-
1575
-
911
-
911
-
896
-
893
Pliki do pobrania
W realizacji postulatów koncepcji Smart Villages upatruje się szansy na poprawę jakości życia na wsi, a w konsekwencji na zmniejszenie skali jej wyludniania. Smart Village to wioska inteligenta, zaradna taka, która rozpoznaje własny potencjał, diagnozuje problemy oraz przy wykorzystaniu lokalnych zasobów jest w stanie im sprostać opierając się na współpracy mieszkańców z różnymi podmiotami lokalnymi i tymi spoza swojego obszaru.
Celem opracowania jest zaprezentowanie polskich doświadczeń w projektowaniu koncepcji Smart Villages z wykorzystaniem metody Design Thinking, analiza dobrych praktyk w tym zakresie oraz przekazanie wszystkim podmiotom zainteresowanym Smart Villages praktycznych porad przydatnych przy wdrażaniu tej koncepcji.
W publikacji opisujemy w jaki sposób zaradne wioski mogą projektować rozwiązania własnych problemów. Bazując na materiale badawczym, jaki zgromadziłyśmy w latach 2024-2025 pokazujemy jak przy zaangażowaniu lokalnych społeczności powstają koncepty rozwiązań. Prowadzimy czytelnika przez cały proces kreatywnej pracy rozpoczynając od identyfikacji potrzeb, określaniu celów przez tworzenie rozwiązań, na planie wdrożenia kończąc. Koncentrujemy się na opisaniu schematu pracy, który może być wykorzystany wszędzie tam, gdzie zaistnieje potrzeba rozwiązania lokalnych problemów w duchu koncepcji Smart Village. Prezentując przykłady opracowanych koncepcji podczas prowadzonych przez nas warsztatów, pokazujemy efekty pracy lokalnych społeczności, skupionych na rozwiązywaniu problemów społecznych młodych mieszkańców wsi oraz seniorów.
W publikacji Czytelnik odnajdzie krótkie omówienie koncepcji Smart Villages w kontekście jakości życia na polskiej wsi, metody Design Thinking, którą wykorzystano podczas warsztatów z jej kolejnymi etapami, technikami i narzędziami, które mogą zostać wykorzystane podczas warsztatów dla społeczności lokalnych. Prezentujemy:
Publikację kończą praktyczne rekomendacje i wskazówki pomocne dla wszystkich osób i podmiotów zainteresowanych realizacją postulatów Smart Villages.
Projekt pt. „Wykorzystanie wiedzy o innowacjach społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe” finansowany przez Uniwersytet Łódzki w ramach IDUB, MPK: 2122528000
Allardt, E. (1976). Dimensions of welfare in a Comparative Scandinavian Study. Acta Sociologica, 19(3), s. 227–239.
Balzano, M., Bortoluzzi, G. (2024). Time is running out: How design thinking shapes team innovation under time constraints. European Management Journal. https://doi.org/10.1016/j.emj.2024.08.003
Błąd, M. (2022). Rural resilience jako nowa koncepcja rozwoju wsi. Wieś i Rolnictwo, 194(1), s. 7–39.
Budziewicz-Guźlecka, A. (2019). Smart village as a direction for rural development. Economic Science for Rural Development, 52, s. 22–28.
Budziewicz-Guźlecka, A., Drożdż, W. (2022). Development and implementation of the smart village concept as a challenge for the modern power industry on the example of Poland. Energies, 15(2), artykuł 603.
Campbell, A., Converse, P., Rogers, W. (1976), The Quality of American Life, Russell Sage Foundation, New York.
Emerllahu, V., Bogataj, D. (2024). Smart Villages as infrastructure of rural areas: Literature review and research agenda. IFAC-PapersOnLine, 58(3), s. 268–273.
ENRD (European Network for Rural Development) (2018). Smart Villages. Revitalising Rural Services. EU Rural Review, 26. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Gerli, P., Navio Marco, J., Whalley, J. (2022). What makes a smart village smart? A review of the literature. Transforming Government: People, Process and Policy, 16(3), s. 292–304.
Grocholiński, P., Just, M., Kołodziejczak, M., Michalska-Dominik, B., Michalska-Żyła, A. (2021). Design thinking dla edukatorów. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
GUS (2013). Jakość życia. Kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce. GUS, Warszawa.
Halamska, M. (2023). Deklinacja wizji. W: M. Halamska, M. Kłodziński, M. Stanny (red.), Polska wieś 2044. Wizja rozwoju. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, s. 45–52.
Halamska, M., Kłodziński, M., Stanny, M. (2023). Wizje po przejściach. W: M. Halamska, M. Kłodziński, M. Stanny (red.), Polska wieś 2044. Wizja rozwoju. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, s. 7–14.
Heijman, W., Hagelaar, G., Heide, M., van der (2007). Rural Resilience as a New Development Concept. 100th EAAE Seminar, Serbian Association of Agricultural Economists, 21–23.06.2007, Novi Sad, Serbia and Montenegro.
Jurasz, B., Muracki, J. (2017). Burza mózgów w biznesie. W: J. Bieńkowska (red.), Kreatywność w praktyce biznesowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 87–96.
Kalinowski, S. (2023). Wieś 2044: koniec z wykluczeniem społecznym, czy inne jego wymiary. W: M. Halamska, M. Kłodziński, M. Stanny (red.), Polska wieś 2044. Wizja rozwoju. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, s. 73–78.
Kalinowski, S., Komorowski, Ł., Rosa, A. (2021). Koncepcja smart villages. Przykłady z Polski. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
Knapik, W., Masłyk, T., Zajda, K., Trembaczowski, Ł. (2025). Polish Countryside in Transition. Quality of Life and Social Capital in Rural Areas. BRILL Deutschland GmbH.
Maslow, A. (2009). Motywacja i osobowość. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ocsko, E., Poradnik, jak stworzyć Inteligentną wioskę, https://www.smartrural21.eu/wp-content/uploads/Guide_PL.pdf (dostęp 8.05.2024).
Orłowska, M., Błeszyńska, K. (2020). Edukacja a kompetencje cyfrowe seniora. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 18(2), s. 143–164.
Osborn, A.F. (1953). Applied Imagination. Principles and procedures of creative problem solving, Charles Scribner’s Sons, New York.
Partl, L., Hussein, B. (2024). Overcoming barriers to effective design-thinking workshops. Procedia Computer Science, 239, s. 1246–1253.
Petelewicz, M., Drabowicz, T. (2016). Jakość życia – globalnie i lokalnie. Pomiar i wizualizacja. Katedra Socjologii Ogólnej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Piekut, M., Rybaltowicz, J. (2024). The role of information and communication technologies in rural development. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 378(1), s. 69–92.
Robbins, P., Fu, N. (2022). Blind faith or hard evidence? Exploring the indirect performance impact of design thinking practices in R&D. R&D Management, 52(4), s. 704–719.
Rosner, A., Stanny, M. (2016). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap III. Struktury społeczno-gospodarcze, ich przestrzenne zróżnicowanie i dynamika. Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
Rosner, A., Wesołowska, M. (2022). Zmiany zaludnienia obszarów wiejskich w Polsce a ich poziom rozwoju społeczno-gospodarczego. Przegląd Geograficzny, 94(2), s. 175–198.
Rosochacka-Gmitrzak, M., Tokarz-Kamińska, B. (2024). Stan zaspokojenia potrzeb osób starszych w gminach wiejskich. W: B. Szatur-Jaworska (red.), Dostępność usług społecznych dla osób starszych mieszkających w gminach wiejskich. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 89–112.
Słaby, T. (2007). Poziom i jakość życia. W: T. Panek, A. Szulc (red.), Statystyka społeczna. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, s. 99–130.
Sobota, D.R., Szewczykowski, P. (2014). Design thinking jako metoda twórczości. Filo-Sofija, 14(27), s. 91–113.
Stanny, M., Rosner, A. (2024). Demograficzne problemy polskiej wsi. W: P. Chmieliński, G. Gorzelak (red.), Polska wieś i polskie rolnictwo. 20 lat w Unii Europejskiej. IRWiR PAN, Warszawa, s. 351–371.
Stiglitz, J.E., Sen, A., Fitoussi, J.P. (2009). Report by the Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress, http://www.stiglitz-sen-fitoussi.fr/documents/rapport_anglais.pdf (dostęp 1.03.2025).
Stojanova, S., Lentini, G., Niederer, P., Egger, T., Cvar, N., Kos, A., Stojmenova Duh, E. (2021). Smart Villages Policies: Past, Present and Future. Sustainability, 13(4), artykuł 1663.
Szatur-Jaworska, B. (2024). Główne wnioski – synteza. W: B. Szatur-Jaworska (red.), Dostępność usług społecznych dla osób starszych mieszkających w gminach wiejskich. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 21–27.
Umańska, E., Augustyniak-Brzezińska, K. (2024). Sztuczna inteligencja w opiniach Polaków. CBOS, Warszawa.
Visvizi, A., Lytras, M.D., Mudri, G. (2019). Smart Villages: Relevance, approaches, policymaking implications. W: A. Visvizi, M.D. Lytras, G. Mudri (red.), Smart Villages in the EU and Beyond (Emerald Studies in Politics and Technology). Emerald Publishing, Leeds, s. 1–12.
Walczak, B., Jewdokimow, M., Pazderski, F. (2016). Praktyki uczestnictwa w kulturze wśród ludności wiejskiej. Studium socjologiczne. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Wilkin, J. (2011). Wielofunkcyjność wsi i rolnictwa a rozwój zrównoważony. Wieś i Rolnictwo, 4(153), s. 27–39.
Wolski, O. (2018). Smart Villages in the EU policy: How to match innovativeness and pragmatism? Wieś i Rolnictwo, 4(181), s. 163–179.
Wolski, O., Wójcik, M. (2019). Smart Villages Revisited: Conceptual background and new challenges at the local level. W: A. Visvizi, M.D. Lytras, G. Mudri (red.), Smart Villages in the EU and Beyond (Emerald Studies in Politics and Technology). Emerald Publishing, Leeds, s. 29–48.
Woźniak, Z. (2015). Cykliczne badania jakości życia narzędziem wsparcia miejskiej strategii rozwoju. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 77(1), s. 79–99.
Zajda, K. (2022). Wdrażanie innowacji społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe i lokalne grupy działania. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Zavratnik, A., Kos, E., Duh, S. (2018). Smart Villages: Comprehensive review of initiatives and practices. Sustainability, 10(7), artykuł 2559.
Zegar, J. (2023). Co i jak określa wizję wsi 2024. W: M. Halamska, M. Kłodziński, M. Stanny (red.), Polska wieś 2044. Wizja rozwoju. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, s. 173–180.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
| Mapa strony | Księgarnia | Social Media |
42 635 55 77 42 235 01 62 ksiegarnia@uni.lodz.pl Biuro: 42 235 01 65 42 635 55 80 agnieszka.janicka@uni.lodz.pl Polityka prywatności i cookies © 2024 Uniwersytet Łódzki |
|

