Besley T., Case A.C. (1995), Incumbent behavior: Vote-seeking, tax-setting, and yardstick competition, „American Economic Review”, vol. 85, s. 25–45.
Besley T., Coate S. (2003), Centralized versus decentralized provision of local public goods: a political economy analysis, „Journal of Public Economics”, vol. 87, s. 2611–2637.
Blöchliger H., Akgun O. (2018), Fiscal decentralisation and economic growth, [w:] J. Kim, S. Dougherty (red.), Fiscal Decentralisation and Inclusive Growth, OECD Publishing, Paris–Seoul, s. 21–44.
Blukacz P. (2013), Forfaiting metodą finansowania inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 794, „Ekonomiczne Problemy Usług”, nr 108, s. 19–31.
Buzu O. (2014), Development of Ad Valorem Real Property Taxation System in Moldova, „Eurasian Journal of Economics and Finance”, vol. 2(3), s. 79–88, https://doi.org/10.156 04/ejef.2014.02.03.006
CCI-LGDB (2020), City Creditworthiness Initiative – Local Government Borrowing Database, 2020 report on Poland, https://www.citycred.org/sites/default/files/2022-12/Poland%20 12.2.pdf (dostęp: 30.09.2025).
Cole A.M. (2006), Decentralization in France: Central Steering, Capacity Building and Identity Construction, „French Politics”, vol. 4(1), s. 31–57.
Denters S.A.H., Rose L.E. (2005), Towards local governance?, [w:] S.A.H. Denters, L.E. Rose (red.), Comparing Local Governance. Trends and Developments, Palgrave Macmillan, New York, s. 246–262.
Dougherty S., Forman K. (2021), Evaluating Fiscal Equalisation: Finding the Right Balance, „OECD Working Papers on Fiscal Federalism”, no. 36.
Dowgier R. (2022), Real property tax on co-owned or co-possessed properties, „Nieruchomości@”, nr III, s. 61–75, https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9847
Dylewski M., Filipiak B. (2013), Finansowanie samorządowego długu publicznego – instrumenty i skutki ich zastosowania, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia”, t. 47(3), s. 129–141.
Dziemianowicz R. (2017), Dysfunkcje udziałów w podatkach państwowych w aspekcie zmniejszającej się samodzielności dochodowej samorządu terytorialnego w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 485, s. 90–107.
Ebel R., Yilmaz S. (2002), On the measurement and impact of fiscal decentralization, „World Bank Policy Research, Working Paper”, no. 2809, s. 4–5.
Feld L.P., Kirchgassner G. (2001), Income tax competition at the State and Local Level in Switzerland, „Regional Science and Urban Economics”, vol. 31, s. 181–213.
Felis P. (2013), Podatki od nieruchomości w wybranych krajach UE, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów”, z. 126, s. 83–107.
Felis P., Bernardelli M., Bem A., Makowska A., Kowalska M., Otczyk G. (2023), Diagnoza i ocena wybranych kierunków zmian opodatkowania nieruchomości mieszkaniowych w Polsce, „Studia BAS”, nr 76(4), s. 163–190, https://doi.org/10.31268/studiabas.2023.35
Felis P., Rosłaniec H. (2017), Zróżnicowanie fiskalnych skutków polityki podatkowej gmin w Polsce w zakresie podatku od środków transportowych, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2(68), s. 88–118, https://doi.org/10.7366/150949956805
Felis P., Szlęzak-Matusewicz J., Rosłaniec H. (2018), Relevance of agricultural land tax for own revenue of rural municipalities in Poland, „Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia”, vol. 17(2), s. 49–58, https://doi.org/10.22630/ASPE.2018.17.2.20
Filipiak B.Z. (2015), Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego?, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 864, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 76, t. 1, s. 221–230, https://doi.org/10.18276/frfu.2015.76/1-19
Filipiak B.Z. (2018), Indywidualny wskaźnik zadłużenia jako determinanta oceny kondycji finansowej jednostki samorządu terytorialnego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 56(4), s. 73–86, https://doi.org/10.15584/nsawg.2018.4.6
Flèche S. (2021), The Welfare Consequences of Centralization: Evidence from a Quasi-Natural Experiment in Switzerland, „The Review of Economics and Statistics”, vol. 103(4), s. 621–635, https://doi.org/10.1162/rest_a_00894
Fleurke F., Willemse R. (2006), Measuring local autonomy: A decision-making approach, „Local Government Studies”, vol. 32(1), s. 71–87, https://doi.org/10.1080/03003930500453542
Føllesdal A. (2014), Competing conceptions of subsidiarity, [w:] J.E. Fleming, J.T. Levy (red.), Federalism and Subsidiarity. NOMOS LV, Yearbook of the American Society for Political and Legal Philosophy, New Your University Press, New York–London, s. 214–230.
Gajewski D.J. (2024), Real Estate Tax Versus Case-Law of Administrative Courts – Statistical Analysis and Current Judicial Trends, „Nieruchomości@”, nr I, s. 5–30, https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.3963
Galiński P. (2012), Produkty i usługi bankowe dla jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 271, s. 162–171.
Galiński P. (2014), The meaning of municipal bonds for local governments in Poland, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 325, s. 41–51.
Galiński P. (2018), Uwarunkowania wykorzystywania niestandardowych instrumentów finansowania potrzeb budżetowych przez jednostki samorządu terytorialnego, „Zarządzanie i Finanse”, t. 16, s. 133–142.
Galiński P. (2023), Impact of fiscal and non-fiscal factors on the municipal debt: the case of Wielkopolska region in Poland, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria Organizacja i Zarządzanie”, nr 175, s. 111–136, https://doi.org/10.29119/1641-3466.2023.175.8
Gawłowski R., Nefas S., Makowski K. (2020), Subsidiarity Principle – Its Realization in Self-Government in Lithuania and Poland, „Administrative Sciences”, vol. 10(1), 14, https://doi.org/10.3390/admsci10010014
Gilley B., Laochankham S. (2022), Can Fiscal Recentralization Strengthen Local Government? The Case of Thailand, „International Journal of Public Administration”, no. 47(4), s. 257–268, https://doi.org/10.1080/01900692.2022.2111580
Glumińska-Pawlic J. (2016), Konstytucyjne gwarancje władztwa podatkowego jednostek samorządu terytorialnego. Teoria i praktyka, [w:] R.P. Krawczyk, A. Borowicz (red.), Aktualne problemy samorządu terytorialnego po 25 latach jego istnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 29–42, https://doi.org/10.18778/8088-114-3.03
Główny Urząd Statystyczny (b.r.), Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (dostęp: 1.09.2025).
Goldsmith M. (2002), Central Control over Local Government – a Western European Comparison, „Local Government Studies”, vol. 28(3), s. 91–112, https://doi.org/10.1080/714004150
Grossman G., Lewis J.I. (2014), Administrative Unit Proliferation, „American Political Science Review”, vol. 108(1), s. 196–217, https://doi.org/10.1017/S0003055413000567
Guziejewska B. (2010), Finanse publiczne wobec wyzwań globalizacji, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
Hałaburda D.A. (2017), Niestandardowe instrumenty finansowania jednostek samorządu terytorialnego, „Ekonomiczne Problemy Usług”, nr 4(129), s. 131–142, https://doi.org/10.18276/epu.2017.129-11
Hamilton B.W. (1975), Zoning and Property Taxation in a System of Local Governments, „Urban Studies”, vol. 12(2), s. 205–211.
Hansen T., Klausen J.E. (2010), Between the welfare state and local government autonomy, „Local Government Studies”, vol. 28 (4), s. 47–66.
Haveri A. (2015), Nordic local government: a success story, but will it last?, „International Journal of Public Sector Management”, vol. 28(2), s. 136–149, https://doi.org/10.1108/IJPSM-09-2014-0118
Hernes V. (2017), Central coercion or local autonomy? A comparative analysis of policy instrument choice in refugee settlement policies, „Local Government Studies”, vol. 43(5), s. 798–819, https://doi.org/10.1080/03003930.2017.1342627
Horga I., Florian G.L. (2011), Multilevel Governance (MLG) and Subsidiary Principle in White Paper of MLG of the Committee of the Regions (COR), „MPRA Paper”, no. 44854, University of Munich, Munich.
Huther J., Shah A. (1999), Applying a simple measure of good governance to the debate on fiscal decentralization, „Research Working Paper”, no. WPS 1894, World Bank, Washington, http://documents.worldbank.org/curated/en/673221468766535925 (dostęp: 27.09.2025).
Instytut Finansów (2023), Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian. Raport 1/2023, Wydawnictwo Instytutu Finansów, Warszawa.
Jakubek-Lalik J. (2019), Decentralizacja czy recentralizacja? Kilka uwag o regulacji konstytucyjnej i praktyce funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce, [w:] B. Jaworska-Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, R. Budzisz (red.), Decentralizacja i centralizacja administracji publicznej. Współczesny wymiar w teorii i praktyce, Wolters Kluwer, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Warszawa–Łódź, s. 105–118, https://doi.org/10.18778/8142-301-4.06
Jastrzębska M. (2012), Alternatywne źródła finansowania jednostek samorządu terytorialnego, „Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo”, nr 1(1), s. 50–65.
Jong D., Tsvetkova A., Lembcke A.C., Ahrend R. (2021), A comprehensive approach to understanding urban productivity effects of local governments: Local autonomy, government quality and fragmentation, „OECD Regional Development Papers”, no. 11(11), https://doi.org/10.1787/5ebd25d3-en
Jordan A., Jeppesen T. (2000), EU environmental policy: adapting to the principle of subsidiarity?, „European Environment”, vol. 10, s. 64–74.
Kamiński R. (2013), Samorząd terytorialny w świetle zasady subsydiarności, „Civitas Hominibus: Rocznik Filozoficzno-Społeczny”, nr 8, s. 43–54.
Karlsson D. (2015), Local Autonomy or National Equality? A Conflict of Values and Interests for Political Leaders, „Regional and Federal Studies”, vol. 25(1), s. 19–44, https://doi.org/10.1080/13597566.2014.983089
Kettunen P. (2021), Local Autonomy in the Nordic Countries: Between a Rock and a Hard Place, [w:] T. Bergström, J. Franzke, S. Kuhlmann, E. Wayenberg (red.), The Future of Local Self-Government: European Trends in Autonomy, Innovations and Central-Local Relations, Palgrave Macmillan, Cham, s. 55–65, https://doi.org/10.1007/978-3-030-56059-1
Kettunen P., Orankiewicz A., Oulasvirta L., Turała M. (2025), Measuring and Comparing the Financial Autonomy of Local Governments in Finland and Poland, „Lex Localis – Journal of Local Self-Government”, vol. 23(3), s. 149–171.
Kobyliński P. (2021), Podatki samorządowe. Wybrane zagadnienia, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji”, nr 125, s. 51–65, https://doi.org/10.191 95/0137-1134.125.4
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483).
Kotlińska J. (2009), Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, R. LXXI, z. 3, s. 143–161.
Kowalska I., Legutko M. (2018), Ocena przydatności indywidualnego wskaźnika zadłużenia w ocenie sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 56(4), s. 97–106, https://doi.org/10.15584/nsawg.2018.4.8
Kozak S. (2015), Municipal bond as a supporting tool of regional economic development in Poland, „Polityki Europejskie, Finanse i Marketing”, nr 14(63), s. 87–96.
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2015), Sprawozdanie KRRIO za 2014 rok, https://rio.gov.pl/70/sprawozdanie-krrio-za-2014-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2016a), Sprawozdanie KRRIO za 2015 rok, https://rio.gov.pl/67/sprawozdanie-krrio-za-2015-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2016b), Niestandardowe instrumenty finansowania potrzeb budżetowych jednostek samorządu terytorialnego (2013–2015), https://rio.gov.pl/97/niestandardowe-instrumenty-finansowania-potrzeb-budzetowych-jednostek-samorzadu-terytorialnego-2013-2015.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2017), Sprawozdanie KRRIO za 2016 rok, https://rio.gov.pl/66/sprawozdanie-krrio-za-2016-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2018), Sprawozdanie KRRIO za 2017 rok, https://rio.gov.pl/65/sprawozdanie-krrio-za-2017-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2019), Sprawozdanie KRRIO za 2018 rok, https://rio.gov.pl/63/sprawozdanie-krrio-za-2018-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2020), Sprawozdanie KRRIO za 2019 rok, https://rio.gov.pl/62/sprawozdanie-krrio-za-2019-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2021), Sprawozdanie KRRIO za 2020 rok, https://rio.gov.pl/130/sprawozdanie-krrio-za-2020-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2022), Sprawozdanie KRRIO za 2021 rok, https://rio.gov.pl/140/sprawozdanie-krrio-za-2021-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2023), Sprawozdanie KRRIO za 2022 rok, https://rio.gov.pl/153/sprawozdanie-krrio-za-2022-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2024), Sprawozdanie KRRIO za 2023 rok, https://rio.gov.pl/167/sprawozdanie-krrio-za-2023-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (2025), Sprawozdanie KRRIO za 2024 rok, https://rio.gov.pl/176/sprawozdanie-krrio-za-2024-rok.html (dostęp: 30.09.2025).
Ladner A., Keuffer N. (2021), Creating an index of local autonomy – theoretical, conceptual, and empirical issues, „Regional and Federal Studies”, vol. 31(2), s. 209–234, https://doi.org/10.1080/13597566.2018.1464443
Ladner A., Keuffer N., Baldersheim H. (2016), Measuring Local Autonomy in 39 Countries (1990–2014), „Regional and Federal Studies”, vol. 26(3), s. 321–357, https://doi.org/10.10 07/978-3-319-95642-8
Ladner A., Keuffer N., Baldersheim H., Hlepas N., Swianiewicz P., Steyvers K., Nevarro C. (2019), Patterns of Local Autonomy in Europe, Palgrave Macmillan, London, https://doi.org/10.1080/13597566.2020.1718660
Ladner A., Keuffer N., Bastianen A. (2022), Self-rule index for local authorities in the EU, Council of Europe and OECD countries, 1990–2020, Directorate-General for Regional and Urban Policy, European Commission, Brussels, https://doi.org/10.2776/803574
Leon XIII (1891), Rerum Novarum. Encyclical of Pope Leo XIII on Capital and Labor, https://www.vatican.va/content/leo-xiii/en/encyclicals/documents/hf_l-xiii_enc_15051891_rerum-novarum.html (dostęp: 27.09.2025).
Letelier L. (2005), Explaining fiscal decentralization, „Public Finance Review”, vol. 33(2), s. 155–183.
Lourdes Melo Zurita M. de, Cook B., Harms L., March A. (2015), Towards new disaster governance: subsidiarity as a critical tool, „Environmental Policy and Governance”, vol. 25, s. 386–398.
Łękawa Z. (2011), The evolution of municipal bond market in Poland, „Ekonomika”, vol. 90(1), s. 85–100.
Marchewka-Bartkowiak K., Wiśniewski M. (2012), Indywidualny wskaźnik zadłużenia JST – ocena krytyczna i propozycje zmian, „Analizy BAS”, nr 21(88).
Martinez-Vazquez J., Lago-Penas S., Sacchi A. (2017), The impact of fiscal decentralization: a survey, „Journal of Economic Surveys”, vol. 31(4), s. 1095–1129.
Martini A., Spataro L. (2018), The Principle of Subsidiarity and the Ethical Factor in Giuseppe Toniolo’s Thought, „Journal of Business Ethics”, vol. 153, s. 105–119.
Mazurek-Chwiejczak M. (2012), Podatki lokalne w systemie finansowania samorządów – doświadczenia krajów OECD, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia”, vol. 46/3, s. 155–164.
Mello Jr. L.R. de (2000), Fiscal Decentralization and Intergovernmental Fiscal Relations: A Cross-Country Analysis, „World Development”, vol. 28(2), s. 365–380.
Meloche J.-P., Vaillancourt F., Yilmaz S. (2004), Decentralization or fiscal autonomy? What does really matter? Effects on growth and public sector size in European transition countries, „World Bank Policy Research, Working Paper”, no. 3254, Washington.
Minas R., Jakobsen V., Kauppinen T., Korpi T., Lorentzen T. (2018), The governance of poverty: Welfare reform, activation policies, and social assistance benefits and caseloads in Nordic countries, „Journal of European Social Policy”, vol. 28(5), s. 487–500, https://doi.org/10.1177/0958928717753591
Oates W.E. (1993), Fiscal decentralization and economic development, „National Tax Journal”, vol. 46(2), s. 237–243.
Oates W.E. (1999), An essay on fiscal federalism, „Journal of Economic Literature”, vol. 37(3), s. 1120–1149.
OECD (2002), Fiscal Design Surveys across Levels of Government, „OECD Tax Policy Studies”, no. 7, https://www.oecd.org/en/publications/fiscal-design-surveys-across-levels-of-government_9789264195530-en.html (dostęp: 21.09.2025).
OECD (2012), Greece: Review of the Central Administration, „OECD Public Governance Reviews”, https://doi.org/10.1787/9789264102880-en
OECD (2020), Tax Autonomy Survey: Methodological Guide. OECD Network on Fiscal Relations across Levels of Government, https://www.oecd.org/tax/federalism/fiscal-decentralisation-database/methodological-guide-tax-autonomy-indicators.pdf (dostęp: 16.09.2025).
OECD/UCLG (2022a), Country and territory profiles. Country Profile – Canada, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/canada (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022b), Country and territory profiles. Country Profile – Denmark, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/denmark (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022c), Country and territory profiles. Country Profile – France, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/france (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022d), Country and territory profiles. Country Profile – Germany, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/germany (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022e), Country and territory profiles. Country Profile – Greece, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/greece (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022f), Country and territory profiles. Country Profile – Ireland, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/ireland (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022g), Country and territory profiles. Country Profile – Poland, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/poland (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022h), Country and territory profiles. Country Profile – Spain, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/spain (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022i), Country and territory profiles. Country Profile – Sweden, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/sweden (dostęp: 11.09.2025).
OECD/UCLG (2022j), Country and territory profiles. Country Profile – Switzerland, https://www.sng-wofi.org/country_profiles/switzerland (dostęp: 11.09.2025).
Ofiarska M. (2019), Zasady i tryb udzielania dotacji celowych dla gmin i powiatów na budowę i remonty dróg lokalnych w ramach programów wieloletnich, „Kwartalnik Prawno-Finansowy”, nr 1, s. 86–103.
Ohashi H., Phelps N.A., Tomaney J. (2022), Between Decentralization and Recentralization: Conflicts in Intramunicipal and Intermunicipal Governance in Tokyo’s Shrinking Suburbs, „Urban Planning”, vol. 7(3), s. 98–114, https://doi.org/10.17645/up.v7i3.5268
Orankiewicz A. (2018), Determinanty wyboru instrumentów finansowych w procesie rewitalizacji, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 509, s. 305–316, https://doi.org/10.15611/pn.2018.509.26
Orankiewicz A., Turała M. (2024), Local government autonomy and self-governance – the Polish perspective, „Argumenta Oeconomica”, vol. 52(1), s. 71–88, https://doi.org/10.15611/aoe.2024.1.05
Otczyk G., Felis P. (2022), Problemy efektywnego zarządzania długiem samorządowym, „INFOS”, nr 2(294), Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa.
Oulasvirta L., Turała M. (2009), Financial autonomy and consistency of central government policy towards local governments, „International Review of Administrative Sciences”, vol. 75(2), s. 311–332.
Owsiak K. (2017), Kontrowersje wokół dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 485, s. 340–349, https://doi.org/10.15611/pn.2017.485.27
Owsiak S. (2017), Finanse publiczne – współczesne ujęcie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Para P. (2020), Uwarunkowania reformy systemu opodatkowania nieruchomości w Polsce, „Studia Ekonomiczne: Gospodarka – Społeczeństwo – Środowisko”, nr 1(5), s. 117–127.
Patel P.C. (2021), Recentralization and self-employment: A quasi-natural experiment in Switzerland, „Managerial and Decision Economics”, vol. 43(5), s. 1397–1402, https://doi.org/10.1002/mde.3461
Patrzałek L. (2018), Dotacje jako transfery z budżetu państwa i budżetu jednostki samorządu terytorialnego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia”, vol. 51(6), s. 293–300, https://doi.org/10.17951/h.2017.51.6.293
Pius XI (1931), Quadragesimo Anno. Encyclical of Pope Pius XI on Reconstruction of the Social Order to Our Venerable Brethren, the Patriarchs, Primates, Archbishops, Bishops, and Other Ordinaries in Peace and Communion with the Apostolic See, and Likewise to All the Faithful of the Catholic World, https://www.vatican.va/content/pius-xi/en/encyclicals/documents/hf_p-xi_enc_19310515_quadragesimo-anno.html (dostęp: 21.09.2025).
Poniatowicz M., Jastrzębska M. (2021), Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego i jego determinanty, „Studia BAS”, nr 4(68), s. 147–170, https://doi.org/10.31268/studiabas.20 21.40
Poniatowicz M., Konopka P., Piekutowska A. (2024), Towards a comprehensive evaluation of decentralization: a multidimensional insight of OECD countries, „Technological and Economic Development of Economy”, vol. 30(6), s. 1652–1681, https://doi.org/10.3846/tede.2024.21518
Rechul H. (2021), Indywidualny wskaźnik zadłużenia jako miernik oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie gmin powiatu nowosądeckiego w latach 2015–2019, „Studia Ekonomiczne: Gospodarka – Społeczeństwo – Środowisko”, nr 1(7), s. 86–97.
Renigier-Biłozor M., Źróbek-Różańska A., Janowski A. (2024), Towards a Sustainable Property Tax System for Regional Development by Integrating the Antifragility Concept, „Sustainability”, vol. 16(17), 7467, https://doi.org/10.3390/su16177467
Schütze R. (2009), Subsidiarity after Lisbon: reinforcing the safeguards of federalism?, „Cambridge Law Journal”, vol. 68(3), s. 525–536, https://doi.org/10.1017/S0008197309990183
Sekuła A. (2012), Property Revenues (PRs) and Expenditures of Local Government Units (LGUs) in Poland, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 271, s. 70–79.
Sellers J.M., Lidström A. (2007), Decentralization, Local Government, and the Welfare State, „Governance”, vol. 20(4), s. 609–632, https://doi.org/10.1111/j.1468-0491.2007.00374.x
Sierak J. (2010), Poziom i struktura zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 109, s. 257–268.
Simonet D. (2017), Recentralization and vertical alignment in the French health-care system, „Journal of Public Affairs”, vol. 17(4), e1640, https://doi.org/10.1002/pa.1640
Skrzypek-Ahmed S., Wołowiec T. (2021), Koncepcja opodatkowania nieruchomości w oparciu o model ad valorem, „International Journal of Legal Studies”, t. 9(1), s. 225–249, https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.0437
Slack E. (2022), Property Taxes in the Real World, „Canadian Tax Journal”, no. 70(supp.), s. 133–158, https://doi.org/10.32721/ctj.2022.70.supp.slack
Sofianou E., Goulas D., Kontogeorga G., Droulia K. (2014), Evaluation of the first outcomes of decentralization reform with “Kallikratis Plan” in Greece: the case of Ilida’s municipality, „Journal of Governance and Regulation”, vol. 3(2), s. 7–13.
Spolaore E. (2015), The political economy of European integration, „National Bureau of Economic Research, Working Paper”, no. 21250, Cambridge.
Stegarescu D. (2005), Public sector decentralisation: measurement concepts and recent international trends, „Fiscal Studies”, vol. 26(3), s. 301–333.
Surówka K. (2017), Adekwatność dochodów JST do zakresu realizowanych zadań a problem ich samodzielności finansowej na przykładzie gmin oraz miast na prawach powiatu, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 485, s. 430–439, https://doi.org/10.15611/pn.2017.485.34
Swianiewicz P., Łukomska J. (2016), Lokalna konkurencja podatkowa w Polsce, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2(64), s. 5–29, https://doi.org/10.7366/1509499526401
Śmiechowicz J. (2021a), Subwencja i dotacje z budżetu państwa – funkcje, zasady przyznawania oraz rola w tworzeniu dochodów jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Studia BAS”, nr 68(4), s. 41–66, https://doi.org/10.31268/studiabas.2021.35
Śmiechowicz J. (2021b), Wydajność fiskalna podatków lokalnych, jej uwarunkowania i przestrzenne zróżnicowanie w Polsce, „Studia BAS”, nr 1(65), s. 55–75, https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.05
Talik A., Mazur R. (2015), Prawne instrumenty kształtowania podatków lokalnych przez gminy (na przykładzie podatku od nieruchomości), „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 391, s. 211–219, https://doi.org/10.15611/pn.2015.391.22
Teasdale A.L. (1993), Subsidiarity in post-Maastricht Europe, „The Political Quarterly”, vol. 64(2), s. 187–197.
Tiebout C. (1956), A pure theory of local expenditures, „Journal of Political Economy”, vol. 64, s. 416–424.
Treisman D. (2007), The architecture of government rethinking political decentralization, Cambridge University Press, Cambridge.
Uchwała nr 102 Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego (Monitor Polski 2020, poz. 662).
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity: Dz.U. z 2025 r., poz. 132).
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95).
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 1991 r. Nr 9, poz. 31).
Ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin (Dz.U. z 1993 r. Nr 129, poz. 600).
Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz.U. z 1995 r. Nr 83, poz. 420).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2025 r., poz. 111).
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2025 r., poz. 843).
Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 1998 r. Nr 155, poz. 1014).
Ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz.U. z 1999 r. Nr 83, poz. 930).
Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2024 r., poz. 295).
Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2003 r. Nr 203, poz. 1966).
Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2500).
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2025 r., poz. 764).
Ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 1927).
Ustawa z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2024 r., poz. 1572).
Valdesalici A., Romero Caro F.J. (2025), Navigating fiscal federalism reforms: the unsuccessful cases of Italy and Spain, „Gestión y Análisis de Políticas Públicas”, vol. 37, s. 60–76, https://doi.org/10.24965/gapp.11482
Weingast B.R. (1995), The economic role of political institutions: Market-preserving federalism and economic development, „Journal of Law, Economics and Organization”, vol. 11(1), s. 1–31.
Wildasin D.E. (1989), Interjurisdictional capital mobility: fiscal externality and a corrective subsidy, „Journal of Urban Economics”, vol. 25, s. 193–212.
Wiśniewski M. (2021), Dłużne papiery wartościowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Studia BAS”, nr 4(68), s. 131–146, https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.39
Wolman H., McManmon R., Bell M., Brunori D. (2008), Comparing local government autonomy across states, „GWIPP Working Paper, George Washington Institute of Public Policy”, no. 101, s. 1–55.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lutego 2003 r., sygn. K. 24/02.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 16 maja 2024 r., sygn. I SA/Rz 151/24.
Zeben J. van (2014), Subsidiarity in European environmental law: a competence allocation approach, „Harvard Environmental Law Review”, vol. 38, s. 415–464.
Żabiński A. (2018), Możliwości wspierania mikroprzedsiębiorczości w gminach przy wykorzystaniu karty podatkowej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 528, s. 277–285, https://doi.org/10.15611/pn.2018.528.24

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
| Mapa strony | Księgarnia | Social Media |
42 635 55 77 42 235 01 62 ksiegarnia@uni.lodz.pl Biuro: 42 235 01 65 42 635 55 80 agnieszka.janicka@uni.lodz.pl Polityka prywatności i cookies © 2024 Uniwersytet Łódzki |
|

